Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi

    ൭. സത്തമവഗ്ഗോ

    7. Sattamavaggo

    (൬൭) ൫. പരിഭോഗമയപുഞ്ഞകഥാ

    (67) 5. Paribhogamayapuññakathā

    ൪൮൩. പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീതി? ആമന്താ. പരിഭോഗമയോ ഫസ്സോ വഡ്ഢതി, വേദനാ വഡ്ഢതി, സഞ്ഞാ വഡ്ഢതി, ചേതനാ വഡ്ഢതി, ചിത്തം വഡ്ഢതി, സദ്ധാ വഡ്ഢതി, വീരിയം വഡ്ഢതി, സതി വഡ്ഢതി, സമാധി വഡ്ഢതി, പഞ്ഞാ വഡ്ഢതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

    483. Paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatīti? Āmantā. Paribhogamayo phasso vaḍḍhati, vedanā vaḍḍhati, saññā vaḍḍhati, cetanā vaḍḍhati, cittaṃ vaḍḍhati, saddhā vaḍḍhati, vīriyaṃ vaḍḍhati, sati vaḍḍhati, samādhi vaḍḍhati, paññā vaḍḍhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

    പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീതി? ആമന്താ. ലതാ വിയ വഡ്ഢതി, മാലുവാ വിയ വഡ്ഢതി, രുക്ഖോ വിയ വഡ്ഢതി, തിണം വിയ വഡ്ഢതി, മുഞ്ജപുഞ്ജോ വിയ വഡ്ഢതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

    Paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatīti? Āmantā. Latā viya vaḍḍhati, māluvā viya vaḍḍhati, rukkho viya vaḍḍhati, tiṇaṃ viya vaḍḍhati, muñjapuñjo viya vaḍḍhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

    ൪൮൪. പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീതി? ആമന്താ. ദായകോ ദാനം ദത്വാ ന സമന്നാഹരതി, ഹോതി പുഞ്ഞന്തി? ആമന്താ. അനാവട്ടേന്തസ്സ 1 ഹോതി… അനാഭോഗസ്സ ഹോതി… അസമന്നാഹരന്തസ്സ ഹോതി… അമനസികരോന്തസ്സ ഹോതി… അചേതയന്തസ്സ ഹോതി… അപത്ഥയന്തസ്സ ഹോതി… അപ്പണിദഹന്തസ്സ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… നനു ആവട്ടേന്തസ്സ ഹോതി… ആഭോഗസ്സ ഹോതി… സമന്നാഹരന്തസ്സ ഹോതി… മനസികരോന്തസ്സ ഹോതി… ചേതയന്തസ്സ ഹോതി… പത്ഥയന്തസ്സ ഹോതി… പണിദഹന്തസ്സ ഹോതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി ആവട്ടേന്തസ്സ ഹോതി… ആഭോഗസ്സ ഹോതി… സമന്നാഹരന്തസ്സ ഹോതി… മനസികരോന്തസ്സ ഹോതി… ചേതയന്തസ്സ ഹോതി… പത്ഥയന്തസ്സ ഹോതി… പണിദഹന്തസ്സ ഹോതി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീ’’തി.

    484. Paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatīti? Āmantā. Dāyako dānaṃ datvā na samannāharati, hoti puññanti? Āmantā. Anāvaṭṭentassa 2 hoti… anābhogassa hoti… asamannāharantassa hoti… amanasikarontassa hoti… acetayantassa hoti… apatthayantassa hoti… appaṇidahantassa hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… nanu āvaṭṭentassa hoti… ābhogassa hoti… samannāharantassa hoti… manasikarontassa hoti… cetayantassa hoti… patthayantassa hoti… paṇidahantassa hotīti? Āmantā. Hañci āvaṭṭentassa hoti… ābhogassa hoti… samannāharantassa hoti… manasikarontassa hoti… cetayantassa hoti… patthayantassa hoti… paṇidahantassa hoti, no ca vata re vattabbe – ‘‘paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatī’’ti.

