| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၁၅. ပညာလက္ခဏပဉ္ဟော
15. Paññālakkhaṇapañho
၁၅. ရာဇာ အာဟ ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ကိံလက္ခဏာ ပညာ’’တိ? ‘‘ပုဗ္ဗေဝ ခော, မဟာရာဇ, မယာ ဝုတ္တံ ‘ဆေဒနလက္ခဏာ ပညာ’တိ, အပိ စ ဩဘာသနလက္ခဏာ ပညာ’’တိ။ ‘‘ကထံ, ဘန္တေ, ဩဘာသနလက္ခဏာ ပညာ’’တိ? ‘‘ပညာ, မဟာရာဇ, ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ အဝိဇ္ဇန္ဓကာရံ ဝိဓမေတိ, ဝိဇ္ဇောဘာသံ ဇနေတိ, ဉာဏာလောကံ ဝိဒံသေတိ, အရိယသစ္စာနိ ပာကဋာနိ ကရောတိ။ တတော ယောဂာဝစရော ‘အနိစ္စ’န္တိ ဝာ ‘ဒုက္ခ’န္တိ ဝာ ‘အနတ္တာ’တိ ဝာ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတီ’’တိ။
15. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇā paññā’’ti? ‘‘Pubbeva kho, mahārāja, mayā vuttaṃ ‘chedanalakkhaṇā paññā’ti, api ca obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante, obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti? ‘‘Paññā, mahārāja, uppajjamānā avijjandhakāraṃ vidhameti, vijjobhāsaṃ janeti, ñāṇālokaṃ vidaṃseti, ariyasaccāni pākaṭāni karoti. Tato yogāvacaro ‘anicca’nti vā ‘dukkha’nti vā ‘anattā’ti vā sammappaññāya passatī’’ti.
‘‘ဩပမ္မံ ကရောဟီ’’တိ။ ‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, ပုရိသော အန္ဓကာရေ ဂေဟေ ပဒီပံ ပဝေသေယ္ယ, ပဝိဋ္ဌော ပဒီပော အန္ဓကာရံ ဝိဓမေတိ, ဩဘာသံ ဇနေတိ, အာလောကံ ဝိဒံသေတိ, ရူပာနိ ပာကဋာနိ ကရောတိ။ ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ပညာ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ အဝိဇ္ဇန္ဓကာရံ ဝိဓမေတိ, ဝိဇ္ဇောဘာသံ ဇနေတိ, ဉာဏာလောကံ ဝိဒံသေတိ, အရိယသစ္စာနိ ပာကဋာနိ ကရောတိ။ တတော ယောဂာဝစရော ‘အနိစ္စ’န္တိ ဝာ ‘ဒုက္ခ’န္တိ ဝာ ‘အနတ္တာ’တိ ဝာ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ ဧဝံ ခော, မဟာရာဇ, ဩဘာသနလက္ခဏာ ပညာ’’တိ။
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, puriso andhakāre gehe padīpaṃ paveseyya, paviṭṭho padīpo andhakāraṃ vidhameti, obhāsaṃ janeti, ālokaṃ vidaṃseti, rūpāni pākaṭāni karoti. Evameva kho, mahārāja, paññā uppajjamānā avijjandhakāraṃ vidhameti, vijjobhāsaṃ janeti, ñāṇālokaṃ vidaṃseti, ariyasaccāni pākaṭāni karoti. Tato yogāvacaro ‘anicca’nti vā ‘dukkha’nti vā ‘anattā’ti vā sammappaññāya passati. Evaṃ kho, mahārāja, obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti.
‘‘ကလ္လောသိ, ဘန္တေ နာဂသေနာ’’တိ။
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
ပညာလက္ခဏပဉ္ဟော ပန္နရသမော။
Paññālakkhaṇapañho pannarasamo.
