| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ಪಣ್ಡಕವತ್ಥುಕಥಾ
Paṇḍakavatthukathā
೧೦೯. ದಹರೇ ದಹರೇತಿ ತರುಣೇ ತರುಣೇ। ಮೋಳಿಗಲ್ಲೇತಿ ಥೂಲಸರೀರೇ। ಹತ್ಥಿಭಣ್ಡೇ ಅಸ್ಸಭಣ್ಡೇತಿ ಹತ್ಥಿಗೋಪಕೇ ಚ ಅಸ್ಸಗೋಪಕೇ ಚ।
109.Dahare dahareti taruṇe taruṇe. Moḷigalleti thūlasarīre. Hatthibhaṇḍe assabhaṇḍeti hatthigopake ca assagopake ca.
ಪಣ್ಡಕೋ ಭಿಕ್ಖವೇತಿ ಏತ್ಥ ಆಸಿತ್ತಪಣ್ಡಕೋ ಉಸೂಯಪಣ್ಡಕೋ ಓಪಕ್ಕಮಿಕಪಣ್ಡಕೋ ಪಕ್ಖಪಣ್ಡಕೋ ನಪುಂಸಕಪಣ್ಡಕೋತಿ ಪಞ್ಚ ಪಣ್ಡಕಾ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಪರೇಸಂ ಅಙ್ಗಜಾತಂ ಮುಖೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಸುಚಿನಾ ಆಸಿತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಳಾಹೋ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ, ಅಯಂ ಆಸಿತ್ತಪಣ್ಡಕೋ। ಯಸ್ಸ ಪರೇಸಂ ಅಜ್ಝಾಚಾರಂ ಪಸ್ಸತೋ ಉಸೂಯಾಯ ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಪರಿಳಾಹೋ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ, ಅಯಂ ಉಸೂಯಪಣ್ಡಕೋ। ಯಸ್ಸ ಉಪಕ್ಕಮೇನ ಬೀಜಾನಿ ಅಪನೀತಾನಿ, ಅಯಂ ಓಪಕ್ಕಮಿಕಪಣ್ಡಕೋ। ಏಕಚ್ಚೋ ಪನ ಅಕುಸಲವಿಪಾಕಾನುಭಾವೇನ ಕಾಳಪಕ್ಖೇ ಪಣ್ಡಕೋ ಹೋತಿ, ಜುಣ್ಹಪಕ್ಖೇ ಪನಸ್ಸ ಪರಿಳಾಹೋ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ, ಅಯಂ ಪಕ್ಖಪಣ್ಡಕೋ। ಯೋ ಪನ ಪಟಿಸನ್ಧಿಯಂಯೇವ ಅಭಾವಕೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಅಯಂ ನಪುಂಸಕಪಣ್ಡಕೋತಿ। ತೇಸು ಆಸಿತ್ತಪಣ್ಡಕಸ್ಸ ಚ ಉಸೂಯಪಣ್ಡಕಸ್ಸ ಚ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ನ ವಾರಿತಾ, ಇತರೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ವಾರಿತಾ। ತೇಸುಪಿ ಪಕ್ಖಪಣ್ಡಕಸ್ಸ ಯಸ್ಮಿಂ ಪಕ್ಖೇ ಪಣ್ಡಕೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಂಯೇವಸ್ಸ ಪಕ್ಖೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ವಾರಿತಾತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ಯಸ್ಸ ಚೇತ್ಥ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ವಾರಿತಾ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ಇದಂ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ। ಸೋಪಿ ಲಿಙ್ಗನಾಸನೇನೇವ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ। ಇತೋ ಪರಂ ‘‘ನಾಸೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವುತ್ತೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Paṇḍakobhikkhaveti ettha āsittapaṇḍako usūyapaṇḍako opakkamikapaṇḍako pakkhapaṇḍako napuṃsakapaṇḍakoti pañca paṇḍakā. Tattha yassa paresaṃ aṅgajātaṃ mukhena gahetvā asucinā āsittassa pariḷāho vūpasammati, ayaṃ āsittapaṇḍako. Yassa paresaṃ ajjhācāraṃ passato usūyāya uppannāya pariḷāho vūpasammati, ayaṃ usūyapaṇḍako. Yassa upakkamena bījāni apanītāni, ayaṃ opakkamikapaṇḍako. Ekacco pana akusalavipākānubhāvena kāḷapakkhe paṇḍako hoti, juṇhapakkhe panassa pariḷāho vūpasammati, ayaṃ pakkhapaṇḍako. Yo pana paṭisandhiyaṃyeva abhāvako uppanno, ayaṃ napuṃsakapaṇḍakoti. Tesu āsittapaṇḍakassa ca usūyapaṇḍakassa ca pabbajjā na vāritā, itaresaṃ tiṇṇaṃ vāritā. Tesupi pakkhapaṇḍakassa yasmiṃ pakkhe paṇḍako hoti, tasmiṃyevassa pakkhe pabbajjā vāritāti kurundiyaṃ vuttaṃ. Yassa cettha pabbajjā vāritā, taṃ sandhāya idaṃ vuttaṃ – ‘‘anupasampanno na upasampādetabbo upasampanno nāsetabbo’’ti. Sopi liṅganāsaneneva nāsetabbo. Ito paraṃ ‘‘nāsetabbo’’ti vuttesupi eseva nayo.
ಪಣ್ಡವತ್ಥುಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Paṇḍavatthukathā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೪೭. ಪಣ್ಡಕವತ್ಥು • 47. Paṇḍakavatthu
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಪಣ್ಡಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಪಣ್ಡಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಪಣ್ಡಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೪೭. ಪಣ್ಡಕವತ್ಥುಕಥಾ • 47. Paṇḍakavatthukathā
