| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
10. පරිබ්‌බාජකසුත්‌තං
10. Paribbājakasuttaṃ
30. එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති ගිජ්‌ඣකූටෙ පබ්‌බතෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්‌බහුලා අභිඤ්‌ඤාතා අභිඤ්‌ඤාතා පරිබ්‌බාජකා සිප්‌පිනිකාතීරෙ 1 පරිබ්‌බාජකාරාමෙ පටිවසන්‌ති, සෙය්‍යථිදං අන්‌නභාරො වරධරො සකුලුදායී ච පරිබ්‌බාජකො අඤ්‌ඤෙ ච අභිඤ්‌ඤාතා අභිඤ්‌ඤාතා පරිබ්‌බාජකා. අථ ඛො භගවා සායන්‌හසමයං පටිසල්‌ලානා වුට්‌ඨිතො යෙන සිප්‌පිනිකාතීරං පරිබ්‌බාජකාරාමො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. නිසජ්‌ජ ඛො භගවා තෙ පරිබ්‌බාජකෙ එතදවොච –
30. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Tena kho pana samayena sambahulā abhiññātā abhiññātā paribbājakā sippinikātīre 2 paribbājakārāme paṭivasanti, seyyathidaṃ annabhāro varadharo sakuludāyī ca paribbājako aññe ca abhiññātā abhiññātā paribbājakā. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena sippinikātīraṃ paribbājakārāmo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā te paribbājake etadavoca –
‘‘චත්‌තාරිමානි, පරිබ්‌බාජකා, ධම්‌මපදානි අග්‌ගඤ්‌ඤානි රත්‌තඤ්‌ඤානි වංසඤ්‌ඤානි පොරාණානි අසංකිණ්‌ණානි අසංකිණ්‌ණපුබ්‌බානි, න සංකීයන්‌ති න සංකීයිස්‌සන්‌ති, අප්‌පටිකුට්‌ඨානි සමණෙහි බ්‍රාහ්‌මණෙහි විඤ්‌ඤූහි. කතමානි චත්‌තාරි? අනභිජ්‌ඣා, පරිබ්‌බාජකා, ධම්‌මපදං අග්‌ගඤ්‌ඤං රත්‌තඤ්‌ඤං වංසඤ්‌ඤං පොරාණං අසංකිණ්‌ණං අසංකිණ්‌ණපුබ්‌බං, න සංකීයති න සංකීයිස්‌සති, අප්‌පටිකුට්‌ඨං සමණෙහි බ්‍රාහ්‌මණෙහි විඤ්‌ඤූහි. අබ්‍යාපාදො, පරිබ්‌බාජකා, ධම්‌මපදං…පෙ.… සම්‌මාසති, පරිබ්‌බාජකා, ධම්‌මපදං…පෙ.… සම්‌මාසමාධි, පරිබ්‌බාජකා, ධම්‌මපදං අග්‌ගඤ්‌ඤං රත්‌තඤ්‌ඤං වංසඤ්‌ඤං පොරාණං අසංකිණ්‌ණං අසංකිණ්‌ණපුබ්‌බං, න සංකීයති න සංකීයිස්‌සති, අප්‌පටිකුට්‌ඨං සමණෙහි බ්‍රාහ්‌මණෙහි විඤ්‌ඤූහි. ඉමානි ඛො , පරිබ්‌බාජකා, චත්‌තාරි ධම්‌මපදානි අග්‌ගඤ්‌ඤානි රත්‌තඤ්‌ඤානි වංසඤ්‌ඤානි පොරාණානි අසංකිණ්‌ණානි අසංකිණ්‌ණපුබ්‌බානි, න සංකීයන්‌ති න සංකීයිස්‌සන්‌ති, අප්‌පටිකුට්‌ඨානි සමණෙහි බ්‍රාහ්‌මණෙහි විඤ්‌ඤූහි.
