Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సమ్మోహవినోదనీ-అట్ఠకథా • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
౨. పఞ్హాపుచ్ఛకవణ్ణనా
2. Pañhāpucchakavaṇṇanā
౨౨౧. పఞ్హాపుచ్ఛకే సబ్బేసమ్పి ఇన్ద్రియానం కుసలాదివిభాగో పాళినయానుసారేనేవ వేదితబ్బో.
221. Pañhāpucchake sabbesampi indriyānaṃ kusalādivibhāgo pāḷinayānusāreneva veditabbo.
౨౨౩. ఆరమ్మణత్తికేసు పన సత్తిన్ద్రియా అనారమ్మణాతి చక్ఖుసోతఘానజివ్హాకాయఇత్థిపురిసిన్ద్రియాని సన్ధాయ వుత్తం. జీవితిన్ద్రియం పన అరూపమిస్సకత్తా ఇధ అనాభట్ఠం. ద్విన్ద్రియాతి ద్వే ఇన్ద్రియా; సుఖదుక్ఖద్వయం సన్ధాయేతం వుత్తం. తఞ్హి ఏకన్తపరిత్తారమ్మణం. దోమనస్సిన్ద్రియం సియా పరిత్తారమ్మణం, సియా మహగ్గతారమ్మణన్తి కామావచరధమ్మే ఆరబ్భ పవత్తికాలే పరిత్తారమ్మణం హోతి , రూపావచరారూపావచరే పన ఆరబ్భ పవత్తికాలే మహగ్గతారమ్మణం, పణ్ణత్తిం ఆరబ్భ పవత్తికాలే నవత్తబ్బారమ్మణం. నవిన్ద్రియా సియా పరిత్తారమ్మణాతి మనిన్ద్రియజీవితిన్ద్రియసోమనస్సిన్ద్రియఉపేక్ఖిన్ద్రియాని చేవ సద్ధాదిపఞ్చకఞ్చ సన్ధాయ ఇదం వుత్తం. జీవితిన్ద్రియఞ్హి రూపమిస్సకత్తా అనారమ్మణేసు రూపధమ్మేసు సఙ్గహితమ్పి అరూపకోట్ఠాసేన సియాపక్ఖే సఙ్గహితం.
223. Ārammaṇattikesu pana sattindriyā anārammaṇāti cakkhusotaghānajivhākāyaitthipurisindriyāni sandhāya vuttaṃ. Jīvitindriyaṃ pana arūpamissakattā idha anābhaṭṭhaṃ. Dvindriyāti dve indriyā; sukhadukkhadvayaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Tañhi ekantaparittārammaṇaṃ. Domanassindriyaṃ siyā parittārammaṇaṃ, siyā mahaggatārammaṇanti kāmāvacaradhamme ārabbha pavattikāle parittārammaṇaṃ hoti , rūpāvacarārūpāvacare pana ārabbha pavattikāle mahaggatārammaṇaṃ, paṇṇattiṃ ārabbha pavattikāle navattabbārammaṇaṃ. Navindriyā siyā parittārammaṇāti manindriyajīvitindriyasomanassindriyaupekkhindriyāni ceva saddhādipañcakañca sandhāya idaṃ vuttaṃ. Jīvitindriyañhi rūpamissakattā anārammaṇesu rūpadhammesu saṅgahitampi arūpakoṭṭhāsena siyāpakkhe saṅgahitaṃ.
చత్తారి ఇన్ద్రియానీతి సుఖదుక్ఖదోమనస్సఅఞ్ఞాతావిన్ద్రియాని. తాని హి మగ్గారమ్మణత్తికే న భజన్తి. మగ్గహేతుకన్తి సహజాతహేతుం సన్ధాయ వుత్తం. వీరియవీమంసాజేట్ఠకకాలే సియా మగ్గాధిపతి, ఛన్దచిత్తజేట్ఠకకాలే సియా నవత్తబ్బా.
