Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi |
๑. กตฺถปญฺญตฺติวาโร
1. Katthapaññattivāro
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
1. Pārājikakaṇḍaṃ
๑๘๘. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุเทฺธน เมถุนํ ธมฺมํ ปฎิเสวนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตํ, กํ อารพฺภ, กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ…เป.… เกนาภตนฺติ?
188. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena methunaṃ dhammaṃ paṭisevanapaccayā pārājikaṃ kattha paññattaṃ, kaṃ ārabbha, kismiṃ vatthusmiṃ…pe… kenābhatanti?
ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุเทฺธน เมถุนํ ธมฺมํ ปฎิเสวนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สุทินฺนํ กลนฺทปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สุทิโนฺน กลนฺทปุโตฺต ปุราณทุติยิกาย เมถุนํ ธมฺมํ ปฎิเสวิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ อตฺถิ ตตฺถ ปญฺญตฺติ, อนุปญฺญตฺติ, อนุปฺปนฺนปญฺญตฺตีติ? เอกา ปญฺญตฺติ, เทฺว อนุปญฺญตฺติโยฯ อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติ ตสฺมิํ นตฺถิฯ สพฺพตฺถ ปญฺญตฺติ, ปเทสปญฺญตฺตีติ? สพฺพตฺถปญฺญตฺติฯ สาธารณปญฺญตฺติ, อสาธารณปญฺญตฺตีติ? สาธารณปญฺญตฺติฯ เอกโตปญฺญตฺติ, อุภโตปญฺญตฺตีติ? อุภโตปญฺญตฺติฯ ปญฺจนฺนํ ปาติโมกฺขุเทฺทสานํ กโตฺถคธํ กตฺถ ปริยาปนฺนนฺติ? นิทาโนคธํ นิทานปริยาปนฺนํฯ กตเมน อุเทฺทเสน อุเทฺทสํ อาคจฺฉตีติ? ทุติเยน อุเทฺทเสน อุเทฺทสํ อาคจฺฉติฯ จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กตมา วิปตฺตีติ? สีลวิปตฺติฯ สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กตโม อาปตฺติกฺขโนฺธติ? ปาราชิกาปตฺติกฺขโนฺธฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฎฺฐานานํ กติหิ สมุฎฺฐาเนหิ สมุฎฺฐาตีติ? เอเกน สมุฎฺฐาเนน สมุฎฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ, น วาจโต…เป.… เกนาภตนฺติ? ปรมฺปราภตํ –
Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena methunaṃ dhammaṃ paṭisevanapaccayā pārājikaṃ kattha paññattanti? Vesāliyaṃ paññattaṃ. Kaṃ ārabbhāti? Sudinnaṃ kalandaputtaṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Sudinno kalandaputto purāṇadutiyikāya methunaṃ dhammaṃ paṭisevi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Atthi tattha paññatti, anupaññatti, anuppannapaññattīti? Ekā paññatti, dve anupaññattiyo. Anuppannapaññatti tasmiṃ natthi. Sabbattha paññatti, padesapaññattīti? Sabbatthapaññatti. Sādhāraṇapaññatti, asādhāraṇapaññattīti? Sādhāraṇapaññatti. Ekatopaññatti, ubhatopaññattīti? Ubhatopaññatti. Pañcannaṃ pātimokkhuddesānaṃ katthogadhaṃ kattha pariyāpannanti? Nidānogadhaṃ nidānapariyāpannaṃ. Katamena uddesena uddesaṃ āgacchatīti? Dutiyena uddesena uddesaṃ āgacchati. Catunnaṃ vipattīnaṃ katamā vipattīti? Sīlavipatti. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ katamo āpattikkhandhoti? Pārājikāpattikkhandho. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti? Ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato…pe… kenābhatanti? Paramparābhataṃ –
อุปาลิ ทาสโก เจว, โสณโก สิคฺคโว ตถา;
Upāli dāsako ceva, soṇako siggavo tathā;
โมคฺคลิปุเตฺตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ …เป.…;
Moggaliputtena pañcamā, ete jambusirivhaye. …pe…;
เอเต นาคา มหาปญฺญา, วินยญฺญู มคฺคโกวิทา;
Ete nāgā mahāpaññā, vinayaññū maggakovidā;
วินยํ ทีเป ปกาเสสุํ, ปิฎกํ ตมฺพปณฺณิยาติฯ
Vinayaṃ dīpe pakāsesuṃ, piṭakaṃ tambapaṇṇiyāti.
๑๘๙. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุเทฺธน อทินฺนํ อาทิยนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ธนิยํ กุมฺภการปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ธนิโย กุมฺภการปุโตฺต รโญฺญ ทารูนิ อทินฺนํ อาทิยิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฎฺฐานานํ ตีหิ สมุฎฺฐาเนหิ สมุฎฺฐาติ – สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ, น วาจโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ, น กายโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ…เป.…ฯ
189. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena adinnaṃ ādiyanapaccayā pārājikaṃ kattha paññattanti? Rājagahe paññattaṃ. Kaṃ ārabbhāti? Dhaniyaṃ kumbhakāraputtaṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Dhaniyo kumbhakāraputto rañño dārūni adinnaṃ ādiyi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti, ekā anupaññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….
๑๙๐. สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรปนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู อญฺญมญฺญํ ชีวิตา โวโรเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฎฺฐานานํ ตีหิ สมุฎฺฐาเนหิ สมุฎฺฐาติ – สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ, น วาจโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ, น กายโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ…เป.…ฯ
190. Sañcicca manussaviggahaṃ jīvitā voropanapaccayā pārājikaṃ kattha paññattanti? Vesāliyaṃ paññattaṃ. Kaṃ ārabbhāti? Sambahule bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Sambahulā bhikkhū aññamaññaṃ jīvitā voropesuṃ, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti, ekā anupaññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….
๑๙๑. อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? วคฺคุมุทาตีริเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? วคฺคุมุทาตีริยา ภิกฺขู คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฎฺฐานานํ ตีหิ สมุฎฺฐาเนหิ สมุฎฺฐาติ – สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ, น วาจโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ, น กายโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ…เป.…ฯ
191. Asantaṃ abhūtaṃ uttarimanussadhammaṃ ullapanapaccayā pārājikaṃ kattha paññattanti? Vesāliyaṃ paññattaṃ. Kaṃ ārabbhāti? Vaggumudātīriye bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Vaggumudātīriyā bhikkhū gihīnaṃ aññamaññassa uttarimanussadhammassa vaṇṇaṃ bhāsiṃsu, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti, ekā anupaññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….
จตฺตาโร ปาราชิกา นิฎฺฐิตาฯ
Cattāro pārājikā niṭṭhitā.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / กตาปตฺติวาราทิวณฺณนา • Katāpattivārādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ปญฺญตฺติวารวณฺณนา • Paññattivāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / กตาปตฺติวาราทิวณฺณนา • Katāpattivārādivaṇṇanā