‘‘Cattārimāni, paribbājakā, dhammapadāni aggaññāni rattaññāni vaṃsaññāni porāṇāni asaṃkiṇṇāni asaṃkiṇṇapubbāni, na saṃkīyanti na saṃkīyissanti, appaṭikuṭṭhāni samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi. Katamāni cattāri? Anabhijjhā, paribbājakā, dhammapadaṃ aggaññaṃ rattaññaṃ vaṃsaññaṃ porāṇaṃ asaṃkiṇṇaṃ asaṃkiṇṇapubbaṃ, na saṃkīyati na saṃkīyissati, appaṭikuṭṭhaṃ samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi. Abyāpādo, paribbājakā, dhammapadaṃ…pe… sammāsati, paribbājakā, dhammapadaṃ…pe… sammāsamādhi, paribbājakā, dhammapadaṃ aggaññaṃ rattaññaṃ vaṃsaññaṃ porāṇaṃ asaṃkiṇṇaṃ asaṃkiṇṇapubbaṃ, na saṃkīyati na saṃkīyissati, appaṭikuṭṭhaṃ samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi. Imāni kho , paribbājakā, cattāri dhammapadāni aggaññāni rattaññāni vaṃsaññāni porāṇāni asaṃkiṇṇāni asaṃkiṇṇapubbāni, na saṃkīyanti na saṃkīyissanti, appaṭikuṭṭhāni samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi.
‘‘යො ඛො, පරිබ්‌බාජකා, එවං වදෙය්‍ය – ‘අහමෙතං අනභිජ්‌ඣං ධම්‌මපදං පච්‌චක්‌ඛාය අභිජ්‌ඣාලුං කාමෙසු තිබ්‌බසාරාගං සමණං වා බ්‍රාහ්‌මණං වා පඤ්‌ඤාපෙස්‌සාමී’ති, තමහං තත්‌ථ එවං වදෙය්‍යං – ‘එතු වදතු බ්‍යාහරතු පස්‌සාමිස්‌සානුභාව’න්‌ති. සො වත, පරිබ්‌බාජකා, අනභිජ්‌ඣං ධම්‌මපදං පච්‌චක්‌ඛාය අභිජ්‌ඣාලුං කාමෙසු තිබ්‌බසාරාගං සමණං වා බ්‍රාහ්‌මණං වා පඤ්‌ඤාපෙස්‌සතීති නෙතං ඨානං විජ්‌ජති.
‘‘Yo kho, paribbājakā, evaṃ vadeyya – ‘ahametaṃ anabhijjhaṃ dhammapadaṃ paccakkhāya abhijjhāluṃ kāmesu tibbasārāgaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessāmī’ti, tamahaṃ tattha evaṃ vadeyyaṃ – ‘etu vadatu byāharatu passāmissānubhāva’nti. So vata, paribbājakā, anabhijjhaṃ dhammapadaṃ paccakkhāya abhijjhāluṃ kāmesu tibbasārāgaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘යො ඛො, පරිබ්‌බාජකා, එවං වදෙය්‍ය – ‘අහමෙතං අබ්‍යාපාදං ධම්‌මපදං පච්‌චක්‌ඛාය බ්‍යාපන්‌නචිත්‌තං පදුට්‌ඨමනසඞ්‌කප්‌පං සමණං වා බ්‍රාහ්‌මණං වා පඤ්‌ඤාපෙස්‌සාමී’ති, තමහං තත්‌ථ එවං වදෙය්‍යං – ‘එතු වදතු බ්‍යාහරතු පස්‌සාමිස්‌සානුභාව’න්‌ති. සො වත, පරිබ්‌බාජකා, අබ්‍යාපාදං ධම්‌මපදං පච්‌චක්‌ඛාය බ්‍යාපන්‌නචිත්‌තං පදුට්‌ඨමනසඞ්‌කප්‌පං සමණං වා බ්‍රාහ්‌මණං වා පඤ්‌ඤාපෙස්‌සතීති නෙතං ඨානං විජ්‌ජති.
‘‘Yo kho, paribbājakā, evaṃ vadeyya – ‘ahametaṃ abyāpādaṃ dhammapadaṃ paccakkhāya byāpannacittaṃ paduṭṭhamanasaṅkappaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessāmī’ti, tamahaṃ tattha evaṃ vadeyyaṃ – ‘etu vadatu byāharatu passāmissānubhāva’nti. So vata, paribbājakā, abyāpādaṃ dhammapadaṃ paccakkhāya byāpannacittaṃ paduṭṭhamanasaṅkappaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘යො ඛො, පරිබ්‌බාජකා, එවං වදෙය්‍ය – ‘අහමෙතං සම්‌මාසතිං ධම්‌මපදං පච්‌චක්‌ඛාය මුට්‌ඨස්‌සතිං අසම්‌පජානං සමණං වා බ්‍රාහ්‌මණං වා පඤ්‌ඤාපෙස්‌සාමී’ති, තමහං තත්‌ථ එවං වදෙය්‍යං – ‘එතු වදතු බ්‍යාහරතු පස්‌සාමිස්‌සානුභාව’න්‌ති. සො වත, පරිබ්‌බාජකා, සම්‌මාසතිං ධම්‌මපදං පච්‌චක්‌ඛාය මුට්‌ඨස්‌සතිං අසම්‌පජානං සමණං වා බ්‍රාහ්‌මණං වා පඤ්‌ඤාපෙස්‌සතීති නෙතං ඨානං විජ්‌ජති.
