Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎฺฐานปาฬิ • Paṭṭhānapāḷi |
๙. ปรามาสโคจฺฉกํ
9. Parāmāsagocchakaṃ
๕๐. ปรามาสทุกํ
50. Parāmāsadukaṃ
๑. ปฎิจฺจวาโร
1. Paṭiccavāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๑. ปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสํ ปฎิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํฯ (๑)
1. Parāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca noparāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (1)
๒. โนปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา มหาภูตา)ฯ (๑)
2. Noparāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca noparāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – noparāmāsaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā mahābhūtā). (1)
โนปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนปรามาเส ขเนฺธ ปฎิจฺจ ปรามาโสฯ (๒)
Noparāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – noparāmāse khandhe paṭicca parāmāso. (2)
โนปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา ปรามาโส จ จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.…ฯ (๓)
Noparāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāso ca noparāmāso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – noparāmāsaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā parāmāso ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
๓. ปรามาสญฺจ โนปรามาสญฺจ ธมฺมํ ปฎิจฺจ โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนปรามาสํ เอกํ ขนฺธญฺจ ปรามาสญฺจ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ จ…เป.… ปรามาเส จ มหาภูเต จ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํฯ (๑)
3. Parāmāsañca noparāmāsañca dhammaṃ paṭicca noparāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – noparāmāsaṃ ekaṃ khandhañca parāmāsañca paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… parāmāse ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
๔. เหตุยา ปญฺจ, อารมฺมเณ ปญฺจ (สพฺพตฺถ ปญฺจ), วิปาเก เอกํ…เป.… อวิคเต ปญฺจฯ
4. Hetuyā pañca, ārammaṇe pañca (sabbattha pañca), vipāke ekaṃ…pe… avigate pañca.
อนุโลมํฯ
Anulomaṃ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
นเหตุปจฺจโย
Nahetupaccayo
๕. โนปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ โนปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… อเหตุกปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา) วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขเนฺธ ปฎิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโหฯ (๑)
5. Noparāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca noparāmāso dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ noparāmāsaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
นอารมฺมณปจฺจโย
Naārammaṇapaccayo
๖. ปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – ปรามาสํ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํฯ (๑)
6. Parāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca noparāmāso dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – parāmāsaṃ paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1)
โนปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – โนปรามาเส ขเนฺธ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ; ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา)ฯ (๑)
Noparāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca noparāmāso dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – noparāmāse khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ; paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā). (1)
ปรามาสญฺจ โนปรามาสญฺจ ธมฺมํ ปฎิจฺจ โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – ปรามาสญฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขเนฺธ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํฯ (๑)
Parāmāsañca noparāmāsañca dhammaṃ paṭicca noparāmāso dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – parāmāsañca sampayuttake ca khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (1)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๗. นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ปญฺจ, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอญฺญมเญฺญ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต ปญฺจ, นปจฺฉาชาเต ปญฺจ, นอาเสวเน ปญฺจ, นกเมฺม ตีณิ, นวิปาเก ปญฺจ, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมเคฺค เอกํ, นสมฺปยุเตฺต ตีณิ, นวิปฺปยุเตฺต ปญฺจ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ
7. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte pañca, napacchājāte pañca, naāsevane pañca, nakamme tīṇi, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte pañca, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
เหตุทุกํ
Hetudukaṃ
๘. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ปญฺจ…เป.… นวิปาเก ปญฺจ…เป.… นสมฺปยุเตฺต ตีณิ, นวิปฺปยุเตฺต ปญฺจ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ
8. Hetupaccayā naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca…pe… navipāke pañca…pe… nasampayutte tīṇi, navippayutte pañca, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
นเหตุทุกํ
Nahetudukaṃ
๙. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ, อนนฺตเร เอกํ (สพฺพตฺถ เอกํ), อวิคเต เอกํฯ
9. Nahetupaccayā ārammaṇe ekaṃ, anantare ekaṃ (sabbattha ekaṃ), avigate ekaṃ.
๒. สหชาตวาโร
2. Sahajātavāro
(สหชาตวาโรปิ ปฎิจฺจวารสทิโสฯ)
(Sahajātavāropi paṭiccavārasadiso.)
๓. ปจฺจยวาโร
3. Paccayavāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๑๐. ปรามาสํ ธมฺมํ ปจฺจยา โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํฯ (๑)
10. Parāmāsaṃ dhammaṃ paccayā noparāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsaṃ paccayā sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (1)
โนปรามาสํ ธมฺมํ ปจฺจยา โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อชฺฌตฺติกา มหาภูตา), วตฺถุํ ปจฺจยา โนปรามาสา ขนฺธาฯ (๑)
Noparāmāsaṃ dhammaṃ paccayā noparāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – noparāmāsaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā), vatthuṃ paccayā noparāmāsā khandhā. (1)
โนปรามาสํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนปรามาเส ขเนฺธ ปจฺจยา ปรามาโส, วตฺถุํ ปจฺจยา ปรามาโสฯ (๒)
Noparāmāsaṃ dhammaṃ paccayā parāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – noparāmāse khandhe paccayā parāmāso, vatthuṃ paccayā parāmāso. (2)
โนปรามาสํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา ปรามาโส จ จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… วตฺถุํ ปจฺจยา ปรามาโส, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ, วตฺถุํ ปจฺจยา ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธาฯ (๓)
Noparāmāsaṃ dhammaṃ paccayā parāmāso ca noparāmāso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – noparāmāsaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā parāmāso ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… vatthuṃ paccayā parāmāso, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, vatthuṃ paccayā parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā. (3)
๑๑. ปรามาสญฺจ โนปรามาสญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนปรามาสํ เอกํ ขนฺธญฺจ ปรามาสญฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ จ…เป.… ปรามาสญฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขเนฺธ ปจฺจยา จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ, ปรามาสญฺจ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ, ปรามาสญฺจ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา โนปรามาสา ขนฺธา (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
11. Parāmāsañca noparāmāsañca dhammaṃ paccayā noparāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – noparāmāsaṃ ekaṃ khandhañca parāmāsañca paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… parāmāsañca sampayuttake ca khandhe paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, parāmāsañca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, parāmāsañca vatthuñca paccayā noparāmāsā khandhā (saṃkhittaṃ). (1)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
๑๒. เหตุยา ปญฺจ, อารมฺมเณ ปญฺจ, อธิปติยา ปญฺจ (สพฺพตฺถ ปญฺจ), วิปาเก เอกํ…เป.… อวิคเต ปญฺจฯ
12. Hetuyā pañca, ārammaṇe pañca, adhipatiyā pañca (sabbattha pañca), vipāke ekaṃ…pe… avigate pañca.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
นเหตุปจฺจโย
Nahetupaccayo
๑๓. โนปรามาสํ ธมฺมํ ปจฺจยา โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ โนปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… อเหตุกปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา) จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิญฺญาณํ…เป.… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิญฺญาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา โนปรามาสา ขนฺธา; วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขเนฺธ จ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (สํขิตฺตํ)ฯ
13. Noparāmāsaṃ dhammaṃ paccayā noparāmāso dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ noparāmāsaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukā noparāmāsā khandhā; vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho (saṃkhittaṃ).
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๑๔. นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ปญฺจ, นอนนฺตเร ตีณิ…เป.… นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต ปญฺจ, นปจฺฉาชาเต ปญฺจ , นอาเสวเน ปญฺจ, นกเมฺม ตีณิ, นวิปาเก ปญฺจ, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมเคฺค เอกํ, นสมฺปยุเตฺต ตีณิ, นวิปฺปยุเตฺต ปญฺจ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ
14. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca, naanantare tīṇi…pe… naupanissaye tīṇi, napurejāte pañca, napacchājāte pañca , naāsevane pañca, nakamme tīṇi, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte pañca, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
๑๕. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ปญฺจ (เอวํ สพฺพตฺถ กาตพฺพํ)ฯ
15. Hetupaccayā naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca (evaṃ sabbattha kātabbaṃ).
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
๑๖. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ…เป.… อวิคเต เอกํฯ
16. Nahetupaccayā ārammaṇe ekaṃ…pe… avigate ekaṃ.
๔. นิสฺสยวาโร
4. Nissayavāro
(นิสฺสยวาโร ปจฺจยวารสทิโสฯ)
(Nissayavāro paccayavārasadiso.)
