Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
പഞ്ചവത്ഥുയാചനകഥാവണ്ണനാ
Pañcavatthuyācanakathāvaṇṇanā
൩൪൩. തികഭോജനന്തി തീഹി ഭുഞ്ജിതബ്ബഭോജനം, തിണ്ണം ഏകതോ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജിതും പഞ്ഞപേസ്സാമീതി അത്ഥോ. കോകാലികോതിആദീനി ചതുന്നം ദേവദത്തപക്ഖിയാനം ഗണപാമോക്ഖാനം നാമാനി. ആയുകപ്പന്തി ഏകം മഹാകപ്പം അസീതിഭാഗം കത്വാ തതോ ഏകഭാഗമത്തം കാലം അന്തരകപ്പസഞ്ഞിതം കാലം.
343.Tikabhojananti tīhi bhuñjitabbabhojanaṃ, tiṇṇaṃ ekato paṭiggahetvā bhuñjituṃ paññapessāmīti attho. Kokālikotiādīni catunnaṃ devadattapakkhiyānaṃ gaṇapāmokkhānaṃ nāmāni. Āyukappanti ekaṃ mahākappaṃ asītibhāgaṃ katvā tato ekabhāgamattaṃ kālaṃ antarakappasaññitaṃ kālaṃ.
ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ഏതദവോചാതി (ഉദാ॰ അട്ഠ॰ ൪൮) ദേവദത്തോ സബ്ബം സങ്ഘഭേദസ്സ പുബ്ബഭാഗം നിപ്ഫാദേത്വാ ‘‘ഏകംസേനേവ അജ്ജ ആവേണികം ഉപോസഥം സങ്ഘകമ്മഞ്ച കരിസ്സാമീ’’തി ചിന്തേത്വാ ഏതം ‘‘അജ്ജതഗ്ഗേ’’തിആദിവചനം അവോച. തത്ഥ അഞ്ഞത്രേവ ഭഗവതാതി വിനാ ഏവ ഭഗവന്തം, തം സത്ഥാരം അകത്വാതി അത്ഥോ. അഞ്ഞത്ര ഭിക്ഖുസങ്ഘാ ഉപോസഥം കരിസ്സാമി സങ്ഘകമ്മാനി ചാതി ഭഗവതോ ഓവാദകാരകം ഭിക്ഖുസങ്ഘം വിനാ മം അനുവത്തന്തേഹി ഭിക്ഖൂഹി സദ്ധിം ആവേണികം ഉപോസഥം സങ്ഘകമ്മാനി ച കരിസ്സാമി. അജ്ജതഗ്ഗേ, ഭന്തേ, ദേവദത്തോ സങ്ഘം ഭിന്ദിസ്സതീതി ഭേദകാരകാനം സബ്ബേസം ദേവദത്തേന സജ്ജിതത്താ ‘‘ഏകംസേനേവ ദേവദത്തോ അജ്ജ സങ്ഘം ഭിന്ദിസ്സതീ’’തി മഞ്ഞമാനോ ഏവമാഹ. ഭിന്ദിസ്സതീതി ദ്വിധാ കരിസ്സതി.
Āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocāti (udā. aṭṭha. 48) devadatto sabbaṃ saṅghabhedassa pubbabhāgaṃ nipphādetvā ‘‘ekaṃseneva ajja āveṇikaṃ uposathaṃ saṅghakammañca karissāmī’’ti cintetvā etaṃ ‘‘ajjatagge’’tiādivacanaṃ avoca. Tattha aññatreva bhagavatāti vinā eva bhagavantaṃ, taṃ satthāraṃ akatvāti attho. Aññatra bhikkhusaṅghā uposathaṃ karissāmi saṅghakammāni cāti bhagavato ovādakārakaṃ bhikkhusaṅghaṃ vinā maṃ anuvattantehi bhikkhūhi saddhiṃ āveṇikaṃ uposathaṃ saṅghakammāni ca karissāmi. Ajjatagge, bhante, devadatto saṅghaṃ bhindissatīti bhedakārakānaṃ sabbesaṃ devadattena sajjitattā ‘‘ekaṃseneva devadatto ajja saṅghaṃ bhindissatī’’ti maññamāno evamāha. Bhindissatīti dvidhā karissati.
ഏതമത്ഥം വിദിത്വാതി ഏതം അവീചിമഹാനിരയുപ്പത്തിസംവത്തനിയം കപ്പട്ഠിയം അതേകിച്ഛം ദേവദത്തേന നിബ്ബത്തിയമാനം സങ്ഘഭേദകമ്മം സബ്ബാകാരതോ വിദിത്വാ. ഇമം ഉദാനന്തി കുസലാകുസലേസു യഥാക്കമം സപ്പുരിസാസപ്പുരിസാനം സുകരാ പടിപത്തി, ന പന നേസം അകുസലകുസലേസൂതി ഇദമത്ഥവിഭാവനം ഉദാനം ഉദാനേസി.
Etamatthaṃviditvāti etaṃ avīcimahānirayuppattisaṃvattaniyaṃ kappaṭṭhiyaṃ atekicchaṃ devadattena nibbattiyamānaṃ saṅghabhedakammaṃ sabbākārato viditvā. Imaṃ udānanti kusalākusalesu yathākkamaṃ sappurisāsappurisānaṃ sukarā paṭipatti, na pana nesaṃ akusalakusalesūti idamatthavibhāvanaṃ udānaṃ udānesi.
തത്ഥ സുകരം സാധുനാ സാധൂതി അത്തനോ പരേസഞ്ച ഹിതം സാധേതീതി സാധു, സമ്മാപടിപന്നോ. തേന സാധുനാ സാരിപുത്താദിനാ സാവകേന പച്ചേകസമ്ബുദ്ധേന സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന അഞ്ഞേന വാ ലോകിയസാധുനാ സാധു സുന്ദരം ഭദ്ദകം അത്തനോ പരേസഞ്ച ഹിതസുഖാവഹം സുകരം സുഖേന കാതും സക്കാ. സാധു പാപേന ദുക്കരന്തി തദേവ പന വുത്തലക്ഖണം സാധു പാപേന ദേവദത്താദിനാ പാപപുഗ്ഗലേന ദുക്കരം കാതും ന സക്കാ, ന സോ തം കാതും സക്കോതീതി അത്ഥോ. പാപം പാപേന സുകരന്തി പാപം അസുന്ദരം അത്തനോ പരേസഞ്ച അനത്ഥാവഹം പാപേന യഥാവുത്തപാപപുഗ്ഗലേന സുകരം സുഖേന കാതും സക്കുണേയ്യം. പാപമരിയേഹി ദുക്കരന്തി അരിയേഹി പന ബുദ്ധാദീഹി തം പാപം ദുക്കരം ദുരഭിസമ്ഭവം. സേതുഘാതോയേവ ഹി തേസം തത്ഥാതി ദീപേതി.
Tattha sukaraṃ sādhunā sādhūti attano paresañca hitaṃ sādhetīti sādhu, sammāpaṭipanno. Tena sādhunā sāriputtādinā sāvakena paccekasambuddhena sammāsambuddhena aññena vā lokiyasādhunā sādhu sundaraṃ bhaddakaṃ attano paresañca hitasukhāvahaṃ sukaraṃ sukhena kātuṃ sakkā. Sādhu pāpena dukkaranti tadeva pana vuttalakkhaṇaṃ sādhu pāpena devadattādinā pāpapuggalena dukkaraṃ kātuṃ na sakkā, na so taṃ kātuṃ sakkotīti attho. Pāpaṃ pāpena sukaranti pāpaṃ asundaraṃ attano paresañca anatthāvahaṃ pāpena yathāvuttapāpapuggalena sukaraṃ sukhena kātuṃ sakkuṇeyyaṃ. Pāpamariyehi dukkaranti ariyehi pana buddhādīhi taṃ pāpaṃ dukkaraṃ durabhisambhavaṃ. Setughātoyeva hi tesaṃ tatthāti dīpeti.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi / പഞ്ചവത്ഥുയാചനകഥാ • Pañcavatthuyācanakathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / പകാസനീയകമ്മാദികഥാ • Pakāsanīyakammādikathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ഛസക്യപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഛസക്യപബ്ബജ്ജാകഥാദിവണ്ണനാ • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / പകാസനീയകമ്മാദികഥാ • Pakāsanīyakammādikathā