Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / མིལིནྡཔཉྷཔཱལི༹ • Milindapañhapāḷi |
༡༥. པཉྙཱལཀྑཎཔཉྷོ
15. Paññālakkhaṇapañho
༡༥. རཱཛཱ ཨཱཧ ‘‘བྷནྟེ ནཱགསེན, ཀིཾལཀྑཎཱ པཉྙཱ’’ཏི? ‘‘པུབྦེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, མཡཱ ཝུཏྟཾ ‘ཚེདནལཀྑཎཱ པཉྙཱ’ཏི, ཨཔི ཙ ཨོབྷཱསནལཀྑཎཱ པཉྙཱ’’ཏི། ‘‘ཀཐཾ, བྷནྟེ, ཨོབྷཱསནལཀྑཎཱ པཉྙཱ’’ཏི? ‘‘པཉྙཱ, མཧཱརཱཛ, ཨུཔྤཛྫམཱནཱ ཨཝིཛྫནྡྷཀཱརཾ ཝིདྷམེཏི, ཝིཛྫོབྷཱསཾ ཛནེཏི, ཉཱཎཱལོཀཾ ཝིདཾསེཏི, ཨརིཡསཙྩཱནི པཱཀཊཱནི ཀརོཏི། ཏཏོ ཡོགཱཝཙརོ ‘ཨནིཙྩ’ནྟི ཝཱ ‘དུཀྑ’ནྟི ཝཱ ‘ཨནཏྟཱ’ཏི ཝཱ སམྨཔྤཉྙཱཡ པསྶཏཱི’’ཏི།
15. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇā paññā’’ti? ‘‘Pubbeva kho, mahārāja, mayā vuttaṃ ‘chedanalakkhaṇā paññā’ti, api ca obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante, obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti? ‘‘Paññā, mahārāja, uppajjamānā avijjandhakāraṃ vidhameti, vijjobhāsaṃ janeti, ñāṇālokaṃ vidaṃseti, ariyasaccāni pākaṭāni karoti. Tato yogāvacaro ‘anicca’nti vā ‘dukkha’nti vā ‘anattā’ti vā sammappaññāya passatī’’ti.
‘‘ཨོཔམྨཾ ཀརོཧཱི’’ཏི། ‘‘ཡཐཱ, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ ཨནྡྷཀཱརེ གེཧེ པདཱིཔཾ པཝེསེཡྻ, པཝིཊྛོ པདཱིཔོ ཨནྡྷཀཱརཾ ཝིདྷམེཏི, ཨོབྷཱསཾ ཛནེཏི, ཨཱལོཀཾ ཝིདཾསེཏི, རཱུཔཱནི པཱཀཊཱནི ཀརོཏི། ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, པཉྙཱ ཨུཔྤཛྫམཱནཱ ཨཝིཛྫནྡྷཀཱརཾ ཝིདྷམེཏི, ཝིཛྫོབྷཱསཾ ཛནེཏི, ཉཱཎཱལོཀཾ ཝིདཾསེཏི, ཨརིཡསཙྩཱནི པཱཀཊཱནི ཀརོཏི། ཏཏོ ཡོགཱཝཙརོ ‘ཨནིཙྩ’ནྟི ཝཱ ‘དུཀྑ’ནྟི ཝཱ ‘ཨནཏྟཱ’ཏི ཝཱ སམྨཔྤཉྙཱཡ པསྶཏི། ཨེཝཾ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ཨོབྷཱསནལཀྑཎཱ པཉྙཱ’’ཏི།
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, puriso andhakāre gehe padīpaṃ paveseyya, paviṭṭho padīpo andhakāraṃ vidhameti, obhāsaṃ janeti, ālokaṃ vidaṃseti, rūpāni pākaṭāni karoti. Evameva kho, mahārāja, paññā uppajjamānā avijjandhakāraṃ vidhameti, vijjobhāsaṃ janeti, ñāṇālokaṃ vidaṃseti, ariyasaccāni pākaṭāni karoti. Tato yogāvacaro ‘anicca’nti vā ‘dukkha’nti vā ‘anattā’ti vā sammappaññāya passati. Evaṃ kho, mahārāja, obhāsanalakkhaṇā paññā’’ti.
‘‘ཀལློསི, བྷནྟེ ནཱགསེནཱ’’ཏི།
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
པཉྙཱལཀྑཎཔཉྷོ པནྣརསམོ།
Paññālakkhaṇapañho pannarasamo.