    ൪൮൫. പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീതി? ആമന്താ. ദായകോ ദാനം ദത്വാ കാമവിതക്കം വിതക്കേതി, ബ്യാപാദവിതക്കം വിതക്കേതി, വിഹിംസാവിതക്കം വിതക്കേതി , ഹോതി പുഞ്ഞന്തി? ആമന്താ. ദ്വിന്നം ഫസ്സാനം…പേ॰… ദ്വിന്നം ചിത്താനം സമോധാനം ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ദ്വിന്നം ഫസ്സാനം…പേ॰… ദ്വിന്നം ചിത്താനം സമോധാനം ഹോതീതി? ആമന്താ. കുസലാകുസലാ സാവജ്ജാനവജ്ജാ ഹീനപണീതാ കണ്ഹസുക്കസപ്പടിഭാഗാ ധമ്മാ സമ്മുഖീഭാവം ആഗച്ഛന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കുസലാകുസലാ സാവജ്ജാനവജ്ജാ ഹീനപണീതാ കണ്ഹസുക്കസപ്പടിഭാഗാ ധമ്മാ സമ്മുഖീഭാവം ആഗച്ഛന്തീതി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘ചത്താരിമാനി, ഭിക്ഖവേ, സുവിദൂരവിദൂരാനി! കതമാനി ചത്താരി? നഭഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, പഥവീ ച – ഇദം പഠമം സുവിദൂരവിദൂരം. ഓരിമഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, തീരം സമുദ്ദസ്സ പാരിമഞ്ച തീരം – ഇദം ദുതിയം സുവിദൂരവിദൂരം. യതോ ച, ഭിക്ഖവേ, വേരോചനോ അബ്ഭുദേതി യത്ഥ ച അത്ഥമേതി – ഇദം തതിയം സുവിദൂരവിദൂരം. സതഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മോ അസതഞ്ച ധമ്മോ – ഇദം ചതുത്ഥം സുവിദൂരവിദൂരം. ഇമാനി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരി സുവിദൂരവിദൂരാനീതി.

    485. Paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatīti? Āmantā. Dāyako dānaṃ datvā kāmavitakkaṃ vitakketi, byāpādavitakkaṃ vitakketi, vihiṃsāvitakkaṃ vitakketi , hoti puññanti? Āmantā. Dvinnaṃ phassānaṃ…pe… dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dvinnaṃ phassānaṃ…pe… dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti? Āmantā. Kusalākusalā sāvajjānavajjā hīnapaṇītā kaṇhasukkasappaṭibhāgā dhammā sammukhībhāvaṃ āgacchantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kusalākusalā sāvajjānavajjā hīnapaṇītā kaṇhasukkasappaṭibhāgā dhammā sammukhībhāvaṃ āgacchantīti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘cattārimāni, bhikkhave, suvidūravidūrāni! Katamāni cattāri? Nabhañca, bhikkhave, pathavī ca – idaṃ paṭhamaṃ suvidūravidūraṃ. Orimañca, bhikkhave, tīraṃ samuddassa pārimañca tīraṃ – idaṃ dutiyaṃ suvidūravidūraṃ. Yato ca, bhikkhave, verocano abbhudeti yattha ca atthameti – idaṃ tatiyaṃ suvidūravidūraṃ. Satañca, bhikkhave, dhammo asatañca dhammo – idaṃ catutthaṃ suvidūravidūraṃ. Imāni kho, bhikkhave, cattāri suvidūravidūrānīti.

    ‘‘നഭഞ്ച ദൂരേ പഥവീ ച ദൂരേ,

    ‘‘Nabhañca dūre pathavī ca dūre,

    പാരം സമുദ്ദസ്സ തദാഹു ദൂരേ;

    Pāraṃ samuddassa tadāhu dūre;

    യതോ ച വേരോചനോ അബ്ഭുദേതി,

    Yato ca verocano abbhudeti,

    പഭങ്കരോ യത്ഥ ച അത്ഥമേതി.

    Pabhaṅkaro yattha ca atthameti.

    ‘‘തതോ ഹവേ ദൂരതരം വദന്തി,

    ‘‘Tato have dūrataraṃ vadanti,

    സതഞ്ച ധമ്മം അസതഞ്ച ധമ്മം;

    Satañca dhammaṃ asatañca dhammaṃ;

    അബ്യായികോ ഹോതി സതം സമാഗമോ,

    Abyāyiko hoti sataṃ samāgamo,

    യാവമ്പി തിട്ഠേയ്യ തഥേവ ഹോതി.

