| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
3. பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ மக்³க³கதா²வண்ணனா
3. Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathāvaṇṇanā
576. இதா³னி பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ மக்³க³கதா² நாம ஹோதி. தத்த² யேஸங் ‘‘சக்கு²னா ரூபங் தி³ஸ்வா ந நிமித்தக்³கா³ஹீ ஹோதீ’’தி ஸுத்தங் நிஸ்ஸாய ‘‘பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ அத்தி² மக்³க³பா⁴வனா’’தி லத்³தி⁴, ஸெய்யதா²பி மஹாஸங்கி⁴கானங், தே ஸந்தா⁴ய புச்சா² ஸகவாதி³ஸ்ஸ, படிஞ்ஞா இதரஸ்ஸ. அத² நங் ‘‘ஸசே தஸ்ஸ மக்³க³பா⁴வனா அத்தி², பஞ்சவிஞ்ஞாணக³திகேன வா மக்³கே³ன, மக்³க³க³திகேஹி வா பஞ்சவிஞ்ஞாணேஹி ப⁴விதப்³ப³ங், ந ச தானி மக்³க³க³திகானி அனிப்³பா³னாரம்மணத்தா அலோகுத்தரத்தா ச, ந மக்³கோ³ பஞ்சவிஞ்ஞாணக³திகோ தேஸங் லக்க²ணேன அஸங்க³ஹிதத்தா’’தி சோதே³துங் நனு பஞ்சவிஞ்ஞாணா உப்பன்னவத்து²காதிஆதி³மாஹ. தத்ராயங் அதி⁴ப்பாயோ – யதி³ பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ மக்³க³பா⁴வனா ஸியா, யேன மனோவிஞ்ஞாணேன மக்³கோ³ ஸம்பயுத்தோ, தம்பி பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ ஸியா. ஏவங் ஸந்தே யதி³த³ங் ‘‘பஞ்சவிஞ்ஞாணா உப்பன்னவத்து²கா’’திஆதி³ லக்க²ணங் வுத்தங், தங் ஏவங் அவத்வா ‘‘ச² விஞ்ஞாணா’’தி வத்தப்³ப³ங் ஸியா. ததா² பன அவத்வா ‘‘பஞ்சவிஞ்ஞாணா’’த்வேவ வுத்தங், தஸ்மா ந வதப்³ப³ங் ‘‘பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ அத்தி² மக்³க³பா⁴வனா’’தி. யஸ்மா செத்த² அயமேவ அதி⁴ப்பாயோ, தஸ்மா ஸகவாதீ³ தங் லக்க²ணங் பரவாதி³ங் ஸம்படிச்சா²பெத்வா நோ ச வத ரே வத்தப்³பே³ பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ அத்தி² மக்³க³பா⁴வனாதி ஆஹ.
576. Idāni pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hotī’’ti suttaṃ nissāya ‘‘pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā’’ti laddhi, seyyathāpi mahāsaṃghikānaṃ, te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘sace tassa maggabhāvanā atthi, pañcaviññāṇagatikena vā maggena, maggagatikehi vā pañcaviññāṇehi bhavitabbaṃ, na ca tāni maggagatikāni anibbānārammaṇattā alokuttarattā ca, na maggo pañcaviññāṇagatiko tesaṃ lakkhaṇena asaṅgahitattā’’ti codetuṃ nanu pañcaviññāṇā uppannavatthukātiādimāha. Tatrāyaṃ adhippāyo – yadi pañcaviññāṇasamaṅgissa maggabhāvanā siyā, yena manoviññāṇena maggo sampayutto, tampi pañcaviññāṇasamaṅgissa siyā. Evaṃ sante yadidaṃ ‘‘pañcaviññāṇā uppannavatthukā’’tiādi lakkhaṇaṃ vuttaṃ, taṃ evaṃ avatvā ‘‘cha viññāṇā’’ti vattabbaṃ siyā. Tathā pana avatvā ‘‘pañcaviññāṇā’’tveva vuttaṃ, tasmā na vatabbaṃ ‘‘pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā’’ti. Yasmā cettha ayameva adhippāyo, tasmā sakavādī taṃ lakkhaṇaṃ paravādiṃ sampaṭicchāpetvā no ca vata re vattabbe pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti āha.
