| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೫. ಪಣ್ಡಿತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Paṇḍitasuttavaṇṇanā
೪೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಪಣ್ಡಿತಪಞ್ಞತ್ತಾನೀತಿ ಪಣ್ಡಿತೇಹಿ ಪಞ್ಞತ್ತಾನಿ ಕಥಿತಾನಿ ಪಸತ್ಥಾನಿ। ಸಪ್ಪುರಿಸಪಞ್ಞತ್ತಾನೀತಿ ಸಪ್ಪುರಿಸೇಹಿ ಮಹಾಪುರಿಸೇಹಿ ಪಞ್ಞತ್ತಾನಿ ಕಥಿತಾನಿ ಪಸತ್ಥಾನಿ। ಅಹಿಂಸಾತಿ ಕರುಣಾ ಚೇವ ಕರುಣಾಪುಬ್ಬಭಾಗೋ ಚ। ಸಂಯಮೋತಿ ಸೀಲಸಂಯಮೋ। ದಮೋತಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರೋ, ಉಪೋಸಥವಸೇನ ವಾ ಅತ್ತದಮನಂ, ಪುಣ್ಣೋವಾದೇ (ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೩೯೫ ಆದಯೋ; ಸಂ॰ ನಿ॰ ೪.೮೮ ಆದಯೋ) ದಮೋತಿ ವುತ್ತಾ ಖನ್ತಿಪಿ ಆಳವಕೇ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೨೪೬; ಸು॰ ನಿ॰ ೧೮೩ ಆದಯೋ) ವುತ್ತಾ ಪಞ್ಞಾಪಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಮಾತಾಪಿತು ಉಪಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ರಕ್ಖನಂ ಗೋಪನಂ ಪಟಿಜಗ್ಗನಂ। ಸನ್ತಾನನ್ತಿ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಬುದ್ಧಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧಅರಿಯಸಾವಕಾ ಸನ್ತೋ ನಾಮ, ಇಧ ಪನ ಮಾತಾಪಿತುಉಪಟ್ಠಾಕಾ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ತಸ್ಮಾ ಉತ್ತಮಟ್ಠೇನ ಸನ್ತಾನಂ , ಸೇಟ್ಠಚರಿಯಟ್ಠೇನ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ। ಇದಂ ಮಾತಾಪಿತುಉಪಟ್ಠಾನಂ ಸಬ್ಭಿ ಉಪಞ್ಞಾತನ್ತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಸತಂ ಏತಾನಿ ಠಾನಾನೀತಿ ಸನ್ತಾನಂ ಉತ್ತಮಪುರಿಸಾನಂ ಏತಾನಿ ಠಾನಾನಿ ಕಾರಣಾನಿ। ಅರಿಯೋ ದಸ್ಸನಸಮ್ಪನ್ನೋತಿ ಇಧ ಇಮೇಸಂಯೇವ ತಿಣ್ಣಂ ಠಾನಾನಂ ಕಾರಣೇನ ಅರಿಯೋ ಚೇವ ದಸ್ಸನಸಮ್ಪನ್ನೋ ಚ ವೇದಿತಬ್ಬೋ, ನ ಬುದ್ಧಾದಯೋ ನ ಸೋತಾಪನ್ನಾ। ಅಥ ವಾ ಸತಂ ಏತಾನಿ ಠಾನಾನೀತಿ ಮಾತುಪಟ್ಠಾನಂ ಪಿತುಪಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಏತಾನಿ ಠಾನಾನಿ ಸನ್ತಾನಂ ಉತ್ತಮಪುರಿಸಾನಂ ಕಾರಣಾನೀತಿ ಏವಂ ಮಾತಾಪಿತುಉಪಟ್ಠಾಕವಸೇನ ಇಮಿಸ್ಸಾ ಗಾಥಾಯ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಮಾತಾಪಿತುಉಪಟ್ಠಾಕೋಯೇವ ಹಿ ಇಧ ‘‘ಅರಿಯೋ ದಸ್ಸನಸಮ್ಪನ್ನೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ಸ ಲೋಕಂ ಭಜತೇ ಸಿವನ್ತಿ ಸೋ ಖೇಮಂ ದೇವಲೋಕಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ।
45. Pañcame paṇḍitapaññattānīti paṇḍitehi paññattāni kathitāni pasatthāni. Sappurisapaññattānīti sappurisehi mahāpurisehi paññattāni kathitāni pasatthāni. Ahiṃsāti karuṇā ceva karuṇāpubbabhāgo ca. Saṃyamoti sīlasaṃyamo. Damoti indriyasaṃvaro, uposathavasena vā attadamanaṃ, puṇṇovāde (ma. ni. 3.395 ādayo; saṃ. ni. 4.88 ādayo) damoti vuttā khantipi āḷavake (saṃ. ni. 1.246; su. ni. 183 ādayo) vuttā paññāpi imasmiṃ sutte vaṭṭatiyeva. Mātāpitu upaṭṭhānanti mātāpitūnaṃ rakkhanaṃ gopanaṃ paṭijagganaṃ. Santānanti aññattha buddhapaccekabuddhaariyasāvakā santo nāma, idha pana mātāpituupaṭṭhākā adhippetā. Tasmā uttamaṭṭhena santānaṃ , seṭṭhacariyaṭṭhena brahmacārīnaṃ. Idaṃ mātāpituupaṭṭhānaṃ sabbhi upaññātanti evamettha attho daṭṭhabbo. Sataṃ etāni ṭhānānīti santānaṃ uttamapurisānaṃ etāni ṭhānāni kāraṇāni. Ariyo dassanasampannoti idha imesaṃyeva tiṇṇaṃ ṭhānānaṃ kāraṇena ariyo ceva dassanasampanno ca veditabbo, na buddhādayo na sotāpannā. Atha vā sataṃ etāni ṭhānānīti mātupaṭṭhānaṃ pitupaṭṭhānanti etāni ṭhānāni santānaṃ uttamapurisānaṃ kāraṇānīti evaṃ mātāpituupaṭṭhākavasena imissā gāthāya attho veditabbo. Mātāpituupaṭṭhākoyeva hi idha ‘‘ariyo dassanasampanno’’ti vutto. Sa lokaṃ bhajate sivanti so khemaṃ devalokaṃ gacchatīti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ಪಣ್ಡಿತಸುತ್ತಂ • 5. Paṇḍitasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೫. ಪಣ್ಡಿತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Paṇḍitasuttavaṇṇanā
