| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
පඤ්‌චවත්‌ථුයාචනකථාවණ්‌ණනා
Pañcavatthuyācanakathāvaṇṇanā
343. තිකභොජනන්‌ති තීහි භුඤ්‌ජිතබ්‌බභොජනං, තිණ්‌ණං එකතො පටිග්‌ගහෙත්‌වා භුඤ්‌ජිතුං පඤ්‌ඤපෙස්‌සාමීති අත්‌ථො. කොකාලිකොතිආදීනි චතුන්‌නං දෙවදත්‌තපක්‌ඛියානං ගණපාමොක්‌ඛානං නාමානි. ආයුකප්‌පන්‌ති එකං මහාකප්‌පං අසීතිභාගං කත්‌වා තතො එකභාගමත්‌තං කාලං අන්‌තරකප්‌පසඤ්‌ඤිතං කාලං.
343.Tikabhojananti tīhi bhuñjitabbabhojanaṃ, tiṇṇaṃ ekato paṭiggahetvā bhuñjituṃ paññapessāmīti attho. Kokālikotiādīni catunnaṃ devadattapakkhiyānaṃ gaṇapāmokkhānaṃ nāmāni. Āyukappanti ekaṃ mahākappaṃ asītibhāgaṃ katvā tato ekabhāgamattaṃ kālaṃ antarakappasaññitaṃ kālaṃ.
ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතදවොචාති (උදා. අට්‌ඨ. 48) දෙවදත්‌තො සබ්‌බං සඞ්‌ඝභෙදස්‌ස පුබ්‌බභාගං නිප්‌ඵාදෙත්‌වා ‘‘එකංසෙනෙව අජ්‌ජ ආවෙණිකං උපොසථං සඞ්‌ඝකම්‌මඤ්‌ච කරිස්‌සාමී’’ති චින්‌තෙත්‌වා එතං ‘‘අජ්‌ජතග්‌ගෙ’’තිආදිවචනං අවොච. තත්‌ථ අඤ්‌ඤත්‍රෙව භගවතාති විනා එව භගවන්‌තං, තං සත්‌ථාරං අකත්‌වාති අත්‌ථො. අඤ්‌ඤත්‍ර භික්‌ඛුසඞ්‌ඝා උපොසථං කරිස්‌සාමි සඞ්‌ඝකම්‌මානි චාති භගවතො ඔවාදකාරකං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං විනා මං අනුවත්‌තන්‌තෙහි භික්‌ඛූහි සද්‌ධිං ආවෙණිකං උපොසථං සඞ්‌ඝකම්‌මානි ච කරිස්‌සාමි. අජ්‌ජතග්‌ගෙ, භන්‌තෙ, දෙවදත්‌තො සඞ්‌ඝං භින්‌දිස්‌සතීති භෙදකාරකානං සබ්‌බෙසං දෙවදත්‌තෙන සජ්‌ජිතත්‌තා ‘‘එකංසෙනෙව දෙවදත්‌තො අජ්‌ජ සඞ්‌ඝං භින්‌දිස්‌සතී’’ති මඤ්‌ඤමානො එවමාහ. භින්‌දිස්‌සතීති ද්‌විධා කරිස්‌සති.
Āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocāti (udā. aṭṭha. 48) devadatto sabbaṃ saṅghabhedassa pubbabhāgaṃ nipphādetvā ‘‘ekaṃseneva ajja āveṇikaṃ uposathaṃ saṅghakammañca karissāmī’’ti cintetvā etaṃ ‘‘ajjatagge’’tiādivacanaṃ avoca. Tattha aññatreva bhagavatāti vinā eva bhagavantaṃ, taṃ satthāraṃ akatvāti attho. Aññatra bhikkhusaṅghā uposathaṃ karissāmi saṅghakammāni cāti bhagavato ovādakārakaṃ bhikkhusaṅghaṃ vinā maṃ anuvattantehi bhikkhūhi saddhiṃ āveṇikaṃ uposathaṃ saṅghakammāni ca karissāmi. Ajjatagge, bhante, devadatto saṅghaṃ bhindissatīti bhedakārakānaṃ sabbesaṃ devadattena sajjitattā ‘‘ekaṃseneva devadatto ajja saṅghaṃ bhindissatī’’ti maññamāno evamāha. Bhindissatīti dvidhā karissati.