    Yāvampi tiṭṭheyya tatheva hoti.

    ‘‘ഖിപ്പഞ്ഹി വേതി 3 അസതം സമാഗമോ;

    ‘‘Khippañhi veti 4 asataṃ samāgamo;

    തസ്മാ സതം ധമ്മോ അസബ്ഭി ആരകാ’’തി 5.

    Tasmā sataṃ dhammo asabbhi ārakā’’ti 6.

    അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘കുസലാകുസലാ സാവജ്ജാനവജ്ജാ ഹീനപണീതാ കണ്ഹസുക്കസപ്പടിഭാഗാ ധമ്മാ സമ്മുഖീഭാവം ആഗച്ഛന്തീ’’തി.

    Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘kusalākusalā sāvajjānavajjā hīnapaṇītā kaṇhasukkasappaṭibhāgā dhammā sammukhībhāvaṃ āgacchantī’’ti.

    ൪൮൬. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീ’’തി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ –

    486. Na vattabbaṃ – ‘‘paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatī’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –

    ‘‘ആരാമരോപാ വനരോപാ, യേ ജനാ സേതുകാരകാ;

    ‘‘Ārāmaropā vanaropā, ye janā setukārakā;

    പപഞ്ച ഉദപാനഞ്ച, യേ ദദന്തി ഉപസ്സയം.

    Papañca udapānañca, ye dadanti upassayaṃ.

    ‘‘തേസം ദിവാ ച രത്തോ ച, സദാ പുഞ്ഞം പവഡ്ഢതി;

    ‘‘Tesaṃ divā ca ratto ca, sadā puññaṃ pavaḍḍhati;

    ധമ്മട്ഠാ സീലസമ്പന്നാ, തേ ജനാ സഗ്ഗഗാമിനോ’’തി 7.

    Dhammaṭṭhā sīlasampannā, te janā saggagāmino’’ti 8.

    അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീതി.

    Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatīti.

    ന വത്തബ്ബം – ‘‘പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീ’’തി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘ചത്താരോമേ, ഭിക്ഖവേ, പുഞ്ഞാഭിസന്ദാ കുസലാഭിസന്ദാ സുഖസ്സാഹാരാ സോവഗ്ഗികാ സുഖവിപാകാ സഗ്ഗസംവത്തനികാ ഇട്ഠായ കന്തായ മനാപായ ഹിതായ സുഖായ സംവത്തന്തി! കതമേ ചത്താരോ? യസ്സ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചീവരം പരിഭുഞ്ജമാനോ അപ്പമാണം ചേതോസമാധിം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, അപ്പമാണോ തസ്സ പുഞ്ഞാഭിസന്ദോ കുസലാഭിസന്ദോ സുഖസ്സാഹാരോ സോവഗ്ഗികോ സുഖവിപാകോ സഗ്ഗസംവത്തനികോ ഇട്ഠായ കന്തായ മനാപായ ഹിതായ സുഖായ സംവത്തതി. യസ്സ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു പിണ്ഡപാതം പരിഭുഞ്ജമാനോ…പേ॰… സേനാസനം പരിഭുഞ്ജമാനോ…പേ॰… ഗിലാനപച്ചയഭേസജ്ജപരിക്ഖാരം പരിഭുഞ്ജമാനോ അപ്പമാണം ചേതോസമാധിം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, അപ്പമാണോ തസ്സ പുഞ്ഞാഭിസന്ദോ കുസലാഭിസന്ദോ സുഖസ്സാഹാരോ സോവഗ്ഗികോ സുഖവിപാകോ സഗ്ഗസംവത്തനികോ ഇട്ഠായ കന്തായ മനാപായ ഹിതായ സുഖായ സംവത്തതി. ഇമേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരോ പുഞ്ഞാഭിസന്ദാ കുസലാഭിസന്ദാ സുഖസ്സാഹാരാ സോവഗ്ഗികാ സുഖവിപാകാ സഗ്ഗസംവത്തനികാ ഇട്ഠായ കന്തായ മനാപായ ഹിതായ സുഖായ സംവത്തന്തീ’’തി 9. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീതി.

