| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਅਭਿਨવ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
੩. ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
3. Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ਗਣਭੋਜਨੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਓਦਨੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤੇਮਿ, ਓਦਨਂ ਮੇ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨੧੭-੨੧੮) ਨਯੇਨ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ વੇવਚਨੇਨ વਾ ਭਾਸਨ੍ਤਰੇਨ વਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤੇਨੇવ ਨਯੇਨ । ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਨਿਮਨ੍ਤਨੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਸ੍ਸ। ਅવਿਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾਤਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾਸਮ੍ਮੁਖવਸੇਨ ਅવਿਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ, ਅਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਭਤ੍ਤવਿਕਪ੍ਪਨਾ ਨਾਮ ਸਮ੍ਮੁਖਾਪਰਮ੍ਮੁਖਾਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿ।
Gaṇabhojane vuttanayenevāti bhikkhuṃ upasaṅkamitvā ‘‘tumhe, bhante, odanena nimantemi, odanaṃ me gaṇhathā’’tiādinā (pāci. aṭṭha. 217-218) nayena yena kenaci vevacanena vā bhāsantarena vā pañcannaṃ bhojanānaṃ aññatarassa nāmaṃ gahetvā nimantetīti vutteneva nayena . Nimantitassāti akappiyanimantanena nimantitassa. Avikappetvāti sammukhāsammukhavasena avikappetvā, apariccajitvāti attho. Ayañhi bhattavikappanā nāma sammukhāparammukhāpi vaṭṭati. Tenāha ‘‘yo bhikkhu pañcasu sahadhammikesū’’tiādi.
ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਨਿਮਨ੍ਤਨਭੋਜਨવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਠਮਂ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਨਿਮਨ੍ਤਨੇ ਭੁਞ੍ਜਨવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ। ਯਦਿ ਤਿવਿਧਾ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਪਰਿવਾਰੇ ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰਿવਾਰੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। વਿਕਪ੍ਪਨਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍વਾਤਿ વਿਕਪ੍ਪਨਾਨੁਜਾਨਨਮ੍ਪਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਭਾવੇਨ ਗਹੇਤ੍વਾ। ਏਕਸਂਸਟ੍ਠਾਨੀਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਮਿਸ੍ਸਿਤਾਨਿ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨੨੯) – ਦ੍વੇ ਤੀਣਿ ਕੁਲਾਨਿ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍વਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਭਤ੍ਤਂ ਆਕਿਰਨ੍ਤਿ, ਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਆਕਿਰਨ੍ਤਿ, ਏਕਮਿਸ੍ਸਕਂ ਹੋਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਮੂਲਨਿਮਨ੍ਤਨਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਹੋਤਿ, ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਉਪਰਿ, ਤਂ ਉਪਰਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ। ਹਤ੍ਥਂ ਪਨ ਅਨ੍ਤੋ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਪਠਮਨਿਮਨ੍ਤਨਤੋ ਏਕਮ੍ਪਿ ਕਬਲ਼ਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਭੁਤ੍ਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਥਾ ਤਥਾ વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਦ੍વੇ ਤੀਣਿ ਨਿਮਨ੍ਤਨਾਨਿ ਏਕਤੋ વਾ ਕਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਤੀਤਿ ਦ੍વੇ ਤੀਣਿ ਨਿਮਨ੍ਤਨਾਨਿ ਏਕਤੋ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਏਕਂ ਕਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਸਕਲੇਨ ਗਾਮੇਨ વਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਕਲੇਨ ਗਾਮੇਨ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਸ੍ਸੇવ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਭੁਞ੍ਜਤੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਪੂਗੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਨਿਮਨ੍ਤਿਯਮਾਨੋ વਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਦਤੀਤਿ ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਯਮਾਨੋ ‘‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਤવ ਭਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਥੋ, ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਣਤਿ। ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭੋਜਨਂ ਕਿਰਿਯਂ, ਅવਿਕਪ੍ਪਨਂ ਅਕਿਰਿਯਂ।
Aññatra nimantanabhojanavatthusminti aññatra paṭhamaṃ nimantitā hutvā aññasmiṃ nimantane bhuñjanavatthusmiṃ. Yadi tividhā anupaññatti, atha kasmā parivāre ‘‘catasso anupaññattiyo’’ti vuttanti āha ‘‘parivāre panā’’tiādi. Vikappanampi gahetvāti vikappanānujānanampi anupaññattisamānanti anupaññattibhāvena gahetvā. Ekasaṃsaṭṭhānīti ekasmiṃ missitāni. Idaṃ vuttaṃ hoti (pāci. aṭṭha. 229) – dve tīṇi kulāni nimantetvā ekasmiṃ ṭhāne nisīdāpetvā ito cito ca āharitvā bhattaṃ ākiranti, sūpabyañjanaṃ ākiranti, ekamissakaṃ hoti, ettha anāpattīti. Sace pana mūlanimantanaṃ heṭṭhā hoti, pacchimaṃ pacchimaṃ upari, taṃ uparito paṭṭhāya bhuñjantassa āpatti. Hatthaṃ pana anto pavesetvā paṭhamanimantanato ekampi kabaḷaṃ uddharitvā bhuttakālato paṭṭhāya yathā tathā vā bhuñjantassa anāpatti. Dve tīṇi nimantanāni ekato vā katvā bhuñjatīti dve tīṇi nimantanāni ekato pakkhipitvā missetvā ekaṃ katvā bhuñjatīti attho. ‘‘Sakalena gāmena vā’’tiādīsu sakalena gāmena ekato hutvā nimantitasseva yattha katthaci bhuñjato anāpatti. Pūgepi eseva nayo. Nimantiyamāno vā ‘‘bhikkhaṃ gahessāmī’’ti vadatīti ‘‘bhattaṃ gaṇhā’’ti nimantiyamāno ‘‘na mayhaṃ tava bhattena attho, bhikkhaṃ gahessāmī’’ti bhaṇati. Kiriyākiriyanti ettha bhojanaṃ kiriyaṃ, avikappanaṃ akiriyaṃ.
ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paramparabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
