Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పరివారపాళి • Parivārapāḷi |
నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
వినయపిటకే
Vinayapiṭake
పరివారపాళి
Parivārapāḷi
౧. భిక్ఖువిభఙ్గో
1. Bhikkhuvibhaṅgo
సోళసమహావారో
Soḷasamahāvāro
౧. కత్థపఞ్ఞత్తివారో
1. Katthapaññattivāro
౧. పారాజికకణ్డం
1. Pārājikakaṇḍaṃ
౧. యం తేన భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన పఠమం పారాజికం కత్థ పఞ్ఞత్తం, కం ఆరబ్భ, కిస్మిం వత్థుస్మిం? అత్థి తత్థ పఞ్ఞత్తి, అనుపఞ్ఞత్తి, అనుప్పన్నపఞ్ఞత్తి? సబ్బత్థపఞ్ఞత్తి, పదేసపఞ్ఞత్తి? సాధారణపఞ్ఞత్తి, అసాధారణపఞ్ఞత్తి? ఏకతోపఞ్ఞత్తి, ఉభతోపఞ్ఞత్తి? పఞ్చన్నం పాతిమోక్ఖుద్దేసానం కత్థోగధం కత్థ పరియాపన్నం? కతమేన ఉద్దేసేన ఉద్దేసం ఆగచ్ఛతి? చతున్నం విపత్తీనం కతమా విపత్తి? సత్తన్నం ఆపత్తిక్ఖన్ధానం కతమో ఆపత్తిక్ఖన్ధో? ఛన్నం ఆపత్తిసముట్ఠానానం కతిహి సముట్ఠానేహి సముట్ఠాతి? చతున్నం అధికరణానం కతమం అధికరణం? సత్తన్నం సమథానం కతిహి సమథేహి సమ్మతి? కో తత్థ వినయో, కో తత్థ అభివినయో? కిం తత్థ పాతిమోక్ఖం, కిం తత్థ అధిపాతిమోక్ఖం? కా విపత్తి? కా సమ్పత్తి? కా పటిపత్తి? కతి అత్థవసే పటిచ్చ భగవతా పఠమం పారాజికం పఞ్ఞత్తం? కే సిక్ఖన్తి? కే సిక్ఖితసిక్ఖా? కత్థ ఠితం? కే ధారేన్తి? కస్స వచనం? కేనాభతన్తి?
1. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena paṭhamaṃ pārājikaṃ kattha paññattaṃ, kaṃ ārabbha, kismiṃ vatthusmiṃ? Atthi tattha paññatti, anupaññatti, anuppannapaññatti? Sabbatthapaññatti, padesapaññatti? Sādhāraṇapaññatti, asādhāraṇapaññatti? Ekatopaññatti, ubhatopaññatti? Pañcannaṃ pātimokkhuddesānaṃ katthogadhaṃ kattha pariyāpannaṃ? Katamena uddesena uddesaṃ āgacchati? Catunnaṃ vipattīnaṃ katamā vipatti? Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ katamo āpattikkhandho? Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti? Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ? Sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammati? Ko tattha vinayo, ko tattha abhivinayo? Kiṃ tattha pātimokkhaṃ, kiṃ tattha adhipātimokkhaṃ? Kā vipatti? Kā sampatti? Kā paṭipatti? Kati atthavase paṭicca bhagavatā paṭhamaṃ pārājikaṃ paññattaṃ? Ke sikkhanti? Ke sikkhitasikkhā? Kattha ṭhitaṃ? Ke dhārenti? Kassa vacanaṃ? Kenābhatanti?
౨. యం తేన భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన పఠమం పారాజికం కత్థ పఞ్ఞత్తన్తి? వేసాలియం పఞ్ఞత్తం. కం ఆరబ్భాతి? సుదిన్నం కలన్దపుత్తం ఆరబ్భ. కిస్మిం వత్థుస్మిన్తి? సుదిన్నో కలన్దపుత్తో పురాణదుతియికాయ మేథునం ధమ్మం పటిసేవి, తస్మిం వత్థుస్మిం. అత్థి తత్థ పఞ్ఞత్తి, అనుపఞ్ఞత్తి, అనుప్పన్నపఞ్ఞత్తీతి? ఏకా పఞ్ఞత్తి, ద్వే అనుపఞ్ఞత్తియో. అనుప్పన్నపఞ్ఞత్తి తస్మిం నత్థి. సబ్బత్థపఞ్ఞత్తి, పదేసపఞ్ఞత్తీతి? సబ్బత్థపఞ్ఞత్తి. సాధారణపఞ్ఞత్తి, అసాధారణపఞ్ఞత్తీతి? సాధారణపఞ్ఞత్తి. ఏకతోపఞ్ఞత్తి, ఉభతోపఞ్ఞత్తీతి? ఉభతోపఞ్ఞత్తి. పఞ్చన్నం పాతిమోక్ఖుద్దేసానం కత్థోగధం కత్థ పరియాపన్నన్తి? నిదానోగధం, నిదానపరియాపన్నం. కతమేన ఉద్దేసేన ఉద్దేసం ఆగచ్ఛతీతి? దుతియేన ఉద్దేసేన ఉద్దేసం ఆగచ్ఛతి. చతున్నం విపత్తీనం కతమా విపత్తీతి? సీలవిపత్తి. సత్తన్నం ఆపత్తిక్ఖన్ధానం కతమో ఆపత్తిక్ఖన్ధోతి? పారాజికాపత్తిక్ఖన్ధో. ఛన్నం ఆపత్తిసముట్ఠానానం కతిహి సముట్ఠానేహి సముట్ఠాతీతి? ఏకేన సముట్ఠానేన సముట్ఠాతి – కాయతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి, న వాచతో. చతున్నం అధికరణానం కతమం అధికరణన్తి? ఆపత్తాధికరణం. సత్తన్నం సమథానం కతిహి సమథేహి సమ్మతీతి? ద్వీహి సమథేహి సమ్మతి – సమ్ముఖావినయేన చ పటిఞ్ఞాతకరణేన చ. కో తత్థ వినయో, కో తత్థ అభివినయోతి? పఞ్ఞత్తి వినయో, విభత్తి అభివినయో. కిం తత్థ పాతిమోక్ఖం, కిం తత్థ అధిపాతిమోక్ఖన్తి? పఞ్ఞత్తి పాతిమోక్ఖం, విభత్తి అధిపాతిమోక్ఖం. కా విపత్తీతి? అసంవరో విపత్తి. కా సమ్పత్తీతి? సంవరో సమ్పత్తి. కా పటిపత్తీతి? న ఏవరూపం కరిస్సామీతి యావజీవం ఆపాణకోటికం సమాదాయ సిక్ఖతి సిక్ఖాపదేసు. 1 కతి అత్థవసే పటిచ్చ భగవతా పఠమం పారాజికం పఞ్ఞత్తన్తి? దస అత్థవసే పటిచ్చ భగవతా పఠమం పారాజికం పఞ్ఞత్తం – సఙ్ఘసుట్ఠుతాయ, సఙ్ఘఫాసుతాయ, దుమ్మఙ్కూనం పుగ్గలానం నిగ్గహాయ, పేసలానం భిక్ఖూనం ఫాసువిహారాయ, దిట్ఠధమ్మికానం ఆసవానం సంవరాయ, సమ్పరాయికానం ఆసవానం పటిఘాతాయ, అప్పసన్నానం పసాదాయ, పసన్నానం భియ్యోభావాయ, సద్ధమ్మట్ఠితియా, వినయానుగ్గహాయ. కే సిక్ఖన్తీతి? సేక్ఖా చ పుథుజ్జనకల్యాణకా చ సిక్ఖన్తి. కే సిక్ఖితసిక్ఖాతి? అరహన్తో సిక్ఖితసిక్ఖా . కత్థ ఠితన్తి? సిక్ఖాకామేసు ఠితం. కే ధారేన్తీతి? యేసం వత్తతి తే ధారేన్తి. కస్స వచనన్తి? భగవతో వచనం అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స. కేనాభతన్తి? పరమ్పరాభతం –
2. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena paṭhamaṃ pārājikaṃ kattha paññattanti? Vesāliyaṃ paññattaṃ. Kaṃ ārabbhāti? Sudinnaṃ kalandaputtaṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Sudinno kalandaputto purāṇadutiyikāya methunaṃ dhammaṃ paṭisevi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Atthi tattha paññatti, anupaññatti, anuppannapaññattīti? Ekā paññatti, dve anupaññattiyo. Anuppannapaññatti tasmiṃ natthi. Sabbatthapaññatti, padesapaññattīti? Sabbatthapaññatti. Sādhāraṇapaññatti, asādhāraṇapaññattīti? Sādhāraṇapaññatti. Ekatopaññatti, ubhatopaññattīti? Ubhatopaññatti. Pañcannaṃ pātimokkhuddesānaṃ katthogadhaṃ kattha pariyāpannanti? Nidānogadhaṃ, nidānapariyāpannaṃ. Katamena uddesena uddesaṃ āgacchatīti? Dutiyena uddesena uddesaṃ āgacchati. Catunnaṃ vipattīnaṃ katamā vipattīti? Sīlavipatti. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ katamo āpattikkhandhoti? Pārājikāpattikkhandho. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti? Ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇanti? Āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammatīti? Dvīhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca. Ko tattha vinayo, ko tattha abhivinayoti? Paññatti vinayo, vibhatti abhivinayo. Kiṃ tattha pātimokkhaṃ, kiṃ tattha adhipātimokkhanti? Paññatti pātimokkhaṃ, vibhatti adhipātimokkhaṃ. Kā vipattīti? Asaṃvaro vipatti. Kā sampattīti? Saṃvaro sampatti. Kā paṭipattīti? Na evarūpaṃ karissāmīti yāvajīvaṃ āpāṇakoṭikaṃ samādāya sikkhati sikkhāpadesu. 2 Kati atthavase paṭicca bhagavatā paṭhamaṃ pārājikaṃ paññattanti? Dasa atthavase paṭicca bhagavatā paṭhamaṃ pārājikaṃ paññattaṃ – saṅghasuṭṭhutāya, saṅghaphāsutāya, dummaṅkūnaṃ puggalānaṃ niggahāya, pesalānaṃ bhikkhūnaṃ phāsuvihārāya, diṭṭhadhammikānaṃ āsavānaṃ saṃvarāya, samparāyikānaṃ āsavānaṃ paṭighātāya, appasannānaṃ pasādāya, pasannānaṃ bhiyyobhāvāya, saddhammaṭṭhitiyā, vinayānuggahāya. Ke sikkhantīti? Sekkhā ca puthujjanakalyāṇakā ca sikkhanti. Ke sikkhitasikkhāti? Arahanto sikkhitasikkhā . Kattha ṭhitanti? Sikkhākāmesu ṭhitaṃ. Ke dhārentīti? Yesaṃ vattati te dhārenti. Kassa vacananti? Bhagavato vacanaṃ arahato sammāsambuddhassa. Kenābhatanti? Paramparābhataṃ –
౩.
3.
ఉపాలి దాసకో చేవ, సోణకో సిగ్గవో తథా;
Upāli dāsako ceva, soṇako siggavo tathā;
భద్దనామో చ పణ్డితో.
Bhaddanāmo ca paṇḍito.
ఏతే నాగా మహాపఞ్ఞా, జమ్బుదీపా ఇధాగతా;
Ete nāgā mahāpaññā, jambudīpā idhāgatā;
వినయం తే వాచయింసు, పిటకం తమ్బపణ్ణియా.
Vinayaṃ te vācayiṃsu, piṭakaṃ tambapaṇṇiyā.
నికాయే పఞ్చ వాచేసుం, సత్త చేవ పకరణే;
Nikāye pañca vācesuṃ, satta ceva pakaraṇe;
తతో అరిట్ఠో మేధావీ, తిస్సదత్తో చ పణ్డితో.
Tato ariṭṭho medhāvī, tissadatto ca paṇḍito.
విసారదో కాళసుమనో, థేరో చ దీఘనామకో;
Visārado kāḷasumano, thero ca dīghanāmako;
దీఘసుమనో చ పణ్డితో.
Dīghasumano ca paṇḍito.
పునదేవ సుమనో మేధావీ, వినయే చ విసారదో;
Punadeva sumano medhāvī, vinaye ca visārado;
బహుస్సుతో చూళనాగో, గజోవ దుప్పధంసియో.
Bahussuto cūḷanāgo, gajova duppadhaṃsiyo.
తస్స సిస్సో మహాపఞ్ఞో ఖేమనామో తిపేటకో.
Tassa sisso mahāpañño khemanāmo tipeṭako.
దీపే తారకరాజావ పఞ్ఞాయ అతిరోచథ;
Dīpe tārakarājāva paññāya atirocatha;
ఉపతిస్సో చ మేధావీ, ఫుస్సదేవో మహాకథీ.
Upatisso ca medhāvī, phussadevo mahākathī.
పునదేవ సుమనో మేధావీ, పుప్ఫనామో బహుస్సుతో;
Punadeva sumano medhāvī, pupphanāmo bahussuto;
మహాకథీ మహాసివో, పిటకే సబ్బత్థ కోవిదో.
Mahākathī mahāsivo, piṭake sabbattha kovido.
పునదేవ ఉపాలి మేధావీ, వినయే చ విసారదో;
Punadeva upāli medhāvī, vinaye ca visārado;
మహానాగో మహాపఞ్ఞో, సద్ధమ్మవంసకోవిదో.
Mahānāgo mahāpañño, saddhammavaṃsakovido.
పునదేవ అభయో మేధావీ, పిటకే సబ్బత్థ కోవిదో;
Punadeva abhayo medhāvī, piṭake sabbattha kovido;
తిస్సత్థేరో చ మేధావీ, వినయే చ విసారదో.
Tissatthero ca medhāvī, vinaye ca visārado.
తస్స సిస్సో మహాపఞ్ఞో, పుప్ఫనామో బహుస్సుతో;
Tassa sisso mahāpañño, pupphanāmo bahussuto;
సాసనం అనురక్ఖన్తో, జమ్బుదీపే పతిట్ఠితో.
Sāsanaṃ anurakkhanto, jambudīpe patiṭṭhito.
చూళాభయో చ మేధావీ, వినయే చ విసారదో;
Cūḷābhayo ca medhāvī, vinaye ca visārado;
తిస్సత్థేరో చ మేధావీ, సద్ధమ్మవంసకోవిదో.
Tissatthero ca medhāvī, saddhammavaṃsakovido.
సివత్థేరో చ మేధావీ, వినయే సబ్బత్థ కోవిదో.
Sivatthero ca medhāvī, vinaye sabbattha kovido.
ఏతే నాగా మహాపఞ్ఞా, వినయఞ్ఞూ మగ్గకోవిదా;
Ete nāgā mahāpaññā, vinayaññū maggakovidā;
వినయం దీపే పకాసేసుం, పిటకం తమ్బపణ్ణియాతి.
Vinayaṃ dīpe pakāsesuṃ, piṭakaṃ tambapaṇṇiyāti.
౪. యం తేన భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన దుతియం పారాజికం కత్థ పఞ్ఞత్తన్తి? రాజగహే పఞ్ఞత్తం. కం ఆరబ్భాతి? ధనియం కుమ్భకారపుత్తం ఆరబ్భ. కిస్మిం వత్థుస్మిన్తి? ధనియో కుమ్భకారపుత్తో రఞ్ఞో దారూని అదిన్నం ఆదియి, తస్మిం వత్థుస్మిం. ఏకా పఞ్ఞత్తి, ఏకా అనుపఞ్ఞత్తి. ఛన్నం ఆపత్తిసముట్ఠానానం కతిహి సముట్ఠానేహి సముట్ఠాతీతి? తీహి సముట్ఠానేహి సముట్ఠాతి – సియా కాయతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి , న వాచతో; సియా వాచతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి, న కాయతో; సియా కాయతో చ వాచతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి…పే॰….
4. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena dutiyaṃ pārājikaṃ kattha paññattanti? Rājagahe paññattaṃ. Kaṃ ārabbhāti? Dhaniyaṃ kumbhakāraputtaṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Dhaniyo kumbhakāraputto rañño dārūni adinnaṃ ādiyi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti, ekā anupaññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti? Tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti , na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….
౫. తతియం పారాజికం కత్థ పఞ్ఞత్తన్తి? వేసాలియం పఞ్ఞత్తం. కం ఆరబ్భాతి? సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ. కిస్మిం వత్థుస్మిన్తి? సమ్బహులా భిక్ఖూ అఞ్ఞమఞ్ఞం జీవితా వోరోపేసుం, తస్మిం వత్థుస్మిం. ఏకా పఞ్ఞత్తి, ఏకా అనుపఞ్ఞత్తి. ఛన్నం ఆపత్తిసముట్ఠానానం కతిహి సముట్ఠానేహి సముట్ఠాతీతి? తీహి సముట్ఠానేహి సముట్ఠాతి – సియా కాయతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి, న వాచతో; సియా వాచతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి, న కాయతో; సియా కాయతో చ వాచతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి…పే॰….
5. Tatiyaṃ pārājikaṃ kattha paññattanti? Vesāliyaṃ paññattaṃ. Kaṃ ārabbhāti? Sambahule bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Sambahulā bhikkhū aññamaññaṃ jīvitā voropesuṃ, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti, ekā anupaññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti? Tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….
౬. చతుత్థం పారాజికం కత్థ పఞ్ఞత్తన్తి? వేసాలియం పఞ్ఞత్తం. కం ఆరబ్భాతి? వగ్గుముదాతీరియే భిక్ఖూ ఆరబ్భ. కిస్మిం వత్థుస్మిన్తి? వగ్గుముదాతీరియా భిక్ఖూ గిహీనం అఞ్ఞమఞ్ఞస్స ఉత్తరిమనుస్సధమ్మస్స వణ్ణం భాసింసు, తస్మిం వత్థుస్మిం. ఏకా పఞ్ఞత్తి, ఏకా అనుపఞ్ఞత్తి. ఛన్నం ఆపత్తిసముట్ఠానానం కతిహి సముట్ఠానేహి సముట్ఠాతీతి? తీహి సముట్ఠానేహి సముట్ఠాతి – సియా కాయతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి, న వాచతో; సియా వాచతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి, న కాయతో; సియా కాయతో చ వాచతో చ చిత్తతో చ సముట్ఠాతి…పే॰….
6. Catutthaṃ pārājikaṃ kattha paññattanti? Vesāliyaṃ paññattaṃ. Kaṃ ārabbhāti? Vaggumudātīriye bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Vaggumudātīriyā bhikkhū gihīnaṃ aññamaññassa uttarimanussadhammassa vaṇṇaṃ bhāsiṃsu, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti, ekā anupaññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti? Tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….
చత్తారో పారాజికా నిట్ఠితా.
Cattāro pārājikā niṭṭhitā.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
మేథునాదిన్నాదానఞ్చ , మనుస్సవిగ్గహుత్తరి;
Methunādinnādānañca , manussaviggahuttari;
పారాజికాని చత్తారి, ఛేజ్జవత్థూ అసంసయాతి.
Pārājikāni cattāri, chejjavatthū asaṃsayāti.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / పరివార-అట్ఠకథా • Parivāra-aṭṭhakathā / పఞ్ఞత్తివారవణ్ణనా • Paññattivāravaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / పఞ్ఞత్తివారవణ్ణనా • Paññattivāravaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / పఞ్ఞత్తివారవణ్ణనా • Paññattivāravaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / పఞ్ఞత్తివారవణ్ణనా • Paññattivāravaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / కతాపత్తివారాదివణ్ణనా • Katāpattivārādivaṇṇanā