| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ಪರಿವಾರ-ಟೀಕಾ
Parivāra-ṭīkā
ಸೋಳಸಮಹಾವಾರೋ
Soḷasamahāvāro
ಪಞ್ಞತ್ತಿವಾರವಣ್ಣನಾ
Paññattivāravaṇṇanā
ವಿಸುದ್ಧಪರಿವಾರಸ್ಸಾತಿ ಸಬ್ಬಸೋ ಪರಿಸುದ್ಧಖೀಣಾಸವಪರಿವಾರಸ್ಸ। ಧಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಸರೀರಸ್ಸಾತಿ ಸೀಲಸಮಾಧಿಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಸಙ್ಖಾತಧಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಸರೀರಸ್ಸ ಸಾಸನೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತಸ್ಸಾತಿ ‘‘ಪರಿವಾರೋ’’ತಿ ಯೋ ಸಙ್ಗಹಂ ಆರುಳ್ಹೋ, ತಸ್ಸ। ಪುಬ್ಬಾಗತಂ ನಯನ್ತಿ ಪುಬ್ಬೇ ಆಗತಂ ವಿನಿಚ್ಛಯಂ।
Visuddhaparivārassāti sabbaso parisuddhakhīṇāsavaparivārassa. Dhammakkhandhasarīrassāti sīlasamādhipaññāvimuttivimuttiñāṇadassanasaṅkhātadhammakkhandhasarīrassa sāsaneti sambandho. Tassāti ‘‘parivāro’’ti yo saṅgahaṃ āruḷho, tassa. Pubbāgataṃ nayanti pubbe āgataṃ vinicchayaṃ.
೧. ಪಕತತ್ಥಪಟಿನಿದ್ದೇಸೋ ತ-ಸದ್ದೋತಿ ತಸ್ಸ ‘‘ಭಗವತಾ’’ತಿಆದೀಹಿ ಪದೇಹಿ ಸಮಾನಾಧಿಕರಣಭಾವೇನ ವುತ್ತತ್ಥಸ್ಸ ಯಾಯ ವಿನಯಪಞ್ಞತ್ತಿಯಾ ಭಗವಾ ಪಕತೋ ಅಧಿಕತೋ ಸುಪಾಕಟೋ ಚ, ತಂ ವಿನಯಪಞ್ಞತ್ತಿಂ ಸದ್ಧಿಂ ಯಾಚನಾಯ ಅತ್ಥಭಾವೇನ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಯೋ ಸೋ…ಪೇ॰… ವಿನಯಪಞ್ಞತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಪೇಸೀ’’ತಿ ಆಹ। ತತ್ಥ ವಿನಯಪಞ್ಞತ್ತಿನ್ತಿ ವಿನಯಭೂತಂ ಪಞ್ಞತ್ತಿಂ।
1. Pakatatthapaṭiniddeso ta-saddoti tassa ‘‘bhagavatā’’tiādīhi padehi samānādhikaraṇabhāvena vuttatthassa yāya vinayapaññattiyā bhagavā pakato adhikato supākaṭo ca, taṃ vinayapaññattiṃ saddhiṃ yācanāya atthabhāvena dassento ‘‘yo so…pe… vinayapaññattiṃ paññapesī’’ti āha. Tattha vinayapaññattinti vinayabhūtaṃ paññattiṃ.
‘‘ಜಾನತಾ ಪಸ್ಸತಾ’’ತಿ ಇಮೇಸಂ ಪದಾನಂ ವಿನಯಸ್ಸ ಅಧಿಕತತ್ತಾ ತತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನ ತಾವ ಅತ್ಥಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಸುತ್ತನ್ತನಯೇನ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಸತಿಪಿ ಞಾಣದಸ್ಸನ-ಸದ್ದಾನಂ ಪಞ್ಞಾವೇವಚನಭಾವೇ ತೇನ ತೇನ ವಿಸೇಸೇನ ತೇಸಂ ವಿಸಯವಿಸೇಸಪವತ್ತಿದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವಿಜ್ಜತ್ತಯವಸೇನ ಅಭಿಞ್ಞಾನಾವರಣಞಾಣವಸೇನ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಮಂಸಚಕ್ಖುವಸೇನ ಪಟಿವೇಧದೇಸನಾಞಾಣವಸೇನ ಚ ಅತ್ಥಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಅಪಿಚಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಾದೀಹೀತಿ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಾಸವಕ್ಖಯಞಾಣೇಹಿ। ಪಟಿವೇಧಪಞ್ಞಾಯಾತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗಪಞ್ಞಾಯ। ದೇಸನಾಪಞ್ಞಾಯ ಪಸ್ಸತಾತಿ ದೇಸೇತಬ್ಬಧಮ್ಮಾನಂ ದೇಸೇತಬ್ಬಪ್ಪಕಾರಂ ಬೋಧನೇಯ್ಯಪುಗ್ಗಲಾನಞ್ಚ ಆಸಯಾನುಸಯಚರಿತಾಧಿಮುತ್ತಿಆದಿಭೇದಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸನಾಪಞ್ಞಾಯ ಯಾಥಾವತೋ ಪಸ್ಸತಾ। ಅರಹತಾತಿ ಅರೀನಂ, ಅರಾನಞ್ಚ ಹತತ್ತಾ, ಪಚ್ಚಯಾದೀನಞ್ಚ ಅರಹತ್ತಾ ಅರಹತಾ। ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನಾತಿ ಸಮ್ಮಾ ಸಾಮಞ್ಚ ಸಚ್ಚಾನಂ ಬುದ್ಧತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ। ಅಥ ವಾ ಅನ್ತರಾಯಿಕಧಮ್ಮೇ ಜಾನತಾ, ನಿಯ್ಯಾನಿಕಧಮ್ಮೇ ಪಸ್ಸತಾ, ಕಿಲೇಸಾರೀನಂ ಹತತ್ತಾ ಅರಹತಾ, ಸಮ್ಮಾ ಸಾಮಂ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮಾನಂ ಬುದ್ಧತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನಾತಿ ಏವಂ ಚತುವೇಸಾರಜ್ಜವಸೇನಪೇತ್ಥ ಯೋಜನಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
‘‘Jānatā passatā’’ti imesaṃ padānaṃ vinayassa adhikatattā tattha vuttanayena tāva atthaṃ yojetvā idāni suttantanayena dassento satipi ñāṇadassana-saddānaṃ paññāvevacanabhāve tena tena visesena tesaṃ visayavisesapavattidassanatthaṃ vijjattayavasena abhiññānāvaraṇañāṇavasena sabbaññutaññāṇamaṃsacakkhuvasena paṭivedhadesanāñāṇavasena ca atthaṃ yojetvā dassento ‘‘apicā’’tiādimāha. Tattha pubbenivāsādīhīti pubbenivāsāsavakkhayañāṇehi. Paṭivedhapaññāyāti ariyamaggapaññāya. Desanāpaññāya passatāti desetabbadhammānaṃ desetabbappakāraṃ bodhaneyyapuggalānañca āsayānusayacaritādhimuttiādibhedaṃ dhammaṃ desanāpaññāya yāthāvato passatā. Arahatāti arīnaṃ, arānañca hatattā, paccayādīnañca arahattā arahatā. Sammāsambuddhenāti sammā sāmañca saccānaṃ buddhattā sammāsambuddhena. Atha vā antarāyikadhamme jānatā, niyyānikadhamme passatā, kilesārīnaṃ hatattā arahatā, sammā sāmaṃ sabbadhammānaṃ buddhattā sammāsambuddhenāti evaṃ catuvesārajjavasenapettha yojanā veditabbā.
ಅಪಿಚ ಠಾನಾಟ್ಠಾನಾದಿವಿಭಾಗಂ ಜಾನತಾ, ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗೇ ಸತ್ತೇ ಪಸ್ಸತಾ, ಸವಾಸನಆಸವಾನಂ ಛಿನ್ನತ್ತಾ ಅರಹತಾ, ಅಭಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾದಿಭೇದೇ ಧಮ್ಮೇ ಅಭಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾದಿತೋ ಅವಿಪರೀತಾವಬೋಧತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ। ಅಥ ವಾ ತೀಸು ಕಾಲೇಸು ಅಪ್ಪಟಿಹತಞಾಣತಾಯ ಜಾನತಾ, ಕಾಯಕಮ್ಮಾದಿವಸೇನ ತಿಣ್ಣಮ್ಪಿ ಕಮ್ಮಾನಂ ಞಾಣಾನುಪರಿವತ್ತಿತೋ ಸಮ್ಮಾ ಕಾರಿತಾಯ ಪಸ್ಸತಾ, ದವಾದೀನಂ ಅಭಾವಸಾಧಿಕಾಯ ಪಹಾನಸಮ್ಪದಾಯ ಅರಹತಾ, ಛನ್ದಾದೀನಂ ಅಹಾನಿಹೇತುಭೂತಾಯ ಅಕ್ಖಯಪಟಿಭಾನಸಾಧಿಕಾಯ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಾಯ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನಾತಿ ಏವಂ ದಸಬಲಅಟ್ಠಾರಸಾವೇಣಿಕಬುದ್ಧಧಮ್ಮವಸೇನಪಿ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ।
Apica ṭhānāṭṭhānādivibhāgaṃ jānatā, yathākammūpage satte passatā, savāsanaāsavānaṃ chinnattā arahatā, abhiññeyyādibhede dhamme abhiññeyyādito aviparītāvabodhato sammāsambuddhena. Atha vā tīsu kālesu appaṭihatañāṇatāya jānatā, kāyakammādivasena tiṇṇampi kammānaṃ ñāṇānuparivattito sammā kāritāya passatā, davādīnaṃ abhāvasādhikāya pahānasampadāya arahatā, chandādīnaṃ ahānihetubhūtāya akkhayapaṭibhānasādhikāya sabbaññutāya sammāsambuddhenāti evaṃ dasabalaaṭṭhārasāveṇikabuddhadhammavasenapi yojanā kātabbā.
