Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
๓. ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา
3. Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
๒๒๑. ตติเย ปาฬิยํ ภตฺตปฎิปาฎิ อฎฺฐิตาติ กุลปฎิปาฎิยา ทาตพฺพา ภตฺตปฎิปาฎิ อฎฺฐิตา น ฐิตา, อโพฺพจฺฉินฺนา นิรนฺตรปฺปวตฺตาติ อโตฺถฯ พทรผลานิ ปกฺขิปิตฺวา ปกฺกยาคุอาทิกํ ‘‘พทรสาฬว’’นฺติ วุจฺจติฯ
221. Tatiye pāḷiyaṃ bhattapaṭipāṭi aṭṭhitāti kulapaṭipāṭiyā dātabbā bhattapaṭipāṭi aṭṭhitā na ṭhitā, abbocchinnā nirantarappavattāti attho. Badaraphalāni pakkhipitvā pakkayāguādikaṃ ‘‘badarasāḷava’’nti vuccati.
ปาฬิยํ ปรมฺปรโภชเนติ เยน ปฐมํ นิมนฺติโต, ตสฺส โภชนโต ปรสฺส โภชนสฺส ภุญฺชเนฯ วิกปฺปนาว อิธ อนุปญฺญตฺติวเสน มาติกายํ อนาโรปิตาปิ ปริวาเร ‘‘จตโสฺส อนุปญฺญตฺติโย’’ติ (ปริ. ๘๖) อนุปญฺญตฺติยํ คณิตาฯ ตตฺถ กิญฺจาปิ อฎฺฐกถายํ มหาปจฺจริวาทสฺส ปจฺฉา กถเนน ปรมฺมุขาวิกปฺปนา ปติฎฺฐปิตา, ตถาปิ สมฺมุขาวิกปฺปนาปิ คเหตพฺพาวฯ เตเนว มาติกาฎฺฐกถายมฺปิ ‘‘โย ภิกฺขุ ปญฺจสุ สหธมฺมิเกสุ อญฺญตรสฺส ‘มยฺหํ ภตฺตปจฺจาสํ ตุยฺหํ ทมฺมี’ติ วา ‘วิกเปฺปมี’ติ วา เอวํ สมฺมุขา’’ติอาทิ (กงฺขา. อฎฺฐ. ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา) วุตฺตํฯ
Pāḷiyaṃ paramparabhojaneti yena paṭhamaṃ nimantito, tassa bhojanato parassa bhojanassa bhuñjane. Vikappanāva idha anupaññattivasena mātikāyaṃ anāropitāpi parivāre ‘‘catasso anupaññattiyo’’ti (pari. 86) anupaññattiyaṃ gaṇitā. Tattha kiñcāpi aṭṭhakathāyaṃ mahāpaccarivādassa pacchā kathanena parammukhāvikappanā patiṭṭhapitā, tathāpi sammukhāvikappanāpi gahetabbāva. Teneva mātikāṭṭhakathāyampi ‘‘yo bhikkhu pañcasu sahadhammikesu aññatarassa ‘mayhaṃ bhattapaccāsaṃ tuyhaṃ dammī’ti vā ‘vikappemī’ti vā evaṃ sammukhā’’tiādi (kaṅkhā. aṭṭha. paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā) vuttaṃ.
๒๒๙. ขีรํ วา รสํ วาติ ปญฺจโภชนามิสํ ภตฺตโต อุปริ ฐิตํ สนฺธาย วุตฺตํฯ ตญฺหิ อโภชนตฺตา อุปฺปฎิปาฎิยา ปิวโตปิ อนาปตฺติฯ เตนาห ‘‘ภุญฺชเนฺตนา’’ติอาทิฯ
229.Khīraṃ vā rasaṃ vāti pañcabhojanāmisaṃ bhattato upari ṭhitaṃ sandhāya vuttaṃ. Tañhi abhojanattā uppaṭipāṭiyā pivatopi anāpatti. Tenāha ‘‘bhuñjantenā’’tiādi.
วิกปฺปนาย อกรณโต อกิริยาวเสน อิทํ วาจายปิ สมุฎฺฐิตนฺติ อาห ‘‘วจีกมฺม’’นฺติฯ ปรมฺปรโภชนตา, สมยาภาโว, อโชฺฌหรณนฺติ อิมาเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ
Vikappanāya akaraṇato akiriyāvasena idaṃ vācāyapi samuṭṭhitanti āha ‘‘vacīkamma’’nti. Paramparabhojanatā, samayābhāvo, ajjhoharaṇanti imānettha tīṇi aṅgāni.
ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๔. โภชนวโคฺค • 4. Bhojanavaggo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๓. ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๓. ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๓. ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๓. ปรมฺปรโภชนสิกฺขาปทํ • 3. Paramparabhojanasikkhāpadaṃ