Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / சூளனித்³தே³ஸபாளி • Cūḷaniddesapāḷi |
17. பாராயனத்து²திகா³தா²னித்³தே³ஸோ
17. Pārāyanatthutigāthāniddeso
93. இத³மவோச ப⁴க³வா மக³தே⁴ஸு விஹரந்தோ பாஸாணகே சேதியே, பரிசாரகஸோளஸானங் 1 ப்³ராஹ்மணானங் அஜ்ஜி²ட்டோ² புட்டோ² புட்டோ² பஞ்ஹங் ப்³யாகாஸி.
93.Idamavocabhagavā magadhesu viharanto pāsāṇake cetiye, paricārakasoḷasānaṃ2brāhmaṇānaṃ ajjhiṭṭho puṭṭho puṭṭho pañhaṃ byākāsi.
இத³மவோச ப⁴க³வாதி இத³ங் பாராயனங் அவோச. ப⁴க³வாதி கா³ரவாதி⁴வசனமேதங்…பே॰… ஸச்சி²கா பஞ்ஞத்தி, யதி³த³ங் ப⁴க³வாதி – இத³மவோச ப⁴க³வா. மக³தே⁴ஸு விஹரந்தோதி மக³த⁴னாமகே ஜனபதே³ விஹரந்தோ இரியந்தோ வத்தெந்தோ பாலெந்தோ யபெந்தோ யாபெந்தோ. பாஸாணகே சேதியேதி பாஸாணகசேதியங் வுச்சதி பு³த்³தா⁴ஸனந்தி – மக³தே⁴ஸு விஹரந்தோ பாஸாணகே சேதியே. பரிசாரகஸோளஸானங் ப்³ராஹ்மணானந்தி பிங்கி³யோ 3 ப்³ராஹ்மணோ பா³வரிஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ பத்³தோ⁴ பத்³த⁴சரோ பரிசாரகோ 4 ஸிஸ்ஸோ. பிங்கி³யேன 5 தே ஸோளஸாதி – ஏவம்பி பரிசாரகஸோளஸானங் ப்³ராஹ்மணானங். அத² வா, தே ஸோளஸ ப்³ராஹ்மணா பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ பத்³தா⁴ பத்³த⁴சரா பரிசாரகா ஸிஸ்ஸாதி – ஏவம்பி பரிசாரகஸோளஸானங் ப்³ராஹ்மணானங்.
Idamavoca bhagavāti idaṃ pārāyanaṃ avoca. Bhagavāti gāravādhivacanametaṃ…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ bhagavāti – idamavoca bhagavā. Magadhesu viharantoti magadhanāmake janapade viharanto iriyanto vattento pālento yapento yāpento. Pāsāṇake cetiyeti pāsāṇakacetiyaṃ vuccati buddhāsananti – magadhesu viharanto pāsāṇake cetiye. Paricārakasoḷasānaṃ brāhmaṇānanti piṅgiyo 6 brāhmaṇo bāvarissa brāhmaṇassa paddho paddhacaro paricārako 7 sisso. Piṅgiyena 8 te soḷasāti – evampi paricārakasoḷasānaṃ brāhmaṇānaṃ. Atha vā, te soḷasa brāhmaṇā buddhassa bhagavato paddhā paddhacarā paricārakā sissāti – evampi paricārakasoḷasānaṃ brāhmaṇānaṃ.
அஜ்ஜி²ட்டோ² புட்டோ² புட்டோ² பஞ்ஹங் ப்³யாகாஸீதி. அஜ்ஜி²ட்டோ²தி அஜ்ஜி²ட்டோ² அஜ்ஜே²ஸிதோ. புட்டோ² புட்டோ²தி புட்டோ² புட்டோ² புச்சி²தோ புச்சி²தோ யாசிதோ யாசிதோ அஜ்ஜே²ஸிதோ அஜ்ஜே²ஸிதோ பஸாதி³தோ பஸாதி³தோ. பஞ்ஹங் ப்³யாகாஸீதி பஞ்ஹங் ப்³யாகாஸி ஆசிக்கி² தே³ஸேஸி பஞ்ஞபேஸி பட்ட²பேஸி விவரி விப⁴ஜி உத்தானீஆகாஸி பகாஸேஸீதி – அஜ்ஜி²ட்டோ² புட்டோ² புட்டோ² பஞ்ஹங் ப்³யாகாஸி. தேனேதங் வுச்சதி –
Ajjhiṭṭho puṭṭho puṭṭho pañhaṃ byākāsīti. Ajjhiṭṭhoti ajjhiṭṭho ajjhesito. Puṭṭho puṭṭhoti puṭṭho puṭṭho pucchito pucchito yācito yācito ajjhesito ajjhesito pasādito pasādito. Pañhaṃ byākāsīti pañhaṃ byākāsi ācikkhi desesi paññapesi paṭṭhapesi vivari vibhaji uttānīākāsi pakāsesīti – ajjhiṭṭho puṭṭho puṭṭho pañhaṃ byākāsi. Tenetaṃ vuccati –
‘‘இத³மவோச ப⁴க³வா மக³தே⁴ஸு விஹரந்தோ பாஸாணகே சேதியே, பரிசாரகஸோளஸானங் ப்³ராஹ்மணானங் அஜ்ஜி²ட்டோ² புட்டோ² புட்டோ² பஞ்ஹங் ப்³யாகாஸீ’’தி.
‘‘Idamavoca bhagavā magadhesu viharanto pāsāṇake cetiye, paricārakasoḷasānaṃ brāhmaṇānaṃ ajjhiṭṭho puṭṭho puṭṭho pañhaṃ byākāsī’’ti.
94. ஏகமேகஸ்ஸ சேபி பஞ்ஹஸ்ஸ அத்த²மஞ்ஞாய த⁴ம்மமஞ்ஞாய த⁴ம்மானுத⁴ம்மங் படிபஜ்ஜெய்ய, க³ச்செ²ய்யேவ ஜராமரணஸ்ஸ பாரங். பாரங்க³மனீயா இமே த⁴ம்மாதி. தஸ்மா இமஸ்ஸ த⁴ம்மபரியாயஸ்ஸ ‘‘பாராயன’’ந்தேவ அதி⁴வசனங்.
