Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi |
១០. ទសមវគ្គោ
10. Dasamavaggo
(៩៧) ៣. បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្ស មគ្គកថា
(97) 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathā
៥៧៦. បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនាតិ? អាមន្តា។ ននុ បញ្ចវិញ្ញាណា ឧប្បន្នវត្ថុកា ឧប្បន្នារម្មណាតិ? អាមន្តា។ ហញ្ចិ បញ្ចវិញ្ញាណា ឧប្បន្នវត្ថុកា ឧប្បន្នារម្មណា, នោ ច វត រេ វត្តព្ពេ – ‘‘បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា’’តិ។
576. Pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti? Āmantā. Nanu pañcaviññāṇā uppannavatthukā uppannārammaṇāti? Āmantā. Hañci pañcaviññāṇā uppannavatthukā uppannārammaṇā, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā’’ti.
ននុ បញ្ចវិញ្ញាណា បុរេជាតវត្ថុកា បុរេជាតារម្មណា អជ្ឈត្តិកវត្ថុកា ពាហិរារម្មណា អសម្ភិន្នវត្ថុកា អសម្ភិន្នារម្មណា នានាវត្ថុកា នានារម្មណា ន អញ្ញមញ្ញស្ស គោចរវិសយំ បច្ចនុភោន្តិ, ន អសមន្នាហារា ឧប្បជ្ជន្តិ, ន អមនសិការា ឧប្បជ្ជន្តិ, ន អព្ពោកិណ្ណា ឧប្បជ្ជន្តិ, ន អបុព្ពំ អចរិមំ ឧប្បជ្ជន្តិ, ន អញ្ញមញ្ញស្ស សមនន្តរា ឧប្បជ្ជន្តិ, ននុ បញ្ចវិញ្ញាណា អនាភោគាតិ? អាមន្តា។ ហញ្ចិ បញ្ចវិញ្ញាណា អនាភោគា, នោ ច វត រេ វត្តព្ពេ – ‘‘បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា’’តិ។
Nanu pañcaviññāṇā purejātavatthukā purejātārammaṇā ajjhattikavatthukā bāhirārammaṇā asambhinnavatthukā asambhinnārammaṇā nānāvatthukā nānārammaṇā na aññamaññassa gocaravisayaṃ paccanubhonti, na asamannāhārā uppajjanti, na amanasikārā uppajjanti, na abbokiṇṇā uppajjanti, na apubbaṃ acarimaṃ uppajjanti, na aññamaññassa samanantarā uppajjanti, nanu pañcaviññāṇā anābhogāti? Āmantā. Hañci pañcaviññāṇā anābhogā, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā’’ti.
៥៧៧. ចក្ខុវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនាតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ សុញ្ញតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… ចក្ខុវិញ្ញាណំ សុញ្ញតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុញ្ច បដិច្ច សុញ្ញតញ្ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណន្តិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… ចក្ខុញ្ច បដិច្ច សុញ្ញតញ្ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណន្តិ? អាមន្តា។ ‘‘ចក្ខុញ្ច បដិច្ច សុញ្ញតញ្ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណ’’ន្តិ – អត្ថេវ សុត្តន្តោតិ? នត្ថិ។ ‘‘ចក្ខុញ្ច បដិច្ច រូបេ ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណ’’ន្តិ – អត្ថេវ សុត្តន្តោតិ? អាមន្តា។ ហញ្ចិ ‘‘ចក្ខុញ្ច បដិច្ច រូបេ ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណ’’ន្តិ – អត្ថេវ សុត្តន្តោ, នោ ច វត រេ វត្តព្ពេ – ‘‘ចក្ខុញ្ច បដិច្ច សុញ្ញតញ្ច ឧប្បជ្ជតិ ចក្ខុវិញ្ញាណ’’ន្តិ។
577. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Āmantā. ‘‘Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Natthi. ‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Āmantā. Hañci ‘‘cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttanto, no ca vata re vattabbe – ‘‘cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti.
៥៧៨. ចក្ខុវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនាតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ អតីតានាគតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… ចក្ខុវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនាតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ ផស្សំ អារព្ភ…បេ.… វេទនំ អារព្ភ… សញ្ញំ អារព្ភ … ចេតនំ អារព្ភ… ចិត្តំ អារព្ភ… ចក្ខុំ អារព្ភ… កាយំ អារព្ភ…បេ.… សទ្ទំ អារព្ភ…បេ.… ផោដ្ឋព្ពំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។
578. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha…pe… vedanaṃ ārabbha… saññaṃ ārabbha … cetanaṃ ārabbha… cittaṃ ārabbha… cakkhuṃ ārabbha… kāyaṃ ārabbha…pe… saddaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
មនោវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា, មនោវិញ្ញាណំ សុញ្ញតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា, ចក្ខុវិញ្ញាណំ សុញ្ញតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… មនោវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា, មនោវិញ្ញាណំ អតីតានាគតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា, ចក្ខុវិញ្ញាណំ អតីតានាគតំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… មនោវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា, មនោវិញ្ញាណំ ផស្សំ អារព្ភ… វេទនំ អារព្ភ…បេ.… ផោដ្ឋព្ពំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ ចក្ខុវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា, ចក្ខុវិញ្ញាណំ ផស្សំ អារព្ភ… វេទនំ អារព្ភ…បេ.… ផោដ្ឋព្ពំ អារព្ភ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។
Manoviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, manoviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, manoviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, manoviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha… vedanaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, cakkhuviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha… vedanaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
៥៧៩. ន វត្តព្ពំ – ‘‘បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនា’’តិ? អាមន្តា។ ននុ វុត្តំ ភគវតា – ‘‘ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ចក្ខុនា រូបំ ទិស្វា ន និមិត្តគ្គាហី ហោតិ នានុព្យញ្ជនគ្គាហី…បេ.… សោតេន សទ្ទំ សុត្វា…បេ.… ឃានេន គន្ធំ ឃាយិត្វា…បេ.… ជិវ្ហាយ រសំ សាយិត្វា…បេ.… កាយេន ផោដ្ឋព្ពំ ផុសិត្វា ន និមិត្តគ្គាហី ហោតិ នានុព្យញ្ជនគ្គាហី’’តិ! 1 អត្ថេវ សុត្តន្តោតិ? អាមន្តា ។ តេន ហិ បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្ស អត្ថិ មគ្គភាវនាតិ។
579. Na vattabbaṃ – ‘‘pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī…pe… sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī’’ti! 2 Attheva suttantoti? Āmantā . Tena hi pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti.
បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្ស មគ្គកថា និដ្ឋិតា។
Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ៣. បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្ស មគ្គកថាវណ្ណនា • 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៣. បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្សមគ្គកថាវណ្ណនា • 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissamaggakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៣. បញ្ចវិញ្ញាណសមង្គិស្សមគ្គកថាវណ្ណនា • 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissamaggakathāvaṇṇanā