Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / നേത്തിവിഭാവിനീ • Nettivibhāvinī

    ൧൧. പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതവിഭാവനാ

    11. Paññattihārasampātavibhāvanā

    ൭൩. യേന യേന വേവചനഹാരസമ്പാതേന വേവചനാനി നിദ്ധാരിതാനി, സോ വേവചനഹാരസമ്പാതോ പരിപുണ്ണോ, ‘‘കതമോ പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതോ’’തി പുച്ഛിതബ്ബത്താ ‘‘തത്ഥ കതമോ പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതോ’’തിആദി വുത്തം.

    73. Yena yena vevacanahārasampātena vevacanāni niddhāritāni, so vevacanahārasampāto paripuṇṇo, ‘‘katamo paññattihārasampāto’’ti pucchitabbattā ‘‘tattha katamo paññattihārasampāto’’tiādi vuttaṃ.

    ‘‘കതമാ സുത്തപ്പദേസഭൂതാ പഞ്ഞത്തി കതമേസം ധമ്മാനം പഞ്ഞത്തീ’’തി പുച്ഛിതബ്ബത്താ ‘‘തസ്മാ’’തിആദി വുത്തം. ‘‘തസ്മാ രക്ഖിതചിത്തസ്സാ’’തി പഞ്ഞത്തി സതിയാ പദട്ഠാനസ്സ രക്ഖിതബ്ബസ്സ ചിത്തസ്സ പഞ്ഞാപനതോ സതിയാ പദട്ഠാനപഞ്ഞത്തി നാമ. സതിയാ ഹി രക്ഖിതബ്ബം ചിത്തം സതിയാ പദട്ഠാനം അധിട്ഠാനം നാമ. തേനാഹ അട്ഠകഥായം – ‘‘അധിട്ഠഹിത്വാ രക്ഖന്തിയാ സതിയാ രക്ഖിയമാനം ചിത്തം തസ്സാ അധിട്ഠാനം വിയ ഹോതീ’’തി. ‘‘സമ്മാസങ്കപ്പഗോചരോ’’തി പഞ്ഞത്തി സമഥസ്സ ഭാവനായ പഞ്ഞാപനതോ സമഥസ്സ ഭാവനാപഞ്ഞത്തി നാമ. ‘‘സമ്മാദിട്ഠിപുരേക്ഖാരോ, ഞത്വാന ഉദയബ്ബയ’’ന്തി പഞ്ഞത്തി ദസ്സനഭൂമിയാ നിക്ഖേപസ്സ പഞ്ഞാപനതോ നിക്ഖേപപഞ്ഞത്തി നാമ. ‘‘ഥിനമിദ്ധാഭിഭൂ ഭിക്ഖൂ’’തി സമുദയസ്സ അനവസേസപ്പഹാനസ്സ പഞ്ഞാപനതോ അനവസേസപ്പഹാനപഞ്ഞത്തി നാമ. ‘‘സബ്ബാ ദുഗ്ഗതിയോ ജഹേ’’തി പഞ്ഞത്തി മഗ്ഗസ്സ അരിയമഗ്ഗസ്സ ഭാവനായ പഞ്ഞാപനതോ ഭാവനാപഞ്ഞത്തി നാമ.

    ‘‘Katamā suttappadesabhūtā paññatti katamesaṃ dhammānaṃ paññattī’’ti pucchitabbattā ‘‘tasmā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Tasmā rakkhitacittassā’’ti paññatti satiyā padaṭṭhānassa rakkhitabbassa cittassa paññāpanato satiyā padaṭṭhānapaññatti nāma. Satiyā hi rakkhitabbaṃ cittaṃ satiyā padaṭṭhānaṃ adhiṭṭhānaṃ nāma. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ – ‘‘adhiṭṭhahitvā rakkhantiyā satiyā rakkhiyamānaṃ cittaṃ tassā adhiṭṭhānaṃ viya hotī’’ti. ‘‘Sammāsaṅkappagocaro’’ti paññatti samathassa bhāvanāya paññāpanato samathassa bhāvanāpaññatti nāma. ‘‘Sammādiṭṭhipurekkhāro, ñatvāna udayabbaya’’nti paññatti dassanabhūmiyā nikkhepassa paññāpanato nikkhepapaññatti nāma. ‘‘Thinamiddhābhibhū bhikkhū’’ti samudayassa anavasesappahānassa paññāpanato anavasesappahānapaññatti nāma. ‘‘Sabbā duggatiyo jahe’’ti paññatti maggassa ariyamaggassa bhāvanāya paññāpanato bhāvanāpaññatti nāma.

    ‘‘ഏത്തകോവ പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതോ പരിപുണ്ണോ’’തി വത്തബ്ബത്താ ‘‘നിയുത്തോ പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതോ’’തി വുത്തം. യേന യേന സംവണ്ണനാവിസേസഭൂതേന പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതേന പഞ്ഞത്തിപ്പഭേദാ നിദ്ധാരിതാ, സോ സോ സംവണ്ണനാവിസേസഭൂതോ പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതോ നിയുത്തോ യഥാരഹം നിദ്ധാരേത്വാ യുജ്ജിതബ്ബോതി അത്ഥോ ഗഹേതബ്ബോതി.

    ‘‘Ettakova paññattihārasampāto paripuṇṇo’’ti vattabbattā ‘‘niyutto paññattihārasampāto’’ti vuttaṃ. Yena yena saṃvaṇṇanāvisesabhūtena paññattihārasampātena paññattippabhedā niddhāritā, so so saṃvaṇṇanāvisesabhūto paññattihārasampāto niyutto yathārahaṃ niddhāretvā yujjitabboti attho gahetabboti.

    ഇതി പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതേ സത്തിബലാനുരൂപാ രചിതാ

    Iti paññattihārasampāte sattibalānurūpā racitā

    വിഭാവനാ നിട്ഠിതാ.

    Vibhāvanā niṭṭhitā.

    പണ്ഡിതേഹി പന…പേ॰… ഗഹേതബ്ബോതി.

    Paṇḍitehi pana…pe… gahetabboti.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / നേത്തിപ്പകരണപാളി • Nettippakaraṇapāḷi / ൧൧. പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതോ • 11. Paññattihārasampāto

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / നേത്തിപ്പകരണ-അട്ഠകഥാ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ൧൧. പഞ്ഞത്തിഹാരസമ്പാതവണ്ണനാ • 11. Paññattihārasampātavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact