Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
ਪਾਰਾਯਨਾਨੁਗੀਤਿਗਾਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Pārāyanānugītigāthāvaṇṇanā
੧੧੩੮. ਪਾਰਾਯਨਮਨੁਗਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸ ਅਯਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ – ਭਗવਤਾ ਹਿ ਪਾਰਾਯਨੇ ਦੇਸਿਤੇ ਸੋਲ਼ਸਸਹਸ੍ਸਾ ਜਟਿਲਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਅવਸੇਸਾਨਞ੍ਚ ਚੁਦ੍ਦਸਕੋਟਿਸਙ੍ਖਾਨਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਪੋਰਾਣੇਹਿ –
1138.Pārāyanamanugāyissanti assa ayaṃ sambandho – bhagavatā hi pārāyane desite soḷasasahassā jaṭilā arahattaṃ pāpuṇiṃsu, avasesānañca cuddasakoṭisaṅkhānaṃ devamanussānaṃ dhammābhisamayo ahosi. Vuttañhetaṃ porāṇehi –
‘‘ਤਤੋ ਪਾਸਾਣਕੇ ਰਮ੍ਮੇ, ਪਾਰਾਯਨਸਮਾਗਮੇ।
‘‘Tato pāsāṇake ramme, pārāyanasamāgame;
ਅਮਤਂ ਪਾਪਯੀ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਚੁਦ੍ਦਸ ਪਾਣਕੋਟਿਯੋ’’ਤਿ॥
Amataṃ pāpayī buddho, cuddasa pāṇakoṭiyo’’ti.
ਨਿਟ੍ਠਿਤਾਯ ਪਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਤਤੋ ਤਤੋ ਆਗਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਗવਤੋ ਆਨੁਭਾવੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਸ੍વੇવ ਪਾਤੁਰਹੇਸੁਂ। ਭਗવਾਪਿ ਸਾવਤ੍ਥਿਮੇવ ਅਗਮਾਸਿ ਪਰਿਚਾਰਕਸੋਲ਼ਸਾਦੀਹਿ ਅਨੇਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਰਿવੁਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਆਹ – ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਬਾવਰਿਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਂ ਆਰੋਚੇਤੁਂ, ਪਟਿਸ੍ਸੁਤਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਮਯਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਭਗવਤਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਞਾਣਗਮਨੇਨੇવ ਗੋਧਾવਰੀਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਾਦਗਮਨੇਨ ਅਸ੍ਸਮਾਭਿਮੁਖੋ ਅਗਮਾਸਿ। ਤਮੇਨਂ ਬਾવਰੀ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਦੂਰਤੋવ ਖਾਰਿਜਟਾਦਿવਿਰਹਿਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁવੇਸੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਨਿਟ੍ਠਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਞ੍ਚਾਪਿ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ, ਪਿਙ੍ਗਿਯ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ। ‘‘ਆਮ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਪਾਸਾਣਕੇ ਚੇਤਿਯੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ, ਤਮਹਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਤਤੋ ਬਾવਰੀ ਮਹਤਾ ਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਸਪਰਿਸੋ ਤਂ ਪੂਜੇਤ੍વਾ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ‘‘ਪਾਰਾਯਨਮਨੁਗਾਯਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ।
Niṭṭhitāya pana dhammadesanāya tato tato āgatā manussā bhagavato ānubhāvena attano attano gāmanigamādīsveva pāturahesuṃ. Bhagavāpi sāvatthimeva agamāsi paricārakasoḷasādīhi anekehi bhikkhusahassehi parivuto. Tattha piṅgiyo bhagavantaṃ vanditvā āha – ‘‘gacchāmahaṃ, bhante, bāvarissa buddhuppādaṃ ārocetuṃ, paṭissutañhi tassa mayā’’ti. Atha bhagavatā anuññāto ñāṇagamaneneva godhāvarītīraṃ gantvā pādagamanena assamābhimukho agamāsi. Tamenaṃ bāvarī brāhmaṇo maggaṃ olokento nisinno dūratova khārijaṭādivirahitaṃ bhikkhuvesena āgacchantaṃ disvā ‘‘buddho loke uppanno’’ti niṭṭhaṃ agamāsi. Sampattañcāpi naṃ pucchi – ‘‘kiṃ, piṅgiya, buddho loke uppanno’’ti. ‘‘Āma, brāhmaṇa, uppanno, pāsāṇake cetiye nisinno amhākaṃ dhammaṃ desesi, tamahaṃ tuyhaṃ desessāmī’’ti. Tato bāvarī mahatā sakkārena sapariso taṃ pūjetvā āsanaṃ paññāpesi. Tattha nisīditvā piṅgiyo ‘‘pārāyanamanugāyissa’’ntiādimāha.
ਤਤ੍ਥ ਅਨੁਗਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਭਗવਤਾ ਗੀਤਂ ਅਨੁਗਾਯਿਸ੍ਸਂ। ਯਥਾਦ੍ਦਕ੍ਖੀਤਿ ਯਥਾ ਸਾਮਂ ਸਚ੍ਚਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧੇਨ ਅਸਾਧਾਰਣਞਾਣੇਨ ਚ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖਿ। ਨਿਕ੍ਕਾਮੋਤਿ ਪਹੀਨਕਾਮੋ । ‘‘ਨਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, વੀਰਿਯવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ વਾ ਅਕੁਸਲਪਕ੍ਖਾ। ਨਿਬ੍ਬਨੋਤਿ ਕਿਲੇਸવਨવਿਰਹਿਤੋ, ਤਣ੍ਹਾવਿਰਹਿਤੋ ਏવ વਾ। ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ ਮੁਸਾ ਭਣੇਤਿ ਯੇਹਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਮੁਸਾ ਭਣੇਯ੍ਯ, ਏਤੇ ਤਸ੍ਸ ਪਹੀਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਤੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸવਨੇ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਤਿ।
Tattha anugāyissanti bhagavatā gītaṃ anugāyissaṃ. Yathāddakkhīti yathā sāmaṃ saccābhisambodhena asādhāraṇañāṇena ca addakkhi. Nikkāmoti pahīnakāmo . ‘‘Nikkamo’’tipi pāṭho, vīriyavāti attho nikkhanto vā akusalapakkhā. Nibbanoti kilesavanavirahito, taṇhāvirahito eva vā. Kissa hetu musā bhaṇeti yehi kilesehi musā bhaṇeyya, ete tassa pahīnāti dasseti. Etena brāhmaṇassa savane ussāhaṃ janeti.
੧੧੩੯-੪੧. વਣ੍ਣੂਪਸਞ੍ਹਿਤਨ੍ਤਿ ਗੁਣੂਪਸਞ੍ਹਿਤਂ। ਸਚ੍ਚવ੍ਹਯੋਤਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਸਚ੍ਚੇਨੇવ ਅવ੍ਹਾਨੇਨ ਨਾਮੇਨ ਯੁਤ੍ਤੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮੇਤਿ ਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਲਪਤਿ। ਕੁਬ੍ਬਨਕਨ੍ਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤવਨਂ। ਬਹੁਪ੍ਫਲਂ ਕਾਨਨਮਾવਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਨੇਕਫਲਾਦਿવਿਕਤਿਭਰਿਤਂ ਕਾਨਨਂ ਆਗਮ੍ਮ વਸੇਯ੍ਯ। ਅਪ੍ਪਦਸ੍ਸੇਤਿ ਬਾવਰਿਪਭੁਤਿਕੇ ਪਰਿਤ੍ਤਪਞ੍ਞੇ। ਮਹੋਦਧਿਨ੍ਤਿ ਅਨੋਤਤ੍ਤਾਦਿਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਉਦਕਰਾਸਿਂ।
1139-41.Vaṇṇūpasañhitanti guṇūpasañhitaṃ. Saccavhayoti ‘‘buddho’’ti sacceneva avhānena nāmena yutto. Brahmeti taṃ brāhmaṇaṃ ālapati. Kubbanakanti parittavanaṃ. Bahupphalaṃ kānanamāvaseyyāti anekaphalādivikatibharitaṃ kānanaṃ āgamma vaseyya. Appadasseti bāvaripabhutike parittapaññe. Mahodadhinti anotattādiṃ mahantaṃ udakarāsiṃ.
੧੧੪੨-੪. ਯੇਮੇ ਪੁਬ੍ਬੇਤਿ ਯੇ ਇਮੇ ਪੁਬ੍ਬੇ। ਤਮਨੁਦਾਸਿਨੋਤਿ ਤਮੋਨੁਦੋ ਆਸਿਨੋ। ਭੂਰਿਪਞ੍ਞਾਣੋਤਿ ਞਾਣਧਜੋ। ਭੂਰਿਮੇਧਸੋਤਿ વਿਪੁਲਪਞ੍ਞੋ। ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਮਕਾਲਿਕਨ੍ਤਿ ਸਾਮਂ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਫਲਂ, ਨ ਚ ਕਾਲਨ੍ਤਰੇ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਫਲਂ। ਅਨੀਤਿਕਨ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸਈਤਿવਿਰਹਿਤਂ।
1142-4.Yeme pubbeti ye ime pubbe. Tamanudāsinoti tamonudo āsino. Bhūripaññāṇoti ñāṇadhajo. Bhūrimedhasoti vipulapañño. Sandiṭṭhikamakālikanti sāmaṃ passitabbaphalaṃ, na ca kālantare pattabbaphalaṃ. Anītikanti kilesaītivirahitaṃ.
੧੧੪੫-੫੦. ਅਥ ਨਂ ਬਾવਰੀ ਆਹ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਤਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ। ਤਤੋ ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਮੇવ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਾਹਂ ਤਮ੍ਹਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਨਂ ਮਨਸਾ ਚਕ੍ਖੁਨਾવਾਤਿ ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਂ ਅਹਂ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਯ ਮਨਸਾ ਪਸ੍ਸਾਮਿ । ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋ વਿવਸੇਮਿ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋવ ਰਤ੍ਤਿਂ ਅਤਿਨਾਮੇਮਿ। ਤੇਨ ਤੇਨੇવ ਨਤੋਤਿ ਯੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤੇਨ ਤੇਨੇવਾਹਮ੍ਪਿ ਨਤੋ ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨੋ ਤਪ੍ਪੋਣੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
1145-50. Atha naṃ bāvarī āha ‘‘kiṃ nu tamhā’’ti dve gāthā. Tato piṅgiyo bhagavato santikā avippavāsameva dīpento ‘‘nāhaṃ tamhā’’tiādimāha. Passāmi naṃ manasā cakkhunāvāti taṃ buddhaṃ ahaṃ cakkhunā viya manasā passāmi . Namassamāno vivasemi rattinti namassamānova rattiṃ atināmemi. Tena teneva natoti yena disābhāgena buddho, tena tenevāhampi nato tanninno tappoṇoti dasseti.
੧੧੫੧. ਦੁਬ੍ਬਲਥਾਮਕਸ੍ਸਾਤਿ ਅਪ੍ਪਥਾਮਕਸ੍ਸ, ਅਥ વਾ ਦੁਬ੍ਬਲਸ੍ਸ ਦੁਤ੍ਥਾਮਕਸ੍ਸ ਚ ਬਲવੀਰਿਯਹੀਨਸ੍ਸਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਤੇਨੇવ ਕਾਯੋ ਨ ਪਲੇਤੀਤਿ ਤੇਨੇવ ਦੁਬ੍ਬਲਥਾਮਕਤ੍ਤੇਨ ਕਾਯੋ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਯੇਨ વਾ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤੇਨ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ‘‘ਨ ਪਰੇਤੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਸੋ ਏવਤ੍ਥੋ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ। ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਯਨ੍ਤਾਯਾਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਗਮਨੇਨ। ਤੇਨ ਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤੇਨ ਯੁਤ੍ਤੋ ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
1151.Dubbalathāmakassāti appathāmakassa, atha vā dubbalassa dutthāmakassa ca balavīriyahīnassāti vuttaṃ hoti. Teneva kāyo na paletīti teneva dubbalathāmakattena kāyo na gacchati, yena vā buddho, tena na gacchati. ‘‘Na paretī’’tipi pāṭho, so evattho. Tatthāti buddhassa santike. Saṅkappayantāyāti saṅkappagamanena. Tena yuttoti yena buddho, tena yutto payutto anuyuttoti dasseti.
੧੧੫੨. ਪਙ੍ਕੇ ਸਯਾਨੋਤਿ ਕਾਮਕਦ੍ਦਮੇ ਸਯਮਾਨੋ। ਦੀਪਾ ਦੀਪਂ ਉਪਪ੍ਲવਿਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਾਦਿਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਾਦਿਂ ਅਭਿਗਚ੍ਛਿਂ। ਅਥਦ੍ਦਸਾਸਿਂ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸੋਹਂ ਏવਂ ਦੁਦ੍ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਨ੍વਾਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤੋ ਅਥ ਪਾਸਾਣਕੇ ਚੇਤਿਯੇ ਬੁਦ੍ਧਮਦ੍ਦਕ੍ਖਿਂ।
1152.Paṅkesayānoti kāmakaddame sayamāno. Dīpā dīpaṃ upaplavinti satthārādito satthārādiṃ abhigacchiṃ. Athaddasāsiṃ sambuddhanti sohaṃ evaṃ duddiṭṭhiṃ gahetvā anvāhiṇḍanto atha pāsāṇake cetiye buddhamaddakkhiṃ.
੧੧੫੩. ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਗਾਥਾਯ ਅવਸਾਨੇ ਪਿਙ੍ਗਿਯਸ੍ਸ ਚ ਬਾવਰਿਸ੍ਸ ਚ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰਿਪਾਕਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਠਿਤੋਯੇવ ਸੁવਣ੍ਣੋਭਾਸਂ ਮੁਞ੍ਚਿ। ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਬਾવਰਿਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣੇ વਣ੍ਣਯਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਏવ ਤਂ ਓਭਾਸਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ વਿਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਤੋ ਠਿਤਂ વਿਯ ਦਿਸ੍વਾ ਬਾવਰਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਭਗવਾਪਿ ਓਭਾਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਪ੍ਪਾਯਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਪਿਙ੍ਗਿਯਮੇવ ਆਲਪਮਾਨੋ ‘‘ਯਥਾ ਅਹੂ વਕ੍ਕਲੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਗਾਥਮਭਾਸਿ।
1153. Imissā gāthāya avasāne piṅgiyassa ca bāvarissa ca indriyaparipākaṃ viditvā bhagavā sāvatthiyaṃ ṭhitoyeva suvaṇṇobhāsaṃ muñci. Piṅgiyo bāvarissa buddhaguṇe vaṇṇayanto nisinno eva taṃ obhāsaṃ disvā ‘‘kiṃ ida’’nti vilokento bhagavantaṃ attano purato ṭhitaṃ viya disvā bāvaribrāhmaṇassa ‘‘buddho āgato’’ti ārocesi, brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā añjaliṃ paggahetvā aṭṭhāsi. Bhagavāpi obhāsaṃ pharitvā brāhmaṇassa attānaṃ dassento ubhinnampi sappāyaṃ viditvā piṅgiyameva ālapamāno ‘‘yathā ahū vakkalī’’ti imaṃ gāthamabhāsi.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ વਕ੍ਕਲਿਤ੍ਥੇਰੋ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਦ੍ਧਾਧੁਰੇਨ ਚ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਯਥਾ ਚ ਸੋਲ਼ਸਨ੍ਨਂ ਏਕੋ ਭਦ੍ਰਾવੁਧੋ ਨਾਮ ਯਥਾ ਚ ਆਲ਼વਿ ਗੋਤਮੋ, ਏવਮੇવ ਤ੍વਮ੍ਪਿ ਪਮੁਞ੍ਚਸ੍ਸੁ ਸਦ੍ਧਂ। ਤਤੋ ਸਦ੍ਧਾਯ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍વਾ ਮਚ੍ਚੁਧੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਪਾਰਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਮਿਸ੍ਸਸੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਨਿਕੂਟੇਨੇવ ਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ। ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਬਾવਰੀ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ। ਬਾવਰਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਿਸ੍ਸਾ ਪਨ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਅਹੇਸੁਂ।
Tassattho – yathā vakkalitthero saddhādhimutto ahosi, saddhādhurena ca arahattaṃ pāpuṇi. Yathā ca soḷasannaṃ eko bhadrāvudho nāma yathā ca āḷavi gotamo, evameva tvampi pamuñcassu saddhaṃ. Tato saddhāya adhimuccanto ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā’’tiādinā nayena vipassanaṃ ārabhitvā maccudheyyassa pāraṃ nibbānaṃ gamissasīti arahattanikūṭeneva desanaṃ niṭṭhāpesi. Desanāpariyosāne piṅgiyo arahatte bāvarī anāgāmiphale patiṭṭhahi. Bāvaribrāhmaṇassa sissā pana pañcasatā sotāpannā ahesuṃ.
੧੧੫੪-੫. ਇਦਾਨਿ ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਸਾਦਂ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਸ ਭਿਯ੍ਯੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਭਾਨવਾਤਿ ਪਟਿਭਾਨਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਯ ਉਪੇਤੋ। ਅਧਿਦੇવੇ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਅਧਿਦੇવਕਰੇ ਧਮ੍ਮੇ ਞਤ੍વਾ। ਪਰੋવਰਨ੍ਤਿ ਹੀਨਪਣੀਤਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਪਰਸ੍ਸ ਚ ਅਧਿਦੇવਤ੍ਤਕਰਂ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਜਾਤਂ વੇਦੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਕਙ੍ਖੀਨਂ ਪਟਿਜਾਨਤਨ੍ਤਿ ਕਙ੍ਖੀਨਂਯੇવ ਸਤਂ ‘‘ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ।
1154-5. Idāni piṅgiyo attano pasādaṃ pavedento ‘‘esa bhiyyo’’tiādimāha. Tattha paṭibhānavāti paṭibhānapaṭisambhidāya upeto. Adhideve abhiññāyāti adhidevakare dhamme ñatvā. Parovaranti hīnapaṇītaṃ, attano ca parassa ca adhidevattakaraṃ sabbaṃ dhammajātaṃ vedīti vuttaṃ hoti. Kaṅkhīnaṃ paṭijānatanti kaṅkhīnaṃyeva sataṃ ‘‘nikkaṅkhamhā’’ti paṭijānantānaṃ.
੧੧੫੬. ਅਸਂਹੀਰਨ੍ਤਿ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਅਸਂਹਾਰਿਯਂ। ਅਸਂਕੁਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਅਕੁਪ੍ਪਂ ਅવਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਂ। ਦ੍વੀਹਿਪਿ ਪਦੇਹਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਭਣਤਿ। ਅਦ੍ਧਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਏਕਂਸੇਨੇવ ਤਂ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਨ ਮੇਤ੍ਥ ਕਙ੍ਖਾਤਿ ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਏਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਕਙ੍ਖਾ। ਏવਂ ਮਂ ਧਾਰੇਹਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ‘‘ਏવਮੇવ ਤ੍વਮ੍ਪਿ ਪਮੁਞ੍ਚਸ੍ਸੁ ਸਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਭਗવਤੋ ਓવਾਦੇਨ ਅਤ੍ਤਨਿ ਸਦ੍ਧਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਸਦ੍ਧਾਧੁਰੇਨੇવ ਚ વਿਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਤਂ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤਤਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਏવਂ ਮਂ ਧਾਰੇਹਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ‘‘ਯਥਾ ਮਂ ਤ੍વਂ ਅવਚ, ਏવਮੇવ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਂ ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ।
1156.Asaṃhīranti rāgādīhi asaṃhāriyaṃ. Asaṃkuppanti akuppaṃ avipariṇāmadhammaṃ. Dvīhipi padehi nibbānaṃ bhaṇati. Addhā gamissāmīti ekaṃseneva taṃ anupādisesaṃ nibbānadhātuṃ gamissāmi. Na mettha kaṅkhāti natthi me ettha nibbāne kaṅkhā. Evaṃ maṃ dhārehi adhimuttacittanti piṅgiyo ‘‘evameva tvampi pamuñcassu saddha’’nti. Iminā bhagavato ovādena attani saddhaṃ uppādetvā saddhādhureneva ca vimuñcitvā taṃ saddhādhimuttataṃ pakāsento bhagavantaṃ āha – ‘‘evaṃ maṃ dhārehi adhimuttacitta’’nti. Ayamettha adhippāyo ‘‘yathā maṃ tvaṃ avaca, evameva adhimuttaṃ dhārehī’’ti.
ਇਤਿ ਪਰਮਤ੍ਥਜੋਤਿਕਾਯ ਖੁਦ੍ਦਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
Iti paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸੋਲ਼ਸਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Suttanipāta-aṭṭhakathāya soḷasabrāhmaṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਚ ਪਞ੍ਚਮੋ વਗ੍ਗੋ ਅਤ੍ਥવਣ੍ਣਨਾਨਯਤੋ, ਨਾਮੇਨ
Niṭṭhito ca pañcamo vaggo atthavaṇṇanānayato, nāmena
ਪਾਰਾਯਨવਗ੍ਗੋਤਿ।
Pārāyanavaggoti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਪਾਲ਼ਿ • Suttanipātapāḷi / ਪਾਰਾਯਨਾਨੁਗੀਤਿਗਾਥਾ • Pārāyanānugītigāthā