Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സമ്മോഹവിനോദനീ-അട്ഠകഥാ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
൨. പഞ്ഹാപുച്ഛകവണ്ണനാ
2. Pañhāpucchakavaṇṇanā
൨൨൧. പഞ്ഹാപുച്ഛകേ സബ്ബേസമ്പി ഇന്ദ്രിയാനം കുസലാദിവിഭാഗോ പാളിനയാനുസാരേനേവ വേദിതബ്ബോ.
221. Pañhāpucchake sabbesampi indriyānaṃ kusalādivibhāgo pāḷinayānusāreneva veditabbo.
൨൨൩. ആരമ്മണത്തികേസു പന സത്തിന്ദ്രിയാ അനാരമ്മണാതി ചക്ഖുസോതഘാനജിവ്ഹാകായഇത്ഥിപുരിസിന്ദ്രിയാനി സന്ധായ വുത്തം. ജീവിതിന്ദ്രിയം പന അരൂപമിസ്സകത്താ ഇധ അനാഭട്ഠം. ദ്വിന്ദ്രിയാതി ദ്വേ ഇന്ദ്രിയാ; സുഖദുക്ഖദ്വയം സന്ധായേതം വുത്തം. തഞ്ഹി ഏകന്തപരിത്താരമ്മണം. ദോമനസ്സിന്ദ്രിയം സിയാ പരിത്താരമ്മണം, സിയാ മഹഗ്ഗതാരമ്മണന്തി കാമാവചരധമ്മേ ആരബ്ഭ പവത്തികാലേ പരിത്താരമ്മണം ഹോതി , രൂപാവചരാരൂപാവചരേ പന ആരബ്ഭ പവത്തികാലേ മഹഗ്ഗതാരമ്മണം, പണ്ണത്തിം ആരബ്ഭ പവത്തികാലേ നവത്തബ്ബാരമ്മണം. നവിന്ദ്രിയാ സിയാ പരിത്താരമ്മണാതി മനിന്ദ്രിയജീവിതിന്ദ്രിയസോമനസ്സിന്ദ്രിയഉപേക്ഖിന്ദ്രിയാനി ചേവ സദ്ധാദിപഞ്ചകഞ്ച സന്ധായ ഇദം വുത്തം. ജീവിതിന്ദ്രിയഞ്ഹി രൂപമിസ്സകത്താ അനാരമ്മണേസു രൂപധമ്മേസു സങ്ഗഹിതമ്പി അരൂപകോട്ഠാസേന സിയാപക്ഖേ സങ്ഗഹിതം.
223. Ārammaṇattikesu pana sattindriyā anārammaṇāti cakkhusotaghānajivhākāyaitthipurisindriyāni sandhāya vuttaṃ. Jīvitindriyaṃ pana arūpamissakattā idha anābhaṭṭhaṃ. Dvindriyāti dve indriyā; sukhadukkhadvayaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Tañhi ekantaparittārammaṇaṃ. Domanassindriyaṃ siyā parittārammaṇaṃ, siyā mahaggatārammaṇanti kāmāvacaradhamme ārabbha pavattikāle parittārammaṇaṃ hoti , rūpāvacarārūpāvacare pana ārabbha pavattikāle mahaggatārammaṇaṃ, paṇṇattiṃ ārabbha pavattikāle navattabbārammaṇaṃ. Navindriyā siyā parittārammaṇāti manindriyajīvitindriyasomanassindriyaupekkhindriyāni ceva saddhādipañcakañca sandhāya idaṃ vuttaṃ. Jīvitindriyañhi rūpamissakattā anārammaṇesu rūpadhammesu saṅgahitampi arūpakoṭṭhāsena siyāpakkhe saṅgahitaṃ.
ചത്താരി ഇന്ദ്രിയാനീതി സുഖദുക്ഖദോമനസ്സഅഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയാനി. താനി ഹി മഗ്ഗാരമ്മണത്തികേ ന ഭജന്തി. മഗ്ഗഹേതുകന്തി സഹജാതഹേതും സന്ധായ വുത്തം. വീരിയവീമംസാജേട്ഠകകാലേ സിയാ മഗ്ഗാധിപതി, ഛന്ദചിത്തജേട്ഠകകാലേ സിയാ നവത്തബ്ബാ.
Cattāri indriyānīti sukhadukkhadomanassaaññātāvindriyāni. Tāni hi maggārammaṇattike na bhajanti. Maggahetukanti sahajātahetuṃ sandhāya vuttaṃ. Vīriyavīmaṃsājeṭṭhakakāle siyā maggādhipati, chandacittajeṭṭhakakāle siyā navattabbā.
ദസിന്ദ്രിയാ സിയാ ഉപ്പന്നാ, സിയാ ഉപ്പാദിനോതി സത്ത രൂപിന്ദ്രിയാനി തീണി ച വിപാകിന്ദ്രിയാനി സന്ധായേതം വുത്തം. ദസിന്ദ്രിയാനി ദോമനസ്സേന സദ്ധിം ഹേട്ഠാ വുത്താനേവ. തത്ഥ ദോമനസ്സിന്ദ്രിയം പണ്ണത്തിം ആരബ്ഭ പവത്തികാലേ നവത്തബ്ബാരമ്മണം, സേസാനി നിബ്ബാനപച്ചവേക്ഖണകാലേപി. തീണിന്ദ്രിയാനി ബഹിദ്ധാരമ്മണാനീതി തീണി ലോകുത്തരിന്ദ്രിയാനി. ചത്താരീതി സുഖദുക്ഖസോമനസ്സദോമനസ്സാനി. താനി ഹി അജ്ഝത്തധമ്മേപി ബഹിദ്ധാധമ്മേപി ആരബ്ഭ പവത്തന്തി. അട്ഠിന്ദ്രിയാതി മനിന്ദ്രിയജീവിതിന്ദ്രിയഉപേക്ഖിന്ദ്രിയാനി ചേവ സദ്ധാദിപഞ്ചകഞ്ച. തത്ഥ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനകാലേ നവത്തബ്ബാരമ്മണതാ വേദിതബ്ബാ.
Dasindriyāsiyā uppannā, siyā uppādinoti satta rūpindriyāni tīṇi ca vipākindriyāni sandhāyetaṃ vuttaṃ. Dasindriyāni domanassena saddhiṃ heṭṭhā vuttāneva. Tattha domanassindriyaṃ paṇṇattiṃ ārabbha pavattikāle navattabbārammaṇaṃ, sesāni nibbānapaccavekkhaṇakālepi. Tīṇindriyāni bahiddhārammaṇānīti tīṇi lokuttarindriyāni. Cattārīti sukhadukkhasomanassadomanassāni. Tāni hi ajjhattadhammepi bahiddhādhammepi ārabbha pavattanti. Aṭṭhindriyāti manindriyajīvitindriyaupekkhindriyāni ceva saddhādipañcakañca. Tattha ākiñcaññāyatanakāle navattabbārammaṇatā veditabbā.
ഇതി ഇമസ്മിമ്പി പഞ്ഹാപുച്ഛകേ ദസിന്ദ്രിയാനി കാമാവചരാനി, തീണി ലോകുത്തരാനി, നവ ലോകിയലോകുത്തരമിസ്സകാനേവ കഥിതാനീതി. അയമ്പി അഭിധമ്മഭാജനീയേന സദ്ധിം ഏകപരിച്ഛേദോവ ഹോതി. അയം പന ഇന്ദ്രിയവിഭങ്ഗോ ദ്വേപരിവട്ടം നീഹരിത്വാ ഭാജേത്വാ ദസ്സിതോതി.
Iti imasmimpi pañhāpucchake dasindriyāni kāmāvacarāni, tīṇi lokuttarāni, nava lokiyalokuttaramissakāneva kathitānīti. Ayampi abhidhammabhājanīyena saddhiṃ ekaparicchedova hoti. Ayaṃ pana indriyavibhaṅgo dveparivaṭṭaṃ nīharitvā bhājetvā dassitoti.
സമ്മോഹവിനോദനിയാ വിഭങ്ഗട്ഠകഥായ
Sammohavinodaniyā vibhaṅgaṭṭhakathāya
ഇന്ദ്രിയവിഭങ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Indriyavibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / വിഭങ്ഗപാളി • Vibhaṅgapāḷi / ൫. ഇന്ദ്രിയവിഭങ്ഗോ • 5. Indriyavibhaṅgo
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / വിഭങ്ഗ-മൂലടീകാ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ൫. ഇന്ദ്രിയവിഭങ്ഗോ • 5. Indriyavibhaṅgo