Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สโมฺมหวิโนทนี-อฎฺฐกถา • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
๓. ปญฺหาปุจฺฉกวณฺณนา
3. Pañhāpucchakavaṇṇanā
๕๐๔. ปญฺหาปุจฺฉเก ปาฬิอนุสาเรเนว มคฺคงฺคานํ กุสลาทิภาโว เวทิตโพฺพฯ อารมฺมณตฺติเกสุ ปน สพฺพานิเปตานิ อปฺปมาณํ นิพฺพานํ อารพฺภ ปวตฺติโต อปฺปมาณารมฺมณาเนว, น มคฺคารมฺมณานิฯ เนว หิ มโคฺค น ผลํ มคฺคํ อารมฺมณํ กโรติฯ สหชาตเหตุวเสน ปเนตฺถ กุสลานิ มคฺคเหตุกานิ; วีริยํ วา วีมํสํ วา เชฎฺฐกํ กตฺวา มคฺคภาวนากาเล มคฺคาธิปตีนิ; ฉนฺทจิตฺตเชฎฺฐิกาย มคฺคภาวนาย น วตฺตพฺพานิ มคฺคาธิปตีนีติ; ผลกาเลปิ น วตฺตพฺพาเนวฯ
504. Pañhāpucchake pāḷianusāreneva maggaṅgānaṃ kusalādibhāvo veditabbo. Ārammaṇattikesu pana sabbānipetāni appamāṇaṃ nibbānaṃ ārabbha pavattito appamāṇārammaṇāneva, na maggārammaṇāni. Neva hi maggo na phalaṃ maggaṃ ārammaṇaṃ karoti. Sahajātahetuvasena panettha kusalāni maggahetukāni; vīriyaṃ vā vīmaṃsaṃ vā jeṭṭhakaṃ katvā maggabhāvanākāle maggādhipatīni; chandacittajeṭṭhikāya maggabhāvanāya na vattabbāni maggādhipatīnīti; phalakālepi na vattabbāneva.
อตีตาทีสุ เอการมฺมณภาเวนปิ น วตฺตพฺพานิ; นิพฺพานสฺส ปน พหิทฺธาธมฺมตฺตา พหิทฺธารมฺมณานิ นาม โหนฺตีติ เอวเมตสฺมิํ ปญฺหาปุจฺฉเกปิ นิพฺพตฺติตโลกุตฺตราเนว มคฺคงฺคานิ กถิตานิฯ สมฺมาสมฺพุเทฺธน หิ สุตฺตนฺตภาชนียสฺมิํเยว โลกิยโลกุตฺตรานิ มคฺคงฺคานิ กถิตานิ; อภิธมฺมภาชนีเย ปน ปญฺหาปุจฺฉเก จ โลกุตฺตราเนวาติ เอวมยํ มคฺควิภโงฺคปิ เตปริวฎฺฎํ นีหริตฺวาว ภาเชตฺวา ทสฺสิโตติฯ
Atītādīsu ekārammaṇabhāvenapi na vattabbāni; nibbānassa pana bahiddhādhammattā bahiddhārammaṇāni nāma hontīti evametasmiṃ pañhāpucchakepi nibbattitalokuttarāneva maggaṅgāni kathitāni. Sammāsambuddhena hi suttantabhājanīyasmiṃyeva lokiyalokuttarāni maggaṅgāni kathitāni; abhidhammabhājanīye pana pañhāpucchake ca lokuttarānevāti evamayaṃ maggavibhaṅgopi teparivaṭṭaṃ nīharitvāva bhājetvā dassitoti.
สโมฺมหวิโนทนิยา วิภงฺคฎฺฐกถาย
Sammohavinodaniyā vibhaṅgaṭṭhakathāya
มคฺคงฺควิภงฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Maggaṅgavibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / วิภงฺคปาฬิ • Vibhaṅgapāḷi / ๑๑. มคฺคงฺควิภโงฺค • 11. Maggaṅgavibhaṅgo