94.Ekamekassacepi pañhassa atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammaṃ paṭipajjeyya, gaccheyyeva jarāmaraṇassa pāraṃ. Pāraṅgamanīyā ime dhammāti. Tasmā imassa dhammapariyāyassa ‘‘pārāyana’’nteva adhivacanaṃ.
ஏகமேகஸ்ஸ சேபி பஞ்ஹஸ்ஸாதி ஏகமேகஸ்ஸ சேபி அஜிதபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி திஸ்ஸமெத்தெய்யபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி புண்ணகபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி மெத்தகூ³பஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி தோ⁴தகபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி உபஸீவபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி நந்த³கபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி ஹேமகபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி தோதெ³ய்யபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி கப்பபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி ஜதுகண்ணிபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி ப⁴த்³ராவுத⁴பஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி உத³யபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி போஸாலபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி மோக⁴ராஜபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ சேபி பிங்கி³யபஞ்ஹஸ்ஸாதி – ஏகமேகஸ்ஸ சேபி பஞ்ஹஸ்ஸ.
Ekamekassa cepi pañhassāti ekamekassa cepi ajitapañhassa, ekamekassa cepi tissametteyyapañhassa, ekamekassa cepi puṇṇakapañhassa, ekamekassa cepi mettagūpañhassa, ekamekassa cepi dhotakapañhassa, ekamekassa cepi upasīvapañhassa, ekamekassa cepi nandakapañhassa, ekamekassa cepi hemakapañhassa, ekamekassa cepi todeyyapañhassa, ekamekassa cepi kappapañhassa, ekamekassa cepi jatukaṇṇipañhassa, ekamekassa cepi bhadrāvudhapañhassa, ekamekassa cepi udayapañhassa, ekamekassa cepi posālapañhassa, ekamekassa cepi mogharājapañhassa, ekamekassa cepi piṅgiyapañhassāti – ekamekassa cepi pañhassa.
அத்த²மஞ்ஞாய த⁴ம்மமஞ்ஞாயாதி ஸ்வேவ பஞ்ஹோ த⁴ம்மோ, விஸஜ்ஜனங் 9 அத்தோ²தி அத்த²ங் அஞ்ஞாய ஜானித்வா துலயித்வா தீரயித்வா விபா⁴வயித்வா விபூ⁴தங் கத்வாதி – அத்த²மஞ்ஞாய. த⁴ம்மமஞ்ஞாயாதி த⁴ம்மங் அஞ்ஞாய ஜானித்வா துலயித்வா தீரயித்வா விபா⁴வயித்வா விபூ⁴தங் கத்வாதி – த⁴ம்மமஞ்ஞாயாதி – அத்த²மஞ்ஞாய த⁴ம்மமஞ்ஞாய. த⁴ம்மானுத⁴ம்மங் படிபஜ்ஜெய்யாதி ஸம்மாபடிபத³ங் அனுலோமபடிபத³ங் அபச்சனீகபடிபத³ங் அன்வத்த²படிபத³ங் த⁴ம்மானுத⁴ம்மபடிபத³ங் படிபஜ்ஜெய்யாதி – த⁴ம்மானுத⁴ம்மங் படிபஜ்ஜெய்ய. க³ச்செ²ய்யேவ ஜராமரணஸ்ஸ பாரந்தி ஜராமரணஸ்ஸ பாரங் வுச்சதி அமதங் நிப்³பா³னங். யோ ஸோ ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதோ² ஸப்³பூ³பதி⁴ப்படினிஸ்ஸக்³கோ³ தண்ஹக்க²யோ விராகோ³ நிரோதோ⁴ நிப்³பா³னங். க³ச்செ²ய்யேவ ஜராமரணஸ்ஸ பாரந்தி ஜராமரணஸ்ஸ பாரங் க³ச்செ²ய்ய, பாரங் அதி⁴க³ச்செ²ய்ய, பாரங் அதி⁴ப²ஸ்ஸெய்ய, பாரங் ஸச்சி²கரெய்யாதி – க³ச்செ²ய்யேவ ஜராமரணஸ்ஸ பாரங். பாரங்க³மனீயா இமே த⁴ம்மாதி இமே த⁴ம்மா பாரங்க³மனீயா. பாரங் பாபெந்தி பாரங் ஸம்பாபெந்தி பாரங் ஸமனுபாபெந்தி, ஜராமணஸ்ஸ தரணாய 10 ஸங்வத்தந்தீதி – பாரங்க³மனீயா இமே த⁴ம்மாதி.
Atthamaññāya dhammamaññāyāti sveva pañho dhammo, visajjanaṃ 11 atthoti atthaṃ aññāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti – atthamaññāya. Dhammamaññāyāti dhammaṃ aññāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti – dhammamaññāyāti – atthamaññāya dhammamaññāya. Dhammānudhammaṃ paṭipajjeyyāti sammāpaṭipadaṃ anulomapaṭipadaṃ apaccanīkapaṭipadaṃ anvatthapaṭipadaṃ dhammānudhammapaṭipadaṃ paṭipajjeyyāti – dhammānudhammaṃ paṭipajjeyya. Gaccheyyeva jarāmaraṇassa pāranti jarāmaraṇassa pāraṃ vuccati amataṃ nibbānaṃ. Yo so sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhippaṭinissaggo taṇhakkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Gaccheyyeva jarāmaraṇassa pāranti jarāmaraṇassa pāraṃ gaccheyya, pāraṃ adhigaccheyya, pāraṃ adhiphasseyya, pāraṃ sacchikareyyāti – gaccheyyeva jarāmaraṇassa pāraṃ. Pāraṅgamanīyā ime dhammāti ime dhammā pāraṅgamanīyā. Pāraṃ pāpenti pāraṃ sampāpenti pāraṃ samanupāpenti, jarāmaṇassa taraṇāya 12 saṃvattantīti – pāraṅgamanīyā ime dhammāti.
தஸ்மா இமஸ்ஸ த⁴ம்மபரியாயஸ்ஸாதி. தஸ்மாதி தஸ்மா தங்காரணா தங்ஹேது தப்பச்சயா தங்னிதா³னாதி – தஸ்மா. இமஸ்ஸ த⁴ம்மபரியாயஸ்ஸாதி இமஸ்ஸ பாராயனஸ்ஸாதி – தஸ்மா இமஸ்ஸ த⁴ம்மபரியாயஸ்ஸ. பாராயனந்தேவ அதி⁴வசனந்தி பாரங் வுச்சதி அமதங் நிப்³பா³னங்…பே॰… நிரோதோ⁴ நிப்³பா³னங். அயனங் வுச்சதி மக்³கோ³, ஸெய்யதி²த³ங் – ஸம்மாதி³ட்டி²…பே॰… ஸம்மாஸமாதி⁴. அதி⁴வசனந்தி ஸங்கா² ஸமஞ்ஞா பஞ்ஞத்தி வோஹாரோ நாமங் நாமகம்மங் நாமதெ⁴ய்யங் நிருத்தி ப்³யஞ்ஜனங் அபி⁴லாபோதி – பாராயனந்தேவ அதி⁴வசனங். தேனேதங் வுச்சதி –
Tasmā imassa dhammapariyāyassāti. Tasmāti tasmā taṃkāraṇā taṃhetu tappaccayā taṃnidānāti – tasmā. Imassa dhammapariyāyassāti imassa pārāyanassāti – tasmā imassa dhammapariyāyassa. Pārāyananteva adhivacananti pāraṃ vuccati amataṃ nibbānaṃ…pe… nirodho nibbānaṃ. Ayanaṃ vuccati maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi. Adhivacananti saṅkhā samaññā paññatti vohāro nāmaṃ nāmakammaṃ nāmadheyyaṃ nirutti byañjanaṃ abhilāpoti – pārāyananteva adhivacanaṃ. Tenetaṃ vuccati –
‘‘ஏகமேகஸ்ஸ சேபி பஞ்ஹஸ்ஸ அத்த²மஞ்ஞாய த⁴ம்மமஞ்ஞாய த⁴ம்மானுத⁴ம்மங் படிபஜ்ஜெய்ய, க³ச்செ²ய்யேவ ஜராமரணஸ்ஸ பாரங். பாரங்க³மனீயா இமே த⁴ம்மாதி. தஸ்மா இமஸ்ஸ த⁴ம்மபரியாயஸ்ஸ ‘பாராயன’ந்தேவ அதி⁴வசன’’ந்தி.
‘‘Ekamekassa cepi pañhassa atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammaṃ paṭipajjeyya, gaccheyyeva jarāmaraṇassa pāraṃ. Pāraṅgamanīyā ime dhammāti. Tasmā imassa dhammapariyāyassa ‘pārāyana’nteva adhivacana’’nti.
95.
95.
அஜிதோ திஸ்ஸமெத்தெய்யோ, புண்ணகோ அத² மெத்தகூ³;
Ajito tissametteyyo, puṇṇako atha mettagū;
தோ⁴தகோ உபஸீவோ ச, நந்தோ³ ச அத² ஹேமகோ.
Dhotako upasīvo ca, nando ca atha hemako.
96.
96.
தோதெ³ய்யகப்பா து³ப⁴யோ, ஜதுகண்ணீ ச பண்டி³தோ;
Todeyyakappā dubhayo, jatukaṇṇī ca paṇḍito;
ப⁴த்³ராவுதோ⁴ உத³யோ ச, போஸாலோ சாபி ப்³ராஹ்மணோ;
Bhadrāvudho udayo ca, posālo cāpi brāhmaṇo;
மோக⁴ராஜா ச மேதா⁴வீ, பிங்கி³யோ ச மஹாஇஸி.
Mogharājā ca medhāvī, piṅgiyo ca mahāisi.
97.
97.
ஏதே பு³த்³த⁴ங் உபாக³ச்சு²ங், ஸம்பன்னசரணங் இஸிங்;
Ete buddhaṃ upāgacchuṃ, sampannacaraṇaṃ isiṃ;
புச்ச²ந்தா நிபுணே பஞ்ஹே, பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ங் உபாக³முங்.
Pucchantā nipuṇe pañhe, buddhaseṭṭhaṃ upāgamuṃ.
ஏதே பு³த்³த⁴ங் உபாக³ச்சு²ந்தி. ஏதேதி ஸோளஸ பாராயனியா ப்³ராஹ்மணா. பு³த்³தோ⁴தி யோ ஸோ ப⁴க³வா ஸயம்பூ⁴ அனாசரியகோ புப்³பே³ அனநுஸ்ஸுதேஸு த⁴ம்மேஸு ஸாமங் ஸச்சானி அபி⁴ஸம்பு³ஜ்ஜி², தத்த² ச ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்தோ ப³லேஸு ச வஸீபா⁴வங். பு³த்³தோ⁴தி கேனட்டே²ன பு³த்³தோ⁴? பு³ஜ்ஜி²தா ஸச்சானீதி பு³த்³தோ⁴, போ³தே⁴தா பஜாயாதி பு³த்³தோ⁴, ஸப்³ப³ஞ்ஞுதாய பு³த்³தோ⁴, ஸப்³ப³த³ஸ்ஸாவிதாய பு³த்³தோ⁴, அபி⁴ஞ்ஞெய்யதாய பு³த்³தோ⁴, விஸவிதாய பு³த்³தோ⁴, கீ²ணாஸவஸங்கா²தேன பு³த்³தோ⁴, நிருபலேபஸங்கா²தேன பு³த்³தோ⁴, ஏகந்தவீதராகோ³தி பு³த்³தோ⁴, ஏகந்தவீததோ³ஸோதி பு³த்³தோ⁴, ஏகந்தவீதமோஹோதி பு³த்³தோ⁴, ஏகந்தனிக்கிலேஸோதி பு³த்³தோ⁴, ஏகாயனமக்³க³ங் க³தோதி பு³த்³தோ⁴, ஏகோ அனுத்தரங் ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங் அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴தி பு³த்³தோ⁴, அபு³த்³தி⁴விஹதத்தா பு³த்³தி⁴படிலாபா⁴தி பு³த்³தோ⁴. பு³த்³தோ⁴தி நேதங் நாமங் மாதரா கதங் ந பிதரா கதங் ந பா⁴தரா கதங் ந ப⁴கி³னியா கதங் ந மித்தாமச்சேஹி கதங் ந ஞாதிஸாலோஹிதேஹி கதங் ந ஸமணப்³ராஹ்மணேஹி கதங் ந தே³வதாஹி கதங். விமொக்க²ந்திகமேதங் பு³த்³தா⁴னங் ப⁴க³வந்தானங் போ³தி⁴யா மூலே ஸஹ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞாணஸ்ஸ படிலாபா⁴ ஸச்சி²கா பஞ்ஞத்தி , யதி³த³ங் பு³த்³தோ⁴தி. ஏதே பு³த்³த⁴ங் உபாக³ச்சு²ந்தி ஏதே பு³த்³த⁴ங் உபாக³மிங்ஸு உபஸங்கமிங்ஸு பயிருபாஸிங்ஸு பரிபுச்சி²ங்ஸு பரிபஞ்ஹிங்ஸூதி – ஏதே பு³த்³த⁴ங் உபாக³ச்சு²ங்.
Ete buddhaṃ upāgacchunti. Eteti soḷasa pārāyaniyā brāhmaṇā. Buddhoti yo so bhagavā sayambhū anācariyako pubbe ananussutesu dhammesu sāmaṃ saccāni abhisambujjhi, tattha ca sabbaññutaṃ patto balesu ca vasībhāvaṃ. Buddhoti kenaṭṭhena buddho? Bujjhitā saccānīti buddho, bodhetā pajāyāti buddho, sabbaññutāya buddho, sabbadassāvitāya buddho, abhiññeyyatāya buddho, visavitāya buddho, khīṇāsavasaṅkhātena buddho, nirupalepasaṅkhātena buddho, ekantavītarāgoti buddho, ekantavītadosoti buddho, ekantavītamohoti buddho, ekantanikkilesoti buddho, ekāyanamaggaṃ gatoti buddho, eko anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti buddho, abuddhivihatattā buddhipaṭilābhāti buddho. Buddhoti netaṃ nāmaṃ mātarā kataṃ na pitarā kataṃ na bhātarā kataṃ na bhaginiyā kataṃ na mittāmaccehi kataṃ na ñātisālohitehi kataṃ na samaṇabrāhmaṇehi kataṃ na devatāhi kataṃ. Vimokkhantikametaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ bodhiyā mūle saha sabbaññutañāṇassa paṭilābhā sacchikā paññatti , yadidaṃ buddhoti. Ete buddhaṃ upāgacchunti ete buddhaṃ upāgamiṃsu upasaṅkamiṃsu payirupāsiṃsu paripucchiṃsu paripañhiṃsūti – ete buddhaṃ upāgacchuṃ.
ஸம்பன்னசரணங் இஸிந்தி சரணங் வுச்சதி ஸீலாசாரனிப்³ப³த்தி. ஸீலஸங்வரோபி சரணங், இந்த்³ரியஸங்வரோபி சரணங், போ⁴ஜனே மத்தஞ்ஞுதாபி சரணங், ஜாக³ரியானுயோகோ³பி சரணங், ஸத்தபி ஸத்³த⁴ம்மா சரணங், சத்தாரிபி ஜா²னானி சரணங். ஸம்பன்னசரணந்தி ஸம்பன்னசரணங் ஸெட்ட²சரணங் விஸெட்ட²சரணங் 13 பாமொக்க²சரணங் உத்தமசரணங் பவரசரணங். இஸீதி இஸி ப⁴க³வா மஹந்தங் ஸீலக்க²ந்த⁴ங் ஏஸீ க³வேஸீ பரியேஸீதி இஸி…பே॰… மஹேஸக்கே²ஹி வா ஸத்தேஹி ஏஸிதோ க³வேஸிதோ பரியேஸிதோ – ‘‘கஹங் பு³த்³தோ⁴, கஹங் ப⁴க³வா, கஹங் தே³வதே³வோ கஹங் நராஸபோ⁴’’தி – இஸீதி – ஸம்பன்னசரணங் இஸிங்.
Sampannacaraṇaṃisinti caraṇaṃ vuccati sīlācāranibbatti. Sīlasaṃvaropi caraṇaṃ, indriyasaṃvaropi caraṇaṃ, bhojane mattaññutāpi caraṇaṃ, jāgariyānuyogopi caraṇaṃ, sattapi saddhammā caraṇaṃ, cattāripi jhānāni caraṇaṃ. Sampannacaraṇanti sampannacaraṇaṃ seṭṭhacaraṇaṃ viseṭṭhacaraṇaṃ 14 pāmokkhacaraṇaṃ uttamacaraṇaṃ pavaracaraṇaṃ. Isīti isi bhagavā mahantaṃ sīlakkhandhaṃ esī gavesī pariyesīti isi…pe… mahesakkhehi vā sattehi esito gavesito pariyesito – ‘‘kahaṃ buddho, kahaṃ bhagavā, kahaṃ devadevo kahaṃ narāsabho’’ti – isīti – sampannacaraṇaṃ isiṃ.
புச்ச²ந்தா நிபுணே பஞ்ஹேதி. புச்ச²ந்தாதி புச்ச²ந்தா யாசந்தா அஜ்ஜே²ஸந்தா பஸாதெ³ந்தா. நிபுணே பஞ்ஹேதி க³ம்பீ⁴ரே து³த்³த³ஸே து³ரனுபோ³தே⁴ ஸந்தே பணீதே அதக்காவசரே நிபுணே பண்டி³தவேத³னீயே பஞ்ஹேதி – புச்ச²ந்தா நிபுணே பஞ்ஹே.
