Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಮ್ಮೋಹವಿನೋದನೀ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
೩. ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛಕವಣ್ಣನಾ
3. Pañhāpucchakavaṇṇanā
೧೫೦. ಇದಾನಿ ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛಕಂ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛನೇ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಖನ್ಧಾನಂ ‘‘ಕತಿಕುಸಲಾ? ಕತಿಅಕುಸಲಾ? ಕತಿಅಬ್ಯಾಕತಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಯಂ ಲಬ್ಭತಿ, ಯಞ್ಚ ನ ಲಬ್ಭತಿ, ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ ‘‘ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ಅಬ್ಯಾಕತೋ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಯಂ ಲಬ್ಭತಿ ತದೇವ ಉದ್ಧಟನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಯತ್ಥ ಯತ್ಥ ಚ ‘ಏಕೋ ಖನ್ಧೋ’ತಿ ವಾ ‘ದ್ವೇ ಖನ್ಧಾ’ತಿ ವಾ ಪರಿಚ್ಛೇದಂ ಅಕತ್ವಾ ‘‘ಸಿಯಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ಸಿಯಾ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ತನ್ತಿ ಠಪಿತಾ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಚನ್ನಮ್ಪಿ ಖನ್ಧಾನಂ ಗಹಣಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಸೇಸೋ ತೇಸಂ ತೇಸಂ ಖನ್ಧಾನಂ ಕುಸಲಾದಿವಿಭಾಗೋ ಹೇಟ್ಠಾ ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಹಟ್ಠಕಥಾಯಂ (ಧ॰ ಸ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೯೮೫) ವುತ್ತೋಯೇವ।
150. Idāni pañhāpucchakaṃ hoti. Tattha pañhāpucchane pañcannaṃ khandhānaṃ ‘‘katikusalā? Katiakusalā? Katiabyākatā’’tiādinā nayena yaṃ labbhati, yañca na labbhati, taṃ sabbaṃ pucchitvā vissajjane ‘‘rūpakkhandho abyākato’’tiādinā nayena yaṃ labbhati tadeva uddhaṭanti veditabbaṃ. Yattha yattha ca ‘eko khandho’ti vā ‘dve khandhā’ti vā paricchedaṃ akatvā ‘‘siyā uppannā, siyā anuppannā’’tiādinā nayena tanti ṭhapitā, tattha tattha pañcannampi khandhānaṃ gahaṇaṃ veditabbaṃ. Seso tesaṃ tesaṃ khandhānaṃ kusalādivibhāgo heṭṭhā dhammasaṅgahaṭṭhakathāyaṃ (dha. sa. aṭṭha. 985) vuttoyeva.
ಆರಮ್ಮಣತ್ತಿಕೇಸು ಪನ ಚತ್ತಾರೋ ಖನ್ಧಾ ಪಞ್ಚಪಣ್ಣಾಸ ಕಾಮಾವಚರಧಮ್ಮೇ ಆರಬ್ಭ ರಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ದುಸ್ಸನ್ತಸ್ಸ ಮುಯ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಸಂವರನ್ತಸ್ಸ ಸಮ್ಮಸನ್ತಸ್ಸ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಚ ಪರಿತ್ತಾರಮ್ಮಣಾ ಹೋನ್ತಿ, ಸತ್ತವೀಸತಿ ರೂಪಾರೂಪಾವಚರಧಮ್ಮೇ ಆರಬ್ಭ ರಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ದುಸ್ಸನ್ತಸ್ಸ ಮುಯ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಸಂವರನ್ತಸ್ಸ ಪರಿಗ್ಗಹಂ ಪಟ್ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ ಮಹಗ್ಗತಾರಮ್ಮಣಾ, ಮಗ್ಗಫಲನಿಬ್ಬಾನಾನಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅಪ್ಪಮಾಣಾರಮ್ಮಣಾ, ಪಞ್ಞತ್ತಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಕಾಲೇ ನವತ್ತಬ್ಬಾರಮ್ಮಣಾತಿ।
Ārammaṇattikesu pana cattāro khandhā pañcapaṇṇāsa kāmāvacaradhamme ārabbha rajjantassa dussantassa muyhantassa saṃvarantassa sammasantassa paccavekkhantassa ca parittārammaṇā honti, sattavīsati rūpārūpāvacaradhamme ārabbha rajjantassa dussantassa muyhantassa saṃvarantassa pariggahaṃ paṭṭhapentassa mahaggatārammaṇā, maggaphalanibbānāni paccavekkhantassa appamāṇārammaṇā, paññattiṃ paccavekkhaṇakāle navattabbārammaṇāti.
ತೇಯೇವ ಸೇಕ್ಖಾಸೇಕ್ಖಾನಂ ಮಗ್ಗಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಕಾಲೇ ಮಗ್ಗಾರಮ್ಮಣಾ ಹೋನ್ತಿ, ಮಗ್ಗಕಾಲೇ ಸಹಜಾತಹೇತುನಾ ಮಗ್ಗಹೇತುಕಾ, ಮಗ್ಗಂ ಗರುಂ ಕತ್ವಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಕಾಲೇ ಆರಮ್ಮಣಾಧಿಪತಿನಾ ಮಗ್ಗಾಧಿಪತಿನೋ , ವೀರಿಯಜೇಟ್ಠಕಂ ವಾ ವೀಮಂಸಜೇಟ್ಠಕಂ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಭಾವೇನ್ತಸ್ಸ ಸಹಜಾತಾಧಿಪತಿನಾ ಮಗ್ಗಾಧಿಪತಿನೋ, ಛನ್ದಜೇಟ್ಠಕಂ ಪನ ಚಿತ್ತಜೇಟ್ಠಕಂ ವಾ ಭಾವೇನ್ತಸ್ಸ ನವತ್ತಬ್ಬಾರಮ್ಮಣಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ।
Teyeva sekkhāsekkhānaṃ maggapaccavekkhaṇakāle maggārammaṇā honti, maggakāle sahajātahetunā maggahetukā, maggaṃ garuṃ katvā paccavekkhaṇakāle ārammaṇādhipatinā maggādhipatino , vīriyajeṭṭhakaṃ vā vīmaṃsajeṭṭhakaṃ vā maggaṃ bhāventassa sahajātādhipatinā maggādhipatino, chandajeṭṭhakaṃ pana cittajeṭṭhakaṃ vā bhāventassa navattabbārammaṇā nāma honti.
ಅತೀತಾನಿ ಪನ ಖನ್ಧಧಾತುಆಯತನಾನಿ ಆರಬ್ಭ ರಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ದುಸ್ಸನ್ತಸ್ಸ ಮುಯ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಸಂವರನ್ತಸ್ಸ ಪರಿಗ್ಗಹಂ ಪಟ್ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ ಅತೀತಾರಮ್ಮಣಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅನಾಗತಾನಿ ಆರಬ್ಭ ಅನಾಗತಾರಮ್ಮಣಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಾನಿ ಆರಬ್ಭ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಾರಮ್ಮಣಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಿಂ ವಾ ನಿಬ್ಬಾನಂ ವಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ನವತ್ತಬ್ಬಾರಮ್ಮಣಾ ಹೋನ್ತಿ।
Atītāni pana khandhadhātuāyatanāni ārabbha rajjantassa dussantassa muyhantassa saṃvarantassa pariggahaṃ paṭṭhapentassa atītārammaṇā honti, anāgatāni ārabbha anāgatārammaṇā honti, paccuppannāni ārabbha paccuppannārammaṇā honti, paññattiṃ vā nibbānaṃ vā paccavekkhantassa navattabbārammaṇā honti.
