Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / నేత్తివిభావినీ • Nettivibhāvinī |
౧౧. పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతవిభావనా
11. Paññattihārasampātavibhāvanā
౭౩. యేన యేన వేవచనహారసమ్పాతేన వేవచనాని నిద్ధారితాని, సో వేవచనహారసమ్పాతో పరిపుణ్ణో, ‘‘కతమో పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతో’’తి పుచ్ఛితబ్బత్తా ‘‘తత్థ కతమో పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతో’’తిఆది వుత్తం.
73. Yena yena vevacanahārasampātena vevacanāni niddhāritāni, so vevacanahārasampāto paripuṇṇo, ‘‘katamo paññattihārasampāto’’ti pucchitabbattā ‘‘tattha katamo paññattihārasampāto’’tiādi vuttaṃ.
‘‘కతమా సుత్తప్పదేసభూతా పఞ్ఞత్తి కతమేసం ధమ్మానం పఞ్ఞత్తీ’’తి పుచ్ఛితబ్బత్తా ‘‘తస్మా’’తిఆది వుత్తం. ‘‘తస్మా రక్ఖితచిత్తస్సా’’తి పఞ్ఞత్తి సతియా పదట్ఠానస్స రక్ఖితబ్బస్స చిత్తస్స పఞ్ఞాపనతో సతియా పదట్ఠానపఞ్ఞత్తి నామ. సతియా హి రక్ఖితబ్బం చిత్తం సతియా పదట్ఠానం అధిట్ఠానం నామ. తేనాహ అట్ఠకథాయం – ‘‘అధిట్ఠహిత్వా రక్ఖన్తియా సతియా రక్ఖియమానం చిత్తం తస్సా అధిట్ఠానం వియ హోతీ’’తి. ‘‘సమ్మాసఙ్కప్పగోచరో’’తి పఞ్ఞత్తి సమథస్స భావనాయ పఞ్ఞాపనతో సమథస్స భావనాపఞ్ఞత్తి నామ. ‘‘సమ్మాదిట్ఠిపురేక్ఖారో, ఞత్వాన ఉదయబ్బయ’’న్తి పఞ్ఞత్తి దస్సనభూమియా నిక్ఖేపస్స పఞ్ఞాపనతో నిక్ఖేపపఞ్ఞత్తి నామ. ‘‘థినమిద్ధాభిభూ భిక్ఖూ’’తి సముదయస్స అనవసేసప్పహానస్స పఞ్ఞాపనతో అనవసేసప్పహానపఞ్ఞత్తి నామ. ‘‘సబ్బా దుగ్గతియో జహే’’తి పఞ్ఞత్తి మగ్గస్స అరియమగ్గస్స భావనాయ పఞ్ఞాపనతో భావనాపఞ్ఞత్తి నామ.
‘‘Katamā suttappadesabhūtā paññatti katamesaṃ dhammānaṃ paññattī’’ti pucchitabbattā ‘‘tasmā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Tasmā rakkhitacittassā’’ti paññatti satiyā padaṭṭhānassa rakkhitabbassa cittassa paññāpanato satiyā padaṭṭhānapaññatti nāma. Satiyā hi rakkhitabbaṃ cittaṃ satiyā padaṭṭhānaṃ adhiṭṭhānaṃ nāma. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ – ‘‘adhiṭṭhahitvā rakkhantiyā satiyā rakkhiyamānaṃ cittaṃ tassā adhiṭṭhānaṃ viya hotī’’ti. ‘‘Sammāsaṅkappagocaro’’ti paññatti samathassa bhāvanāya paññāpanato samathassa bhāvanāpaññatti nāma. ‘‘Sammādiṭṭhipurekkhāro, ñatvāna udayabbaya’’nti paññatti dassanabhūmiyā nikkhepassa paññāpanato nikkhepapaññatti nāma. ‘‘Thinamiddhābhibhū bhikkhū’’ti samudayassa anavasesappahānassa paññāpanato anavasesappahānapaññatti nāma. ‘‘Sabbā duggatiyo jahe’’ti paññatti maggassa ariyamaggassa bhāvanāya paññāpanato bhāvanāpaññatti nāma.
‘‘ఏత్తకోవ పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతో పరిపుణ్ణో’’తి వత్తబ్బత్తా ‘‘నియుత్తో పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతో’’తి వుత్తం. యేన యేన సంవణ్ణనావిసేసభూతేన పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతేన పఞ్ఞత్తిప్పభేదా నిద్ధారితా, సో సో సంవణ్ణనావిసేసభూతో పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతో నియుత్తో యథారహం నిద్ధారేత్వా యుజ్జితబ్బోతి అత్థో గహేతబ్బోతి.
‘‘Ettakova paññattihārasampāto paripuṇṇo’’ti vattabbattā ‘‘niyutto paññattihārasampāto’’ti vuttaṃ. Yena yena saṃvaṇṇanāvisesabhūtena paññattihārasampātena paññattippabhedā niddhāritā, so so saṃvaṇṇanāvisesabhūto paññattihārasampāto niyutto yathārahaṃ niddhāretvā yujjitabboti attho gahetabboti.
ఇతి పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతే సత్తిబలానురూపా రచితా
Iti paññattihārasampāte sattibalānurūpā racitā
విభావనా నిట్ఠితా.
Vibhāvanā niṭṭhitā.
పణ్డితేహి పన…పే॰… గహేతబ్బోతి.
Paṇḍitehi pana…pe… gahetabboti.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / నేత్తిప్పకరణపాళి • Nettippakaraṇapāḷi / ౧౧. పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతో • 11. Paññattihārasampāto
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / నేత్తిప్పకరణ-అట్ఠకథా • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ౧౧. పఞ్ఞత్తిహారసమ్పాతవణ్ణనా • 11. Paññattihārasampātavaṇṇanā