| Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మిలిన్దపఞ్హపాళి • Milindapañhapāḷi |
౧౫. పఞ్ఞాలక్ఖణపఞ్హో
15. Paññālakkhaṇapañho
౧౫. రాజా ఆహ ‘‘భన్తే నాగసేన, కింలక్ఖణా పఞ్ఞా’’తి? ‘‘పుబ్బేవ ఖో, మహారాజ, మయా వుత్తం ‘ఛేదనలక్ఖణా పఞ్ఞా’తి, అపి చ ఓభాసనలక్ఖణా పఞ్ఞా’’తి. ‘‘కథం, భన్తే, ఓభాసనలక్ఖణా పఞ్ఞా’’తి? ‘‘పఞ్ఞా, మహారాజ, ఉప్పజ్జమానా అవిజ్జన్ధకారం విధమేతి, విజ్జోభాసం జనేతి, ఞాణాలోకం విదంసేతి, అరియసచ్చాని పాకటాని కరోతి. తతో యోగావచరో ‘అనిచ్చ’న్తి వా ‘దుక్ఖ’న్తి వా ‘అనత్తా’తి వా సమ్మప్పఞ్ఞాయ పస్సతీ’’తి.
15. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇā paññā’’ti? ‘‘Pubbeva kho, mahārāja, mayā vuttaṃ ‘chedanalakkhaṇā paññā’ti, api ca obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante, obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti? ‘‘Paññā, mahārāja, uppajjamānā avijjandhakāraṃ vidhameti, vijjobhāsaṃ janeti, ñāṇālokaṃ vidaṃseti, ariyasaccāni pākaṭāni karoti. Tato yogāvacaro ‘anicca’nti vā ‘dukkha’nti vā ‘anattā’ti vā sammappaññāya passatī’’ti.
‘‘ఓపమ్మం కరోహీ’’తి. ‘‘యథా, మహారాజ, పురిసో అన్ధకారే గేహే పదీపం పవేసేయ్య, పవిట్ఠో పదీపో అన్ధకారం విధమేతి, ఓభాసం జనేతి, ఆలోకం విదంసేతి, రూపాని పాకటాని కరోతి. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, పఞ్ఞా ఉప్పజ్జమానా అవిజ్జన్ధకారం విధమేతి, విజ్జోభాసం జనేతి, ఞాణాలోకం విదంసేతి, అరియసచ్చాని పాకటాని కరోతి. తతో యోగావచరో ‘అనిచ్చ’న్తి వా ‘దుక్ఖ’న్తి వా ‘అనత్తా’తి వా సమ్మప్పఞ్ఞాయ పస్సతి. ఏవం ఖో, మహారాజ, ఓభాసనలక్ఖణా పఞ్ఞా’’తి.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, puriso andhakāre gehe padīpaṃ paveseyya, paviṭṭho padīpo andhakāraṃ vidhameti, obhāsaṃ janeti, ālokaṃ vidaṃseti, rūpāni pākaṭāni karoti. Evameva kho, mahārāja, paññā uppajjamānā avijjandhakāraṃ vidhameti, vijjobhāsaṃ janeti, ñāṇālokaṃ vidaṃseti, ariyasaccāni pākaṭāni karoti. Tato yogāvacaro ‘anicca’nti vā ‘dukkha’nti vā ‘anattā’ti vā sammappaññāya passati. Evaṃ kho, mahārāja, obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti.
‘‘కల్లోసి, భన్తే నాగసేనా’’తి.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
పఞ్ఞాలక్ఖణపఞ్హో పన్నరసమో.
Paññālakkhaṇapañho pannarasamo.