Pucchantā nipuṇe pañheti. Pucchantāti pucchantā yācantā ajjhesantā pasādentā. Nipuṇe pañheti gambhīre duddase duranubodhe sante paṇīte atakkāvacare nipuṇe paṇḍitavedanīye pañheti – pucchantā nipuṇe pañhe.
பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ங் உபாக³முந்தி. பு³த்³தோ⁴தி யோ ஸோ ப⁴க³வா…பே॰… ஸச்சி²கா பஞ்ஞத்தி, யதி³த³ங் பு³த்³தோ⁴தி. ஸெட்ட²ந்தி அக்³க³ங் ஸெட்ட²ங் விஸெட்ட²ங் பாமொக்க²ங் உத்தமங் பவரங் பு³த்³த⁴ங் உபாக³முங் உபாக³மிங்ஸு உபஸங்கமிங்ஸு பயிருபாஸிங்ஸு பரிபுச்சி²ங்ஸு பரிபஞ்ஹிங்ஸூதி – பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ங் உபாக³முங். தேனேதங் வுச்சதி –
Buddhaseṭṭhaṃ upāgamunti. Buddhoti yo so bhagavā…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ buddhoti. Seṭṭhanti aggaṃ seṭṭhaṃ viseṭṭhaṃ pāmokkhaṃ uttamaṃ pavaraṃ buddhaṃ upāgamuṃ upāgamiṃsu upasaṅkamiṃsu payirupāsiṃsu paripucchiṃsu paripañhiṃsūti – buddhaseṭṭhaṃ upāgamuṃ. Tenetaṃ vuccati –
‘‘ஏதே பு³த்³த⁴ங் உபாக³ச்சு²ங், ஸம்பன்னசரணங் இஸிங்;
‘‘Ete buddhaṃ upāgacchuṃ, sampannacaraṇaṃ isiṃ;
புச்ச²ந்தா நிபுணே பஞ்ஹே, பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ங் உபாக³மு’’ந்தி.
Pucchantā nipuṇe pañhe, buddhaseṭṭhaṃ upāgamu’’nti.
98.
98.
தேஸங் பு³த்³தோ⁴ பப்³யாகாஸி, பஞ்ஹங் புட்டோ² யதா²தத²ங்;
Tesaṃ buddho pabyākāsi, pañhaṃ puṭṭho yathātathaṃ;
பஞ்ஹானங் வெய்யாகரணேன, தோஸேஸி ப்³ராஹ்மணே முனி.
Pañhānaṃ veyyākaraṇena, tosesi brāhmaṇe muni.
தேஸங் பு³த்³தோ⁴ பப்³யாகாஸீதி. தேஸந்தி ஸோளஸானங் பாராயனியானங் ப்³ராஹ்மணானங். பு³த்³தோ⁴தி யோ ஸோ ப⁴க³வா…பே॰… ஸச்சி²கா பஞ்ஞத்தி, யதி³த³ங் பு³த்³தோ⁴தி. பப்³யாகாஸீதி தேஸங் பு³த்³தோ⁴ பப்³யாகாஸி ஆசிக்கி² தே³ஸேஸி பஞ்ஞபேஸி பட்ட²பேஸி விவரி விப⁴ஜி உத்தானீஅகாஸி பகாஸேஸீதி – தேஸங் பு³த்³தோ⁴ பப்³யாகாஸி.
Tesaṃ buddho pabyākāsīti. Tesanti soḷasānaṃ pārāyaniyānaṃ brāhmaṇānaṃ. Buddhoti yo so bhagavā…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ buddhoti. Pabyākāsīti tesaṃ buddho pabyākāsi ācikkhi desesi paññapesi paṭṭhapesi vivari vibhaji uttānīakāsi pakāsesīti – tesaṃ buddho pabyākāsi.
பஞ்ஹங் புட்டோ² யதா²தத²ந்தி. பஞ்ஹங் புட்டோ²தி பஞ்ஹங் புட்டோ² புச்சி²தோ யாசிதோ அஜ்ஜே²ஸிதோ பஸாதி³தோ. யதா²தத²ந்தி யதா² ஆசிக்கி²தப்³ப³ங் ததா² ஆசிக்கி² , யதா² தே³ஸிதப்³ப³ங் ததா² தே³ஸேஸி, யதா² பஞ்ஞபேதப்³ப³ங் ததா² பஞ்ஞபேஸி, யதா² பட்ட²பேதப்³ப³ங் ததா² பட்ட²பேஸி, யதா² விவரிதப்³ப³ங் ததா² விவரி , யதா² விப⁴ஜிதப்³ப³ங் ததா² விப⁴ஜி, யதா² உத்தானீகாதப்³ப³ங் ததா² உத்தானீஅகாஸி, யதா² பகாஸிதப்³ப³ங் ததா² பகாஸேஸீதி – பஞ்ஹங் புட்டோ² யதா²தத²ங்.
Pañhaṃ puṭṭho yathātathanti. Pañhaṃ puṭṭhoti pañhaṃ puṭṭho pucchito yācito ajjhesito pasādito. Yathātathanti yathā ācikkhitabbaṃ tathā ācikkhi , yathā desitabbaṃ tathā desesi, yathā paññapetabbaṃ tathā paññapesi, yathā paṭṭhapetabbaṃ tathā paṭṭhapesi, yathā vivaritabbaṃ tathā vivari , yathā vibhajitabbaṃ tathā vibhaji, yathā uttānīkātabbaṃ tathā uttānīakāsi, yathā pakāsitabbaṃ tathā pakāsesīti – pañhaṃ puṭṭho yathātathaṃ.
பஞ்ஹானங் வெய்யாகரணேனாதி பஞ்ஹானங் வெய்யாகரணேன ஆசிக்க²னேன தே³ஸனேன பஞ்ஞபனேன பட்ட²பனேன விவரணேன விப⁴ஜனேன உத்தானீகம்மேன பகாஸனேனாதி – பஞ்ஹானங் வெய்யாகரணேன.
Pañhānaṃ veyyākaraṇenāti pañhānaṃ veyyākaraṇena ācikkhanena desanena paññapanena paṭṭhapanena vivaraṇena vibhajanena uttānīkammena pakāsanenāti – pañhānaṃ veyyākaraṇena.
தோஸேஸி ப்³ராஹ்மணே முனீதி. தோஸேஸீதி தோஸேஸி விதோஸேஸி பஸாதே³ஸி ஆராதே⁴ஸி அத்தமனே அகாஸி. ப்³ராஹ்மணேதி ஸோளஸ பாராயனியே ப்³ராஹ்மணே. முனீதி மோனங் வுச்சதி ஞாணங்…பே॰… ஸங்க³ஜாலமதிச்ச ஸோ முனீதி – தோஸேஸி ப்³ராஹ்மணே முனி. தேனேதங் வுச்சதி –
Tosesi brāhmaṇe munīti. Tosesīti tosesi vitosesi pasādesi ārādhesi attamane akāsi. Brāhmaṇeti soḷasa pārāyaniye brāhmaṇe. Munīti monaṃ vuccati ñāṇaṃ…pe… saṅgajālamaticca so munīti – tosesi brāhmaṇe muni. Tenetaṃ vuccati –
‘‘தேஸங் பு³த்³தோ⁴ பப்³யாகாஸி, பஞ்ஹங் புட்டோ² யதா²தத²ங்;
‘‘Tesaṃ buddho pabyākāsi, pañhaṃ puṭṭho yathātathaṃ;
பஞ்ஹானங் வெய்யாகரணேன, தோஸேஸி ப்³ராஹ்மணே முனீ’’தி.
Pañhānaṃ veyyākaraṇena, tosesi brāhmaṇe munī’’ti.
99.
99.
தே தோஸிதா சக்கு²மதா, பு³த்³தே⁴னாதி³ச்சப³ந்து⁴னா;
Te tositā cakkhumatā, buddhenādiccabandhunā;
ப்³ரஹ்மசரியமசரிங்ஸு, வரபஞ்ஞஸ்ஸ ஸந்திகே.
Brahmacariyamacariṃsu, varapaññassa santike.
தே தோஸிதா சக்கு²மதாதி. தேதி ஸோளஸ பாராயனியா ப்³ராஹ்மணா. தோஸிதாதி தோஸிதா விதோஸிதா பஸாதி³தா ஆராதி⁴தா அத்தமனா கதாதி – தே தோஸிதா. சக்கு²மதாதி ப⁴க³வா பஞ்சஹி சக்கூ²ஹி சக்கு²மா – மங்ஸசக்கு²னாபி சக்கு²மா, தி³ப்³ப³சக்கு²னாபி சக்கு²மா, பஞ்ஞாசக்கு²னாபி சக்கு²மா, பு³த்³த⁴சக்கு²னாபி சக்கு²மா, ஸமந்தசக்கு²னாபி சக்கு²மா. கத²ங் ப⁴க³வா மங்ஸசக்கு²னாபி சக்கு²மா…பே॰… ஏவங் ப⁴க³வா ஸமந்தசக்கு²னாபி சக்கு²மாதி – தே தோஸிதா சக்கு²மதா.
Te tositā cakkhumatāti. Teti soḷasa pārāyaniyā brāhmaṇā. Tositāti tositā vitositā pasāditā ārādhitā attamanā katāti – te tositā. Cakkhumatāti bhagavā pañcahi cakkhūhi cakkhumā – maṃsacakkhunāpi cakkhumā, dibbacakkhunāpi cakkhumā, paññācakkhunāpi cakkhumā, buddhacakkhunāpi cakkhumā, samantacakkhunāpi cakkhumā. Kathaṃ bhagavā maṃsacakkhunāpi cakkhumā…pe… evaṃ bhagavā samantacakkhunāpi cakkhumāti – te tositā cakkhumatā.
பு³த்³தே⁴னாதி³ச்சப³ந்து⁴னாதி. பு³த்³தோ⁴தி யோ ஸோ ப⁴க³வா…பே॰… ஸச்சி²கா பஞ்ஞத்தி, யதி³த³ங் பு³த்³தோ⁴தி. ஆதி³ச்சப³ந்து⁴னாதி ஆதி³ச்சோ வுச்சதி ஸூரியோ. ஸோ கோ³தமோ கொ³த்தேன, ப⁴க³வாபி கோ³தமோ கொ³த்தேன, ப⁴க³வா ஸூரியஸ்ஸ கொ³த்தஞாதகோ கொ³த்தப³ந்து⁴. தஸ்மா பு³த்³தோ⁴ ஆதி³ச்சப³ந்தூ⁴தி – பு³த்³தே⁴னாதி³ச்சப³ந்து⁴னா.
Buddhenādiccabandhunāti. Buddhoti yo so bhagavā…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ buddhoti. Ādiccabandhunāti ādicco vuccati sūriyo. So gotamo gottena, bhagavāpi gotamo gottena, bhagavā sūriyassa gottañātako gottabandhu. Tasmā buddho ādiccabandhūti – buddhenādiccabandhunā.
ப்³ரஹ்மசரியமசரிங்ஸூதி ப்³ரஹ்மசரியங் வுச்சதி அஸத்³த⁴ம்மஸமாபத்தியா ஆரதி விரதி படிவிரதி வேரமணீ விரமணங் அகிரியா அகரணங் அனஜ்ஜா²பத்தி வேலாஅனதிக்கமோ ஸேதுகா⁴தோ. அபி ச, நிப்பரியாயவஸேன ப்³ரஹ்மசரியங் வுச்சதி அரியோ அட்ட²ங்கி³கோ மக்³கோ³, ஸெய்யதி²த³ங் – ஸம்மாதி³ட்டி², ஸம்மாஸங்கப்போ, ஸம்மாவாசா, ஸம்மாகம்மந்தோ, ஸம்மாஆஜீவோ, ஸம்மாவாயாமோ, ஸம்மாஸதி, ஸம்மாஸமாதி⁴. ப்³ரஹ்மசரியமசரிங்ஸூதி ப்³ரஹ்மசரியங் சரிங்ஸு அசரிங்ஸு ஸமாதா³ய வத்திங்ஸூதி – ப்³ரஹ்மசரியமசரிங்ஸு.
