Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൫. ഗഹപതിവഗ്ഗോ
5. Gahapativaggo
൧. പഞ്ചവേരഭയസുത്തവണ്ണനാ
1. Pañcaverabhayasuttavaṇṇanā
൪൧. യതോതി യസ്മിം കാലേ. അയഞ്ഹി തോ-സദ്ദോ ദാ-സദ്ദോ വിയ ഇധ കാലവിസയോ. തേനാഹ ‘‘യദാ’’തി. ഭയവേരചേതനായോതി ഭായിതബ്ബട്ഠേന ഭയം, വേരപസവനട്ഠേന വേരന്തി ച ലദ്ധനാമാ ചേതനായോ. പാണാതിപാതാദയോ ഹി യസ്സ പവത്തന്തി, യഞ്ച ഉദ്ദിസ്സ പവത്തിയന്തി, ഉഭയേ സഭയഭേരവാതി തേ ഏവ ഭായിതബ്ബഭയവേരജനകാവാതി. സോതസ്സ അരിയമഗ്ഗസ്സ ആദിതോ പട്ഠായ പടിപത്തിഅധിഗമോ സോതാപത്തി , തദത്ഥായ തത്ഥ പതിട്ഠിതസ്സ ച അങ്ഗാനി സോതാപത്തിയങ്ഗാനി, തദുഭയം സന്ധായാഹ ‘‘ദുവിധം സോതാപത്തിയാ അങ്ഗ’’ന്തി, സോതാപത്തിഅത്ഥം അങ്ഗന്തി അത്ഥോ. യം പുബ്ബഭാഗേതി യം സയം സോതാപത്തിമഗ്ഗഫലപടിലാഭതോ പുബ്ബഭാഗേ തദത്ഥായ സംവത്തതി. കിം പന തന്തി ആഹ ‘‘സപ്പുരിസസംസേവോ’’തിആദി. സപ്പുരിസാനം ബുദ്ധാദീനം അരിയഞാണസഞ്ഞാണജാതാ പയിരുപാസനാ, സദ്ധമ്മസ്സവനം ചതുസച്ചധമ്മസ്സവനം, യോനിസോ ഉപായേന അനിച്ചാദിതോ മനസി കരണം യോനിസോ മനസികാരോ, ഉസ്സുക്കാപേന്തേന ധമ്മസ്സ നിബ്ബാനസ്സ അനുധമ്മപടിപജ്ജനം ധമ്മാനുധമ്മപടിപത്തീതി ഏതാനി സോതാപത്തിയാ അങ്ഗാനി. അട്ഠകഥായം പന സോതാപത്തിഅങ്ഗന്തി പദം അപേക്ഖിത്വാ ‘‘ഏവം ആഗത’’ന്തി വുത്തം. ഠിതസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ അങ്ഗം. സോതാപന്നോ അങ്ഗീയതി ഞായതി ഏതേനാതി സോതാപന്നസ്സ അങ്ഗന്തിപി വുച്ചതി. ഇദം പച്ഛാ വുത്തം അങ്ഗം. ദോസേഹി ആരകാതി അരിയോതി ആഹ ‘‘നിദ്ദോസോ’’തി. കഥം അവിജ്ജാ സങ്ഖാരാനം പച്ചയോതിആദിനാ കേനചിപി അനുപാരമ്ഭിയത്താ നിരുപാരമ്ഭോ. ഞാണം സന്ധായ ‘‘നിദ്ദോസോ’’തി വുത്തം, പടിച്ചസമുപ്പാദം സന്ധായ ‘‘നിരുപാരമ്ഭോ’’തി വദന്തി. ഉഭയമ്പി പന സന്ധായ ഉഭയം വുത്തന്തി അപരേ. പടിച്ചസമുപ്പാദോ ഏത്ഥ അധിപ്പേതോ. തഥാ ഹി വുത്തം ‘‘അപരാപരം ഉപ്പന്നായ വിപസ്സനാപഞ്ഞായാ’’തി. ന ഹി മഗ്ഗഞാണം വിപസ്സനാപഞ്ഞാതി. സമ്മാ ഉപായത്താ തസ്സ പടിച്ചസമുപ്പന്നേ യാഥാവതോ ഞായതീതി ഞായോ, പടിച്ചസമുപ്പാദോ. ഞാണം പന ഞായതി സോ ഏതേനാതി ഞായോ.
41.Yatoti yasmiṃ kāle. Ayañhi to-saddo dā-saddo viya idha kālavisayo. Tenāha ‘‘yadā’’ti. Bhayaveracetanāyoti bhāyitabbaṭṭhena bhayaṃ, verapasavanaṭṭhena veranti ca laddhanāmā cetanāyo. Pāṇātipātādayo hi yassa pavattanti, yañca uddissa pavattiyanti, ubhaye sabhayabheravāti te eva bhāyitabbabhayaverajanakāvāti. Sotassa ariyamaggassa ādito paṭṭhāya paṭipattiadhigamo sotāpatti , tadatthāya tattha patiṭṭhitassa ca aṅgāni sotāpattiyaṅgāni, tadubhayaṃ sandhāyāha ‘‘duvidhaṃ sotāpattiyā aṅga’’nti, sotāpattiatthaṃ aṅganti attho. Yaṃ pubbabhāgeti yaṃ sayaṃ sotāpattimaggaphalapaṭilābhato pubbabhāge tadatthāya saṃvattati. Kiṃ pana tanti āha ‘‘sappurisasaṃsevo’’tiādi. Sappurisānaṃ buddhādīnaṃ ariyañāṇasaññāṇajātā payirupāsanā, saddhammassavanaṃ catusaccadhammassavanaṃ, yoniso upāyena aniccādito manasi karaṇaṃ yoniso manasikāro, ussukkāpentena dhammassa nibbānassa anudhammapaṭipajjanaṃ dhammānudhammapaṭipattīti etāni sotāpattiyā aṅgāni. Aṭṭhakathāyaṃ pana sotāpattiaṅganti padaṃ apekkhitvā ‘‘evaṃ āgata’’nti vuttaṃ. Ṭhitassa puggalassa aṅgaṃ. Sotāpanno aṅgīyati ñāyati etenāti sotāpannassa aṅgantipi vuccati. Idaṃ pacchā vuttaṃ aṅgaṃ. Dosehi ārakāti ariyoti āha ‘‘niddoso’’ti. Kathaṃ avijjā saṅkhārānaṃ paccayotiādinā kenacipi anupārambhiyattā nirupārambho. Ñāṇaṃ sandhāya ‘‘niddoso’’ti vuttaṃ, paṭiccasamuppādaṃ sandhāya ‘‘nirupārambho’’ti vadanti. Ubhayampi pana sandhāya ubhayaṃ vuttanti apare. Paṭiccasamuppādo ettha adhippeto. Tathā hi vuttaṃ ‘‘aparāparaṃ uppannāya vipassanāpaññāyā’’ti. Na hi maggañāṇaṃ vipassanāpaññāti. Sammā upāyattā tassa paṭiccasamuppanne yāthāvato ñāyatīti ñāyo, paṭiccasamuppādo. Ñāṇaṃ pana ñāyati so etenāti ñāyo.
തത്ഥാതി നിരയേ. മഗ്ഗസോതന്തി മഗ്ഗസ്സ സോതം. ആപന്നോതി അധിഗതോ. അപായേസു ഉപ്പജ്ജനസങ്ഖാതോ വിനിപാതധമ്മോ ഏതസ്സാതി വിനിപാതധമ്മോ, ന വിനിപാതധമ്മോ അവിനിപാതധമ്മോ. പരം അയനന്തി അതിവിയ സവിസയേ അയിതബ്ബം ബുജ്ഝിതബ്ബം. യേസഞ്ഹി ധാതൂനം ഗതിഅത്ഥോ, ബുദ്ധിപി തേസം അത്ഥോ. തേനാഹ ‘‘അവസ്സം അഭിസമ്ബുജ്ഝനകോ’’തി.
Tatthāti niraye. Maggasotanti maggassa sotaṃ. Āpannoti adhigato. Apāyesu uppajjanasaṅkhāto vinipātadhammo etassāti vinipātadhammo, na vinipātadhammo avinipātadhammo. Paraṃ ayananti ativiya savisaye ayitabbaṃ bujjhitabbaṃ. Yesañhi dhātūnaṃ gatiattho, buddhipi tesaṃ attho. Tenāha ‘‘avassaṃ abhisambujjhanako’’ti.
