Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi |
೧೦. ಪಾರಾಪರಿಯತ್ಥೇರಗಾಥಾ
10. Pārāpariyattheragāthā
೯೨೦.
920.
ಸಮಣಸ್ಸ ಅಹು ಚಿನ್ತಾ, ಪುಪ್ಫಿತಮ್ಹಿ ಮಹಾವನೇ।
Samaṇassa ahu cintā, pupphitamhi mahāvane;
ಏಕಗ್ಗಸ್ಸ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ, ಪವಿವಿತ್ತಸ್ಸ ಝಾಯಿನೋ॥
Ekaggassa nisinnassa, pavivittassa jhāyino.
೯೨೧.
921.
‘‘ಅಞ್ಞಥಾ ಲೋಕನಾಥಮ್ಹಿ, ತಿಟ್ಠನ್ತೇ ಪುರಿಸುತ್ತಮೇ।
‘‘Aññathā lokanāthamhi, tiṭṭhante purisuttame;
ಇರಿಯಂ ಆಸಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ, ಅಞ್ಞಥಾ ದಾನಿ ದಿಸ್ಸತಿ॥
Iriyaṃ āsi bhikkhūnaṃ, aññathā dāni dissati.
೯೨೨.
922.
‘‘ಸೀತವಾತಪರಿತ್ತಾನಂ, ಹಿರಿಕೋಪೀನಛಾದನಂ।
‘‘Sītavātaparittānaṃ, hirikopīnachādanaṃ;
ಮತ್ತಟ್ಠಿಯಂ ಅಭುಞ್ಜಿಂಸು, ಸನ್ತುಟ್ಠಾ ಇತರೀತರೇ॥
Mattaṭṭhiyaṃ abhuñjiṃsu, santuṭṭhā itarītare.
೯೨೩.
923.
‘‘ಪಣೀತಂ ಯದಿ ವಾ ಲೂಖಂ, ಅಪ್ಪಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಬಹುಂ।
‘‘Paṇītaṃ yadi vā lūkhaṃ, appaṃ vā yadi vā bahuṃ;
ಯಾಪನತ್ಥಂ ಅಭುಞ್ಜಿಂಸು, ಅಗಿದ್ಧಾ ನಾಧಿಮುಚ್ಛಿತಾ॥
Yāpanatthaṃ abhuñjiṃsu, agiddhā nādhimucchitā.
೯೨೪.
924.
‘‘ಜೀವಿತಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಾರೇ, ಭೇಸಜ್ಜೇ ಅಥ ಪಚ್ಚಯೇ।
‘‘Jīvitānaṃ parikkhāre, bhesajje atha paccaye;
ನ ಬಾಳ್ಹಂ ಉಸ್ಸುಕಾ ಆಸುಂ, ಯಥಾ ತೇ ಆಸವಕ್ಖಯೇ॥
Na bāḷhaṃ ussukā āsuṃ, yathā te āsavakkhaye.
೯೨೫.
925.
‘‘ಅರಞ್ಞೇ ರುಕ್ಖಮೂಲೇಸು, ಕನ್ದರಾಸು ಗುಹಾಸು ಚ।
‘‘Araññe rukkhamūlesu, kandarāsu guhāsu ca;
ವಿವೇಕಮನುಬ್ರೂಹನ್ತಾ, ವಿಹಂಸು ತಪ್ಪರಾಯನಾ॥
Vivekamanubrūhantā, vihaṃsu tapparāyanā.
೯೨೬.
926.
‘‘ನೀಚಾ ನಿವಿಟ್ಠಾ ಸುಭರಾ, ಮುದೂ ಅತ್ಥದ್ಧಮಾನಸಾ।
‘‘Nīcā niviṭṭhā subharā, mudū atthaddhamānasā;
ಅಬ್ಯಾಸೇಕಾ ಅಮುಖರಾ, ಅತ್ಥಚಿನ್ತಾ ವಸಾನುಗಾ॥
Abyāsekā amukharā, atthacintā vasānugā.
೯೨೭.
927.
‘‘ತತೋ ಪಾಸಾದಿಕಂ ಆಸಿ, ಗತಂ ಭುತ್ತಂ ನಿಸೇವಿತಂ।
‘‘Tato pāsādikaṃ āsi, gataṃ bhuttaṃ nisevitaṃ;
ಸಿನಿದ್ಧಾ ತೇಲಧಾರಾವ, ಅಹೋಸಿ ಇರಿಯಾಪಥೋ॥
Siniddhā teladhārāva, ahosi iriyāpatho.
೯೨೮.
928.
‘‘ಸಬ್ಬಾಸವಪರಿಕ್ಖೀಣಾ, ಮಹಾಝಾಯೀ ಮಹಾಹಿತಾ।
‘‘Sabbāsavaparikkhīṇā, mahājhāyī mahāhitā;
ನಿಬ್ಬುತಾ ದಾನಿ ತೇ ಥೇರಾ, ಪರಿತ್ತಾ ದಾನಿ ತಾದಿಸಾ॥
Nibbutā dāni te therā, parittā dāni tādisā.
೯೨೯.
929.
‘‘ಕುಸಲಾನಞ್ಚ ಧಮ್ಮಾನಂ, ಪಞ್ಞಾಯ ಚ ಪರಿಕ್ಖಯಾ।
‘‘Kusalānañca dhammānaṃ, paññāya ca parikkhayā;
ಸಬ್ಬಾಕಾರವರೂಪೇತಂ, ಲುಜ್ಜತೇ ಜಿನಸಾಸನಂ॥
Sabbākāravarūpetaṃ, lujjate jinasāsanaṃ.
೯೩೦.
930.
‘‘ಪಾಪಕಾನಞ್ಚ ಧಮ್ಮಾನಂ, ಕಿಲೇಸಾನಞ್ಚ ಯೋ ಉತು।
‘‘Pāpakānañca dhammānaṃ, kilesānañca yo utu;
ಉಪಟ್ಠಿತಾ ವಿವೇಕಾಯ, ಯೇ ಚ ಸದ್ಧಮ್ಮಸೇಸಕಾ॥
Upaṭṭhitā vivekāya, ye ca saddhammasesakā.
೯೩೧.
931.
‘‘ತೇ ಕಿಲೇಸಾ ಪವಡ್ಢನ್ತಾ, ಆವಿಸನ್ತಿ ಬಹುಂ ಜನಂ।
‘‘Te kilesā pavaḍḍhantā, āvisanti bahuṃ janaṃ;
ಕೀಳನ್ತಿ ಮಞ್ಞೇ ಬಾಲೇಹಿ, ಉಮ್ಮತ್ತೇಹಿವ ರಕ್ಖಸಾ॥
Kīḷanti maññe bālehi, ummattehiva rakkhasā.
೯೩೨.
932.
‘‘ಕಿಲೇಸೇಹಾಭಿಭೂತಾ ತೇ, ತೇನ ತೇನ ವಿಧಾವಿತಾ।
‘‘Kilesehābhibhūtā te, tena tena vidhāvitā;
ನರಾ ಕಿಲೇಸವತ್ಥೂಸು, ಸಸಙ್ಗಾಮೇವ ಘೋಸಿತೇ॥
Narā kilesavatthūsu, sasaṅgāmeva ghosite.
೯೩೩.
933.
‘‘ಪರಿಚ್ಚಜಿತ್ವಾ ಸದ್ಧಮ್ಮಂ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞೇಹಿ ಭಣ್ಡರೇ।
‘‘Pariccajitvā saddhammaṃ, aññamaññehi bhaṇḍare;
ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಿ ಅನ್ವೇನ್ತಾ, ಇದಂ ಸೇಯ್ಯೋತಿ ಮಞ್ಞರೇ॥
Diṭṭhigatāni anventā, idaṃ seyyoti maññare.
೯೩೪.
934.
‘‘ಧನಞ್ಚ ಪುತ್ತಂ ಭರಿಯಞ್ಚ, ಛಡ್ಡಯಿತ್ವಾನ ನಿಗ್ಗತಾ।
‘‘Dhanañca puttaṃ bhariyañca, chaḍḍayitvāna niggatā;
ಕಟಚ್ಛುಭಿಕ್ಖಹೇತೂಪಿ, ಅಕಿಚ್ಛಾನಿ ನಿಸೇವರೇ॥
Kaṭacchubhikkhahetūpi, akicchāni nisevare.
೯೩೫.
935.
‘‘ಉದರಾವದೇಹಕಂ ಭುತ್ವಾ, ಸಯನ್ತುತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕಾ।
‘‘Udarāvadehakaṃ bhutvā, sayantuttānaseyyakā;
ಕಥಂ ವತ್ತೇನ್ತಿ 1 ಪಟಿಬುದ್ಧಾ, ಯಾ ಕಥಾ ಸತ್ಥುಗರಹಿತಾ॥
Kathaṃ vattenti 2 paṭibuddhā, yā kathā satthugarahitā.
೯೩೬.
936.
೯೩೭.
937.
‘‘ಮತ್ತಿಕಂ ತೇಲಚುಣ್ಣಞ್ಚ, ಉದಕಾಸನಭೋಜನಂ।
‘‘Mattikaṃ telacuṇṇañca, udakāsanabhojanaṃ;
ಗಿಹೀನಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಆಕಙ್ಖನ್ತಾ ಬಹುತ್ತರಂ॥
Gihīnaṃ upanāmenti, ākaṅkhantā bahuttaraṃ.
೯೩೮.
938.
‘‘ದನ್ತಪೋನಂ ಕಪಿತ್ಥಞ್ಚ, ಪುಪ್ಫಂ ಖಾದನಿಯಾನಿ ಚ।
‘‘Dantaponaṃ kapitthañca, pupphaṃ khādaniyāni ca;
ಪಿಣ್ಡಪಾತೇ ಚ ಸಮ್ಪನ್ನೇ, ಅಮ್ಬೇ ಆಮಲಕಾನಿ ಚ॥
Piṇḍapāte ca sampanne, ambe āmalakāni ca.
೯೩೯.
939.
‘‘ಭೇಸಜ್ಜೇಸು ಯಥಾ ವೇಜ್ಜಾ, ಕಿಚ್ಚಾಕಿಚ್ಚೇ ಯಥಾ ಗಿಹೀ।
‘‘Bhesajjesu yathā vejjā, kiccākicce yathā gihī;
ಗಣಿಕಾವ ವಿಭೂಸಾಯಂ, ಇಸ್ಸರೇ ಖತ್ತಿಯಾ ಯಥಾ॥
Gaṇikāva vibhūsāyaṃ, issare khattiyā yathā.
೯೪೦.
940.
‘‘ನೇಕತಿಕಾ ವಞ್ಚನಿಕಾ, ಕೂಟಸಕ್ಖೀ ಅಪಾಟುಕಾ।
‘‘Nekatikā vañcanikā, kūṭasakkhī apāṭukā;
ಬಹೂಹಿ ಪರಿಕಪ್ಪೇಹಿ, ಆಮಿಸಂ ಪರಿಭುಞ್ಜರೇ॥
Bahūhi parikappehi, āmisaṃ paribhuñjare.
೯೪೧.
941.
‘‘ಲೇಸಕಪ್ಪೇ ಪರಿಯಾಯೇ, ಪರಿಕಪ್ಪೇನುಧಾವಿತಾ।
‘‘Lesakappe pariyāye, parikappenudhāvitā;
ಜೀವಿಕತ್ಥಾ ಉಪಾಯೇನ, ಸಙ್ಕಡ್ಢನ್ತಿ ಬಹುಂ ಧನಂ॥
Jīvikatthā upāyena, saṅkaḍḍhanti bahuṃ dhanaṃ.
೯೪೨.
942.
‘‘ಉಪಟ್ಠಾಪೇನ್ತಿ ಪರಿಸಂ, ಕಮ್ಮತೋ ನೋ ಚ ಧಮ್ಮತೋ।
‘‘Upaṭṭhāpenti parisaṃ, kammato no ca dhammato;
ಧಮ್ಮಂ ಪರೇಸಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ಲಾಭತೋ ನೋ ಚ ಅತ್ಥತೋ॥
Dhammaṃ paresaṃ desenti, lābhato no ca atthato.
೯೪೩.
943.
‘‘ಸಙ್ಘಲಾಭಸ್ಸ ಭಣ್ಡನ್ತಿ, ಸಙ್ಘತೋ ಪರಿಬಾಹಿರಾ।
‘‘Saṅghalābhassa bhaṇḍanti, saṅghato paribāhirā;
ಪರಲಾಭೋಪಜೀವನ್ತಾ, ಅಹಿರೀಕಾ ನ ಲಜ್ಜರೇ॥
Paralābhopajīvantā, ahirīkā na lajjare.
೯೪೪.
944.
‘‘ನಾನುಯುತ್ತಾ ತಥಾ ಏಕೇ, ಮುಣ್ಡಾ ಸಙ್ಘಾಟಿಪಾರುತಾ।
‘‘Nānuyuttā tathā eke, muṇḍā saṅghāṭipārutā;
ಸಮ್ಭಾವನಂಯೇವಿಚ್ಛನ್ತಿ, ಲಾಭಸಕ್ಕಾರಮುಚ್ಛಿತಾ॥
Sambhāvanaṃyevicchanti, lābhasakkāramucchitā.
೯೪೫.
945.
‘‘ಏವಂ ನಾನಪ್ಪಯಾತಮ್ಹಿ, ನ ದಾನಿ ಸುಕರಂ ತಥಾ।
‘‘Evaṃ nānappayātamhi, na dāni sukaraṃ tathā;
ಅಫುಸಿತಂ ವಾ ಫುಸಿತುಂ, ಫುಸಿತಂ ವಾನುರಕ್ಖಿತುಂ॥
Aphusitaṃ vā phusituṃ, phusitaṃ vānurakkhituṃ.
೯೪೬.
946.
‘‘ಯಥಾ ಕಣ್ಟಕಟ್ಠಾನಮ್ಹಿ, ಚರೇಯ್ಯ ಅನುಪಾಹನೋ।
‘‘Yathā kaṇṭakaṭṭhānamhi, careyya anupāhano;
ಸತಿಂ ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾನ, ಏವಂ ಗಾಮೇ ಮುನೀ ಚರೇ॥
Satiṃ upaṭṭhapetvāna, evaṃ gāme munī care.
೯೪೭.
947.
‘‘ಸರಿತ್ವಾ ಪುಬ್ಬಕೇ ಯೋಗೀ, ತೇಸಂ ವತ್ತಮನುಸ್ಸರಂ।
‘‘Saritvā pubbake yogī, tesaṃ vattamanussaraṃ;
ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಪಚ್ಛಿಮೋ ಕಾಲೋ, ಫುಸೇಯ್ಯ ಅಮತಂ ಪದಂ॥
Kiñcāpi pacchimo kālo, phuseyya amataṃ padaṃ.
೯೪೮.
948.
‘‘ಇದಂ ವತ್ವಾ ಸಾಲವನೇ, ಸಮಣೋ ಭಾವಿತಿನ್ದ್ರಿಯೋ।
‘‘Idaṃ vatvā sālavane, samaṇo bhāvitindriyo;
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ, ಇಸಿ ಖೀಣಪುನಬ್ಭವೋ’’ತಿ॥
Brāhmaṇo parinibbāyī, isi khīṇapunabbhavo’’ti.
ವೀಸತಿನಿಪಾತೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Vīsatinipāto niṭṭhito.
ತತ್ರುದ್ದಾನಂ –
Tatruddānaṃ –
ಅಧಿಮುತ್ತೋ ಪಾರಾಪರಿಯೋ, ತೇಲಕಾನಿ ರಟ್ಠಪಾಲೋ।
Adhimutto pārāpariyo, telakāni raṭṭhapālo;
ಮಾಲುಕ್ಯಸೇಲೋ ಭದ್ದಿಯೋ, ಅಙ್ಗುಲಿ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೋ॥
Mālukyaselo bhaddiyo, aṅguli dibbacakkhuko.
ಪಾರಾಪರಿಯೋ ದಸೇತೇ, ವೀಸಮ್ಹಿ ಪರಿಕಿತ್ತಿತಾ।
Pārāpariyo dasete, vīsamhi parikittitā;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ೧೦. ಪಾರಾಪರಿಯತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ • 10. Pārāpariyattheragāthāvaṇṇanā