‘‘Yo kho, paribbājakā, evaṃ vadeyya – ‘ahametaṃ sammāsatiṃ dhammapadaṃ paccakkhāya muṭṭhassatiṃ asampajānaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessāmī’ti, tamahaṃ tattha evaṃ vadeyyaṃ – ‘etu vadatu byāharatu passāmissānubhāva’nti. So vata, paribbājakā, sammāsatiṃ dhammapadaṃ paccakkhāya muṭṭhassatiṃ asampajānaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘යො ඛො, පරිබ්‌බාජකා, එවං වදෙය්‍ය – ‘අහමෙතං සම්‌මාසමාධිං ධම්‌මපදං පච්‌චක්‌ඛාය අසමාහිතං විබ්‌භන්‌තචිත්‌තං සමණං වා බ්‍රාහ්‌මණං වා පඤ්‌ඤාපෙස්‌සාමී’ති, තමහං තත්‌ථ එවං වදෙය්‍යං – ‘එතු වදතු බ්‍යාහරතු පස්‌සාමිස්‌සානුභාව’න්‌ති. සො වත, පරිබ්‌බාජකා, සම්‌මාසමාධිං ධම්‌මපදං පච්‌චක්‌ඛාය අසමාහිතං විබ්‌භන්‌තචිත්‌තං සමණං වා බ්‍රාහ්‌මණං වා පඤ්‌ඤාපෙස්‌සතීති නෙතං ඨානං විජ්‌ජති.
‘‘Yo kho, paribbājakā, evaṃ vadeyya – ‘ahametaṃ sammāsamādhiṃ dhammapadaṃ paccakkhāya asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessāmī’ti, tamahaṃ tattha evaṃ vadeyyaṃ – ‘etu vadatu byāharatu passāmissānubhāva’nti. So vata, paribbājakā, sammāsamādhiṃ dhammapadaṃ paccakkhāya asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘යො ඛො, පරිබ්‌බාජකා, ඉමානි චත්‌තාරි ධම්‌මපදානි ගරහිතබ්‌බං පටික්‌කොසිතබ්‌බං මඤ්‌ඤෙය්‍ය, තස්‌ස දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ චත්‌තාරො සහධම්‌මිකා වාදානුපාතා ගාරය්‌හා ඨානා 3 ආගච්‌ඡන්‌ති. කතමෙ චත්‌තාරො? අනභිජ්‌ඣං චෙ භවං ධම්‌මපදං ගරහති පටික්‌කොසති, යෙ ච හි 4 අභිජ්‌ඣාලූ කාමෙසු තිබ්‌බසාරාගා සමණබ්‍රාහ්‌මණා තෙ භොතො පුජ්‌ජා තෙ භොතො පාසංසා. අබ්‍යාපාදං චෙ භවං ධම්‌මපදං ගරහති පටික්‌කොසති, යෙ ච හි බ්‍යාපන්‌නචිත්‌තා පදුට්‌ඨමනසඞ්‌කප්‌පා සමණබ්‍රාහ්‌මණා තෙ භොතො පුජ්‌ජා තෙ භොතො පාසංසා. සම්‌මාසතිං චෙ භවං ධම්‌මපදං ගරහති පටික්‌කොසති, යෙ ච හි මුට්‌ඨස්‌සතී අසම්‌පජානා සමණබ්‍රාහ්‌මණා තෙ භොතො පුජ්‌ජා තෙ භොතො පාසංසා. සම්‌මාසමාධිං චෙ භවං ධම්‌මපදං ගරහති පටික්‌කොසති, යෙ ච හි අසමාහිතා විබ්‌භන්‌තචිත්‌තා සමණබ්‍රාහ්‌මණා තෙ භොතො පුජ්‌ජා තෙ භොතො පාසංසා.