அபரோ நயோ – பஞ்சவிஞ்ஞாணா உப்பன்னவத்து²கா, மக்³கோ³ அவத்து²கோபி ஹோதி. தே ச உப்பன்னாரம்மணா, மக்³கோ³ நவத்தப்³பா³ரம்மணோ. தே புரேஜாதவத்து²காவ மக்³கோ³ அவத்து²கோபி. தே புரேஜாதாரம்மணா, மக்³கோ³ அபுரேஜாதாரம்மணோ. தே அஜ்ஜ²த்திகவத்து²காவ மக்³கோ³ அவத்து²கோபி ஹோதி. தே ச ரூபாதி³வஸேன பா³ஹிராரம்மணா, மக்³கோ³ நிப்³பா³னாரம்மணோ. தே அனிருத்³த⁴ங் வத்து²ங் நிஸ்ஸயங் கத்வா பவத்தனதோ அஸம்பி⁴ன்னவத்து²கா, மக்³கோ³ அவத்து²கோபி. தே அனிருத்³தா⁴னேவ ரூபாதீ³னி ஆரப்³ப⁴ பவத்தனதோ அஸம்பி⁴ன்னாரம்மணா, மக்³கோ³ நிப்³பா³னாரம்மணோ. தே நானாவத்து²கா, மக்³கோ³ அவத்து²கோ வா ஏகவத்து²கோ வா. தே நானாரம்மணா மக்³கோ³ ஏகாரம்மணோ. தே அத்தனோ அத்தனோவ ரூபாதி³கோ³சரே பவத்தனதோ ந அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ கோ³சரவிஸயங் பச்சனுபொ⁴ந்தி, மக்³கோ³ ரூபாதீ³ஸு ஏகம்பி கோ³சரங் ந கரோதி. தே கிரியமனோதா⁴துங் புரேசாரிகங் கத்வா உப்பஜ்ஜனதோ ந அஸமன்னாஹாரா ந அமனஸிகாரா உப்பஜ்ஜந்தி, மக்³கோ³ நிராவஜ்ஜனோவ. தே ஸம்படிச்ச²னாதீ³ஹி வோகிண்ணா உப்பஜ்ஜந்தி, மக்³க³ஸ்ஸ வோகாரோயேவ நத்தி². தே அஞ்ஞமஞ்ஞங் புப்³ப³சரிமபா⁴வேன உப்பஜ்ஜந்தி, மக்³க³ஸ்ஸ தேஹி ஸத்³தி⁴ங் புரிமபச்சி²மதாவ நத்தி², தேஸங் அனுப்பத்திகாலே திக்க²விபஸ்ஸனாஸமயே, தேஸங் அனுப்பத்திதே³ஸே ஆருப்பேபி ச உப்பஜ்ஜனதோ. தே ஸம்படிச்ச²னாதீ³ஹி அந்தரிதத்தா ந அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஸமனந்தரா உப்பஜ்ஜந்தி, மக்³க³ஸ்ஸ ஸம்படிச்ச²னாதீ³ஹி அந்தரிதபா⁴வோவ நத்தி². தேஸங் அஞ்ஞத்ர அபி⁴னிபாதா ஆபோ⁴க³மத்தம்பி கிச்சங் நத்தி², மக்³க³ஸ்ஸ கிலேஸஸமுக்³கா⁴தனங் கிச்சந்தி. யஸ்மா செத்த² அயம்பி அதி⁴ப்பாயோ, தஸ்மா ஸகவாதீ³ இமேஹாகாரேஹி பரவாதி³ங் மக்³க³ஸ்ஸ அபஞ்சவிஞ்ஞாணக³திகபா⁴வங் ஸம்படிச்சா²பெத்வா நோ ச வத ரே வத்தப்³பே³ பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ அத்தி² மக்³க³பா⁴வனாதி ஆஹ.
Aparo nayo – pañcaviññāṇā uppannavatthukā, maggo avatthukopi hoti. Te ca uppannārammaṇā, maggo navattabbārammaṇo. Te purejātavatthukāva maggo avatthukopi. Te purejātārammaṇā, maggo apurejātārammaṇo. Te ajjhattikavatthukāva maggo avatthukopi hoti. Te ca rūpādivasena bāhirārammaṇā, maggo nibbānārammaṇo. Te aniruddhaṃ vatthuṃ nissayaṃ katvā pavattanato asambhinnavatthukā, maggo avatthukopi. Te aniruddhāneva rūpādīni ārabbha pavattanato asambhinnārammaṇā, maggo nibbānārammaṇo. Te nānāvatthukā, maggo avatthuko vā ekavatthuko vā. Te nānārammaṇā maggo ekārammaṇo. Te attano attanova rūpādigocare pavattanato na aññamaññassa gocaravisayaṃ paccanubhonti, maggo rūpādīsu ekampi gocaraṃ na karoti. Te kiriyamanodhātuṃ purecārikaṃ katvā uppajjanato na asamannāhārā na amanasikārā uppajjanti, maggo nirāvajjanova. Te sampaṭicchanādīhi vokiṇṇā uppajjanti, maggassa vokāroyeva natthi. Te aññamaññaṃ pubbacarimabhāvena uppajjanti, maggassa tehi saddhiṃ purimapacchimatāva natthi, tesaṃ anuppattikāle tikkhavipassanāsamaye, tesaṃ anuppattidese āruppepi ca uppajjanato. Te sampaṭicchanādīhi antaritattā na aññamaññassa samanantarā uppajjanti, maggassa sampaṭicchanādīhi antaritabhāvova natthi. Tesaṃ aññatra abhinipātā ābhogamattampi kiccaṃ natthi, maggassa kilesasamugghātanaṃ kiccanti. Yasmā cettha ayampi adhippāyo, tasmā sakavādī imehākārehi paravādiṃ maggassa apañcaviññāṇagatikabhāvaṃ sampaṭicchāpetvā no ca vata re vattabbe pañcaviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanāti āha.
577. ஸுஞ்ஞதங் ஆரப்³பா⁴தி ‘‘யதா² லோகுத்தரமக்³கோ³ ஸுஞ்ஞதங் நிப்³பா³னங் ஆரப்³ப⁴, லோகியோ ஸுத்³த⁴ஸங்கா²ரபுஞ்ஜங் ஆரப்³ப⁴ உப்பஜ்ஜதி, கிங் தே ஏவங் சக்கு²விஞ்ஞாண’’ந்தி புச்ச²தி. இதரோ ‘‘சக்கு²ஞ்ச படிச்ச ரூபே சா’’தி வசனதோ படிக்கி²பதி. து³தியங் புட்டோ² ‘‘ந நிமித்தக்³கா³ஹீ’’தி வசனதோ யங் தத்த² அனிமித்தங், ததே³வ ஸுஞ்ஞதந்தி ஸந்தா⁴ய படிஜானாதி. சக்கு²ஞ்ச படிச்சாதி பஞ்ஹத்³வயேபி ஏஸேவ நயோ.
577. Suññataṃ ārabbhāti ‘‘yathā lokuttaramaggo suññataṃ nibbānaṃ ārabbha, lokiyo suddhasaṅkhārapuñjaṃ ārabbha uppajjati, kiṃ te evaṃ cakkhuviññāṇa’’nti pucchati. Itaro ‘‘cakkhuñca paṭicca rūpe cā’’ti vacanato paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho ‘‘na nimittaggāhī’’ti vacanato yaṃ tattha animittaṃ, tadeva suññatanti sandhāya paṭijānāti. Cakkhuñca paṭiccāti pañhadvayepi eseva nayo.
578-579. சக்கு²விஞ்ஞாணங் அதீதானாக³தங் ஆரப்³பா⁴தி எத்த² அயமதி⁴ப்பாயோ – மனோவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ அத்தி² மக்³க³பா⁴வனா, மனோவிஞ்ஞாணஞ்ச அதீதானாக³தம்பி ஆரப்³ப⁴ உப்பஜ்ஜதி, கிங் தே ஏவங் சக்கு²விஞ்ஞாணம்பீதி. ப²ஸ்ஸங் ஆரப்³பா⁴திஆதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. சக்கு²னா ரூபங் தி³ஸ்வா ந நிமித்தக்³கா³ஹீதி எத்த² ஜவனக்க²ணே ந நிமித்தக்³கா³ஹிதா வுத்தா, ந சக்கு²விஞ்ஞாணக்க²ணே. தஸ்மா லோகியமக்³க³ம்பி ஸந்தா⁴யேதங் அஸாத⁴கந்தி.
578-579. Cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbhāti ettha ayamadhippāyo – manoviññāṇasamaṅgissa atthi maggabhāvanā, manoviññāṇañca atītānāgatampi ārabbha uppajjati, kiṃ te evaṃ cakkhuviññāṇampīti. Phassaṃ ārabbhātiādīsupi eseva nayo. Cakkhunārūpaṃ disvā na nimittaggāhīti ettha javanakkhaṇe na nimittaggāhitā vuttā, na cakkhuviññāṇakkhaṇe. Tasmā lokiyamaggampi sandhāyetaṃ asādhakanti.
பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ மக்³க³கதா²வண்ணனா.
Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathāvaṇṇanā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / கதா²வத்து²பாளி • Kathāvatthupāḷi / (97) 3. பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸ மக்³க³கதா² • (97) 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissa maggakathā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 3. பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸமக்³க³கதா²வண்ணனா • 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissamaggakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 3. பஞ்சவிஞ்ஞாணஸமங்கி³ஸ்ஸமக்³க³கதா²வண்ணனா • 3. Pañcaviññāṇasamaṅgissamaggakathāvaṇṇanā
