| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi |
១០. ទសមវគ្គោ
10. Dasamavaggo
(៩៨) ៤. បញ្ចវិញ្ញាណា កុសលាបិ អកុសលាបីតិកថា
(98) 4. Pañcaviññāṇā kusalāpi akusalāpītikathā
៥៨០. បញ្ចវិញ្ញាណា កុសលាបិ អកុសលាបីតិ? អាមន្តា។ ននុ បញ្ចវិញ្ញាណា ឧប្បន្នវត្ថុកា ឧប្បន្នារម្មណាតិ? អាមន្តា។ ហញ្ចិ បញ្ចវិញ្ញាណា ឧប្បន្នវត្ថុកា ឧប្បន្នារម្មណា, នោ ច វត រេ វត្តព្ពេ – ‘‘បញ្ចវិញ្ញាណា កុសលាបិ អកុសលាបី’’តិ។ ននុ បញ្ចវិញ្ញាណា បុរេជាតវត្ថុកា បុរេជាតារម្មណា អជ្ឈត្តិកវត្ថុកា ពាហិរារម្មណា អសម្ភិន្នវត្ថុកា អសម្ភិន្នារម្មណា នានាវត្ថុកា នានារម្មណា ន អញ្ញមញ្ញស្ស គោចរវិសយំ បច្ចនុភោន្តិ, ន អសមន្នាហារា ឧប្បជ្ជន្តិ, ន អមនសិការា ឧប្បជ្ជន្តិ, ន អព្ពោកិណ្ណា ឧប្បជ្ជន្តិ, ន អបុព្ពំ អចរិមំ ឧប្បជ្ជន្តិ, ន អញ្ញមញ្ញស្ស សមនន្តរា ឧប្បជ្ជន្តិ, ននុ បញ្ចវិញ្ញាណា អនាភោគាតិ? អាមន្តា។ ហញ្ចិ បញ្ចវិញ្ញាណា អនាភោគា, នោ ច វត រេ វត្តព្ពេ – ‘‘បញ្ចវិញ្ញាណា កុសលាបិ អកុសលាបី’’តិ។
580. Pañcaviññāṇā kusalāpi akusalāpīti? Āmantā. Nanu pañcaviññāṇā uppannavatthukā uppannārammaṇāti? Āmantā. Hañci pañcaviññāṇā uppannavatthukā uppannārammaṇā, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaviññāṇā kusalāpi akusalāpī’’ti. Nanu pañcaviññāṇā purejātavatthukā purejātārammaṇā ajjhattikavatthukā bāhirārammaṇā asambhinnavatthukā asambhinnārammaṇā nānāvatthukā nānārammaṇā na aññamaññassa gocaravisayaṃ paccanubhonti, na asamannāhārā uppajjanti, na amanasikārā uppajjanti, na abbokiṇṇā uppajjanti, na apubbaṃ acarimaṃ uppajjanti, na aññamaññassa samanantarā uppajjanti, nanu pañcaviññāṇā anābhogāti? Āmantā. Hañci pañcaviññāṇā anābhogā, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaviññāṇā kusalāpi akusalāpī’’ti.
៥៨១. ចក្ខុវិញ្ញាណំ កុសលន្តិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ សុញ្ញតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… ចក្ខុវិញ្ញាណំ សុញ្ញតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុញ្ច បដិច្ច សុញ្ញតញ្ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណន្តិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ។ ចក្ខុញ្ច បដិច្ច សុញ្ញតញ្ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណន្តិ? អាមន្តា។ ចក្ខុញ្ច បដិច្ច សុញ្ញតញ្ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណ’’ន្តិ – អត្ថេវ សុត្តន្តោតិ? នត្ថិ។ ‘‘ចក្ខុញ្ច បដិច្ច រូបេ ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណ’’ន្តិ – អត្ថេវ សុត្តន្តោតិ? អាមន្តា ។ ហញ្ចិ ‘‘ចក្ខុញ្ច បដិច្ច រូបេ ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណ’’ន្តិ – អត្ថេវ សុត្តន្តោ, នោ ច វត រេ វត្តព្ពេ – ‘‘ចក្ខុញ្ច បដិច្ច សុញ្ញតញ្ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណ’’ន្តិ។
581. Cakkhuviññāṇaṃ kusalanti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe. Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Āmantā. Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Natthi. ‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Āmantā . Hañci ‘‘cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttanto, no ca vata re vattabbe – ‘‘cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti.
