Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సమ్మోహవినోదనీ-అట్ఠకథా • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
౩. పఞ్హాపుచ్ఛకవణ్ణనా
3. Pañhāpucchakavaṇṇanā
౧౫౦. ఇదాని పఞ్హాపుచ్ఛకం హోతి. తత్థ పఞ్హాపుచ్ఛనే పఞ్చన్నం ఖన్ధానం ‘‘కతికుసలా? కతిఅకుసలా? కతిఅబ్యాకతా’’తిఆదినా నయేన యం లబ్భతి, యఞ్చ న లబ్భతి, తం సబ్బం పుచ్ఛిత్వా విస్సజ్జనే ‘‘రూపక్ఖన్ధో అబ్యాకతో’’తిఆదినా నయేన యం లబ్భతి తదేవ ఉద్ధటన్తి వేదితబ్బం. యత్థ యత్థ చ ‘ఏకో ఖన్ధో’తి వా ‘ద్వే ఖన్ధా’తి వా పరిచ్ఛేదం అకత్వా ‘‘సియా ఉప్పన్నా, సియా అనుప్పన్నా’’తిఆదినా నయేన తన్తి ఠపితా, తత్థ తత్థ పఞ్చన్నమ్పి ఖన్ధానం గహణం వేదితబ్బం. సేసో తేసం తేసం ఖన్ధానం కుసలాదివిభాగో హేట్ఠా ధమ్మసఙ్గహట్ఠకథాయం (ధ॰ స॰ అట్ఠ॰ ౯౮౫) వుత్తోయేవ.
150. Idāni pañhāpucchakaṃ hoti. Tattha pañhāpucchane pañcannaṃ khandhānaṃ ‘‘katikusalā? Katiakusalā? Katiabyākatā’’tiādinā nayena yaṃ labbhati, yañca na labbhati, taṃ sabbaṃ pucchitvā vissajjane ‘‘rūpakkhandho abyākato’’tiādinā nayena yaṃ labbhati tadeva uddhaṭanti veditabbaṃ. Yattha yattha ca ‘eko khandho’ti vā ‘dve khandhā’ti vā paricchedaṃ akatvā ‘‘siyā uppannā, siyā anuppannā’’tiādinā nayena tanti ṭhapitā, tattha tattha pañcannampi khandhānaṃ gahaṇaṃ veditabbaṃ. Seso tesaṃ tesaṃ khandhānaṃ kusalādivibhāgo heṭṭhā dhammasaṅgahaṭṭhakathāyaṃ (dha. sa. aṭṭha. 985) vuttoyeva.
ఆరమ్మణత్తికేసు పన చత్తారో ఖన్ధా పఞ్చపణ్ణాస కామావచరధమ్మే ఆరబ్భ రజ్జన్తస్స దుస్సన్తస్స ముయ్హన్తస్స సంవరన్తస్స సమ్మసన్తస్స పచ్చవేక్ఖన్తస్స చ పరిత్తారమ్మణా హోన్తి, సత్తవీసతి రూపారూపావచరధమ్మే ఆరబ్భ రజ్జన్తస్స దుస్సన్తస్స ముయ్హన్తస్స సంవరన్తస్స పరిగ్గహం పట్ఠపేన్తస్స మహగ్గతారమ్మణా, మగ్గఫలనిబ్బానాని పచ్చవేక్ఖన్తస్స అప్పమాణారమ్మణా, పఞ్ఞత్తిం పచ్చవేక్ఖణకాలే నవత్తబ్బారమ్మణాతి.
Ārammaṇattikesu pana cattāro khandhā pañcapaṇṇāsa kāmāvacaradhamme ārabbha rajjantassa dussantassa muyhantassa saṃvarantassa sammasantassa paccavekkhantassa ca parittārammaṇā honti, sattavīsati rūpārūpāvacaradhamme ārabbha rajjantassa dussantassa muyhantassa saṃvarantassa pariggahaṃ paṭṭhapentassa mahaggatārammaṇā, maggaphalanibbānāni paccavekkhantassa appamāṇārammaṇā, paññattiṃ paccavekkhaṇakāle navattabbārammaṇāti.
తేయేవ సేక్ఖాసేక్ఖానం మగ్గపచ్చవేక్ఖణకాలే మగ్గారమ్మణా హోన్తి, మగ్గకాలే సహజాతహేతునా మగ్గహేతుకా, మగ్గం గరుం కత్వా పచ్చవేక్ఖణకాలే ఆరమ్మణాధిపతినా మగ్గాధిపతినో , వీరియజేట్ఠకం వా వీమంసజేట్ఠకం వా మగ్గం భావేన్తస్స సహజాతాధిపతినా మగ్గాధిపతినో, ఛన్దజేట్ఠకం పన చిత్తజేట్ఠకం వా భావేన్తస్స నవత్తబ్బారమ్మణా నామ హోన్తి.
Teyeva sekkhāsekkhānaṃ maggapaccavekkhaṇakāle maggārammaṇā honti, maggakāle sahajātahetunā maggahetukā, maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhaṇakāle ārammaṇādhipatinā maggādhipatino , vīriyajeṭṭhakaṃ vā vīmaṃsajeṭṭhakaṃ vā maggaṃ bhāventassa sahajātādhipatinā maggādhipatino, chandajeṭṭhakaṃ pana cittajeṭṭhakaṃ vā bhāventassa navattabbārammaṇā nāma honti.
అతీతాని పన ఖన్ధధాతుఆయతనాని ఆరబ్భ రజ్జన్తస్స దుస్సన్తస్స ముయ్హన్తస్స సంవరన్తస్స పరిగ్గహం పట్ఠపేన్తస్స అతీతారమ్మణా హోన్తి, అనాగతాని ఆరబ్భ అనాగతారమ్మణా హోన్తి, పచ్చుప్పన్నాని ఆరబ్భ పచ్చుప్పన్నారమ్మణా హోన్తి, పఞ్ఞత్తిం వా నిబ్బానం వా పచ్చవేక్ఖన్తస్స నవత్తబ్బారమ్మణా హోన్తి.
Atītāni pana khandhadhātuāyatanāni ārabbha rajjantassa dussantassa muyhantassa saṃvarantassa pariggahaṃ paṭṭhapentassa atītārammaṇā honti, anāgatāni ārabbha anāgatārammaṇā honti, paccuppannāni ārabbha paccuppannārammaṇā honti, paññattiṃ vā nibbānaṃ vā paccavekkhantassa navattabbārammaṇā honti.
తథా అత్తనో ఖన్ధధాతుఆయతనాని ఆరబ్భ రజ్జన్తస్స దుస్సన్తస్స ముయ్హన్తస్స సంవరన్తస్స పరిగ్గహం పట్ఠపేన్తస్స అజ్ఝత్తారమ్మణా హోన్తి, పరేసం ఖన్ధధాతుఆయతనాని ఆరబ్భ ఏవం పవత్తేన్తస్స బహిద్ధారమ్మణా, పణ్ణత్తినిబ్బానపచ్చవేక్ఖణకాలేపి బహిద్ధారమ్మణాయేవ, కాలేన అజ్ఝత్తం కాలేన బహిద్ధా ధమ్మేసు ఏవం పవత్తేన్తస్స అజ్ఝత్తబహిద్ధారమ్మణా, ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనకాలే నవత్తబ్బారమ్మణాతి వేదితబ్బా.
Tathā attano khandhadhātuāyatanāni ārabbha rajjantassa dussantassa muyhantassa saṃvarantassa pariggahaṃ paṭṭhapentassa ajjhattārammaṇā honti, paresaṃ khandhadhātuāyatanāni ārabbha evaṃ pavattentassa bahiddhārammaṇā, paṇṇattinibbānapaccavekkhaṇakālepi bahiddhārammaṇāyeva, kālena ajjhattaṃ kālena bahiddhā dhammesu evaṃ pavattentassa ajjhattabahiddhārammaṇā, ākiñcaññāyatanakāle navattabbārammaṇāti veditabbā.
ఇతి భగవా ఇమం ఖన్ధవిభఙ్గం సుత్తన్తభాజనీయాదివసేన తయో పరివట్టే నీహరిత్వా భాజేన్తో దస్సేసి. తీసుపి హి పరివట్టేసు ఏకోవ పరిచ్ఛేదో. రూపక్ఖన్ధో హి సబ్బత్థ కామావచరోయేవ. చత్తారో ఖన్ధా చతుభూమకా లోకియలోకుత్తరమిస్సకా కథితాతి.
Iti bhagavā imaṃ khandhavibhaṅgaṃ suttantabhājanīyādivasena tayo parivaṭṭe nīharitvā bhājento dassesi. Tīsupi hi parivaṭṭesu ekova paricchedo. Rūpakkhandho hi sabbattha kāmāvacaroyeva. Cattāro khandhā catubhūmakā lokiyalokuttaramissakā kathitāti.
సమ్మోహవినోదనియా విభఙ్గట్ఠకథాయ
Sammohavinodaniyā vibhaṅgaṭṭhakathāya
ఖన్ధవిభఙ్గవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Khandhavibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / విభఙ్గపాళి • Vibhaṅgapāḷi / ౧. ఖన్ధవిభఙ్గో • 1. Khandhavibhaṅgo
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / విభఙ్గ-మూలటీకా • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ౧. ఖన్ధవిభఙ్గో • 1. Khandhavibhaṅgo
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / విభఙ్గ-అనుటీకా • Vibhaṅga-anuṭīkā / ౧. ఖన్ధవిభఙ్గో • 1. Khandhavibhaṅgo