Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya

    ൫. പണിഹിതഅച്ഛവഗ്ഗോ

    5. Paṇihitaacchavaggo

    ൪൧. ‘‘സേയ്യഥാപി , ഭിക്ഖവേ, സാലിസൂകം വാ യവസൂകം വാ മിച്ഛാപണിഹിതം ഹത്ഥേന വാ പാദേന വാ അക്കന്തം ഹത്ഥം വാ പാദം വാ ഭേച്ഛതി 1 ലോഹിതം വാ ഉപ്പാദേസ്സതീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി. തം കിസ്സ ഹേതു? മിച്ഛാപണിഹിതത്താ, ഭിക്ഖവേ, സൂകസ്സ. ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സോ വത ഭിക്ഖു മിച്ഛാപണിഹിതേന ചിത്തേന അവിജ്ജം ഭേച്ഛതി, വിജ്ജം ഉപ്പാദേസ്സതി, നിബ്ബാനം സച്ഛികരിസ്സതീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി. തം കിസ്സ ഹേതു? മിച്ഛാപണിഹിതത്താ, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തസ്സാ’’തി. പഠമം.

    41. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, sālisūkaṃ vā yavasūkaṃ vā micchāpaṇihitaṃ hatthena vā pādena vā akkantaṃ hatthaṃ vā pādaṃ vā bhecchati 2 lohitaṃ vā uppādessatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Micchāpaṇihitattā, bhikkhave, sūkassa. Evamevaṃ kho, bhikkhave, so vata bhikkhu micchāpaṇihitena cittena avijjaṃ bhecchati, vijjaṃ uppādessati, nibbānaṃ sacchikarissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Micchāpaṇihitattā, bhikkhave, cittassā’’ti. Paṭhamaṃ.

    ൪൨. ‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, സാലിസൂകം വാ യവസൂകം വാ സമ്മാപണിഹിതം ഹത്ഥേന വാ പാദേന വാ അക്കന്തം ഹത്ഥം വാ പാദം വാ ഭേച്ഛതി ലോഹിതം വാ ഉപ്പാദേസ്സതീതി ഠാനമേതം വിജ്ജതി. തം കിസ്സ ഹേതു? സമ്മാപണിഹിതത്താ, ഭിക്ഖവേ, സൂകസ്സ. ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സോ വത ഭിക്ഖു സമ്മാപണിഹിതേന ചിത്തേന അവിജ്ജം ഭേച്ഛതി, വിജ്ജം ഉപ്പാദേസ്സതി, നിബ്ബാനം സച്ഛികരിസ്സതീതി ഠാനമേതം വിജ്ജതി. തം കിസ്സ ഹേതു? സമ്മാപണിഹിതത്താ, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തസ്സാ’’തി. ദുതിയം.

    42. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, sālisūkaṃ vā yavasūkaṃ vā sammāpaṇihitaṃ hatthena vā pādena vā akkantaṃ hatthaṃ vā pādaṃ vā bhecchati lohitaṃ vā uppādessatīti ṭhānametaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Sammāpaṇihitattā, bhikkhave, sūkassa. Evamevaṃ kho, bhikkhave, so vata bhikkhu sammāpaṇihitena cittena avijjaṃ bhecchati, vijjaṃ uppādessati, nibbānaṃ sacchikarissatīti ṭhānametaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Sammāpaṇihitattā, bhikkhave, cittassā’’ti. Dutiyaṃ.

    ൪൩. ‘‘ഇധാഹം 3, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചം പുഗ്ഗലം പദുട്ഠചിത്തം ഏവം ചേതസാ ചേതോ പരിച്ച പജാനാമി – ‘ഇമമ്ഹി ചേ അയം സമയേ പുഗ്ഗലോ കാലം കരേയ്യ, യഥാഭതം നിക്ഖിത്തോ ഏവം നിരയേ’. തം കിസ്സ ഹേതു? ചിത്തം ഹിസ്സ , ഭിക്ഖവേ, പദുട്ഠം. ‘‘ചേതോപദോസഹേതു പന, ഭിക്ഖവേ, ഏവമിധേകച്ചേ സത്താ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ അപായം ദുഗ്ഗതിം വിനിപാതം നിരയം ഉപപജ്ജന്തീ’’തി. തതിയം.