៥៨២. ចក្ខុវិញ្ញាណំ កុសលម្បិ អកុសលម្បីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ អតីតានាគតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ កុសលម្បិ អកុសលម្បីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ ផស្សំ អារព្ភ…បេ.… ចិត្តំ អារព្ភ… ចក្ខុំ អារព្ភ…បេ.… កាយំ អារព្ភ… សទ្ទំ អារព្ភ…បេ.… ផោដ្ឋព្ពំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។
582. Cakkhuviññāṇaṃ kusalampi akusalampīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe…. Cakkhuviññāṇaṃ kusalampi akusalampīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha…pe… cittaṃ ārabbha… cakkhuṃ ārabbha…pe… kāyaṃ ārabbha… saddaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
មនោវិញ្ញាណំ កុសលម្បិ អកុសលម្បិ, មនោវិញ្ញាណំ សុញ្ញតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ កុសលម្បិ អកុសលម្បិ, ចក្ខុវិញ្ញាណំ សុញ្ញតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… មនោវិញ្ញាណំ កុសលម្បិ អកុសលម្បិ, មនោវិញ្ញាណំ អតីតានាគតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ កុសលម្បិ អកុសលម្បិ, ចក្ខុវិញ្ញាណំ អតីតានាគតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… មនោវិញ្ញាណំ កុសលម្បិ អកុសលម្បិ, មនោវិញ្ញាណំ ផស្សំ អារព្ភ…បេ.… ចិត្តំ អារព្ភ…បេ.… កាយំ អារព្ភ … សទ្ទំ អារព្ភ …បេ.… ផោដ្ឋព្ពំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ កុសលម្បិ អកុសលម្បិ, ចក្ខុវិញ្ញាណំ ផស្សំ អារព្ភ…បេ.… ផោដ្ឋព្ពំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។
Manoviññāṇaṃ kusalampi akusalampi, manoviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ kusalampi akusalampi, cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇaṃ kusalampi akusalampi, manoviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ kusalampi akusalampi, cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇaṃ kusalampi akusalampi, manoviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha…pe… cittaṃ ārabbha…pe… kāyaṃ ārabbha … saddaṃ ārabbha …pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ kusalampi akusalampi, cakkhuviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
៥៨៣. ន វត្តព្ពំ – ‘‘បញ្ចវិញ្ញាណា កុសលាបិ អកុសលាបី’’តិ? អាមន្តា។ ននុ វុត្តំ ភគវតា – ‘‘ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ចក្ខុនា រូបំ ទិស្វា និមិត្តគ្គាហី ហោតិ…បេ.… ន និមិត្តគ្គាហី ហោតិ…បេ.… សោតេន សទ្ទំ សុត្វា…បេ.… កាយេន ផោដ្ឋព្ពំ ផុសិត្វា និមិត្តគ្គាហី ហោតិ…បេ.… ន និមិត្តគ្គាហី ហោតី’’តិ! អត្ថេវ សុត្តន្តោតិ? អាមន្តា។ តេន ហិ បញ្ចវិញ្ញាណា កុសលាបិ អកុសលាបីតិ។
583. Na vattabbaṃ – ‘‘pañcaviññāṇā kusalāpi akusalāpī’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā nimittaggāhī hoti…pe… na nimittaggāhī hoti…pe… sotena saddaṃ sutvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā nimittaggāhī hoti…pe… na nimittaggāhī hotī’’ti! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi pañcaviññāṇā kusalāpi akusalāpīti.
បញ្ចវិញ្ញាណា កុសលាបិ អកុសលាបីតិកថា និដ្ឋិតា។
Pañcaviññāṇā kusalāpi akusalāpītikathā niṭṭhitā.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ៤. បញ្ចវិញ្ញាណា កុសលាបីតិកថាវណ្ណនា • 4. Pañcaviññāṇā kusalāpītikathāvaṇṇanā