‘‘Yo kho, paribbājakā, imāni cattāri dhammapadāni garahitabbaṃ paṭikkositabbaṃ maññeyya, tassa diṭṭheva dhamme cattāro sahadhammikā vādānupātā gārayhā ṭhānā 5 āgacchanti. Katame cattāro? Anabhijjhaṃ ce bhavaṃ dhammapadaṃ garahati paṭikkosati, ye ca hi 6 abhijjhālū kāmesu tibbasārāgā samaṇabrāhmaṇā te bhoto pujjā te bhoto pāsaṃsā. Abyāpādaṃ ce bhavaṃ dhammapadaṃ garahati paṭikkosati, ye ca hi byāpannacittā paduṭṭhamanasaṅkappā samaṇabrāhmaṇā te bhoto pujjā te bhoto pāsaṃsā. Sammāsatiṃ ce bhavaṃ dhammapadaṃ garahati paṭikkosati, ye ca hi muṭṭhassatī asampajānā samaṇabrāhmaṇā te bhoto pujjā te bhoto pāsaṃsā. Sammāsamādhiṃ ce bhavaṃ dhammapadaṃ garahati paṭikkosati, ye ca hi asamāhitā vibbhantacittā samaṇabrāhmaṇā te bhoto pujjā te bhoto pāsaṃsā.
‘‘යො ඛො, පරිබ්‌බාජකා, ඉමානි චත්‌තාරි ධම්‌මපදානි ගරහිතබ්‌බං පටික්‌කොසිතබ්‌බං මඤ්‌ඤෙය්‍ය, තස්‌ස දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ ඉමෙ චත්‌තාරො සහධම්‌මිකා වාදානුපාතා ගාරය්‌හා ඨානා ආගච්‌ඡන්‌ති . යෙපි තෙ පරිබ්‌බාජකා අහෙසුං උක්‌කලා වස්‌සභඤ්‌ඤා 7 අහෙතුකවාදා අකිරියවාදා නත්‌ථිකවාදා, තෙපි ඉමානි චත්‌තාරි ධම්‌මපදානි න ගරහිතබ්‌බං න පටික්‌කොසිතබ්‌බං අමඤ්‌ඤිංසු. තං කිස්‌ස හෙතු? නින්‌දාබ්‍යාරොසනඋපාරම්‌භභයා’’ති 8.
‘‘Yo kho, paribbājakā, imāni cattāri dhammapadāni garahitabbaṃ paṭikkositabbaṃ maññeyya, tassa diṭṭheva dhamme ime cattāro sahadhammikā vādānupātā gārayhā ṭhānā āgacchanti . Yepi te paribbājakā ahesuṃ ukkalā vassabhaññā 9 ahetukavādā akiriyavādā natthikavādā, tepi imāni cattāri dhammapadāni na garahitabbaṃ na paṭikkositabbaṃ amaññiṃsu. Taṃ kissa hetu? Nindābyārosanaupārambhabhayā’’ti 10.
‘‘අබ්‍යාපන්‌නො සදා සතො, අජ්‌ඣත්‌තං සුසමාහිතො;
‘‘Abyāpanno sadā sato, ajjhattaṃ susamāhito;
අභිජ්‌ඣාවිනයෙ සික්‌ඛං, අප්‌පමත්‌තොති වුච්‌චතී’’ති. දසමං;
Abhijjhāvinaye sikkhaṃ, appamattoti vuccatī’’ti. dasamaṃ;
උරුවෙලවග්‌ගො තතියො.
Uruvelavaggo tatiyo.
තස්‌සුද්‌දානං –
Tassuddānaṃ –
ද්‌වෙ උරුවෙලා ලොකො කාළකො 11, බ්‍රහ්‌මචරියෙන පඤ්‌චමං;
Dve uruvelā loko kāḷako 12, brahmacariyena pañcamaṃ;
කුහං සන්‌තුට්‌ඨි වංසො ච, ධම්‌මපදං පරිබ්‌බාජකෙන චාති.
Kuhaṃ santuṭṭhi vaṃso ca, dhammapadaṃ paribbājakena cāti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 10. පරිබ්‌බාජකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Paribbājakasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 10. පරිබ්‌බාජකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Paribbājakasuttavaṇṇanā