೨. ಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇತಿ ಪುಚ್ಛಾಯ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ। ಏತ್ಥಾತಿ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ। ಮಜ್ಝಿಮದೇಸೇಯೇವ ಪಞ್ಞತ್ತೀತಿ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ದೇಸೇ ಯಥಾವುತ್ತವತ್ಥುವೀತಿಕ್ಕಮೇ ಆಪತ್ತಿಸಮ್ಭವತೋ। ವಿನೀತಕಥಾತಿ ವಿನೀತವತ್ಥುಕಥಾ, ಅಯಮೇವ ವಾ ಪಾಠೋ।
2.Pucchāvissajjaneti pucchāya vissajjane. Etthāti etasmiṃ pucchāvissajjane. Majjhimadeseyeva paññattīti tasmiṃyeva dese yathāvuttavatthuvītikkame āpattisambhavato. Vinītakathāti vinītavatthukathā, ayameva vā pāṭho.
ಕಾಯೇನ ಪನ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಸೇವನಚಿತ್ತಂ ಅಙ್ಗಂ ಕತ್ವಾ ಕಾಯದ್ವಾರಸಙ್ಖಾತವಿಞ್ಞತ್ತಿಂ ಜನಯಿತ್ವಾ ಪವತ್ತಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಸಙ್ಖಾತಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಹಿ ಚಿತ್ತೇನ ಸಮುಟ್ಠಾಪಿತಾ ವಿಞ್ಞತ್ತಿ, ತಥಾಪಿ ಚಿತ್ತೇನ ಅಧಿಪ್ಪೇತಸ್ಸ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಕಾಯವಿಞ್ಞತ್ತಿಯಾ ಸಾಧಿತತ್ತಾ ‘‘ಕಾಯದ್ವಾರೇನ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಇಮಮತ್ಥಂ ಸನ್ಧಾಯಾತಿ ಆಪನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿಭಾವಾಪಾದನಸ್ಸ ಅಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯತಾಸಙ್ಖಾತಮತ್ಥಂ ಸನ್ಧಾಯ, ನ ಭಣ್ಡನಾದಿವೂಪಸಮಂ।
Kāyena pana āpattiṃ āpajjatīti pubbabhāge sevanacittaṃ aṅgaṃ katvā kāyadvārasaṅkhātaviññattiṃ janayitvā pavattacittuppādasaṅkhātaṃ āpattiṃ āpajjati. Kiñcāpi hi cittena samuṭṭhāpitā viññatti, tathāpi cittena adhippetassa atthassa kāyaviññattiyā sādhitattā ‘‘kāyadvārena āpattiṃ āpajjatī’’ti vuccati. Imamatthaṃ sandhāyāti āpannāya āpattiyā anāpattibhāvāpādanassa asakkuṇeyyatāsaṅkhātamatthaṃ sandhāya, na bhaṇḍanādivūpasamaṃ.
೩. ಪೋರಾಣಕೇಹಿ ಮಹಾಥೇರೇಹೀತಿ ಸೀಹಳದೀಪವಾಸೀಹಿ ಮಹಾಥೇರೇಹಿ। ಠಪಿತಾತಿ ಪೋತ್ಥಕಸಙ್ಗಹಾರೋಹನಕಾಲೇ ಠಪಿತಾ। ಚತುತ್ಥಸಙ್ಗೀತಿಸದಿಸಾ ಹಿ ಪೋತ್ಥಕಾರೋಹಸಙ್ಗೀತಿ। ಉಭತೋವಿಭಙ್ಗೇ ದ್ವತ್ತಿಂಸ ವಾರಾ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾವ।
3.Porāṇakehi mahātherehīti sīhaḷadīpavāsīhi mahātherehi. Ṭhapitāti potthakasaṅgahārohanakāle ṭhapitā. Catutthasaṅgītisadisā hi potthakārohasaṅgīti. Ubhatovibhaṅge dvattiṃsa vārā suviññeyyāva.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೧. ಪಾರಾಜಿಕಕಣ್ಡಂ • 1. Pārājikakaṇḍaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ಪಞ್ಞತ್ತಿವಾರವಣ್ಣನಾ • Paññattivāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಪಞ್ಞತ್ತಿವಾರವಣ್ಣನಾ • Paññattivāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಪಞ್ಞತ್ತಿವಾರವಣ್ಣನಾ • Paññattivāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಕತಾಪತ್ತಿವಾರಾದಿವಣ್ಣನಾ • Katāpattivārādivaṇṇanā
