Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരഗാഥാപാളി • Theragāthāpāḷi |
൧൦. പാരാപരിയത്ഥേരഗാഥാ
10. Pārāpariyattheragāthā
൯൨൦.
920.
സമണസ്സ അഹു ചിന്താ, പുപ്ഫിതമ്ഹി മഹാവനേ;
Samaṇassa ahu cintā, pupphitamhi mahāvane;
ഏകഗ്ഗസ്സ നിസിന്നസ്സ, പവിവിത്തസ്സ ഝായിനോ.
Ekaggassa nisinnassa, pavivittassa jhāyino.
൯൨൧.
921.
‘‘അഞ്ഞഥാ ലോകനാഥമ്ഹി, തിട്ഠന്തേ പുരിസുത്തമേ;
‘‘Aññathā lokanāthamhi, tiṭṭhante purisuttame;
ഇരിയം ആസി ഭിക്ഖൂനം, അഞ്ഞഥാ ദാനി ദിസ്സതി.
Iriyaṃ āsi bhikkhūnaṃ, aññathā dāni dissati.
൯൨൨.
922.
‘‘സീതവാതപരിത്താനം, ഹിരികോപീനഛാദനം;
‘‘Sītavātaparittānaṃ, hirikopīnachādanaṃ;
മത്തട്ഠിയം അഭുഞ്ജിംസു, സന്തുട്ഠാ ഇതരീതരേ.
Mattaṭṭhiyaṃ abhuñjiṃsu, santuṭṭhā itarītare.
൯൨൩.
923.
‘‘പണീതം യദി വാ ലൂഖം, അപ്പം വാ യദി വാ ബഹും;
‘‘Paṇītaṃ yadi vā lūkhaṃ, appaṃ vā yadi vā bahuṃ;
യാപനത്ഥം അഭുഞ്ജിംസു, അഗിദ്ധാ നാധിമുച്ഛിതാ.
Yāpanatthaṃ abhuñjiṃsu, agiddhā nādhimucchitā.
൯൨൪.
924.
‘‘ജീവിതാനം പരിക്ഖാരേ, ഭേസജ്ജേ അഥ പച്ചയേ;
‘‘Jīvitānaṃ parikkhāre, bhesajje atha paccaye;
ന ബാള്ഹം ഉസ്സുകാ ആസും, യഥാ തേ ആസവക്ഖയേ.
Na bāḷhaṃ ussukā āsuṃ, yathā te āsavakkhaye.
൯൨൫.
925.
‘‘അരഞ്ഞേ രുക്ഖമൂലേസു, കന്ദരാസു ഗുഹാസു ച;
‘‘Araññe rukkhamūlesu, kandarāsu guhāsu ca;
വിവേകമനുബ്രൂഹന്താ, വിഹംസു തപ്പരായനാ.
Vivekamanubrūhantā, vihaṃsu tapparāyanā.
൯൨൬.
926.
‘‘നീചാ നിവിട്ഠാ സുഭരാ, മുദൂ അത്ഥദ്ധമാനസാ;
‘‘Nīcā niviṭṭhā subharā, mudū atthaddhamānasā;
അബ്യാസേകാ അമുഖരാ, അത്ഥചിന്താ വസാനുഗാ.
Abyāsekā amukharā, atthacintā vasānugā.
൯൨൭.
927.
‘‘തതോ പാസാദികം ആസി, ഗതം ഭുത്തം നിസേവിതം;
‘‘Tato pāsādikaṃ āsi, gataṃ bhuttaṃ nisevitaṃ;
സിനിദ്ധാ തേലധാരാവ, അഹോസി ഇരിയാപഥോ.
Siniddhā teladhārāva, ahosi iriyāpatho.
൯൨൮.
928.
‘‘സബ്ബാസവപരിക്ഖീണാ, മഹാഝായീ മഹാഹിതാ;
‘‘Sabbāsavaparikkhīṇā, mahājhāyī mahāhitā;
നിബ്ബുതാ ദാനി തേ ഥേരാ, പരിത്താ ദാനി താദിസാ.
Nibbutā dāni te therā, parittā dāni tādisā.
൯൨൯.
929.
‘‘കുസലാനഞ്ച ധമ്മാനം, പഞ്ഞായ ച പരിക്ഖയാ;
‘‘Kusalānañca dhammānaṃ, paññāya ca parikkhayā;
സബ്ബാകാരവരൂപേതം, ലുജ്ജതേ ജിനസാസനം.
Sabbākāravarūpetaṃ, lujjate jinasāsanaṃ.
൯൩൦.
930.
‘‘പാപകാനഞ്ച ധമ്മാനം, കിലേസാനഞ്ച യോ ഉതു;
‘‘Pāpakānañca dhammānaṃ, kilesānañca yo utu;
ഉപട്ഠിതാ വിവേകായ, യേ ച സദ്ധമ്മസേസകാ.
Upaṭṭhitā vivekāya, ye ca saddhammasesakā.
൯൩൧.
931.
‘‘തേ കിലേസാ പവഡ്ഢന്താ, ആവിസന്തി ബഹും ജനം;
‘‘Te kilesā pavaḍḍhantā, āvisanti bahuṃ janaṃ;
കീളന്തി മഞ്ഞേ ബാലേഹി, ഉമ്മത്തേഹിവ രക്ഖസാ.
Kīḷanti maññe bālehi, ummattehiva rakkhasā.
൯൩൨.
932.
‘‘കിലേസേഹാഭിഭൂതാ തേ, തേന തേന വിധാവിതാ;
‘‘Kilesehābhibhūtā te, tena tena vidhāvitā;
നരാ കിലേസവത്ഥൂസു, സസങ്ഗാമേവ ഘോസിതേ.
Narā kilesavatthūsu, sasaṅgāmeva ghosite.
൯൩൩.
933.
‘‘പരിച്ചജിത്വാ സദ്ധമ്മം, അഞ്ഞമഞ്ഞേഹി ഭണ്ഡരേ;
‘‘Pariccajitvā saddhammaṃ, aññamaññehi bhaṇḍare;
ദിട്ഠിഗതാനി അന്വേന്താ, ഇദം സേയ്യോതി മഞ്ഞരേ.
Diṭṭhigatāni anventā, idaṃ seyyoti maññare.
൯൩൪.
934.
‘‘ധനഞ്ച പുത്തം ഭരിയഞ്ച, ഛഡ്ഡയിത്വാന നിഗ്ഗതാ;
‘‘Dhanañca puttaṃ bhariyañca, chaḍḍayitvāna niggatā;
കടച്ഛുഭിക്ഖഹേതൂപി, അകിച്ഛാനി നിസേവരേ.
Kaṭacchubhikkhahetūpi, akicchāni nisevare.
൯൩൫.
935.
‘‘ഉദരാവദേഹകം ഭുത്വാ, സയന്തുത്താനസേയ്യകാ;
‘‘Udarāvadehakaṃ bhutvā, sayantuttānaseyyakā;
കഥം വത്തേന്തി 1 പടിബുദ്ധാ, യാ കഥാ സത്ഥുഗരഹിതാ.
Kathaṃ vattenti 2 paṭibuddhā, yā kathā satthugarahitā.
൯൩൬.
936.
൯൩൭.
937.
‘‘മത്തികം തേലചുണ്ണഞ്ച, ഉദകാസനഭോജനം;
‘‘Mattikaṃ telacuṇṇañca, udakāsanabhojanaṃ;
ഗിഹീനം ഉപനാമേന്തി, ആകങ്ഖന്താ ബഹുത്തരം.
Gihīnaṃ upanāmenti, ākaṅkhantā bahuttaraṃ.
൯൩൮.
938.
‘‘ദന്തപോനം കപിത്ഥഞ്ച, പുപ്ഫം ഖാദനിയാനി ച;
‘‘Dantaponaṃ kapitthañca, pupphaṃ khādaniyāni ca;
പിണ്ഡപാതേ ച സമ്പന്നേ, അമ്ബേ ആമലകാനി ച.
Piṇḍapāte ca sampanne, ambe āmalakāni ca.
൯൩൯.
939.
‘‘ഭേസജ്ജേസു യഥാ വേജ്ജാ, കിച്ചാകിച്ചേ യഥാ ഗിഹീ;
‘‘Bhesajjesu yathā vejjā, kiccākicce yathā gihī;
ഗണികാവ വിഭൂസായം, ഇസ്സരേ ഖത്തിയാ യഥാ.
Gaṇikāva vibhūsāyaṃ, issare khattiyā yathā.
൯൪൦.
940.
‘‘നേകതികാ വഞ്ചനികാ, കൂടസക്ഖീ അപാടുകാ;
‘‘Nekatikā vañcanikā, kūṭasakkhī apāṭukā;
ബഹൂഹി പരികപ്പേഹി, ആമിസം പരിഭുഞ്ജരേ.
Bahūhi parikappehi, āmisaṃ paribhuñjare.
൯൪൧.
941.
‘‘ലേസകപ്പേ പരിയായേ, പരികപ്പേനുധാവിതാ;
‘‘Lesakappe pariyāye, parikappenudhāvitā;
ജീവികത്ഥാ ഉപായേന, സങ്കഡ്ഢന്തി ബഹും ധനം.
Jīvikatthā upāyena, saṅkaḍḍhanti bahuṃ dhanaṃ.
൯൪൨.
942.
‘‘ഉപട്ഠാപേന്തി പരിസം, കമ്മതോ നോ ച ധമ്മതോ;
‘‘Upaṭṭhāpenti parisaṃ, kammato no ca dhammato;
ധമ്മം പരേസം ദേസേന്തി, ലാഭതോ നോ ച അത്ഥതോ.
Dhammaṃ paresaṃ desenti, lābhato no ca atthato.
൯൪൩.
943.
‘‘സങ്ഘലാഭസ്സ ഭണ്ഡന്തി, സങ്ഘതോ പരിബാഹിരാ;
‘‘Saṅghalābhassa bhaṇḍanti, saṅghato paribāhirā;
പരലാഭോപജീവന്താ, അഹിരീകാ ന ലജ്ജരേ.
Paralābhopajīvantā, ahirīkā na lajjare.
൯൪൪.
944.
‘‘നാനുയുത്താ തഥാ ഏകേ, മുണ്ഡാ സങ്ഘാടിപാരുതാ;
‘‘Nānuyuttā tathā eke, muṇḍā saṅghāṭipārutā;
സമ്ഭാവനംയേവിച്ഛന്തി, ലാഭസക്കാരമുച്ഛിതാ.
Sambhāvanaṃyevicchanti, lābhasakkāramucchitā.
൯൪൫.
945.
‘‘ഏവം നാനപ്പയാതമ്ഹി, ന ദാനി സുകരം തഥാ;
‘‘Evaṃ nānappayātamhi, na dāni sukaraṃ tathā;
അഫുസിതം വാ ഫുസിതും, ഫുസിതം വാനുരക്ഖിതും.
Aphusitaṃ vā phusituṃ, phusitaṃ vānurakkhituṃ.
൯൪൬.
946.
‘‘യഥാ കണ്ടകട്ഠാനമ്ഹി, ചരേയ്യ അനുപാഹനോ;
‘‘Yathā kaṇṭakaṭṭhānamhi, careyya anupāhano;
സതിം ഉപട്ഠപേത്വാന, ഏവം ഗാമേ മുനീ ചരേ.
Satiṃ upaṭṭhapetvāna, evaṃ gāme munī care.
൯൪൭.
947.
‘‘സരിത്വാ പുബ്ബകേ യോഗീ, തേസം വത്തമനുസ്സരം;
‘‘Saritvā pubbake yogī, tesaṃ vattamanussaraṃ;
കിഞ്ചാപി പച്ഛിമോ കാലോ, ഫുസേയ്യ അമതം പദം.
Kiñcāpi pacchimo kālo, phuseyya amataṃ padaṃ.
൯൪൮.
948.
‘‘ഇദം വത്വാ സാലവനേ, സമണോ ഭാവിതിന്ദ്രിയോ;
‘‘Idaṃ vatvā sālavane, samaṇo bhāvitindriyo;
ബ്രാഹ്മണോ പരിനിബ്ബായീ, ഇസി ഖീണപുനബ്ഭവോ’’തി.
Brāhmaṇo parinibbāyī, isi khīṇapunabbhavo’’ti.
വീസതിനിപാതോ നിട്ഠിതോ.
Vīsatinipāto niṭṭhito.
തത്രുദ്ദാനം –
Tatruddānaṃ –
അധിമുത്തോ പാരാപരിയോ, തേലകാനി രട്ഠപാലോ;
Adhimutto pārāpariyo, telakāni raṭṭhapālo;
മാലുക്യസേലോ ഭദ്ദിയോ, അങ്ഗുലി ദിബ്ബചക്ഖുകോ.
Mālukyaselo bhaddiyo, aṅguli dibbacakkhuko.
പാരാപരിയോ ദസേതേ, വീസമ്ഹി പരികിത്തിതാ;
Pārāpariyo dasete, vīsamhi parikittitā;
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ഥേരഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ൧൦. പാരാപരിയത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ • 10. Pārāpariyattheragāthāvaṇṇanā