Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๔. ปารงฺคมสุตฺตํ
4. Pāraṅgamasuttaṃ
๓๔. สาวตฺถินิทานํฯ ‘‘อฎฺฐิเม, ภิกฺขเว, ธมฺมา ภาวิตา พหุลีกตา อปารา ปารํ คมนาย สํวตฺตนฺติฯ กตเม อฎฺฐ? เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฎฺฐิ…เป.… สมฺมาสมาธิฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, อฎฺฐ ธมฺมา ภาวิตา พหุลีกตา อปารา ปารํ คมนาย สํวตฺตนฺตี’’ติฯ
34. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Aṭṭhime, bhikkhave, dhammā bhāvitā bahulīkatā apārā pāraṃ gamanāya saṃvattanti. Katame aṭṭha? Seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi. Ime kho, bhikkhave, aṭṭha dhammā bhāvitā bahulīkatā apārā pāraṃ gamanāya saṃvattantī’’ti.
อิทมโวจ ภควาฯ อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
‘‘อปฺปกา เต มนุเสฺสสุ, เย ชนา ปารคามิโน;
‘‘Appakā te manussesu, ye janā pāragāmino;
อถายํ อิตรา ปชา, ตีรเมวานุธาวติฯ
Athāyaṃ itarā pajā, tīramevānudhāvati.
‘‘เย จ โข สมฺมทกฺขาเต, ธเมฺม ธมฺมานุวตฺติโน;
‘‘Ye ca kho sammadakkhāte, dhamme dhammānuvattino;
เต ชนา ปารเมสฺสนฺติ, มจฺจุเธยฺยํ สุทุตฺตรํฯ
Te janā pāramessanti, maccudheyyaṃ suduttaraṃ.
‘‘กณฺหํ ธมฺมํ วิปฺปหาย, สุกฺกํ ภาเวถ ปณฺฑิโต;
‘‘Kaṇhaṃ dhammaṃ vippahāya, sukkaṃ bhāvetha paṇḍito;
โอกา อโนกมาคมฺม, วิเวเก ยตฺถ ทูรมํฯ
Okā anokamāgamma, viveke yattha dūramaṃ.
‘‘ตตฺราภิรติมิเจฺฉยฺย, หิตฺวา กาเม อกิญฺจโน;
‘‘Tatrābhiratimiccheyya, hitvā kāme akiñcano;
ปริโยทเปยฺย อตฺตานํ, จิตฺตเกฺลเสหิ ปณฺฑิโตฯ
Pariyodapeyya attānaṃ, cittaklesehi paṇḍito.
‘‘เยสํ สโมฺพธิยเงฺคสุ, สมฺมา จิตฺตํ สุภาวิตํ;
‘‘Yesaṃ sambodhiyaṅgesu, sammā cittaṃ subhāvitaṃ;
อาทานปฎินิสฺสเคฺค, อนุปาทาย เย รตา;
Ādānapaṭinissagge, anupādāya ye ratā;
ขีณาสวา ชุติมโนฺต, เต โลเก ปรินิพฺพุตา’’ติฯ จตุตฺถํ;
Khīṇāsavā jutimanto, te loke parinibbutā’’ti. catutthaṃ;
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๔. ปฎิปตฺติวคฺควณฺณนา • 4. Paṭipattivaggavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๔. ปฎิปตฺติวคฺควณฺณนา • 4. Paṭipattivaggavaṇṇanā