| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सम्मोहविनोदनी-अट्ठकथा • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
३. पञ्हापुच्छकवण्णना
3. Pañhāpucchakavaṇṇanā
४६२. पञ्हापुच्छके पाळिअनुसारेनेव इद्धिपादानं कुसलादिभावो वेदितब्बो। आरम्मणत्तिकेसु पन सब्बेपेते अप्पमाणं निब्बानं आरब्भ पवत्तितो अप्पमाणारम्मणा एव, न मग्गारम्मणा; सहजातहेतुवसेन पन मग्गहेतुका, न मग्गाधिपतिनो। चत्तारो हि अधिपतयो अञ्ञमञ्ञं गरुं न करोन्ति। कस्मा? सयं जेट्ठकत्ता। यथा हि समजातिका समवया समथामा समसिप्पा चत्तारो राजपुत्ता अत्तनो अत्तनो जेट्ठकताय अञ्ञमञ्ञस्स अपचितिं न करोन्ति, एवमिमेपि चत्तारो अधिपतयो पाटियेक्कं पाटियेक्कं जेट्ठकधम्मताय अञ्ञमञ्ञं गरुं न करोन्तीति एकन्तेनेव न मग्गाधिपतिनो। अतीतादीसु एकारम्मणभावेपि न वत्तब्बा। निब्बानस्स पन बहिद्धाधम्मत्ता बहिद्धारम्मणा नाम होन्तीति। एवमेतस्मिं पञ्हापुच्छके निब्बत्तितलोकुत्तराव इद्धिपादा कथिता। सम्मासम्बुद्धेन हि सुत्तन्तभाजनीयस्मिंयेव लोकियलोकुत्तरमिस्सका इद्धिपादा कथिता, अभिधम्मभाजनीयपञ्हापुच्छकेसु पन लोकुत्तरायेवाति। एवमयं इद्धिपादविभङ्गोपि तेपरिवट्टं नीहरित्वाव दस्सितोति।
462. Pañhāpucchake pāḷianusāreneva iddhipādānaṃ kusalādibhāvo veditabbo. Ārammaṇattikesu pana sabbepete appamāṇaṃ nibbānaṃ ārabbha pavattito appamāṇārammaṇā eva, na maggārammaṇā; sahajātahetuvasena pana maggahetukā, na maggādhipatino. Cattāro hi adhipatayo aññamaññaṃ garuṃ na karonti. Kasmā? Sayaṃ jeṭṭhakattā. Yathā hi samajātikā samavayā samathāmā samasippā cattāro rājaputtā attano attano jeṭṭhakatāya aññamaññassa apacitiṃ na karonti, evamimepi cattāro adhipatayo pāṭiyekkaṃ pāṭiyekkaṃ jeṭṭhakadhammatāya aññamaññaṃ garuṃ na karontīti ekanteneva na maggādhipatino. Atītādīsu ekārammaṇabhāvepi na vattabbā. Nibbānassa pana bahiddhādhammattā bahiddhārammaṇā nāma hontīti. Evametasmiṃ pañhāpucchake nibbattitalokuttarāva iddhipādā kathitā. Sammāsambuddhena hi suttantabhājanīyasmiṃyeva lokiyalokuttaramissakā iddhipādā kathitā, abhidhammabhājanīyapañhāpucchakesu pana lokuttarāyevāti. Evamayaṃ iddhipādavibhaṅgopi teparivaṭṭaṃ nīharitvāva dassitoti.
सम्मोहविनोदनिया विभङ्गट्ठकथाय
Sammohavinodaniyā vibhaṅgaṭṭhakathāya
इद्धिपादविभङ्गवण्णना निट्ठिता।
Iddhipādavibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / विभङ्गपाळि • Vibhaṅgapāḷi / ९. इद्धिपादविभङ्गो • 9. Iddhipādavibhaṅgo