    43. ‘‘Idhāhaṃ 4, bhikkhave, ekaccaṃ puggalaṃ paduṭṭhacittaṃ evaṃ cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘imamhi ce ayaṃ samaye puggalo kālaṃ kareyya, yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye’. Taṃ kissa hetu? Cittaṃ hissa , bhikkhave, paduṭṭhaṃ. ‘‘Cetopadosahetu pana, bhikkhave, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjantī’’ti. Tatiyaṃ.

    ൪൪. ‘‘ഇധാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചം പുഗ്ഗലം പസന്നചിത്തം ഏവം ചേതസാ ചേതോ പരിച്ച പജാനാമി – ‘ഇമമ്ഹി ചേ അയം സമയേ പുഗ്ഗലോ കാലം കരേയ്യ, യഥാഭതം നിക്ഖിത്തോ ഏവം സഗ്ഗേ’. തം കിസ്സ ഹേതു? ചിത്തം ഹിസ്സ, ഭിക്ഖവേ, പസന്നം. ‘‘ചേതോപസാദഹേതു പന, ഭിക്ഖവേ, ഏവമിധേകച്ചേ സത്താ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ സുഗതിം സഗ്ഗം ലോകം ഉപപജ്ജന്തീ’’തി. ചതുത്ഥം.

    44. ‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, ekaccaṃ puggalaṃ pasannacittaṃ evaṃ cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘imamhi ce ayaṃ samaye puggalo kālaṃ kareyya, yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge’. Taṃ kissa hetu? Cittaṃ hissa, bhikkhave, pasannaṃ. ‘‘Cetopasādahetu pana, bhikkhave, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjantī’’ti. Catutthaṃ.

    ൪൫. ‘‘സേയ്യഥാപി , ഭിക്ഖവേ, ഉദകരഹദോ ആവിലോ ലുളിതോ കലലീഭൂതോ തത്ഥ ചക്ഖുമാ പുരിസോ തീരേ ഠിതോ ന പസ്സേയ്യ സിപ്പിസമ്ബുകമ്പി 5 സക്ഖരകഠലമ്പി മച്ഛഗുമ്ബമ്പി ചരന്തമ്പി തിട്ഠന്തമ്പി. തം കിസ്സ ഹേതു? ആവിലത്താ, ഭിക്ഖവേ, ഉദകസ്സ. ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സോ വത ഭിക്ഖു ആവിലേന ചിത്തേന അത്തത്ഥം വാ ഞസ്സതി പരത്ഥം വാ ഞസ്സതി ഉഭയത്ഥം വാ ഞസ്സതി ഉത്തരിം വാ മനുസ്സധമ്മാ അലമരിയഞാണദസ്സനവിസേസം സച്ഛികരിസ്സതീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ആവിലത്താ, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തസ്സാ’’തി. പഞ്ചമം.

    45. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, udakarahado āvilo luḷito kalalībhūto tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito na passeyya sippisambukampi 6 sakkharakaṭhalampi macchagumbampi carantampi tiṭṭhantampi. Taṃ kissa hetu? Āvilattā, bhikkhave, udakassa. Evamevaṃ kho, bhikkhave, so vata bhikkhu āvilena cittena attatthaṃ vā ñassati paratthaṃ vā ñassati ubhayatthaṃ vā ñassati uttariṃ vā manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikarissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Āvilattā, bhikkhave, cittassā’’ti. Pañcamaṃ.

    ൪൬. ‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, ഉദകരഹദോ അച്ഛോ വിപ്പസന്നോ അനാവിലോ തത്ഥ ചക്ഖുമാ പുരിസോ തീരേ ഠിതോ പസ്സേയ്യ സിപ്പിസമ്ബുകമ്പി സക്ഖരകഠലമ്പി മച്ഛഗുമ്ബമ്പി ചരന്തമ്പി തിട്ഠന്തമ്പി. തം കിസ്സ ഹേതു? അനാവിലത്താ, ഭിക്ഖവേ, ഉദകസ്സ. ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സോ വത ഭിക്ഖു അനാവിലേന ചിത്തേന അത്തത്ഥം വാ ഞസ്സതി പരത്ഥം വാ ഞസ്സതി ഉഭയത്ഥം വാ ഞസ്സതി ഉത്തരിം വാ മനുസ്സധമ്മാ അലമരിയഞാണദസ്സനവിസേസം സച്ഛികരിസ്സതീതി ഠാനമേതം വിജ്ജതി. തം കിസ്സ ഹേതു? അനാവിലത്താ, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തസ്സാ’’തി. ഛട്ഠം.

