| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi |
೧೦. ದಸಮವಗ್ಗೋ
10. Dasamavaggo
(೯೭) ೩. ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಮಗ್ಗಕಥಾ
(97) 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathā
೫೭೬. ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಾ ಉಪ್ಪನ್ನವತ್ಥುಕಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾರಮ್ಮಣಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಾ ಉಪ್ಪನ್ನವತ್ಥುಕಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾರಮ್ಮಣಾ, ನೋ ಚ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ’’ತಿ।
576. Pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti? Āmantā. Nanu pañcaviññāṇā uppannavatthukā uppannārammaṇāti? Āmantā. Hañci pañcaviññāṇā uppannavatthukā uppannārammaṇā, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā’’ti.
ನನು ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಾ ಪುರೇಜಾತವತ್ಥುಕಾ ಪುರೇಜಾತಾರಮ್ಮಣಾ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕವತ್ಥುಕಾ ಬಾಹಿರಾರಮ್ಮಣಾ ಅಸಮ್ಭಿನ್ನವತ್ಥುಕಾ ಅಸಮ್ಭಿನ್ನಾರಮ್ಮಣಾ ನಾನಾವತ್ಥುಕಾ ನಾನಾರಮ್ಮಣಾ ನ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಗೋಚರವಿಸಯಂ ಪಚ್ಚನುಭೋನ್ತಿ, ನ ಅಸಮನ್ನಾಹಾರಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ನ ಅಮನಸಿಕಾರಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ನ ಅಬ್ಬೋಕಿಣ್ಣಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ನ ಅಪುಬ್ಬಂ ಅಚರಿಮಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ನ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಸಮನನ್ತರಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ನನು ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಾ ಅನಾಭೋಗಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಾ ಅನಾಭೋಗಾ, ನೋ ಚ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ’’ತಿ।
Nanu pañcaviññāṇā purejātavatthukā purejātārammaṇā ajjhattikavatthukā bāhirārammaṇā asambhinnavatthukā asambhinnārammaṇā nānāvatthukā nānārammaṇā na aññamaññassa gocaravisayaṃ paccanubhonti, na asamannāhārā uppajjanti, na amanasikārā uppajjanti, na abbokiṇṇā uppajjanti, na apubbaṃ acarimaṃ uppajjanti, na aññamaññassa samanantarā uppajjanti, nanu pañcaviññāṇā anābhogāti? Āmantā. Hañci pañcaviññāṇā anābhogā, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā’’ti.
೫೭೭. ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಸುಞ್ಞತಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಸುಞ್ಞತಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಸುಞ್ಞತಞ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಸುಞ್ಞತಞ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಸುಞ್ಞತಞ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ – ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ನತ್ಥಿ। ‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ರೂಪೇ ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ – ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ರೂಪೇ ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ – ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋ, ನೋ ಚ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಸುಞ್ಞತಞ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ।
577. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Āmantā. ‘‘Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Natthi. ‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Āmantā. Hañci ‘‘cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttanto, no ca vata re vattabbe – ‘‘cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti.
೫೭೮. ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅತೀತಾನಾಗತಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಫಸ್ಸಂ ಆರಬ್ಭ…ಪೇ॰… ವೇದನಂ ಆರಬ್ಭ… ಸಞ್ಞಂ ಆರಬ್ಭ … ಚೇತನಂ ಆರಬ್ಭ… ಚಿತ್ತಂ ಆರಬ್ಭ… ಚಕ್ಖುಂ ಆರಬ್ಭ… ಕಾಯಂ ಆರಬ್ಭ…ಪೇ॰… ಸದ್ದಂ ಆರಬ್ಭ…ಪೇ॰… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
578. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha…pe… vedanaṃ ārabbha… saññaṃ ārabbha … cetanaṃ ārabbha… cittaṃ ārabbha… cakkhuṃ ārabbha… kāyaṃ ārabbha…pe… saddaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ, ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ ಸುಞ್ಞತಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ, ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಸುಞ್ಞತಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ, ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅತೀತಾನಾಗತಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ, ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅತೀತಾನಾಗತಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰… ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ, ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ ಫಸ್ಸಂ ಆರಬ್ಭ… ವೇದನಂ ಆರಬ್ಭ…ಪೇ॰… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ, ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಫಸ್ಸಂ ಆರಬ್ಭ… ವೇದನಂ ಆರಬ್ಭ…ಪೇ॰… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
Manoviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, manoviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, manoviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, manoviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha… vedanaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, cakkhuviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha… vedanaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
೫೭೯. ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ’’ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾ – ‘‘ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಂ ದಿಸ್ವಾ ನ ನಿಮಿತ್ತಗ್ಗಾಹೀ ಹೋತಿ ನಾನುಬ್ಯಞ್ಜನಗ್ಗಾಹೀ…ಪೇ॰… ಸೋತೇನ ಸದ್ದಂ ಸುತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಘಾನೇನ ಗನ್ಧಂ ಘಾಯಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಜಿವ್ಹಾಯ ರಸಂ ಸಾಯಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಕಾಯೇನ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಂ ಫುಸಿತ್ವಾ ನ ನಿಮಿತ್ತಗ್ಗಾಹೀ ಹೋತಿ ನಾನುಬ್ಯಞ್ಜನಗ್ಗಾಹೀ’’ತಿ! 1 ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ಆಮನ್ತಾ । ತೇನ ಹಿ ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾತಿ।
579. Na vattabbaṃ – ‘‘pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī…pe… sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī’’ti! 2 Attheva suttantoti? Āmantā . Tena hi pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti.
ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಮಗ್ಗಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೩. ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಮಗ್ಗಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೩. ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸಮಗ್ಗಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissamaggakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೩. ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸಮಗ್ಗಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissamaggakathāvaṇṇanā
