Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ပဏ္ဍကဝတ္ထုကထာ
Paṇḍakavatthukathā
၁၀၉. ဒဟရေ ဒဟရေတိ တရုဏေ တရုဏေ။ မောဠိဂလ္လေတိ ထူလသရီရေ။ ဟတ္ထိဘဏ္ဍေ အသ္သဘဏ္ဍေတိ ဟတ္ထိဂောပကေ စ အသ္သဂောပကေ စ။
109.Dahare dahareti taruṇe taruṇe. Moḷigalleti thūlasarīre. Hatthibhaṇḍe assabhaṇḍeti hatthigopake ca assagopake ca.
ပဏ္ဍကော ဘိက္ခဝေတိ ဧတ္ထ အာသိတ္တပဏ္ဍကော ဥသူယပဏ္ဍကော ဩပက္ကမိကပဏ္ဍကော ပက္ခပဏ္ဍကော နပုံသကပဏ္ဍကောတိ ပဉ္စ ပဏ္ဍကာ။ တတ္ထ ယသ္သ ပရေသံ အင္ဂဇာတံ မုခေန ဂဟေတ္ဝာ အသုစိနာ အာသိတ္တသ္သ ပရိဠာဟော ဝူပသမ္မတိ, အယံ အာသိတ္တပဏ္ဍကော။ ယသ္သ ပရေသံ အဇ္ဈာစာရံ ပသ္သတော ဥသူယာယ ဥပ္ပန္နာယ ပရိဠာဟော ဝူပသမ္မတိ, အယံ ဥသူယပဏ္ဍကော။ ယသ္သ ဥပက္ကမေန ဗီဇာနိ အပနီတာနိ, အယံ ဩပက္ကမိကပဏ္ဍကော။ ဧကစ္စော ပန အကုသလဝိပာကာနုဘာဝေန ကာဠပက္ခေ ပဏ္ဍကော ဟောတိ, ဇုဏ္ဟပက္ခေ ပနသ္သ ပရိဠာဟော ဝူပသမ္မတိ, အယံ ပက္ခပဏ္ဍကော။ ယော ပန ပဋိသန္ဓိယံယေဝ အဘာဝကော ဥပ္ပန္နော, အယံ နပုံသကပဏ္ဍကောတိ။ တေသု အာသိတ္တပဏ္ဍကသ္သ စ ဥသူယပဏ္ဍကသ္သ စ ပဗ္ဗဇ္ဇာ န ဝာရိတာ, ဣတရေသံ တိဏ္ဏံ ဝာရိတာ။ တေသုပိ ပက္ခပဏ္ဍကသ္သ ယသ္မိံ ပက္ခေ ပဏ္ဍကော ဟောတိ, တသ္မိံယေဝသ္သ ပက္ခေ ပဗ္ဗဇ္ဇာ ဝာရိတာတိ ကုရုန္ဒိယံ ဝုတ္တံ။ ယသ္သ စေတ္ထ ပဗ္ဗဇ္ဇာ ဝာရိတာ, တံ သန္ဓာယ ဣဒံ ဝုတ္တံ – ‘‘အနုပသမ္ပန္နော န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗော ဥပသမ္ပန္နော နာသေတဗ္ဗော’’တိ။ သောပိ လိင္ဂနာသနေနေဝ နာသေတဗ္ဗော။ ဣတော ပရံ ‘‘နာသေတဗ္ဗော’’တိ ဝုတ္တေသုပိ ဧသေဝ နယော။
Paṇḍakobhikkhaveti ettha āsittapaṇḍako usūyapaṇḍako opakkamikapaṇḍako pakkhapaṇḍako napuṃsakapaṇḍakoti pañca paṇḍakā. Tattha yassa paresaṃ aṅgajātaṃ mukhena gahetvā asucinā āsittassa pariḷāho vūpasammati, ayaṃ āsittapaṇḍako. Yassa paresaṃ ajjhācāraṃ passato usūyāya uppannāya pariḷāho vūpasammati, ayaṃ usūyapaṇḍako. Yassa upakkamena bījāni apanītāni, ayaṃ opakkamikapaṇḍako. Ekacco pana akusalavipākānubhāvena kāḷapakkhe paṇḍako hoti, juṇhapakkhe panassa pariḷāho vūpasammati, ayaṃ pakkhapaṇḍako. Yo pana paṭisandhiyaṃyeva abhāvako uppanno, ayaṃ napuṃsakapaṇḍakoti. Tesu āsittapaṇḍakassa ca usūyapaṇḍakassa ca pabbajjā na vāritā, itaresaṃ tiṇṇaṃ vāritā. Tesupi pakkhapaṇḍakassa yasmiṃ pakkhe paṇḍako hoti, tasmiṃyevassa pakkhe pabbajjā vāritāti kurundiyaṃ vuttaṃ. Yassa cettha pabbajjā vāritā, taṃ sandhāya idaṃ vuttaṃ – ‘‘anupasampanno na upasampādetabbo upasampanno nāsetabbo’’ti. Sopi liṅganāsaneneva nāsetabbo. Ito paraṃ ‘‘nāsetabbo’’ti vuttesupi eseva nayo.
ပဏ္ဍဝတ္ထုကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Paṇḍavatthukathā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi / ၄၇. ပဏ္ဍကဝတ္ထု • 47. Paṇḍakavatthu
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ပဏ္ဍကဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ပဏ္ဍကဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ပဏ္ဍကဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၄၇. ပဏ္ဍကဝတ္ထုကထာ • 47. Paṇḍakavatthukathā