එතමත්‌ථං විදිත්‌වාති එතං අවීචිමහානිරයුප්‌පත්‌තිසංවත්‌තනියං කප්‌පට්‌ඨියං අතෙකිච්‌ඡං දෙවදත්‌තෙන නිබ්‌බත්‌තියමානං සඞ්‌ඝභෙදකම්‌මං සබ්‌බාකාරතො විදිත්‌වා. ඉමං උදානන්‌ති කුසලාකුසලෙසු යථාක්‌කමං සප්‌පුරිසාසප්‌පුරිසානං සුකරා පටිපත්‌ති, න පන නෙසං අකුසලකුසලෙසූති ඉදමත්‌ථවිභාවනං උදානං උදානෙසි.
Etamatthaṃviditvāti etaṃ avīcimahānirayuppattisaṃvattaniyaṃ kappaṭṭhiyaṃ atekicchaṃ devadattena nibbattiyamānaṃ saṅghabhedakammaṃ sabbākārato viditvā. Imaṃ udānanti kusalākusalesu yathākkamaṃ sappurisāsappurisānaṃ sukarā paṭipatti, na pana nesaṃ akusalakusalesūti idamatthavibhāvanaṃ udānaṃ udānesi.
තත්‌ථ සුකරං සාධුනා සාධූති අත්‌තනො පරෙසඤ්‌ච හිතං සාධෙතීති සාධු, සම්‌මාපටිපන්‌නො. තෙන සාධුනා සාරිපුත්‌තාදිනා සාවකෙන පච්‌චෙකසම්‌බුද්‌ධෙන සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන අඤ්‌ඤෙන වා ලොකියසාධුනා සාධු සුන්‌දරං භද්‌දකං අත්‌තනො පරෙසඤ්‌ච හිතසුඛාවහං සුකරං සුඛෙන කාතුං සක්‌කා. සාධු පාපෙන දුක්‌කරන්‌ති තදෙව පන වුත්‌තලක්‌ඛණං සාධු පාපෙන දෙවදත්‌තාදිනා පාපපුග්‌ගලෙන දුක්‌කරං කාතුං න සක්‌කා, න සො තං කාතුං සක්‌කොතීති අත්‌ථො. පාපං පාපෙන සුකරන්‌ති පාපං අසුන්‌දරං අත්‌තනො පරෙසඤ්‌ච අනත්‌ථාවහං පාපෙන යථාවුත්‌තපාපපුග්‌ගලෙන සුකරං සුඛෙන කාතුං සක්‌කුණෙය්‍යං. පාපමරියෙහි දුක්‌කරන්‌ති අරියෙහි පන බුද්‌ධාදීහි තං පාපං දුක්‌කරං දුරභිසම්‌භවං. සෙතුඝාතොයෙව හි තෙසං තත්‌ථාති දීපෙති.
Tattha sukaraṃ sādhunā sādhūti attano paresañca hitaṃ sādhetīti sādhu, sammāpaṭipanno. Tena sādhunā sāriputtādinā sāvakena paccekasambuddhena sammāsambuddhena aññena vā lokiyasādhunā sādhu sundaraṃ bhaddakaṃ attano paresañca hitasukhāvahaṃ sukaraṃ sukhena kātuṃ sakkā. Sādhu pāpena dukkaranti tadeva pana vuttalakkhaṇaṃ sādhu pāpena devadattādinā pāpapuggalena dukkaraṃ kātuṃ na sakkā, na so taṃ kātuṃ sakkotīti attho. Pāpaṃ pāpena sukaranti pāpaṃ asundaraṃ attano paresañca anatthāvahaṃ pāpena yathāvuttapāpapuggalena sukaraṃ sukhena kātuṃ sakkuṇeyyaṃ. Pāpamariyehi dukkaranti ariyehi pana buddhādīhi taṃ pāpaṃ dukkaraṃ durabhisambhavaṃ. Setughātoyeva hi tesaṃ tatthāti dīpeti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi / පඤ්‌චවත්‌ථුයාචනකථා • Pañcavatthuyācanakathā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / පකාසනීයකම්‌මාදිකථා • Pakāsanīyakammādikathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / ඡසක්‍යපබ්‌බජ්‌ජාකථාවණ්‌ණනා • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / ඡසක්‍යපබ්‌බජ්‌ජාකථාදිවණ්‌ණනා • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / පකාසනීයකම්‌මාදිකථා • Pakāsanīyakammādikathā
