| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
๙. ปณีตโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา
9. Paṇītabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
๒๕๙. นวเม ปณีตสํสฎฺฐานิ โภชนานิ ปณีตโภชนานีติ ปาฬิยํ ปน โภชนานิ ปุเพฺพ วุตฺตตฺตา ปากฎานีติ อทสฺสิตานิ, ตาทิเสหิ ปณีเตหิ มิสฺสตฺตา ปณีตโภชนานิ นาม โหนฺติฯ เตสํ ปเภททสฺสนตฺถํ ‘‘เสยฺยถิทํ สปฺปิ นวนีต’’นฺติอาทิ วุตฺตํฯ สปฺปิภตฺตนฺติ เอตฺถ กิญฺจาปิ สปฺปินา สํสฎฺฐํ ภตฺตํ, สปฺปิ จ ภตฺตญฺจาติปิ อโตฺถ วิญฺญายติ, อฎฺฐกถายํ ปน ‘‘สาลิภตฺตํ วิย สปฺปิภตฺตํ นาม นตฺถี’’ติอาทินา วุตฺตตฺตา น สกฺกา อญฺญํ วตฺถุํฯ อฎฺฐกถาจริยา เอว หิ อีทิเสสุ ฐาเนสุ ปมาณํฯ
259. Navame paṇītasaṃsaṭṭhāni bhojanāni paṇītabhojanānīti pāḷiyaṃ pana bhojanāni pubbe vuttattā pākaṭānīti adassitāni, tādisehi paṇītehi missattā paṇītabhojanāni nāma honti. Tesaṃ pabhedadassanatthaṃ ‘‘seyyathidaṃ sappi navanīta’’ntiādi vuttaṃ. Sappibhattanti ettha kiñcāpi sappinā saṃsaṭṭhaṃ bhattaṃ, sappi ca bhattañcātipi attho viññāyati, aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘sālibhattaṃ viya sappibhattaṃ nāma natthī’’tiādinā vuttattā na sakkā aññaṃ vatthuṃ. Aṭṭhakathācariyā eva hi īdisesu ṭhānesu pamāṇaṃ.
มูลนฺติ กปฺปิยภณฺฑํ วุตฺตํฯ ตสฺมา อนาปตฺตีติ เอตฺถ วิสเงฺกเตน ปาจิตฺติยาภาเวปิ สูโปทนทุกฺกฎา น มุจฺจตีติ วทนฺติฯ ‘‘กปฺปิยสปฺปินา, อกปฺปิยสปฺปินา’’ติ จ อิทํ กปฺปิยากปฺปิยมํสสตฺตานํ วเสน วุตฺตํฯ
Mūlanti kappiyabhaṇḍaṃ vuttaṃ. Tasmā anāpattīti ettha visaṅketena pācittiyābhāvepi sūpodanadukkaṭā na muccatīti vadanti. ‘‘Kappiyasappinā, akappiyasappinā’’ti ca idaṃ kappiyākappiyamaṃsasattānaṃ vasena vuttaṃ.
๒๖๑. มหานามสิกฺขาปทํ นาม อุปริ จาตุมาสปจฺจยปวารณาสิกฺขาปทํ (ปาจิ. ๓๐๓ อาทโย)ฯ อคิลาโน หิ อปฺปวาริตฎฺฐาเน วิญฺญาเปโนฺตปิ กาลปริเจฺฉทํ, เภสชฺชปริเจฺฉทํ วา กตฺวา สงฺฆวเสน ปวาริตฎฺฐานโต ตทุตฺตริ วิญฺญาเปเนฺตน, ปริเจฺฉทพฺภนฺตเรปิ น เภสชฺชกรณีเยน โรเคน เภสชฺชํ วิญฺญาเปเนฺตน จ สโม โหตีติ ‘‘มหานามสิกฺขาปเทน กาเรตโพฺพ’’ติ วุตฺตํฯ ปณีตโภชนตา, อคิลานตา, อกตวิญฺญตฺติยา ปฎิลาโภ, อโชฺฌหรณนฺติ อิมาเนตฺถ จตฺตาริ องฺคานิฯ
261.Mahānāmasikkhāpadaṃ nāma upari cātumāsapaccayapavāraṇāsikkhāpadaṃ (pāci. 303 ādayo). Agilāno hi appavāritaṭṭhāne viññāpentopi kālaparicchedaṃ, bhesajjaparicchedaṃ vā katvā saṅghavasena pavāritaṭṭhānato taduttari viññāpentena, paricchedabbhantarepi na bhesajjakaraṇīyena rogena bhesajjaṃ viññāpentena ca samo hotīti ‘‘mahānāmasikkhāpadena kāretabbo’’ti vuttaṃ. Paṇītabhojanatā, agilānatā, akataviññattiyā paṭilābho, ajjhoharaṇanti imānettha cattāri aṅgāni.
ปณีตโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Paṇītabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๔. โภชนวโคฺค • 4. Bhojanavaggo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๙. ปณีตโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 9. Paṇītabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๙. ปณีตโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 9. Paṇītabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๙. ปณีตโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 9. Paṇītabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๙. ปณีตโภชนสิกฺขาปทํ • 9. Paṇītabhojanasikkhāpadaṃ