Cattāri indriyānīti sukhadukkhadomanassaaññātāvindriyāni. Tāni hi maggārammaṇattike na bhajanti. Maggahetukanti sahajātahetuṃ sandhāya vuttaṃ. Vīriyavīmaṃsājeṭṭhakakāle siyā maggādhipati, chandacittajeṭṭhakakāle siyā navattabbā.
దసిన్ద్రియా సియా ఉప్పన్నా, సియా ఉప్పాదినోతి సత్త రూపిన్ద్రియాని తీణి చ విపాకిన్ద్రియాని సన్ధాయేతం వుత్తం. దసిన్ద్రియాని దోమనస్సేన సద్ధిం హేట్ఠా వుత్తానేవ. తత్థ దోమనస్సిన్ద్రియం పణ్ణత్తిం ఆరబ్భ పవత్తికాలే నవత్తబ్బారమ్మణం, సేసాని నిబ్బానపచ్చవేక్ఖణకాలేపి. తీణిన్ద్రియాని బహిద్ధారమ్మణానీతి తీణి లోకుత్తరిన్ద్రియాని. చత్తారీతి సుఖదుక్ఖసోమనస్సదోమనస్సాని. తాని హి అజ్ఝత్తధమ్మేపి బహిద్ధాధమ్మేపి ఆరబ్భ పవత్తన్తి. అట్ఠిన్ద్రియాతి మనిన్ద్రియజీవితిన్ద్రియఉపేక్ఖిన్ద్రియాని చేవ సద్ధాదిపఞ్చకఞ్చ. తత్థ ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనకాలే నవత్తబ్బారమ్మణతా వేదితబ్బా.
Dasindriyāsiyā uppannā, siyā uppādinoti satta rūpindriyāni tīṇi ca vipākindriyāni sandhāyetaṃ vuttaṃ. Dasindriyāni domanassena saddhiṃ heṭṭhā vuttāneva. Tattha domanassindriyaṃ paṇṇattiṃ ārabbha pavattikāle navattabbārammaṇaṃ, sesāni nibbānapaccavekkhaṇakālepi. Tīṇindriyāni bahiddhārammaṇānīti tīṇi lokuttarindriyāni. Cattārīti sukhadukkhasomanassadomanassāni. Tāni hi ajjhattadhammepi bahiddhādhammepi ārabbha pavattanti. Aṭṭhindriyāti manindriyajīvitindriyaupekkhindriyāni ceva saddhādipañcakañca. Tattha ākiñcaññāyatanakāle navattabbārammaṇatā veditabbā.
ఇతి ఇమస్మిమ్పి పఞ్హాపుచ్ఛకే దసిన్ద్రియాని కామావచరాని, తీణి లోకుత్తరాని, నవ లోకియలోకుత్తరమిస్సకానేవ కథితానీతి. అయమ్పి అభిధమ్మభాజనీయేన సద్ధిం ఏకపరిచ్ఛేదోవ హోతి. అయం పన ఇన్ద్రియవిభఙ్గో ద్వేపరివట్టం నీహరిత్వా భాజేత్వా దస్సితోతి.
Iti imasmimpi pañhāpucchake dasindriyāni kāmāvacarāni, tīṇi lokuttarāni, nava lokiyalokuttaramissakāneva kathitānīti. Ayampi abhidhammabhājanīyena saddhiṃ ekaparicchedova hoti. Ayaṃ pana indriyavibhaṅgo dveparivaṭṭaṃ nīharitvā bhājetvā dassitoti.
సమ్మోహవినోదనియా విభఙ్గట్ఠకథాయ
Sammohavinodaniyā vibhaṅgaṭṭhakathāya
ఇన్ద్రియవిభఙ్గవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Indriyavibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / విభఙ్గపాళి • Vibhaṅgapāḷi / ౫. ఇన్ద్రియవిభఙ్గో • 5. Indriyavibhaṅgo
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / విభఙ్గ-మూలటీకా • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ౫. ఇన్ద్రియవిభఙ్గో • 5. Indriyavibhaṅgo