๕. สํสฎฺฐวาโร
5. Saṃsaṭṭhavāro
ปรามาสํ ธมฺมํ สํสโฎฺฐ โนปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสํ สํสฎฺฐา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา (เอวํ ปญฺจ ปญฺหา กาตพฺพา อรูเปเยว, สํสฎฺฐวาโรปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ เอวํ กาตพฺพา)ฯ
Parāmāsaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho noparāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsaṃ saṃsaṭṭhā sampayuttakā khandhā (evaṃ pañca pañhā kātabbā arūpeyeva, saṃsaṭṭhavāropi sampayuttavāropi evaṃ kātabbā).
๗. ปญฺหาวาโร
7. Pañhāvāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๑๗. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – โนปรามาสา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (๑)
17. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa hetupaccayena paccayo – noparāmāsā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – โนปรามาสา เหตู ปรามาสสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa hetupaccayena paccayo – noparāmāsā hetū parāmāsassa hetupaccayena paccayo. (2)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – โนปรามาสา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปรามาสสฺส จ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa hetupaccayena paccayo – noparāmāsā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ parāmāsassa ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
อารมฺมณปจฺจโย
Ārammaṇapaccayo
๑๘. ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสํ อารพฺภ ปรามาโส อุปฺปชฺชติฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปรามาสํ อารพฺภ โนปรามาสา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปรามาสํ อารพฺภ ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ (๓)
18. Parāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – parāmāsaṃ ārabbha parāmāso uppajjati. (Mūlaṃ kātabbaṃ) parāmāsaṃ ārabbha noparāmāsā khandhā uppajjanti. (Mūlaṃ kātabbaṃ) parāmāsaṃ ārabbha parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. (3)
๑๙. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค…เป.… วิจิกิจฺฉา… อุทฺธจฺจํ… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ปุเพฺพ สุจิณฺณานิ …เป.… ฌานา วุฎฺฐหิตฺวา ฌานํ…เป.… อริยา มคฺคา วุฎฺฐหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติฯ นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา โนปรามาเส ปหีเน กิเลเส…เป.… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส…เป.… ปุเพฺพ…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ โนปรามาเส ขเนฺธ อนิจฺจโต…เป.… วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค…เป.… วิจิกิจฺฉา… อุทฺธจฺจํ… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิเพฺพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติฯ เจโตปริยญาเณน โนปรามาสจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานญฺจายตนํ วิญฺญาณญฺจายตนสฺส…เป.… อากิญฺจญฺญายตนํ เนวสญฺญานาสญฺญายตนสฺส…เป.… รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฎฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส…เป.… โนปรามาสา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส, ปุเพฺพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, ยถากมฺมูปคญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
19. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… vicikicchā… uddhaccaṃ… domanassaṃ uppajjati; pubbe suciṇṇāni …pe… jhānā vuṭṭhahitvā jhānaṃ…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti, phalaṃ paccavekkhanti, nibbānaṃ paccavekkhanti. Nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā noparāmāse pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese…pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ noparāmāse khandhe aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… vicikicchā… uddhaccaṃ… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti. Cetopariyañāṇena noparāmāsacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, ākāsānañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanassa…pe… ākiñcaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa…pe… rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… noparāmāsā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ตํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ทิฎฺฐิ อุปฺปชฺชติ, ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ โนปรามาเส ขเนฺธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ทิฎฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ (๒)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… taṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha diṭṭhi uppajjati, pubbe…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ noparāmāse khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha diṭṭhi uppajjati. (2)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ตํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ, ปุเพฺพ…เป.… ฌานา …เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ โนปรามาเส ขเนฺธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ (๓)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… taṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti, pubbe…pe… jhānā …pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ noparāmāse khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. (3)
๒๐. ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสญฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขเนฺธ อารพฺภ ปรามาโส อุปฺปชฺชติ… ตีณิฯ
20. Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā parāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – parāmāsañca sampayuttake ca khandhe ārabbha parāmāso uppajjati… tīṇi.
อธิปติปจฺจโย
Adhipatipaccayo
๒๑. ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสํ ครุํ กตฺวา ปรามาโส อุปฺปชฺชติ… ตีณิ (อารมฺมณาธิปติเยว กาตพฺพา)ฯ
21. Parāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – parāmāsaṃ garuṃ katvā parāmāso uppajjati… tīṇi (ārammaṇādhipatiyeva kātabbā).
๒๒. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… อริยา มคฺคา วุฎฺฐหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา…เป.… ผลํ ครุํ กตฺวา…เป.… นิพฺพานํ ครุํ กตฺวา…เป.… นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย; จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ โนปรามาเส ขเนฺธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติฯ สหชาตาธิปติ – โนปรามาสาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
22. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… taṃ garuṃ katvā paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati, pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā…pe… phalaṃ garuṃ katvā…pe… nibbānaṃ garuṃ katvā…pe… nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ noparāmāse khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – noparāmāsādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ โนปรามาเส ขเนฺธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ทิฎฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ สหชาตาธิปติ – โนปรามาสาธิปติ ปรามาสสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ noparāmāse khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā diṭṭhi uppajjati. Sahajātādhipati – noparāmāsādhipati parāmāsassa adhipatipaccayena paccayo. (2)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ปุเพฺพ…เป.… ฌานา …เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ โนปรามาเส ขเนฺธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ สหชาตาธิปติ – โนปรามาสาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปรามาสสฺส จ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā …pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ noparāmāse khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. Sahajātādhipati – noparāmāsādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ parāmāsassa ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อารมฺมณาธิปติ – ปรามาสญฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขเนฺธ ครุํ กตฺวา ปรามาโส… ตีณิฯ
Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā parāmāsassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – parāmāsañca sampayuttake ca khandhe garuṃ katvā parāmāso… tīṇi.
อนนฺตรปจฺจโย
Anantarapaccayo
๒๓. ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม ปรามาโส ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปรามาสสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปุริโม ปุริโม ปรามาโส ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ โนปรามาสานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปรามาโส วุฎฺฐานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปุริโม ปุริโม ปรามาโส ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปรามาสสฺส สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
23. Parāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimo purimo parāmāso pacchimassa pacchimassa parāmāsassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) purimo purimo parāmāso pacchimānaṃ pacchimānaṃ noparāmāsānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; parāmāso vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) purimo purimo parāmāso pacchimassa pacchimassa parāmāsassa sampayuttakānañca khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (3)
๒๔. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา โนปรามาสา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ โนปรามาสานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… อนุโลมํ ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปุริมา ปุริมา โนปรามาสา ขนฺธา ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปรามาสสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา ปรามาสสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปุริมา ปุริมา โนปรามาสา ขนฺธา ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปรามาสสฺส จ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา ปรามาสสฺส จ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
24. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā noparāmāsā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ noparāmāsānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo…pe… anulomaṃ phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) purimā purimā noparāmāsā khandhā pacchimassa pacchimassa parāmāsassa anantarapaccayena paccayo; āvajjanā parāmāsassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) purimā purimā noparāmāsā khandhā pacchimassa pacchimassa parāmāsassa ca sampayuttakānañca khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; āvajjanā parāmāsassa ca sampayuttakānañca khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (3)
๒๕. ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปรามาสสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปุริโม ปุริโม ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ โนปรามาสานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา วุฎฺฐานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปุริโม ปุริโม ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปรามาสสฺส สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
25. Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā parāmāsassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimo purimo parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā pacchimassa pacchimassa parāmāsassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) purimo purimo parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ noparāmāsānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) purimo purimo parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā pacchimassa pacchimassa parāmāsassa sampayuttakānañca khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (3)
สมนนฺตรปจฺจยาทิ
Samanantarapaccayādi
๒๖. ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อญฺญมญฺญปจฺจเยน ปจฺจโย… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปญฺจฯ
26. Parāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa samanantarapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… aññamaññapaccayena paccayo… nissayapaccayena paccayo… pañca.
อุปนิสฺสยปจฺจโย
Upanissayapaccayo
๒๗. ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – ปรามาโส ปรามาสสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิฯ
27. Parāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – parāmāso parāmāsassa upanissayapaccayena paccayo… tīṇi.
๒๘. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ… มานํ ชเปฺปติ… สีลํ…เป.… ปญฺญํ… ราคํ… โทสํ… โมหํ… มานํ… ปตฺถนํ… กายิกํ สุขํ…เป.… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ… ปาณํ หนติ…เป.… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป.… เสนาสนํ, สทฺธาย…เป.… ปญฺญาย, ราคสฺส…เป.… ปตฺถนาย… กายิกสฺส สุขสฺส…เป.… มคฺคสฺส, ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
28. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti… mānaṃ jappeti… sīlaṃ…pe… paññaṃ… rāgaṃ… dosaṃ… mohaṃ… mānaṃ… patthanaṃ… kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti… pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… senāsanaṃ, saddhāya…pe… paññāya, rāgassa…pe… patthanāya… kāyikassa sukhassa…pe… maggassa, phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทิฎฺฐิํ คณฺหาติ, สีลํ…เป.… ปญฺญํ, ราคํ…เป.… ปตฺถนํ, กายิกํ สุขํ…เป.… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทิฎฺฐิํ คณฺหาติ; สทฺธา…เป.… เสนาสนํ ปรามาสสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya diṭṭhiṃ gaṇhāti, sīlaṃ…pe… paññaṃ, rāgaṃ…pe… patthanaṃ, kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya diṭṭhiṃ gaṇhāti; saddhā…pe… senāsanaṃ parāmāsassa upanissayapaccayena paccayo. (2)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทิฎฺฐิํ คณฺหาติ, สีลํ…เป.… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทิฎฺฐิํ คณฺหาติ; สทฺธา…เป.… เสนาสนํ ปรามาสสฺส สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya diṭṭhiṃ gaṇhāti, sīlaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya diṭṭhiṃ gaṇhāti; saddhā…pe… senāsanaṃ parāmāsassa sampayuttakānañca khandhānaṃ upanissayapaccayena paccayo. (3)
๒๙. ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – ตีณิ อุปนิสฺสยา ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา ปรามาสสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิฯ
29. Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā parāmāsassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – tīṇi upanissayā parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā parāmāsassa upanissayapaccayena paccayo… tīṇi.
ปุเรชาตปจฺจโย
Purejātapaccayo
๓๐. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํฯ อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อนิจฺจโต…เป.… วิปสฺสติ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค…เป.… วิจิกิจฺฉา…เป.… อุทฺธจฺจํ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิเพฺพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติฯ รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฎฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส…เป.…ฯ วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… กายายตนํ กายวิญฺญาณสฺส…เป.… วตฺถุ โนปรามาสานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
30. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ…pe… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti. Rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe…. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu noparāmāsānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (1)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํฯ อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ทิฎฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ ปรามาสสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha diṭṭhi uppajjati. Vatthupurejātaṃ – vatthu parāmāsassa purejātapaccayena paccayo. (2)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํฯ อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ ปรามาสสฺส จ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. Vatthupurejātaṃ – vatthu parāmāsassa ca sampayuttakānañca khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (3)
ปจฺฉาชาตาเสวนปจฺจยา
Pacchājātāsevanapaccayā
๓๑. ปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (ปจฺฉาชาตา กาตพฺพา)… อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นวฯ
31. Parāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo… tīṇi (pacchājātā kātabbā)… āsevanapaccayena paccayo… nava.
กมฺมปจฺจโย
Kammapaccayo
๓๒. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกาฯ สหชาตา – โนปรามาสา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ นานากฺขณิกา – โนปรามาสา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฎตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) โนปรามาสา เจตนา ปรามาสสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) โนปรามาสา เจตนา ปรามาสสฺส จ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
32. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – noparāmāsā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – noparāmāsā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) noparāmāsā cetanā parāmāsassa kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) noparāmāsā cetanā parāmāsassa ca sampayuttakānañca khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
วิปากปจฺจยาทิ
Vipākapaccayādi
๓๓. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ, อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิฯ
33. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa vipākapaccayena paccayo… ekaṃ… āhārapaccayena paccayo… tīṇi, indriyapaccayena paccayo… tīṇi… jhānapaccayena paccayo… tīṇi.
ปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสานิ มคฺคงฺคานิ…เป.… (เอวํ ปญฺจ ปญฺหา กาตพฺพา) สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปญฺจฯ
Parāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa maggapaccayena paccayo – parāmāsāni maggaṅgāni…pe… (evaṃ pañca pañhā kātabbā) sampayuttapaccayena paccayo… pañca.
วิปฺปยุตฺตปจฺจโย
Vippayuttapaccayo
๓๔. ปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
34. Parāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปุเรชาตํ – วตฺถุ ปรามาสสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu parāmāsassa vippayuttapaccayena paccayo. (2)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปุเรชาตํ – วตฺถุ ปรามาสสฺส จ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu parāmāsassa ca sampayuttakānañca khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (3)
ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā noparāmāsassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
อตฺถิปจฺจโย
Atthipaccayo
๓๕. ปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํฯ สหชาโต – ปรามาโส สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปจฺฉาชาโต – ปรามาโส ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
35. Parāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ. Sahajāto – parāmāso sampayuttakānañca khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Pacchājāto – parāmāso purejātassa imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. (1)
๓๖. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
36. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํฯ สหชาตา – โนปรามาสา ขนฺธา ปรามาสสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ทิฎฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วตฺถุ ปรามาสสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajātā – noparāmāsā khandhā parāmāsassa atthipaccayena paccayo. Purejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha diṭṭhi uppajjati, vatthu parāmāsassa atthipaccayena paccayo. (2)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํฯ สหชาโต – โนปรามาโส เอโก ขโนฺธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ ปรามาสสฺส จ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.…ฯ ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ, วตฺถุ ปรามาสสฺส จ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – noparāmāso eko khandho tiṇṇannaṃ khandhānaṃ parāmāsassa ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ atthipaccayena paccayo…pe…. Purejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti, vatthu parāmāsassa ca sampayuttakānañca khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. (3)
๓๗. ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ , อินฺทฺริยํฯ สหชาโต – โนปรามาโส เอโก ขโนฺธ จ ปรามาโส จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… เทฺว ขนฺธา จ…เป.… ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; ปรามาโส จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฎฺฐานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; ปรามาโส จ วตฺถุ จ โนปรามาสานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปจฺฉาชาโต – ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปจฺฉาชาโต – ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา กพฬีกาโร อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปจฺฉาชาโต – ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา รูปชีวิตินฺทฺริยญฺจ กฎตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
37. Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā noparāmāsassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ , indriyaṃ. Sahajāto – noparāmāso eko khandho ca parāmāso ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe… parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo; parāmāso ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo; parāmāso ca vatthu ca noparāmāsānaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. Pacchājāto – parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā purejātassa imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājāto – parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājāto – parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (1)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๓๘. เหตุยา ตีณิ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต ปญฺจ, อญฺญมเญฺญ ปญฺจ, นิสฺสเย ปญฺจ, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน นว, กเมฺม ตีณิ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ตีณิ, ฌาเน ตีณิ, มเคฺค ปญฺจ, สมฺปยุเตฺต ปญฺจ, วิปฺปยุเตฺต ปญฺจ, อตฺถิยา ปญฺจ, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต ปญฺจฯ
38. Hetuyā tīṇi, ārammaṇe nava, adhipatiyā nava, anantare nava, samanantare nava, sahajāte pañca, aññamaññe pañca, nissaye pañca, upanissaye nava, purejāte tīṇi, pacchājāte tīṇi, āsevane nava, kamme tīṇi, vipāke ekaṃ, āhāre tīṇi, indriye tīṇi, jhāne tīṇi, magge pañca, sampayutte pañca, vippayutte pañca, atthiyā pañca, natthiyā nava, vigate nava, avigate pañca.
อนุโลมํฯ
Anulomaṃ.
ปจฺจนียุทฺธาโร
Paccanīyuddhāro
๓๙. ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
39. Parāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (1)
ปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo. (2)
ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Parāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (3)
๔๐. โนปรามาโส ธโมฺม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย … อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
40. Noparāmāso dhammo noparāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo … indriyapaccayena paccayo. (1)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
โนปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Noparāmāso dhammo parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (3)
๔๑. ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
41. Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā parāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (1)
ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย … สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā noparāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo … sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo. (2)
ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Parāmāso ca noparāmāso ca dhammā parāmāsassa ca noparāmāsassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (3)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
๔๒. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนอวิคเต นวฯ
42. Nahetuyā nava, naārammaṇe nava (sabbattha nava), noavigate nava.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
๔๓. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ตีณิ, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอญฺญมเญฺญ เอกํ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ…เป.… นมเคฺค ตีณิ, นสมฺปยุเตฺต เอกํ, นวิปฺปยุเตฺต ตีณิ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ
43. Hetupaccayā naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā tīṇi, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe ekaṃ, naupanissaye tīṇi…pe… namagge tīṇi, nasampayutte ekaṃ, navippayutte tīṇi, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
๔๔. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมมาติกา ) …เป.… อวิคเต ปญฺจฯ
44. Nahetupaccayā ārammaṇe nava, adhipatiyā nava (anulomamātikā ) …pe… avigate pañca.
ปรามาสทุกํ นิฎฺฐิตํฯ
Parāmāsadukaṃ niṭṭhitaṃ.
๕๑. ปรามฎฺฐทุกํ
51. Parāmaṭṭhadukaṃ
๑-๗. ปฎิจฺจวาราทิ
1-7. Paṭiccavārādi
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๔๕. ปรามฎฺฐํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามโฎฺฐ ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามฎฺฐํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อชฺฌตฺติกา มหาภูตา)ฯ
45. Parāmaṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca parāmaṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmaṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā).
ปรามฎฺฐํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ…เป.… (ปรามฎฺฐทุกํ ยถา จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกํ เอวํ กาตพฺพํ นินฺนานากรณํ)ฯ
Parāmaṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca…pe… (parāmaṭṭhadukaṃ yathā cūḷantaraduke lokiyadukaṃ evaṃ kātabbaṃ ninnānākaraṇaṃ).
ปรามฎฺฐทุกํ นิฎฺฐิตํฯ
Parāmaṭṭhadukaṃ niṭṭhitaṃ.
๕๒. ปรามาสสมฺปยุตฺตทุกํ
52. Parāmāsasampayuttadukaṃ
๑. ปฎิจฺจวาโร
1. Paṭiccavāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๔๖. ปรามาสสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.…ฯ (๑)
46. Parāmāsasampayuttaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsasampayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsasampayuttaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
ปรามาสสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํฯ (๒)
Parāmāsasampayuttaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsasampayutte khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
ปรามาสสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสสมฺปยุโตฺต จ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.…ฯ (๓)
Parāmāsasampayuttaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsasampayutto ca parāmāsavippayutto ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – parāmāsasampayuttaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
๔๗. ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ …เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… ขเนฺธ ปฎิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฎิจฺจ ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป.…ฯ (๑)
47. Parāmāsavippayuttaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsavippayuttaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ …pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… khandhe paṭicca vatthu, vatthuṃ paṭicca khandhā, ekaṃ mahābhūtaṃ…pe…. (1)
ปรามาสสมฺปยุตฺตญฺจ ปรามาสวิปฺปยุตฺตญฺจ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ จ มหาภูเต จ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
Parāmāsasampayuttañca parāmāsavippayuttañca dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsasampayutte khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๔๘. เหตุยา ปญฺจ, อารมฺมเณ เทฺว, อธิปติยา ปญฺจ, อนนฺตเร เทฺว, สมนนฺตเร เทฺว, สหชาเต ปญฺจ, อญฺญมเญฺญ เทฺว, นิสฺสเย ปญฺจ, อุปนิสฺสเย เทฺว, ปุเรชาเต เทฺว, อาเสวเน เทฺว, กเมฺม ปญฺจ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร ปญฺจ…เป.… มเคฺค ปญฺจ, สมฺปยุเตฺต เทฺว, วิปฺปยุเตฺต ปญฺจ, อตฺถิยา ปญฺจ, นตฺถิยา เทฺว, วิคเต เทฺว, อวิคเต ปญฺจฯ
48. Hetuyā pañca, ārammaṇe dve, adhipatiyā pañca, anantare dve, samanantare dve, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye pañca, upanissaye dve, purejāte dve, āsevane dve, kamme pañca, vipāke ekaṃ, āhāre pañca…pe… magge pañca, sampayutte dve, vippayutte pañca, atthiyā pañca, natthiyā dve, vigate dve, avigate pañca.
อนุโลมํฯ
Anulomaṃ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
นเหตุปจฺจโย
Nahetupaccayo
๔๙. ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ …เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… อเหตุกปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา) วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขเนฺธ ปฎิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโหฯ (๑)
49. Parāmāsavippayuttaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ parāmāsavippayuttaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ …pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe paṭicca vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho. (1)
นอารมฺมณปจฺจโย
Naārammaṇapaccayo
๕๐. ปรามาสสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
50. Parāmāsasampayuttaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – parāmāsasampayutte khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – ปรามาสวิปฺปยุเตฺต ขเนฺธ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ (ยาว อสญฺญสตฺตา)ฯ (๑)
Parāmāsavippayuttaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – parāmāsavippayutte khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (yāva asaññasattā). (1)
ปรามาสสมฺปยุตฺตญฺจ ปรามาสวิปฺปยุตฺตญฺจ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ จ มหาภูเต จ ปฎิจฺจ จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
Parāmāsasampayuttañca parāmāsavippayuttañca dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto dhammo uppajjati naārammaṇapaccayā – parāmāsasampayutte khandhe ca mahābhūte ca paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๕๑. นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ปญฺจ, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอญฺญมเญฺญ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต จตฺตาริ, นปจฺฉาชาเต ปญฺจ, นอาเสวเน ปญฺจ, นกเมฺม เทฺว, นวิปาเก ปญฺจ, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมเคฺค เอกํ, นสมฺปยุเตฺต ตีณิ, นวิปฺปยุเตฺต เทฺว, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ
51. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte pañca, naāsevane pañca, nakamme dve, navipāke pañca, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
๕๒. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ปญฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ)ฯ
52. Hetupaccayā naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā pañca (evaṃ gaṇetabbaṃ).
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
๕๓. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ (สํขิตฺตํ), อวิคเต เอกํฯ
53. Nahetupaccayā ārammaṇe ekaṃ (saṃkhittaṃ), avigate ekaṃ.
๒. สหชาตวาโร
2. Sahajātavāro
(สหชาตวาโรปิ ปฎิจฺจวารสทิโสฯ)
(Sahajātavāropi paṭiccavārasadiso.)
๓. ปจฺจยวาโร
3. Paccayavāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๕๔. ปรามาสสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฎิจฺจวารสทิโส)ฯ
54. Parāmāsasampayuttaṃ dhammaṃ paccayā parāmāsasampayutto dhammo uppajjati hetupaccayā… tīṇi (paṭiccavārasadiso).
ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อชฺฌตฺติกา มหาภูตา) วตฺถุํ ปจฺจยา ปรามาสวิปฺปยุตฺตา ขนฺธาฯ (๑)
Parāmāsavippayuttaṃ dhammaṃ paccayā parāmāsavippayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsavippayuttaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā) vatthuṃ paccayā parāmāsavippayuttā khandhā. (1)
ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา ปรามาสสมฺปยุตฺตกา ขนฺธาฯ (๒)
Parāmāsavippayuttaṃ dhammaṃ paccayā parāmāsasampayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – vatthuṃ paccayā parāmāsasampayuttakā khandhā. (2)
ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาสสมฺปยุโตฺต จ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา ปรามาสสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํฯ (๓)
Parāmāsavippayuttaṃ dhammaṃ paccayā parāmāsasampayutto ca parāmāsavippayutto ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – vatthuṃ paccayā parāmāsasampayuttakā khandhā, mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (3)
๕๕. ปรามาสสมฺปยุตฺตญฺจ ปรามาสวิปฺปยุตฺตญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธญฺจ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.…ฯ (๑)
55. Parāmāsasampayuttañca parāmāsavippayuttañca dhammaṃ paccayā parāmāsasampayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsasampayuttaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe…. (1)
ปรามาสสมฺปยุตฺตญฺจ ปรามาสวิปฺปยุตฺตญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํฯ (๒)
Parāmāsasampayuttañca parāmāsavippayuttañca dhammaṃ paccayā parāmāsavippayutto dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsasampayutte khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ. (2)
ปรามาสสมฺปยุตฺตญฺจ ปรามาสวิปฺปยุตฺตญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาสสมฺปยุโตฺต จ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธญฺจ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๓)
Parāmāsasampayuttañca parāmāsavippayuttañca dhammaṃ paccayā parāmāsasampayutto ca parāmāsavippayutto ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – parāmāsasampayuttaṃ ekaṃ khandhañca vatthuñca paccayā tayo khandhā…pe… dve khandhe…pe… parāmāsasampayutte khandhe ca mahābhūte ca paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ (saṃkhittaṃ). (3)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๕๖. เหตุยา นว, อารมฺมเณ จตฺตาริ, อธิปติยา นว, อนนฺตเร จตฺตาริ, สมนนฺตเร จตฺตาริ, สหชาเต นว, อญฺญมเญฺญ จตฺตาริ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย จตฺตาริ, ปุเรชาเต จตฺตาริ, อาเสวเน จตฺตาริ, กเมฺม นว, วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว…เป.… อวิคเต นวฯ
56. Hetuyā nava, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā nava, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte nava, aññamaññe cattāri, nissaye nava, upanissaye cattāri, purejāte cattāri, āsevane cattāri, kamme nava, vipāke ekaṃ, āhāre nava…pe… avigate nava.
อนุโลมํฯ
Anulomaṃ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
๕๗. ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… อเหตุกปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา) จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิญฺญาณํ…เป.… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิญฺญาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกปรามาสวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา; วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขเนฺธ จ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโหฯ
57. Parāmāsavippayuttaṃ dhammaṃ paccayā parāmāsavippayutto dhammo uppajjati nahetupaccayā – ahetukaṃ parāmāsavippayuttaṃ ekaṃ khandhaṃ paccayā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… ahetukapaṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva asaññasattā) cakkhāyatanaṃ paccayā cakkhuviññāṇaṃ…pe… kāyāyatanaṃ paccayā kāyaviññāṇaṃ, vatthuṃ paccayā ahetukaparāmāsavippayuttā khandhā; vicikicchāsahagate uddhaccasahagate khandhe ca vatthuñca paccayā vicikicchāsahagato uddhaccasahagato moho.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๕๘. นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอญฺญมเญฺญ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต จตฺตาริ, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกเมฺม จตฺตาริ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมเคฺค เอกํ, นสมฺปยุเตฺต ตีณิ, นวิปฺปยุเตฺต เทฺว, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ
58. Nahetuyā ekaṃ, naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava, naanantare tīṇi, nasamanantare tīṇi, naaññamaññe tīṇi, naupanissaye tīṇi, napurejāte cattāri, napacchājāte nava, naāsevane nava, nakamme cattāri, navipāke nava, naāhāre ekaṃ, naindriye ekaṃ, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, nasampayutte tīṇi, navippayutte dve, nonatthiyā tīṇi, novigate tīṇi.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
๕๙. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (เอวํ คเณตพฺพํ)ฯ
59. Hetupaccayā naārammaṇe tīṇi, naadhipatiyā nava (evaṃ gaṇetabbaṃ).
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
๖๐. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ…เป.… อวิคเต เอกํฯ
60. Nahetupaccayā ārammaṇe ekaṃ…pe… avigate ekaṃ.
๔. นิสฺสยวาโร
4. Nissayavāro
(นิสฺสยวาโร ปจฺจยวารสทิโสฯ)
(Nissayavāro paccayavārasadiso.)
๕. สํสฎฺฐวาโร
5. Saṃsaṭṭhavāro
๑-๔. ปจฺจยานุโลมาทิ
1-4. Paccayānulomādi
๖๑. ปรามาสสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสโฎฺฐ ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ)ฯ
61. Parāmāsasampayuttaṃ dhammaṃ saṃsaṭṭho parāmāsasampayutto dhammo uppajjati hetupaccayā (saṃkhittaṃ).
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๖๒. เหตุยา เทฺว (สพฺพตฺถ เทฺว), วิปาเก เอกํ…เป.… อวิคเต เทฺวฯ นเหตุยา เอกํ, นอธิปติยา เทฺว, นปุเรชาเต เทฺว, นปจฺฉาชาเต เทฺว, นอาเสวเน เทฺว, นกเมฺม เทฺว, นวิปาเก เทฺว, นฌาเน เอกํ, นมเคฺค เอกํ, นวิปฺปยุเตฺต เทฺวฯ
62. Hetuyā dve (sabbattha dve), vipāke ekaṃ…pe… avigate dve. Nahetuyā ekaṃ, naadhipatiyā dve, napurejāte dve, napacchājāte dve, naāsevane dve, nakamme dve, navipāke dve, najhāne ekaṃ, namagge ekaṃ, navippayutte dve.
๖. สมฺปยุตฺตวาโร
6. Sampayuttavāro
(เอวํ อิตเร เทฺว คณนาปิ สมฺปยุตฺตวาราปิ กาตพฺพาฯ)
(Evaṃ itare dve gaṇanāpi sampayuttavārāpi kātabbā.)
๗. ปญฺหาวาโร
7. Pañhāvāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๖๓. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสสมฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปรามาสสมฺปยุตฺตา เหตู จิตฺตสมุฎฺฐานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปรามาสสมฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
63. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa hetupaccayena paccayo – parāmāsasampayuttā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) parāmāsasampayuttā hetū cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) parāmāsasampayuttā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสวิปฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (๑)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa hetupaccayena paccayo – parāmāsavippayuttā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
อารมฺมณปจฺจโย
Ārammaṇapaccayo
๖๔. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ราคํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติ; ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติฯ (๑)
64. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – rāgaṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāsasampayutto rāgo uppajjati; parāmāsasampayutte khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāsasampayutto rāgo uppajjati. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อริยา ปรามาสสมฺปยุเตฺต ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุเพฺพ สมุทาจิเณฺณ กิเลเส ชานนฺติ, ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ อนิจฺจโต…เป.… วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ราโค…เป.… วิจิกิจฺฉา…เป.… อุทฺธจฺจํ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; เจโตปริยญาเณน ปรามาสสมฺปยุตฺตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, ปรามาสสมฺปยุตฺตา ขนฺธา เจโตปริยญาณสฺส, ปุเพฺพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, ยถากมฺมูปคญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – ariyā parāmāsasampayutte pahīne kilese paccavekkhanti, pubbe samudāciṇṇe kilese jānanti, parāmāsasampayutte khandhe aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāsavippayutto rāgo…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ…pe… domanassaṃ uppajjati; cetopariyañāṇena parāmāsasampayuttacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, parāmāsasampayuttā khandhā cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (2)
๖๕. ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ราโค…เป.… วิจิกิจฺฉา…เป.… อุทฺธจฺจํ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ ; ปุเพฺพ สุจิณฺณานิ…เป.… ฌานา…เป.… อริยา มคฺคา วุฎฺฐหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ…เป.… นิพฺพานํ…เป.… นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา ปรามาสวิปฺปยุเตฺต ปหีเน กิเลเส…เป.… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส…เป.… ปุเพฺพ…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ ปรามาสวิปฺปยุเตฺต ขเนฺธ อนิจฺจโต…เป.… วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ราโค…เป.… วิจิกิจฺฉา…เป.… อุทฺธจฺจํ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิเพฺพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติฯ เจโตปริยญาเณน ปรามาสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานญฺจายตนํ วิญฺญาณญฺจายตนสฺส…เป.… อากิญฺจญฺญายตนํ เนวสญฺญานาสญฺญายตนสฺส…เป.… รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฎฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส…เป.… ปรามาสวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส, ปุเพฺพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, ยถากมฺมูปคญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
65. Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāsavippayutto rāgo…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ…pe… domanassaṃ uppajjati ; pubbe suciṇṇāni…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ paccavekkhanti, phalaṃ…pe… nibbānaṃ…pe… nibbānaṃ gotrabhussa, vodānassa, maggassa, phalassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo; ariyā parāmāsavippayutte pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese…pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ parāmāsavippayutte khandhe aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāsavippayutto rāgo…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ…pe… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti. Cetopariyañāṇena parāmāsavippayuttacittasamaṅgissa cittaṃ jānāti, ākāsānañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanassa…pe… ākiñcaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanassa…pe… rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… parāmāsavippayuttā khandhā iddhividhañāṇassa, cetopariyañāṇassa, pubbenivāsānussatiñāṇassa, yathākammūpagañāṇassa, anāgataṃsañāṇassa, āvajjanāya ārammaṇapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ ปรามาสวิปฺปยุเตฺต ขเนฺธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติฯ ตํ อารพฺภ ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติฯ (๒)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ parāmāsavippayutte khandhe assādeti abhinandati. Taṃ ārabbha parāmāsasampayutto rāgo uppajjati. (2)
อธิปติปจฺจโย
Adhipatipaccayo
๖๖. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ราคํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติ, ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติฯ สหชาตาธิปติ – ปรามาสสมฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
66. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – rāgaṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā parāmāsasampayutto rāgo uppajjati, parāmāsasampayutte khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā parāmāsasampayutto rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – parāmāsasampayuttādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ปรามาสสมฺปยุเตฺต ขเนฺธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติฯ สหชาตาธิปติ – ปรามาสสมฺปยุตฺตาธิปติ จิตฺตสมุฎฺฐานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – parāmāsasampayutte khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā parāmāsavippayutto rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – parāmāsasampayuttādhipati cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (2)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส จ ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ สหชาตาธิปติ – ปรามาสสมฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa ca parāmāsavippayuttassa ca dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Sahajātādhipati – parāmāsasampayuttādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (3)
๖๗. ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติ, ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… อริยา มคฺคา วุฎฺฐหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา…เป.… ผลํ…เป.… นิพฺพานํ…เป.… นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส , โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย; จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ ปรามาสวิปฺปยุเตฺต ขเนฺธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติฯ สหชาตาธิปติ – ปรามาสวิปฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
67. Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo – ārammaṇādhipati, sahajātādhipati. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā parāmāsavippayutto rāgo uppajjati, pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā maggā vuṭṭhahitvā maggaṃ garuṃ katvā…pe… phalaṃ…pe… nibbānaṃ…pe… nibbānaṃ gotrabhussa , vodānassa, maggassa, phalassa adhipatipaccayena paccayo; cakkhuṃ…pe… vatthuṃ parāmāsavippayutte khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā parāmāsavippayutto rāgo uppajjati. Sahajātādhipati – parāmāsavippayuttādhipati sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ adhipatipaccayena paccayo. (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติ, ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ ปรามาสวิปฺปยุเตฺต ขเนฺธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติฯ (๒)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa adhipatipaccayena paccayo. Ārammaṇādhipati – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā parāmāsasampayutto rāgo uppajjati, pubbe…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ parāmāsavippayutte khandhe garuṃ katvā assādeti abhinandati, taṃ garuṃ katvā parāmāsasampayutto rāgo uppajjati. (2)
อนนฺตร-สมนนฺตรปจฺจยา
Anantara-samanantarapaccayā
๖๘. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา ปรามาสสมฺปยุตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ปรามาสสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
68. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā parāmāsasampayuttā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ parāmāsasampayuttakānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสสมฺปยุตฺตา ขนฺธา วุฎฺฐานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – parāmāsasampayuttā khandhā vuṭṭhānassa anantarapaccayena paccayo. (2)
๖๙. ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา ปรามาสวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ปรามาสวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อนุโลมํ…เป.… ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
69. Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – purimā purimā parāmāsavippayuttā khandhā pacchimānaṃ pacchimānaṃ parāmāsavippayuttānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo; anulomaṃ…pe… phalasamāpattiyā anantarapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – อาวชฺชนา ปรามาสสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa anantarapaccayena paccayo – āvajjanā parāmāsasampayuttakānaṃ khandhānaṃ anantarapaccayena paccayo… samanantarapaccayena paccayo. (2)
สหชาตปจฺจยาทิ
Sahajātapaccayādi
๗๐. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปญฺจ… อญฺญมญฺญปจฺจเยน ปจฺจโย… เทฺว… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… สตฺตฯ
70. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa sahajātapaccayena paccayo… pañca… aññamaññapaccayena paccayo… dve… nissayapaccayena paccayo… satta.
อุปนิสฺสยปจฺจโย
Upanissayapaccayo
๗๑. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค… โมโห… ปตฺถนา ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ราคสฺส… โมหสฺส… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
71. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – parāmāsasampayutto rāgo… moho… patthanā parāmāsasampayuttassa rāgassa… mohassa… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – ปรามาสสมฺปยุตฺตํ ราคํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ, มานํ ชเปฺปติ; ปรามาสสมฺปยุตฺตํ โมหํ… ปตฺถนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ, มานํ ชเปฺปติ, ปาณํ หนติ…เป.… สงฺฆํ ภินฺทติ; ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค… โมโห… ปตฺถนา สทฺธาย …เป.… ปญฺญาย, ราคสฺส… โทสสฺส… โมหสฺส… มานสฺส… ปตฺถนาย… กายิกสฺส สุขสฺส…เป.… ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – parāmāsasampayuttaṃ rāgaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti; parāmāsasampayuttaṃ mohaṃ… patthanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; parāmāsasampayutto rāgo… moho… patthanā saddhāya …pe… paññāya, rāgassa… dosassa… mohassa… mānassa… patthanāya… kāyikassa sukhassa…pe… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (2)
๗๒. ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ …เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ, มานํ ชเปฺปติ; สีลํ…เป.… ปญฺญํ, ราคํ…เป.… มานํ…เป.… ปตฺถนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ, ปาณํ หนติ…เป.… สงฺฆํ ภินฺทติ; กายิกํ สุขํ…เป.… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป.… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป.… ปญฺญา, ราโค…เป.… มาโน… ปตฺถนา… กายิกํ สุขํ…เป.… เสนาสนํ สทฺธาย…เป.… ปญฺญาย, ราคสฺส…เป.… มานสฺส… ปตฺถนาย… กายิกสฺส สุขสฺส…เป.… ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
72. Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya dānaṃ deti …pe… samāpattiṃ uppādeti, mānaṃ jappeti; sīlaṃ…pe… paññaṃ, rāgaṃ…pe… mānaṃ…pe… patthanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… samāpattiṃ uppādeti, pāṇaṃ hanati…pe… saṅghaṃ bhindati; kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya dānaṃ deti…pe… saṅghaṃ bhindati; saddhā…pe… paññā, rāgo…pe… māno… patthanā… kāyikaṃ sukhaṃ…pe… senāsanaṃ saddhāya…pe… paññāya, rāgassa…pe… mānassa… patthanāya… kāyikassa sukhassa…pe… phalasamāpattiyā upanissayapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติ; สีลํ…เป.… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติ; สทฺธา…เป.… เสนาสนํ ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ราคสฺส…เป.… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa upanissayapaccayena paccayo – ārammaṇūpanissayo, anantarūpanissayo, pakatūpanissayo…pe…. Pakatūpanissayo – saddhaṃ upanissāya parāmāsasampayutto rāgo uppajjati; sīlaṃ…pe… senāsanaṃ upanissāya parāmāsasampayutto rāgo uppajjati; saddhā…pe… senāsanaṃ parāmāsasampayuttassa rāgassa…pe… patthanāya upanissayapaccayena paccayo. (2)
ปุเรชาตปจฺจโย
Purejātapaccayo
๗๓. ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํฯ อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อนิจฺจโต…เป.… วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ราโค…เป.… วิจิกิจฺฉา…เป.… อุทฺธจฺจํ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิเพฺพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติฯ รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฎฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส …เป.… กายายตนํ กายวิญฺญาณสฺส…เป.… วตฺถุ ปรามาสวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
73. Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ aniccato…pe… vipassati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāsavippayutto rāgo…pe… vicikicchā…pe… uddhaccaṃ…pe… domanassaṃ uppajjati; dibbena cakkhunā rūpaṃ passati, dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti. Rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa purejātapaccayena paccayo. Vatthupurejātaṃ – cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa …pe… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa…pe… vatthu parāmāsavippayuttānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํฯ อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติฯ วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ ปรามาสสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa purejātapaccayena paccayo – ārammaṇapurejātaṃ, vatthupurejātaṃ. Ārammaṇapurejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāsasampayutto rāgo uppajjati. Vatthupurejātaṃ – vatthu parāmāsasampayuttakānaṃ khandhānaṃ purejātapaccayena paccayo. (2)
ปจฺฉาชาตาเสวนปจฺจยา
Pacchājātāsevanapaccayā
๗๔. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
74. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa pacchājātapaccayena paccayo (saṃkhittaṃ). (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… เทฺวฯ
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa āsevanapaccayena paccayo… dve.
กมฺมปจฺจยาทิ
Kammapaccayādi
๗๕. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสสมฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
75. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa kammapaccayena paccayo – parāmāsasampayuttā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kammapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกาฯ สหชาตา – ปรามาสสมฺปยุตฺตา เจตนา จิตฺตสมุฎฺฐานานํ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ นานากฺขณิกา – ปรามาสสมฺปยุตฺตา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฎตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํ) ปรามาสสมฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – parāmāsasampayuttā cetanā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. Nānākkhaṇikā – parāmāsasampayuttā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ) parāmāsasampayuttā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (3)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกาฯ สหชาตา – ปรามาสวิปฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ นานากฺขณิกา – ปรามาสวิปฺปยุตฺตา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฎตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa kammapaccayena paccayo – sahajātā, nānākkhaṇikā. Sahajātā – parāmāsavippayuttā cetanā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. Nānākkhaṇikā – parāmāsavippayuttā cetanā vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ kammapaccayena paccayo. (1)
วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ, อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ, อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ, ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ, มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ, สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… เทฺวฯ
Vipākapaccayena paccayo… ekaṃ, āhārapaccayena paccayo… cattāri, indriyapaccayena paccayo… cattāri, jhānapaccayena paccayo… cattāri, maggapaccayena paccayo… cattāri, sampayuttapaccayena paccayo… dve.
วิปฺปยุตฺตปจฺจโย
Vippayuttapaccayo
๗๖. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
76. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปุเรชาตํ – วตฺถุ ปรามาสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa vippayuttapaccayena paccayo. Purejātaṃ – vatthu parāmāsampayuttakānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. (1)
อตฺถิปจฺจโย
Atthipaccayo
๗๗. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสสมฺปยุโตฺต เอโก ขโนฺธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… เทฺว ขนฺธา…เป.…ฯ (๑)
77. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa atthipaccayena paccayo – parāmāsasampayutto eko khandho tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā…pe…. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (มูลํ กาตพฺพํฯ) (๒)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa atthipaccayena paccayo – parāmāsasampayuttā khandhā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (Mūlaṃ kātabbaṃ.) (2)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส จ ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามาสสมฺปยุโตฺต เอโก ขโนฺธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… เทฺว ขนฺธา…เป.…ฯ (๓)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa ca parāmāsavippayuttassa ca dhammassa atthipaccayena paccayo – parāmāsasampayutto eko khandho tiṇṇannaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā…pe…. (3)
๗๘. ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (สํขิตฺตํ)ฯ (๑)
78. Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ (saṃkhittaṃ). (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาสสมฺปยุโตฺต ราโค อุปฺปชฺชติ, วตฺถุ ปรามาสสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa atthipaccayena paccayo. Purejātaṃ – cakkhuṃ…pe… vatthuṃ assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāsasampayutto rāgo uppajjati, vatthu parāmāsasampayuttakānaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
๗๙. ปรามาสสมฺปยุโตฺต จ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต จ ธมฺมา ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํฯ สหชาโต – ปรามาสสมฺปยุโตฺต เอโก ขโนฺธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… เทฺว ขนฺธา จ…เป.…ฯ (๑)
79. Parāmāsasampayutto ca parāmāsavippayutto ca dhammā parāmāsasampayuttassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, purejātaṃ. Sahajāto – parāmāsasampayutto eko khandho ca vatthu ca tiṇṇannaṃ khandhānaṃ atthipaccayena paccayo…pe… dve khandhā ca…pe…. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต จ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต จ ธมฺมา ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํฯ สหชาตา – ปรามาสสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฎฺฐานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปจฺฉาชาตา – ปรามาสสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ กพฬีกาโร อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปจฺฉาชาตา – ปรามาสสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ รูปชีวิตินฺทฺริยญฺจ กฎตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsasampayutto ca parāmāsavippayutto ca dhammā parāmāsavippayuttassa dhammassa atthipaccayena paccayo – sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. Sahajātā – parāmāsasampayuttā khandhā ca mahābhūtā ca cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – parāmāsasampayuttā khandhā ca kabaḷīkāro āhāro ca imassa kāyassa atthipaccayena paccayo. Pacchājātā – parāmāsasampayuttā khandhā ca rūpajīvitindriyañca kaṭattārūpānaṃ atthipaccayena paccayo. (2)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๘๐. เหตุยา จตฺตาริ, อารมฺมเณ จตฺตาริ, อธิปติยา ปญฺจ, อนนฺตเร จตฺตาริ, สมนนฺตเร จตฺตาริ, สหชาเต ปญฺจ, อญฺญมเญฺญ เทฺว, นิสฺสเย สตฺต, อุปนิสฺสเย จตฺตาริ, ปุเรชาเต เทฺว, ปจฺฉาชาเต เทฺว, อาเสวเน เทฺว, กเมฺม จตฺตาริ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร จตฺตาริ, อินฺทฺริเย จตฺตาริ, ฌาเน จตฺตาริ, มเคฺค จตฺตาริ, สมฺปยุเตฺต เทฺว, วิปฺปยุเตฺต ตีณิ, อตฺถิยา สตฺต, นตฺถิยา จตฺตาริ, วิคเต จตฺตาริ, อวิคเต สตฺตฯ
80. Hetuyā cattāri, ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca, anantare cattāri, samanantare cattāri, sahajāte pañca, aññamaññe dve, nissaye satta, upanissaye cattāri, purejāte dve, pacchājāte dve, āsevane dve, kamme cattāri, vipāke ekaṃ, āhāre cattāri, indriye cattāri, jhāne cattāri, magge cattāri, sampayutte dve, vippayutte tīṇi, atthiyā satta, natthiyā cattāri, vigate cattāri, avigate satta.
อนุโลมํฯ
Anulomaṃ.
ปจฺจนียุทฺธาโร
Paccanīyuddhāro
๘๑. ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
81. Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo. (2)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส จ ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Parāmāsasampayutto dhammo parāmāsasampayuttassa ca parāmāsavippayuttassa ca dhammassa sahajātapaccayena paccayo. (3)
๘๒. ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
82. Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsavippayuttassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… sahajātapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo… pacchājātapaccayena paccayo… kammapaccayena paccayo… āhārapaccayena paccayo… indriyapaccayena paccayo. (1)
ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ธโมฺม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmāsavippayutto dhammo parāmāsasampayuttassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… upanissayapaccayena paccayo… purejātapaccayena paccayo. (2)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต จ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต จ ธมฺมา ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปุเรชาตํฯ (๑)
Parāmāsasampayutto ca parāmāsavippayutto ca dhammā parāmāsasampayuttassa dhammassa sahajātaṃ, purejātaṃ. (1)
ปรามาสสมฺปยุโตฺต จ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต จ ธมฺมา ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํฯ (๒)
Parāmāsasampayutto ca parāmāsavippayutto ca dhammā parāmāsavippayuttassa dhammassa sahajātaṃ, pacchājātaṃ, āhāraṃ, indriyaṃ. (2)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. Paccayapaccanīyaṃ
๒. สงฺขฺยาวาโร
2. Saṅkhyāvāro
สุทฺธํ
Suddhaṃ
๘๓. นเหตุยา สตฺต, นอารมฺมเณ สตฺต, นอธิปติยา สตฺต, นอนนฺตเร สตฺต, นสมนนฺตเร สตฺต, นสหชาเต ปญฺจ, นอญฺญมเญฺญ ปญฺจ, นนิสฺสเย ปญฺจ, นอุปนิสฺสเย สตฺต, นปุเรชาเต ฉ, นปจฺฉาชาเต สตฺต (สพฺพตฺถ สตฺต), นมเคฺค สตฺต, นสมฺปยุเตฺต ปญฺจ, นวิปฺปยุเตฺต จตฺตาริ, โนอตฺถิยา จตฺตาริ, โนนตฺถิยา สตฺต, โนวิคเต สตฺต, โนอวิคเต จตฺตาริฯ
83. Nahetuyā satta, naārammaṇe satta, naadhipatiyā satta, naanantare satta, nasamanantare satta, nasahajāte pañca, naaññamaññe pañca, nanissaye pañca, naupanissaye satta, napurejāte cha, napacchājāte satta (sabbattha satta), namagge satta, nasampayutte pañca, navippayutte cattāri, noatthiyā cattāri, nonatthiyā satta, novigate satta, noavigate cattāri.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
3. Paccayānulomapaccanīyaṃ
เหตุทุกํ
Hetudukaṃ
๘๔. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ จตฺตาริ, นอธิปติยา จตฺตาริ, นอนนฺตเร จตฺตาริ, นสมนนฺตเร จตฺตาริ, นอญฺญมเญฺญ เทฺว, นอุปนิสฺสเย จตฺตาริ (สพฺพตฺถ จตฺตาริ), นมเคฺค จตฺตาริ, นสมฺปยุเตฺต เทฺว, นวิปฺปยุเตฺต เทฺว, โนนตฺถิยา จตฺตาริ, โนวิคเต จตฺตาริฯ
84. Hetupaccayā naārammaṇe cattāri, naadhipatiyā cattāri, naanantare cattāri, nasamanantare cattāri, naaññamaññe dve, naupanissaye cattāri (sabbattha cattāri), namagge cattāri, nasampayutte dve, navippayutte dve, nonatthiyā cattāri, novigate cattāri.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
4. Paccayapaccanīyānulomaṃ
๘๕. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ จตฺตาริ, อธิปติยา ปญฺจ (อนุโลมมาติกา กาตพฺพา)…เป.… อวิคเต สตฺตฯ
85. Nahetupaccayā ārammaṇe cattāri, adhipatiyā pañca (anulomamātikā kātabbā)…pe… avigate satta.
ปรามาสสมฺปยุตฺตทุกํ นิฎฺฐิตํฯ
Parāmāsasampayuttadukaṃ niṭṭhitaṃ.
๕๓. ปรามาสปรามฎฺฐทุกํ
53. Parāmāsaparāmaṭṭhadukaṃ
๑. ปฎิจฺจวาโร
1. Paṭiccavāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๘๖. ปรามาสเญฺจว ปรามฎฺฐญฺจ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสํ ปฎิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํฯ (๑)
86. Parāmāsañceva parāmaṭṭhañca dhammaṃ paṭicca parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsaṃ paṭicca sampayuttakā khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ. (1)
ปรามฎฺฐเญฺจว โน จ ปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามฎฺฐเญฺจว โน จ ปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.… ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อชฺฌตฺติกา มหาภูตา)ฯ (๑)
Parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe… paṭisandhikkhaṇe…pe… (yāva ajjhattikā mahābhūtā). (1)
ปรามฎฺฐเญฺจว โน จ ปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาโส เจว ปรามโฎฺฐ จ ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามเฎฺฐ เจว โน จ ปรามาเส ขเนฺธ ปฎิจฺจ ปรามาโสฯ (๒)
Parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāso ceva parāmaṭṭho ca dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmaṭṭhe ceva no ca parāmāse khandhe paṭicca parāmāso. (2)
ปรามฎฺฐเญฺจว โน จ ปรามาสํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาโส เจว ปรามโฎฺฐ จ ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ปรามฎฺฐเญฺจว โน จ ปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา ปรามาโส จ จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.…ฯ (๓)
Parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāso ceva parāmaṭṭho ca parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso ca dhammā uppajjanti hetupaccayā – parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā parāmāso ca cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe…. (3)
ปรามาสเญฺจว ปรามฎฺฐญฺจ ปรามฎฺฐเญฺจว โน จ ปรามาสญฺจ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามฎฺฐเญฺจว โน จ ปรามาสํ เอกํ ขนฺธญฺจ ปรามาสญฺจ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ จ…เป.… (สํขิตฺตํ)ฯ
Parāmāsañceva parāmaṭṭhañca parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsañca dhammaṃ paṭicca parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsaṃ ekaṃ khandhañca parāmāsañca paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe ca…pe… (saṃkhittaṃ).
๒-๖. สหชาต-ปจฺจย-นิสฺสย-สํสฎฺฐ-สมฺปยุตฺตวาโร
2-6. Sahajāta-paccaya-nissaya-saṃsaṭṭha-sampayuttavāro
(สเพฺพ วารา ยถา ปรามาสทุกํ เอวํ กาตพฺพํ นินฺนานากรณํฯ)
(Sabbe vārā yathā parāmāsadukaṃ evaṃ kātabbaṃ ninnānākaraṇaṃ.)
๗. ปญฺหาวาโร
7. Pañhāvāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๘๗. ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม ปรามฎฺฐสฺส เจว โน จ ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามฎฺฐา เจว โน จ ปรามาสา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฎิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (๑)
87. Parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo parāmaṭṭhassa ceva no ca parāmāsassa dhammassa hetupaccayena paccayo – parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo; paṭisandhikkhaṇe…pe…. (1)
ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส เจว ปรามฎฺฐสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามฎฺฐา เจว โน จ ปรามาสา เหตู ปรามาสสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๒)
Parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo parāmāsassa ceva parāmaṭṭhassa ca dhammassa hetupaccayena paccayo – parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsā hetū parāmāsassa hetupaccayena paccayo. (2)
ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส เจว ปรามฎฺฐสฺส จ ปรามฎฺฐสฺส เจว โน จ ปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามฎฺฐา เจว โน จ ปรามาสา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปรามาสสฺส จ จิตฺตสมุฎฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๓)
Parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo parāmāsassa ceva parāmaṭṭhassa ca parāmaṭṭhassa ceva no ca parāmāsassa ca dhammassa hetupaccayena paccayo – parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsā hetū sampayuttakānaṃ khandhānaṃ parāmāsassa ca cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ hetupaccayena paccayo. (3)
อารมฺมณปจฺจโย
Ārammaṇapaccayo
๘๘. ปรามาโส เจว ปรามโฎฺฐ จ ธโมฺม ปรามาสสฺส เจว ปรามฎฺฐสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (อารพฺภ กาตพฺพานิ ปรามาสทุกสทิสํ)ฯ
88. Parāmāso ceva parāmaṭṭho ca dhammo parāmāsassa ceva parāmaṭṭhassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo… tīṇi (ārabbha kātabbāni parāmāsadukasadisaṃ).
๘๙. ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม ปรามฎฺฐสฺส เจว โน จ ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค…เป.… วิจิกิจฺฉา, อุทฺธจฺจํ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… อริยา โคตฺรภุํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, โวทานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปหีเน กิเลเส…เป.… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส…เป.… ปุเพฺพ…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ ปรามเฎฺฐ เจว โน จ ปรามาเส ขเนฺธ อนิจฺจโต…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ ทิเพฺพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ (ยาว อาวชฺชนา สพฺพํ กาตพฺพํ)ฯ (๑)
89. Parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo parāmaṭṭhassa ceva no ca parāmāsassa dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ katvā taṃ paccavekkhati, assādeti abhinandati, taṃ ārabbha rāgo…pe… vicikicchā, uddhaccaṃ, domanassaṃ uppajjati, pubbe…pe… jhānā…pe… ariyā gotrabhuṃ paccavekkhanti, vodānaṃ paccavekkhanti, pahīne kilese…pe… vikkhambhite kilese…pe… pubbe…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ parāmaṭṭhe ceva no ca parāmāse khandhe aniccato…pe… domanassaṃ uppajjati. Dibbena cakkhunā rūpaṃ passati (yāva āvajjanā sabbaṃ kātabbaṃ). (1)
ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส เจว ปรามฎฺฐสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ ปรามเฎฺฐ เจว โน จ ปรามาเส ขเนฺธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ทิฎฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ (๒)
Parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo parāmāsassa ceva parāmaṭṭhassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ parāmaṭṭhe ceva no ca parāmāse khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha diṭṭhi uppajjati. (2)
ปรามโฎฺฐ เจว โน จ ปรามาโส ธโมฺม ปรามาสสฺส เจว ปรามฎฺฐสฺส จ ปรามฎฺฐสฺส เจว โน จ ปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป.… สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ปุเพฺพ…เป.… ฌานา…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ ปรามเฎฺฐ เจว โน จ ปรามาเส ขเนฺธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ปรามาโส จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ (๓)
Parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso dhammo parāmāsassa ceva parāmaṭṭhassa ca parāmaṭṭhassa ceva no ca parāmāsassa ca dhammassa ārammaṇapaccayena paccayo – dānaṃ…pe… sīlaṃ…pe… uposathakammaṃ…pe… pubbe…pe… jhānā…pe… cakkhuṃ…pe… vatthuṃ parāmaṭṭhe ceva no ca parāmāse khandhe assādeti abhinandati, taṃ ārabbha parāmāso ca sampayuttakā ca khandhā uppajjanti. (3)
(เอวํ อิตเรปิ ตีณิ อารพฺภ กาตพฺพานิฯ อิมํ ทุกํ ปรามาสทุกสทิสํฯ โลกุตฺตรํ ยหิํ น ลพฺภติ ตหิํ น กาตพฺพํฯ)
(Evaṃ itarepi tīṇi ārabbha kātabbāni. Imaṃ dukaṃ parāmāsadukasadisaṃ. Lokuttaraṃ yahiṃ na labbhati tahiṃ na kātabbaṃ.)
ปรามาสปรามฎฺฐทุกํ นิฎฺฐิตํฯ
Parāmāsaparāmaṭṭhadukaṃ niṭṭhitaṃ.
๕๔. ปรามาสวิปฺปยุตฺตปรามฎฺฐทุกํ
54. Parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhadukaṃ
๑. ปฎิจฺจวาโร
1. Paṭiccavāro
๑. ปจฺจยานุโลมํ
1. Paccayānulomaṃ
๑. วิภงฺควาโร
1. Vibhaṅgavāro
เหตุปจฺจโย
Hetupaccayo
๙๐. ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ปรามฎฺฐํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต ปรามโฎฺฐ ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ ปรามฎฺฐํ เอกํ ขนฺธํ ปฎิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฎฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… เทฺว ขเนฺธ…เป.…ฯ
90. Parāmāsavippayuttaṃ parāmaṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto parāmaṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā – parāmāsavippayuttaṃ parāmaṭṭhaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpaṃ…pe… dve khandhe…pe….
ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ อปรามฎฺฐํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ ปรามาสวิปฺปยุโตฺต อปรามโฎฺฐ ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ)ฯ
Parāmāsavippayuttaṃ aparāmaṭṭhaṃ dhammaṃ paṭicca parāmāsavippayutto aparāmaṭṭho dhammo uppajjati hetupaccayā (saṃkhittaṃ).
(ยถา จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกํ เอวํ กาตพฺพํ นินฺนานากรณํฯ)
(Yathā cūḷantaraduke lokiyadukaṃ evaṃ kātabbaṃ ninnānākaraṇaṃ.)
ปรามาสวิปฺปยุตฺตปรามฎฺฐทุกํ นิฎฺฐิตํฯ
Parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhadukaṃ niṭṭhitaṃ.
ปรามาสโคจฺฉกํ นิฎฺฐิตํฯ
Parāmāsagocchakaṃ niṭṭhitaṃ.