ತಥಾ ಅತ್ತನೋ ಖನ್ಧಧಾತುಆಯತನಾನಿ ಆರಬ್ಭ ರಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ದುಸ್ಸನ್ತಸ್ಸ ಮುಯ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಸಂವರನ್ತಸ್ಸ ಪರಿಗ್ಗಹಂ ಪಟ್ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ ಅಜ್ಝತ್ತಾರಮ್ಮಣಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪರೇಸಂ ಖನ್ಧಧಾತುಆಯತನಾನಿ ಆರಬ್ಭ ಏವಂ ಪವತ್ತೇನ್ತಸ್ಸ ಬಹಿದ್ಧಾರಮ್ಮಣಾ, ಪಣ್ಣತ್ತಿನಿಬ್ಬಾನಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಕಾಲೇಪಿ ಬಹಿದ್ಧಾರಮ್ಮಣಾಯೇವ, ಕಾಲೇನ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಕಾಲೇನ ಬಹಿದ್ಧಾ ಧಮ್ಮೇಸು ಏವಂ ಪವತ್ತೇನ್ತಸ್ಸ ಅಜ್ಝತ್ತಬಹಿದ್ಧಾರಮ್ಮಣಾ, ಆಕಿಞ್ಚಞ್ಞಾಯತನಕಾಲೇ ನವತ್ತಬ್ಬಾರಮ್ಮಣಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Tathā attano khandhadhātuāyatanāni ārabbha rajjantassa dussantassa muyhantassa saṃvarantassa pariggahaṃ paṭṭhapentassa ajjhattārammaṇā honti, paresaṃ khandhadhātuāyatanāni ārabbha evaṃ pavattentassa bahiddhārammaṇā, paṇṇattinibbānapaccavekkhaṇakālepi bahiddhārammaṇāyeva, kālena ajjhattaṃ kālena bahiddhā dhammesu evaṃ pavattentassa ajjhattabahiddhārammaṇā, ākiñcaññāyatanakāle navattabbārammaṇāti veditabbā.
ಇತಿ ಭಗವಾ ಇಮಂ ಖನ್ಧವಿಭಙ್ಗಂ ಸುತ್ತನ್ತಭಾಜನೀಯಾದಿವಸೇನ ತಯೋ ಪರಿವಟ್ಟೇ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಭಾಜೇನ್ತೋ ದಸ್ಸೇಸಿ। ತೀಸುಪಿ ಹಿ ಪರಿವಟ್ಟೇಸು ಏಕೋವ ಪರಿಚ್ಛೇದೋ। ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ಹಿ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಕಾಮಾವಚರೋಯೇವ। ಚತ್ತಾರೋ ಖನ್ಧಾ ಚತುಭೂಮಕಾ ಲೋಕಿಯಲೋಕುತ್ತರಮಿಸ್ಸಕಾ ಕಥಿತಾತಿ।
Iti bhagavā imaṃ khandhavibhaṅgaṃ suttantabhājanīyādivasena tayo parivaṭṭe nīharitvā bhājento dassesi. Tīsupi hi parivaṭṭesu ekova paricchedo. Rūpakkhandho hi sabbattha kāmāvacaroyeva. Cattāro khandhā catubhūmakā lokiyalokuttaramissakā kathitāti.
ಸಮ್ಮೋಹವಿನೋದನಿಯಾ ವಿಭಙ್ಗಟ್ಠಕಥಾಯ
Sammohavinodaniyā vibhaṅgaṭṭhakathāya
ಖನ್ಧವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Khandhavibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ವಿಭಙ್ಗಪಾಳಿ • Vibhaṅgapāḷi / ೧. ಖನ್ಧವಿಭಙ್ಗೋ • 1. Khandhavibhaṅgo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಭಙ್ಗ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ೧. ಖನ್ಧವಿಭಙ್ಗೋ • 1. Khandhavibhaṅgo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಭಙ್ಗ-ಅನುಟೀಕಾ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ೧. ಖನ್ಧವಿಭಙ್ಗೋ • 1. Khandhavibhaṅgo