Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កង្ខាវិតរណី-អភិនវ-ដីកា • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
៣. បរម្បរភោជនសិក្ខាបទវណ្ណនា
3. Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
គណភោជនេ វុត្តនយេនេវាតិ ភិក្ខុំ ឧបសង្កមិត្វា ‘‘តុម្ហេ, ភន្តេ, ឱទនេន និមន្តេមិ, ឱទនំ មេ គណ្ហថា’’តិអាទិនា (បាចិ. អដ្ឋ. ២១៧-២១៨) នយេន យេន កេនចិ វេវចនេន វា ភាសន្តរេន វា បញ្ចន្នំ ភោជនានំ អញ្ញតរស្ស នាមំ គហេត្វា និមន្តេតីតិ វុត្តេនេវ នយេន ។ និមន្តិតស្សាតិ អកប្បិយនិមន្តនេន និមន្តិតស្ស។ អវិកប្បេត្វាតិ សម្មុខាសម្មុខវសេន អវិកប្បេត្វា, អបរិច្ចជិត្វាតិ អត្ថោ។ អយញ្ហិ ភត្តវិកប្បនា នាម សម្មុខាបរម្មុខាបិ វដ្ដតិ។ តេនាហ ‘‘យោ ភិក្ខុ បញ្ចសុ សហធម្មិកេសូ’’តិអាទិ។
Gaṇabhojane vuttanayenevāti bhikkhuṃ upasaṅkamitvā ‘‘tumhe, bhante, odanena nimantemi, odanaṃ me gaṇhathā’’tiādinā (pāci. aṭṭha. 217-218) nayena yena kenaci vevacanena vā bhāsantarena vā pañcannaṃ bhojanānaṃ aññatarassa nāmaṃ gahetvā nimantetīti vutteneva nayena . Nimantitassāti akappiyanimantanena nimantitassa. Avikappetvāti sammukhāsammukhavasena avikappetvā, apariccajitvāti attho. Ayañhi bhattavikappanā nāma sammukhāparammukhāpi vaṭṭati. Tenāha ‘‘yo bhikkhu pañcasu sahadhammikesū’’tiādi.
អញ្ញត្រ និមន្តនភោជនវត្ថុស្មិន្តិ អញ្ញត្រ បឋមំ និមន្តិតា ហុត្វា អញ្ញស្មិំ និមន្តនេ ភុញ្ជនវត្ថុស្មិំ។ យទិ តិវិធា អនុបញ្ញត្តិ, អថ កស្មា បរិវារេ ‘‘ចតស្សោ អនុបញ្ញត្តិយោ’’តិ វុត្តន្តិ អាហ ‘‘បរិវារេ បនា’’តិអាទិ។ វិកប្បនម្បិ គហេត្វាតិ វិកប្បនានុជាននម្បិ អនុបញ្ញត្តិសមានន្តិ អនុបញ្ញត្តិភាវេន គហេត្វា។ ឯកសំសដ្ឋានីតិ ឯកស្មិំ មិស្សិតានិ។ ឥទំ វុត្តំ ហោតិ (បាចិ. អដ្ឋ. ២២៩) – ទ្វេ តីណិ កុលានិ និមន្តេត្វា ឯកស្មិំ ឋានេ និសីទាបេត្វា ឥតោ ចិតោ ច អាហរិត្វា ភត្តំ អាកិរន្តិ, សូបព្យញ្ជនំ អាកិរន្តិ, ឯកមិស្សកំ ហោតិ, ឯត្ថ អនាបត្តីតិ។ សចេ បន មូលនិមន្តនំ ហេដ្ឋា ហោតិ, បច្ឆិមំ បច្ឆិមំ ឧបរិ, តំ ឧបរិតោ បដ្ឋាយ ភុញ្ជន្តស្ស អាបត្តិ។ ហត្ថំ បន អន្តោ បវេសេត្វា បឋមនិមន្តនតោ ឯកម្បិ កពឡំ ឧទ្ធរិត្វា ភុត្តកាលតោ បដ្ឋាយ យថា តថា វា ភុញ្ជន្តស្ស អនាបត្តិ។ ទ្វេ តីណិ និមន្តនានិ ឯកតោ វា កត្វា ភុញ្ជតីតិ ទ្វេ តីណិ និមន្តនានិ ឯកតោ បក្ខិបិត្វា មិស្សេត្វា ឯកំ កត្វា ភុញ្ជតីតិ អត្ថោ។ ‘‘សកលេន គាមេន វា’’តិអាទីសុ សកលេន គាមេន ឯកតោ ហុត្វា និមន្តិតស្សេវ យត្ថ កត្ថចិ ភុញ្ជតោ អនាបត្តិ។ បូគេបិ ឯសេវ នយោ។ និមន្តិយមានោ វា ‘‘ភិក្ខំ គហេស្សាមី’’តិ វទតីតិ ‘‘ភត្តំ គណ្ហា’’តិ និមន្តិយមានោ ‘‘ន មយ្ហំ តវ ភត្តេន អត្ថោ, ភិក្ខំ គហេស្សាមី’’តិ ភណតិ។ កិរិយាកិរិយន្តិ ឯត្ថ ភោជនំ កិរិយំ, អវិកប្បនំ អកិរិយំ។
Aññatra nimantanabhojanavatthusminti aññatra paṭhamaṃ nimantitā hutvā aññasmiṃ nimantane bhuñjanavatthusmiṃ. Yadi tividhā anupaññatti, atha kasmā parivāre ‘‘catasso anupaññattiyo’’ti vuttanti āha ‘‘parivāre panā’’tiādi. Vikappanampi gahetvāti vikappanānujānanampi anupaññattisamānanti anupaññattibhāvena gahetvā. Ekasaṃsaṭṭhānīti ekasmiṃ missitāni. Idaṃ vuttaṃ hoti (pāci. aṭṭha. 229) – dve tīṇi kulāni nimantetvā ekasmiṃ ṭhāne nisīdāpetvā ito cito ca āharitvā bhattaṃ ākiranti, sūpabyañjanaṃ ākiranti, ekamissakaṃ hoti, ettha anāpattīti. Sace pana mūlanimantanaṃ heṭṭhā hoti, pacchimaṃ pacchimaṃ upari, taṃ uparito paṭṭhāya bhuñjantassa āpatti. Hatthaṃ pana anto pavesetvā paṭhamanimantanato ekampi kabaḷaṃ uddharitvā bhuttakālato paṭṭhāya yathā tathā vā bhuñjantassa anāpatti. Dve tīṇi nimantanāni ekato vā katvā bhuñjatīti dve tīṇi nimantanāni ekato pakkhipitvā missetvā ekaṃ katvā bhuñjatīti attho. ‘‘Sakalena gāmena vā’’tiādīsu sakalena gāmena ekato hutvā nimantitasseva yattha katthaci bhuñjato anāpatti. Pūgepi eseva nayo. Nimantiyamāno vā ‘‘bhikkhaṃ gahessāmī’’ti vadatīti ‘‘bhattaṃ gaṇhā’’ti nimantiyamāno ‘‘na mayhaṃ tava bhattena attho, bhikkhaṃ gahessāmī’’ti bhaṇati. Kiriyākiriyanti ettha bhojanaṃ kiriyaṃ, avikappanaṃ akiriyaṃ.
បរម្បរភោជនសិក្ខាបទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.