    Na vattabbaṃ – ‘‘paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatī’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘cattārome, bhikkhave, puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattanti! Katame cattāro? Yassa, bhikkhave, bhikkhu cīvaraṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati, appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. Yassa, bhikkhave, bhikkhu piṇḍapātaṃ paribhuñjamāno…pe… senāsanaṃ paribhuñjamāno…pe… gilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati, appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. Ime kho, bhikkhave, cattāro puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattantī’’ti 10. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatīti.

    ൪൮൭. പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീതി? ആമന്താ. ദായകോ ദാനം ദേതി, പടിഗ്ഗാഹകോ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ന പരിഭുഞ്ജതി ഛഡ്ഡേതി വിസ്സജ്ജേതി, ഹോതി പുഞ്ഞന്തി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി ദായകോ ദാനം ദേതി, പടിഗ്ഗാഹകോ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ന പരിഭുഞ്ജതി ഛഡ്ഡേതി വിസ്സജ്ജേതി, ഹോതി പുഞ്ഞം; നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീ’’തി.

    487. Paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatīti? Āmantā. Dāyako dānaṃ deti, paṭiggāhako paṭiggahetvā na paribhuñjati chaḍḍeti vissajjeti, hoti puññanti? Āmantā. Hañci dāyako dānaṃ deti, paṭiggāhako paṭiggahetvā na paribhuñjati chaḍḍeti vissajjeti, hoti puññaṃ; no ca vata re vattabbe – ‘‘paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatī’’ti.

    പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീതി? ആമന്താ. ദായകോ ദാനം ദേതി, പടിഗ്ഗാഹകേ പടിഗ്ഗഹിതേ രാജാനോ വാ ഹരന്തി, ചോരാ വാ ഹരന്തി, അഗ്ഗി വാ ദഹതി, ഉദകം വാ വഹതി, അപ്പിയാ വാ ദായാദാ ഹരന്തി, ഹോതി പുഞ്ഞന്തി? ആമന്താ . ഹഞ്ചി ദായകോ ദാനം ദേതി, പടിഗ്ഗാഹകേ പടിഗ്ഗഹിതേ രാജാനോ വാ ഹരന്തി, ചോരാ വാ ഹരന്തി, അഗ്ഗി വാ ദഹതി, ഉദകം വാ വഹതി, അപ്പിയാ വാ ദായാദാ ഹരന്തി, ഹോതി പുഞ്ഞം; നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പരിഭോഗമയം പുഞ്ഞം വഡ്ഢതീ’’തി.

    Paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatīti? Āmantā. Dāyako dānaṃ deti, paṭiggāhake paṭiggahite rājāno vā haranti, corā vā haranti, aggi vā dahati, udakaṃ vā vahati, appiyā vā dāyādā haranti, hoti puññanti? Āmantā . Hañci dāyako dānaṃ deti, paṭiggāhake paṭiggahite rājāno vā haranti, corā vā haranti, aggi vā dahati, udakaṃ vā vahati, appiyā vā dāyādā haranti, hoti puññaṃ; no ca vata re vattabbe – ‘‘paribhogamayaṃ puññaṃ vaḍḍhatī’’ti.

    പരിഭോഗമയപുഞ്ഞകഥാ നിട്ഠിതാ.

    Paribhogamayapuññakathā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. അനാവട്ടന്തസ്സ (സീ॰ പീ॰ ക॰), അനാവജ്ഝന്തസ്സ (സ്യാ॰)
    2. anāvaṭṭantassa (sī. pī. ka.), anāvajjhantassa (syā.)
    3. ഖിപ്പംഹവേതി (ബഹൂസു)
    4. khippaṃhaveti (bahūsu)
    5. അ॰ നി॰ ൪.൪൭
    6. a. ni. 4.47
    7. സം॰ നി॰ ൧.൪൭
    8. saṃ. ni. 1.47
    9. അ॰ നി॰ ൪.൫൧
    10. a. ni. 4.51



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൫. പരിഭോഗമയപുഞ്ഞകഥാവണ്ണനാ • 5. Paribhogamayapuññakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൫. പരിഭോഗമയപുഞ്ഞകഥാവണ്ണനാ • 5. Paribhogamayapuññakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൫. പരിഭോഗമയപുഞ്ഞകഥാവണ്ണനാ • 5. Paribhogamayapuññakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact