Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဣတိဝုတ္တကပာဠိ • Itivuttakapāḷi |
၄. ပညာပရိဟီနသုတ္တံ
4. Paññāparihīnasuttaṃ
၄၁. ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ, ဝုတ္တမရဟတာတိ မေ သုတံ –
41. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘တေ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တာ သုပရိဟီနာ ယေ အရိယာယ ပညာယ ပရိဟီနာ။ တေ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခံ ဝိဟရန္တိ သဝိဃာတံ သဥပာယာသံ သပရိဠာဟံ; ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပာဋိကင္ခာ။ တေ 1, ဘိက္ခဝေ, သတ္တာ အပရိဟီနာ ယေ အရိယာယ ပညာယ အပရိဟီနာ။ တေ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သုခံ ဝိဟရန္တိ အဝိဃာတံ အနုပာယာသံ အပရိဠာဟံ; ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုဂတိ ပာဋိကင္ခာ’’တိ။ ဧတမတ္ထံ ဘဂဝာ အဝောစ။ တတ္ထေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ –
‘‘Te, bhikkhave, sattā suparihīnā ye ariyāya paññāya parihīnā. Te diṭṭheva dhamme dukkhaṃ viharanti savighātaṃ saupāyāsaṃ sapariḷāhaṃ; kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā. Te 2, bhikkhave, sattā aparihīnā ye ariyāya paññāya aparihīnā. Te diṭṭheva dhamme sukhaṃ viharanti avighātaṃ anupāyāsaṃ apariḷāhaṃ; kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugati pāṭikaṅkhā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘ပညာယ ပရိဟာနေန၊ ပသ္သ လောကံ သဒေဝကံ။
‘‘Paññāya parihānena, passa lokaṃ sadevakaṃ;
နိဝိဋ္ဌံ နာမရူပသ္မိံ၊ ဣဒံ သစ္စန္တိ မညတိ။
Niviṭṭhaṃ nāmarūpasmiṃ, idaṃ saccanti maññati.
‘‘ပညာ ဟိ သေဋ္ဌာ လောကသ္မိံ၊ ယာယံ နိဗ္ဗေဓဂာမိနီ။
‘‘Paññā hi seṭṭhā lokasmiṃ, yāyaṃ nibbedhagāminī;
ယာယ သမ္မာ ပဇာနာတိ၊ ဇာတိဘဝပရိက္ခယံ။
Yāya sammā pajānāti, jātibhavaparikkhayaṃ.
‘‘တေသံ ဒေဝာ မနုသ္သာ စ၊ သမ္ဗုဒ္ဓာနံ သတီမတံ။
‘‘Tesaṃ devā manussā ca, sambuddhānaṃ satīmataṃ;
အယမ္ပိ အတ္ထော ဝုတ္တော ဘဂဝတာ, ဣတိ မေ သုတန္တိ။ စတုတ္ထံ။
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဣတိဝုတ္တက-အဋ္ဌကထာ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ၄. ပညာပရိဟီနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Paññāparihīnasuttavaṇṇanā