Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi |
५. पाराजिकादिआपत्ति
5. Pārājikādiāpatti
३३९.
339.
‘पाराजिक’न्ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Pārājika’nti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
चुतो परद्धो भट्ठो च, सद्धम्मा हि निरङ्कतो।
Cuto paraddho bhaṭṭho ca, saddhammā hi niraṅkato;
संवासोपि तहिं नत्थि, तेनेतं इति वुच्चति॥
Saṃvāsopi tahiṃ natthi, tenetaṃ iti vuccati.
‘सङ्घादिसेसो’ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Saṅghādiseso’ti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
सङ्घोव देति परिवासं, मूलाय पटिकस्सति।
Saṅghova deti parivāsaṃ, mūlāya paṭikassati;
मानत्तं देति अब्भेति, तेनेतं इति वुच्चति॥
Mānattaṃ deti abbheti, tenetaṃ iti vuccati.
‘अनियतो’ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Aniyato’ti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
अनियतो न नियतो, अनेकंसिकतं पदं।
Aniyato na niyato, anekaṃsikataṃ padaṃ;
तिण्णमञ्ञतरं ठानं, ‘अनियतो’ति पवुच्चति॥
Tiṇṇamaññataraṃ ṭhānaṃ, ‘aniyato’ti pavuccati.
‘थुल्लच्चय’न्ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Thullaccaya’nti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
एकस्स मूले यो देसेति, यो च तं पटिगण्हति।
Ekassa mūle yo deseti, yo ca taṃ paṭigaṇhati;
अच्चयो तेन समो नत्थि, तेनेतं इति वुच्चति॥
Accayo tena samo natthi, tenetaṃ iti vuccati.
‘निस्सग्गिय’न्ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Nissaggiya’nti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
सङ्घमज्झे गणमज्झे, एकस्सेव च एकतो।
Saṅghamajjhe gaṇamajjhe, ekasseva ca ekato;
निस्सज्जित्वान देसेति, तेनेतं इति वुच्चति॥
Nissajjitvāna deseti, tenetaṃ iti vuccati.
‘पाचित्तिय’न्ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Pācittiya’nti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
पातेति कुसलं धम्मं, अरियमग्गं अपरज्झति।
Pāteti kusalaṃ dhammaṃ, ariyamaggaṃ aparajjhati;
चित्तसंमोहनट्ठानं, तेनेतं इति वुच्चति॥
Cittasaṃmohanaṭṭhānaṃ, tenetaṃ iti vuccati.
‘पाटिदेसनीय’न्ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Pāṭidesanīya’nti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
भिक्खु अञ्ञातको सन्तो, किच्छा लद्धाय भोजनं।
Bhikkhu aññātako santo, kicchā laddhāya bhojanaṃ;
सामं गहेत्वा भुञ्जेय्य, ‘गारय्ह’न्ति पवुच्चति॥
Sāmaṃ gahetvā bhuñjeyya, ‘gārayha’nti pavuccati.
निमन्तनासु भुञ्जन्ता छन्दाय, वोसासति तत्थ भिक्खुनिं।
Nimantanāsu bhuñjantā chandāya, vosāsati tattha bhikkhuniṃ;
अनिवारेत्वा तहिं भुञ्जे, गारय्हन्ति पवुच्चति॥
Anivāretvā tahiṃ bhuñje, gārayhanti pavuccati.
अगिलानो तहिं भुञ्जे, गारय्हन्ति पवुच्चति॥
Agilāno tahiṃ bhuñje, gārayhanti pavuccati.
यो चे अरञ्ञे विहरन्तो, सासङ्के सभयानके।
Yo ce araññe viharanto, sāsaṅke sabhayānake;
अविदितं तहिं भुञ्जे, गारय्हन्ति पवुच्चति॥
Aviditaṃ tahiṃ bhuñje, gārayhanti pavuccati.
भिक्खुनी अञ्ञातिका सन्ता, यं परेसं ममायितं।
Bhikkhunī aññātikā santā, yaṃ paresaṃ mamāyitaṃ;
सप्पि तेलं मधुं फाणितं, मच्छमंसं अथो खीरं।
Sappi telaṃ madhuṃ phāṇitaṃ, macchamaṃsaṃ atho khīraṃ;
दधिं सयं विञ्ञापेय्य भिक्खुनी, गारय्हपत्ता सुगतस्स सासने॥
Dadhiṃ sayaṃ viññāpeyya bhikkhunī, gārayhapattā sugatassa sāsane.
‘दुक्कट’न्ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Dukkaṭa’nti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
अपरद्धं विरद्धञ्च, खलितं यञ्च दुक्कटं॥
Aparaddhaṃ viraddhañca, khalitaṃ yañca dukkaṭaṃ.
यं मनुस्सो करे पापं, आवि वा यदि वा रहो।
Yaṃ manusso kare pāpaṃ, āvi vā yadi vā raho;
‘दुक्कट’न्ति पवेदेन्ति, तेनेतं इति वुच्चति॥
‘Dukkaṭa’nti pavedenti, tenetaṃ iti vuccati.
‘दुब्भासित’न्ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Dubbhāsita’nti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
दुब्भासितं दुराभट्ठं, संकिलिट्ठञ्च यं पदं।
Dubbhāsitaṃ durābhaṭṭhaṃ, saṃkiliṭṭhañca yaṃ padaṃ;
यञ्च विञ्ञू गरहन्ति, तेनेतं इति वुच्चति॥
Yañca viññū garahanti, tenetaṃ iti vuccati.
‘सेखिय’न्ति यं वुत्तं, तं सुणोहि यथातथं।
‘Sekhiya’nti yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;
सेक्खस्स सिक्खमानस्स, उजुमग्गानुसारिनो॥
Sekkhassa sikkhamānassa, ujumaggānusārino.
आदि चेतं चरणञ्च, मुखं सञ्ञमसंवरो।
Ādi cetaṃ caraṇañca, mukhaṃ saññamasaṃvaro;
सिक्खा एतादिसी नत्थि, तेनेतं इति वुच्चति॥
Sikkhā etādisī natthi, tenetaṃ iti vuccati.
तस्मा छन्नं विवरेथ, एवं तं नातिवस्सति॥
Tasmā channaṃ vivaretha, evaṃ taṃ nātivassati.
गति मिगानं पवनं, आकासो पक्खिनं गति।
Gati migānaṃ pavanaṃ, ākāso pakkhinaṃ gati;
विभवो गति धम्मानं, निब्बानं अरहतो गतीति॥
Vibhavo gati dhammānaṃ, nibbānaṃ arahato gatīti.
गाथासङ्गणिकं।
Gāthāsaṅgaṇikaṃ.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
सत्तनगरेसु पञ्ञत्ता, विपत्ति चतुरोपि च।
Sattanagaresu paññattā, vipatti caturopi ca;
भिक्खूनं भिक्खुनीनञ्च, साधारणा असाधारणा।
Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, sādhāraṇā asādhāraṇā;
सासनं अनुग्गहाय, गाथासङ्गणिकं इदन्ति॥
Sāsanaṃ anuggahāya, gāthāsaṅgaṇikaṃ idanti.
गाथासङ्गणिकं निट्ठितं।
Gāthāsaṅgaṇikaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā / पाराजिकादिआपत्तिवण्णना • Pārājikādiāpattivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / असाधारणादिवण्णना • Asādhāraṇādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / पाराजिकादिआपत्तिवण्णना • Pārājikādiāpattivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / पाराजिकादिआपत्तिवण्णना • Pārājikādiāpattivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / पाराजिकादिआपत्तिवण्णना • Pārājikādiāpattivaṇṇanā