പാണാതിപാതകമ്മകാരണാതി പാണാതിപാതസങ്ഖാതസ്സ പാപകമ്മസ്സ കരണഹേതു. വേരം വുച്ചതി വിരോധോ, തദേവ ഭായിതബ്ബതോ ഭയന്തി ആഹ ‘‘ഭയം വേരന്തി അത്ഥതോ ഏക’’ന്തി. ഇദം ബാഹിരം വേരം നാമ തസ്സ വേരസ്സ മൂലഭൂതതോ വേരകാരപുഗ്ഗലതോ ബഹിഭാവത്താ. തേനേവ ഹി തസ്സ വേരകാരപുഗ്ഗലസ്സ ഉപ്പന്നം വേരം സന്ധായ ‘‘ഇദം അജ്ഝത്തികവേരം നാമാ’’തി വുത്തം, തന്നിസ്സിതസ്സ വേരസ്സ മൂലഭൂതാ വേരകാരപുഗ്ഗലചേതനാ ഉപ്പജ്ജതി പഹരിതും അസമത്ഥസ്സപീതി അധിപ്പായോ. ന ഹി നേരയികാ നിരയപാലേസു പടിപഹരിതും സക്കോന്തി. നിരയപാലസ്സ ചേതനാ ഉപ്പജ്ജതീതി ഏതേന ‘‘അത്ഥി നിരയേ നിരയപാലാ’’തി ദസ്സേതി. യം പനേതം ബാഹിരവേരന്തി യമിദം ദിട്ഠധമ്മികം സമ്പരായികഞ്ച ബാഹിരം വേരം. പുഗ്ഗലവേരന്തി വുത്തം അത്തകിച്ചം സാധേതും അസക്കോന്തോ കേവലം പരപുഗ്ഗലേ ഉപ്പന്നമത്തം വേരന്തി കത്വാ. അത്ഥതോ ഏകമേവ ‘‘ചേതസിക’’ന്തി വിസേസേത്വാ വുത്തത്താ. സേസപദേസൂതി ‘‘അദിന്നാദാനപച്ചയാ’’തിആദിനാ ആഗതേസു സേസകോട്ഠാസേസു. അത്ഥോ ഭഗ്ഗോതി അത്ഥോ ധംസിതോ . അധിഗതേനാതി മഗ്ഗേന അധിഗതേന. ‘‘അഭിഗതേനാ’’തിപി പാഠോ, അധിവുത്തേനാതി അത്ഥോ. തേനാഹ ‘‘അചലപ്പസാദേനാ’’തി.
Pāṇātipātakammakāraṇāti pāṇātipātasaṅkhātassa pāpakammassa karaṇahetu. Veraṃ vuccati virodho, tadeva bhāyitabbato bhayanti āha ‘‘bhayaṃ veranti atthato eka’’nti. Idaṃ bāhiraṃ veraṃ nāma tassa verassa mūlabhūtato verakārapuggalato bahibhāvattā. Teneva hi tassa verakārapuggalassa uppannaṃ veraṃ sandhāya ‘‘idaṃ ajjhattikaveraṃ nāmā’’ti vuttaṃ, tannissitassa verassa mūlabhūtā verakārapuggalacetanā uppajjati paharituṃ asamatthassapīti adhippāyo. Na hi nerayikā nirayapālesu paṭipaharituṃ sakkonti. Nirayapālassa cetanā uppajjatīti etena ‘‘atthi niraye nirayapālā’’ti dasseti. Yaṃ panetaṃ bāhiraveranti yamidaṃ diṭṭhadhammikaṃ samparāyikañca bāhiraṃ veraṃ. Puggalaveranti vuttaṃ attakiccaṃ sādhetuṃ asakkonto kevalaṃ parapuggale uppannamattaṃ veranti katvā. Atthato ekameva ‘‘cetasika’’nti visesetvā vuttattā. Sesapadesūti ‘‘adinnādānapaccayā’’tiādinā āgatesu sesakoṭṭhāsesu. Attho bhaggoti attho dhaṃsito . Adhigatenāti maggena adhigatena. ‘‘Abhigatenā’’tipi pāṭho, adhivuttenāti attho. Tenāha ‘‘acalappasādenā’’ti.
പഞ്ചവേരഭയസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Pañcaverabhayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൧. പഞ്ചവേരഭയസുത്തം • 1. Pañcaverabhayasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧. പഞ്ചവേരഭയസുത്തവണ്ണനാ • 1. Pañcaverabhayasuttavaṇṇanā