Brahmacariyamacariṃsūti brahmacariyaṃ vuccati asaddhammasamāpattiyā ārati virati paṭivirati veramaṇī viramaṇaṃ akiriyā akaraṇaṃ anajjhāpatti velāanatikkamo setughāto. Api ca, nippariyāyavasena brahmacariyaṃ vuccati ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi. Brahmacariyamacariṃsūti brahmacariyaṃ cariṃsu acariṃsu samādāya vattiṃsūti – brahmacariyamacariṃsu.
வரபஞ்ஞஸ்ஸ ஸந்திகேதி வரபஞ்ஞஸ்ஸ அக்³க³பஞ்ஞஸ்ஸ ஸெட்ட²பஞ்ஞஸ்ஸ விஸெட்ட²பஞ்ஞஸ்ஸ பாமொக்க²பஞ்ஞஸ்ஸ உத்தமபஞ்ஞஸ்ஸ பவரபஞ்ஞஸ்ஸ. ஸந்திகேதி ஸந்திகே ஸாமந்தா ஆஸன்னே அவிதூ³ரே உபகட்டே²தி – வரபஞ்ஞஸ்ஸ ஸந்திகே. தேனேதங் வுச்சதி –
Varapaññassa santiketi varapaññassa aggapaññassa seṭṭhapaññassa viseṭṭhapaññassa pāmokkhapaññassa uttamapaññassa pavarapaññassa. Santiketi santike sāmantā āsanne avidūre upakaṭṭheti – varapaññassa santike. Tenetaṃ vuccati –
‘‘தே தோஸிதா சக்கு²மதா, பு³த்³தே⁴னாதி³ச்சப³ந்து⁴னா;
‘‘Te tositā cakkhumatā, buddhenādiccabandhunā;
ப்³ரஹ்மசரியமசரிங்ஸு, வரபஞ்ஞஸ்ஸ ஸந்திகே’’தி.
Brahmacariyamacariṃsu, varapaññassa santike’’ti.
100.
100.
ஏகமேகஸ்ஸ பஞ்ஹஸ்ஸ, யதா² பு³த்³தே⁴ன தே³ஸிதங்;
Ekamekassa pañhassa, yathā buddhena desitaṃ;
ததா² யோ படிபஜ்ஜெய்ய, க³ச்சே² பாரங் அபாரதோ.
Tathāyo paṭipajjeyya, gacche pāraṃ apārato.
ஏகமேகஸ்ஸ பஞ்ஹஸ்ஸாதி ஏகமேகஸ்ஸ அஜிதபஞ்ஹஸ்ஸ, ஏகமேகஸ்ஸ திஸ்ஸமெத்தெய்யபஞ்ஹஸ்ஸ…பே॰… ஏகமேகஸ்ஸ பிங்கி³யபஞ்ஹஸ்ஸாதி – ஏகமேகஸ்ஸ பஞ்ஹஸ்ஸ.
Ekamekassa pañhassāti ekamekassa ajitapañhassa, ekamekassa tissametteyyapañhassa…pe… ekamekassa piṅgiyapañhassāti – ekamekassa pañhassa.
யதா² பு³த்³தே⁴ன தே³ஸிதந்தி. பு³த்³தோ⁴தி யோ ஸோ ப⁴க³வா ஸயம்பூ⁴…பே॰… ஸச்சி²கா பஞ்ஞத்தி, யதி³த³ங் பு³த்³தோ⁴தி. யதா² பு³த்³தே⁴ன தே³ஸிதந்தி யதா² பு³த்³தே⁴ன ஆசிக்கி²தங் தே³ஸிதங் பஞ்ஞபிதங் பட்ட²பிதங் விவரிதங் விப⁴ஜிதங் 15 உத்தானீகதங் பகாஸிதந்தி – யதா² பு³த்³தே⁴ன தே³ஸிதங்.
Yathā buddhena desitanti. Buddhoti yo so bhagavā sayambhū…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ buddhoti. Yathā buddhena desitanti yathā buddhena ācikkhitaṃ desitaṃ paññapitaṃ paṭṭhapitaṃ vivaritaṃ vibhajitaṃ 16 uttānīkataṃ pakāsitanti – yathā buddhena desitaṃ.
ததா² யோ படிபஜ்ஜெய்யாதி ஸம்மாபடிபத³ங் அனுலோமபடிபத³ங் அபச்சனீகபடிபத³ங் அன்வத்த²படிபத³ங் த⁴ம்மானுத⁴ம்மபடிபத³ங் படிபஜ்ஜெய்யாதி – ததா² யோ படிபஜ்ஜெய்ய.
Tathā yo paṭipajjeyyāti sammāpaṭipadaṃ anulomapaṭipadaṃ apaccanīkapaṭipadaṃ anvatthapaṭipadaṃ dhammānudhammapaṭipadaṃ paṭipajjeyyāti – tathā yo paṭipajjeyya.
க³ச்சே² பாரங் அபாரதோதி பாரங் வுச்சதி அமதங் நிப்³பா³னங்…பே॰… நிரோதோ⁴ நிப்³பா³னங்; அபாரங் வுச்சந்தி கிலேஸா ச க²ந்தா⁴ ச அபி⁴ஸங்கா²ரா ச. க³ச்சே² பாரங் அபாரதோதி அபாரதோ பாரங் க³ச்செ²ய்ய, பாரங் அதி⁴க³ச்செ²ய்ய, பாரங் ப²ஸ்ஸெய்ய, பாரங் ஸச்சி²கரெய்யாதி – க³ச்சே² பாரங் அபாரதோ. தேனேதங் வுச்சதி –
Gacche pāraṃ apāratoti pāraṃ vuccati amataṃ nibbānaṃ…pe… nirodho nibbānaṃ; apāraṃ vuccanti kilesā ca khandhā ca abhisaṅkhārā ca. Gacche pāraṃ apāratoti apārato pāraṃ gaccheyya, pāraṃ adhigaccheyya, pāraṃ phasseyya, pāraṃ sacchikareyyāti – gacche pāraṃ apārato. Tenetaṃ vuccati –
‘‘ஏகமேகஸ்ஸ பஞ்ஹஸ்ஸ, யதா² பு³த்³தே⁴ன தே³ஸிதங்;
‘‘Ekamekassa pañhassa, yathā buddhena desitaṃ;
ததா² யோ படிபஜ்ஜெய்ய, க³ச்சே² பாரங் அபாரதோ’’தி.
Tathā yo paṭipajjeyya, gacche pāraṃ apārato’’ti.
101.
101.
அபாரா பாரங் க³ச்செ²ய்ய, பா⁴வெந்தோ மக்³க³முத்தமங்;
Apārā pāraṃ gaccheyya, bhāvento maggamuttamaṃ;
மக்³கோ³ ஸோ பாரங் க³மனாய, தஸ்மா பாராயனங் இதி.
Maggoso pāraṃ gamanāya, tasmā pārāyanaṃ iti.
அபாரா பாரங் க³ச்செ²ய்யாதி அபாரங் வுச்சந்தி கிலேஸா ச க²ந்தா⁴ ச அபி⁴ஸங்கா²ரா ச; பாரங் வுச்சதி அமதங் நிப்³பா³னங்…பே॰… தண்ஹக்க²யோ விராகோ³ நிரோதோ⁴ நிப்³பா³னங். அபாரா பாரங் க³ச்செ²ய்யாதி அபாரா பாரங் க³ச்செ²ய்ய, பாரங் அதி⁴க³ச்செ²ய்ய, பாரங் ப²ஸ்ஸெய்ய, பாரங் ஸச்சி²கரெய்யாதி – அபாரா பாரங் க³ச்செ²ய்ய.
Apārā pāraṃ gaccheyyāti apāraṃ vuccanti kilesā ca khandhā ca abhisaṅkhārā ca; pāraṃ vuccati amataṃ nibbānaṃ…pe… taṇhakkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Apārā pāraṃ gaccheyyāti apārā pāraṃ gaccheyya, pāraṃ adhigaccheyya, pāraṃ phasseyya, pāraṃ sacchikareyyāti – apārā pāraṃ gaccheyya.
பா⁴வெந்தோ மக்³க³முத்தமந்தி மக்³க³முத்தமங் வுச்சதி அரியோ அட்ட²ங்கி³கோ மக்³கோ³, ஸெய்யதி²த³ங் – ஸம்மாதி³ட்டி²…பே॰… ஸம்மாஸமாதி⁴. மக்³க³முத்தமந்தி மக்³க³ங் அக்³க³ங் ஸெட்ட²ங் விஸெட்ட²ங் பாமொக்க²ங் உத்தமங் பவரங். பா⁴வெந்தோதி பா⁴வெந்தோ ஆஸேவந்தோ ப³ஹுலீகரொந்தோதி – பா⁴வெந்தோ மக்³க³முத்தமங்.
Bhāvento maggamuttamanti maggamuttamaṃ vuccati ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi. Maggamuttamanti maggaṃ aggaṃ seṭṭhaṃ viseṭṭhaṃ pāmokkhaṃ uttamaṃ pavaraṃ. Bhāventoti bhāvento āsevanto bahulīkarontoti – bhāvento maggamuttamaṃ.
மக்³கோ³ ஸோ பாரங் க³மனாயாதி –
Maggo so pāraṃ gamanāyāti –
பாரங் க³மனாயாதி பாரங் க³மனாய பாரங் ஸம்பாபனாய பாரங் ஸமனுபாபனாய ஜராமரணஸ்ஸ தரணாயாதி – மக்³கோ³ ஸோ பாரங் க³மனாய.
Pāraṃ gamanāyāti pāraṃ gamanāya pāraṃ sampāpanāya pāraṃ samanupāpanāya jarāmaraṇassa taraṇāyāti – maggo so pāraṃ gamanāya.
தஸ்மா பாராயனங் இதீதி. தஸ்மாதி தஸ்மா தங்காரணா தங்ஹேது தப்பச்சயா தங்னிதா³னா. பாரங் வுச்சதி அமதங் நிப்³பா³னங்…பே॰… நிரோதோ⁴ நிப்³பா³னங். அயனங் வுச்சதி மக்³கோ³. இதீதி பத³ஸந்தி⁴…பே॰… பதா³னுபுப்³ப³தாபேதங் இதீதி – தஸ்மா பாராயனங் இதி. தேனேதங் வுச்சதி –
Tasmā pārāyanaṃ itīti. Tasmāti tasmā taṃkāraṇā taṃhetu tappaccayā taṃnidānā. Pāraṃ vuccati amataṃ nibbānaṃ…pe… nirodho nibbānaṃ. Ayanaṃ vuccati maggo. Itīti padasandhi…pe… padānupubbatāpetaṃ itīti – tasmā pārāyanaṃ iti. Tenetaṃ vuccati –
‘‘அபாரா பாரங் க³ச்செ²ய்ய, பா⁴வெந்தோ மக்³க³முத்தமங்;
‘‘Apārā pāraṃ gaccheyya, bhāvento maggamuttamaṃ;
மக்³கோ³ ஸோ பாரங் க³மனாய, தஸ்மா பாராயனங் இதீ’’தி.
Maggo so pāraṃ gamanāya, tasmā pārāyanaṃ itī’’ti.
பாராயனத்து²திகா³தா²னித்³தே³ஸோ ஸத்தரஸமோ.
Pārāyanatthutigāthāniddeso sattarasamo.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / கு²த்³த³கனிகாய (அட்ட²கதா²) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / சூளனித்³தே³ஸ-அட்ட²கதா² • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / 17. பாராயனத்து²திகா³தா²னித்³தே³ஸவண்ணனா • 17. Pārāyanatthutigāthāniddesavaṇṇanā