    46. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, udakarahado accho vippasanno anāvilo tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito passeyya sippisambukampi sakkharakaṭhalampi macchagumbampi carantampi tiṭṭhantampi. Taṃ kissa hetu? Anāvilattā, bhikkhave, udakassa. Evamevaṃ kho, bhikkhave, so vata bhikkhu anāvilena cittena attatthaṃ vā ñassati paratthaṃ vā ñassati ubhayatthaṃ vā ñassati uttariṃ vā manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikarissatīti ṭhānametaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Anāvilattā, bhikkhave, cittassā’’ti. Chaṭṭhaṃ.

    ൪൭. ‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, യാനി കാനിചി രുക്ഖജാതാനം ഫന്ദനോ തേസം അഗ്ഗമക്ഖായതി യദിദം മുദുതായ ചേവ കമ്മഞ്ഞതായ ച. ഏവമേവം ഖോ അഹം, ഭിക്ഖവേ , നാഞ്ഞം ഏകധമ്മമ്പി സമനുപസ്സാമി യം ഏവം ഭാവിതം ബഹുലീകതം മുദു ച ഹോതി കമ്മഞ്ഞഞ്ച യഥയിദം ചിത്തം. ചിത്തം, ഭിക്ഖവേ, ഭാവിതം ബഹുലീകതം മുദു ച ഹോതി കമ്മഞ്ഞഞ്ച ഹോതീ’’തി. സത്തമം.

    47. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, yāni kānici rukkhajātānaṃ phandano tesaṃ aggamakkhāyati yadidaṃ mudutāya ceva kammaññatāya ca. Evamevaṃ kho ahaṃ, bhikkhave , nāññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yaṃ evaṃ bhāvitaṃ bahulīkataṃ mudu ca hoti kammaññañca yathayidaṃ cittaṃ. Cittaṃ, bhikkhave, bhāvitaṃ bahulīkataṃ mudu ca hoti kammaññañca hotī’’ti. Sattamaṃ.

    ൪൮. ‘‘നാഹം , ഭിക്ഖവേ, അഞ്ഞം ഏകധമ്മമ്പി സമനുപസ്സാമി യം ഏവം ലഹുപരിവത്തം യഥയിദം ചിത്തം. യാവഞ്ചിദം, ഭിക്ഖവേ, ഉപമാപി ന സുകരാ യാവ ലഹുപരിവത്തം ചിത്ത’’ന്തി. അട്ഠമം.

    48. ‘‘Nāhaṃ , bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yaṃ evaṃ lahuparivattaṃ yathayidaṃ cittaṃ. Yāvañcidaṃ, bhikkhave, upamāpi na sukarā yāva lahuparivattaṃ citta’’nti. Aṭṭhamaṃ.

    ൪൯. ‘‘പഭസ്സരമിദം, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തം. തഞ്ച ഖോ ആഗന്തുകേഹി ഉപക്കിലേസേഹി ഉപക്കിലിട്ഠ’’ന്തി. നവമം.

    49. ‘‘Pabhassaramidaṃ, bhikkhave, cittaṃ. Tañca kho āgantukehi upakkilesehi upakkiliṭṭha’’nti. Navamaṃ.

    ൫൦. ‘‘പഭസ്സരമിദം, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തം. തഞ്ച ഖോ ആഗന്തുകേഹി ഉപക്കിലേസേഹി വിപ്പമുത്ത’’ന്തി. ദസമം.

    50. ‘‘Pabhassaramidaṃ, bhikkhave, cittaṃ. Tañca kho āgantukehi upakkilesehi vippamutta’’nti. Dasamaṃ.

    പണിഹിതഅച്ഛവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

    Paṇihitaacchavaggo pañcamo.







    Footnotes:
    1. ഭിജ്ജിസ്സതി (സ്യാ॰ കം॰ ക॰), ഭേജ്ജതി (സീ॰) മോഗ്ഗല്ലാനബ്യാകരണം പസ്സിതബ്ബം
    2. bhijjissati (syā. kaṃ. ka.), bhejjati (sī.) moggallānabyākaraṇaṃ passitabbaṃ
    3. ഇദാഹം (സീ॰)
    4. idāhaṃ (sī.)
    5. സിപ്പികസമ്ബുകമ്പി (ക॰)
    6. sippikasambukampi (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൫. പണിഹിതഅച്ഛവഗ്ഗവണ്ണനാ • 5. Paṇihitaacchavaggavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൫. പണിഹിതഅച്ഛവഗ്ഗവണ്ണനാ • 5. Paṇihitaacchavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact