| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
5-6. පාරිච්‌ඡත්‌තකසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා
5-6. Pāricchattakasuttādivaṇṇanā
69-70. පඤ්‌චමෙ පතිතපලාසොති පතිතපත්‌තො. එත්‌ථ පඨමං පණ්‌ඩුපලාසතං, දුතියං පන්‌නපලාසතඤ්‌ච වත්‌වා තතියං ජාලකජාතතා, චතුත්‌ථං ඛාරකජාතතා ච පාළියං වුත්‌තා. දීඝනිකායට්‌ඨකථායං පන මහාගොවින්‌දසුත්‌තවණ්‌ණනායං (දී. නි. අට්‌ඨ. 2.294) ඉමමෙව පාළිං ආහරිත්‌වා දස්‌සෙන්‌තෙන පඨමං පණ්‌ඩුපලාසතං, දුතියං පන්‌නපලාසතඤ්‌ච වත්‌වා තතියං ඛාරකජාතතා, චතුත්‌ථං ජාලකජාතතා ච දස්‌සිතා. එවඤ්‌හි තත්‌ථ වුත්‌තං – ‘‘පාරිච්‌ඡත්‌තකෙ පුප්‌ඵමානෙ එකං වස්‌සං උපට්‌ඨානං ගච්‌ඡන්‌ති, තෙ තස්‌ස පණ්‌ඩුපලාසභාවතො පට්‌ඨාය අත්‌තමනා හොන්‌ති. යථාහ –
69-70. Pañcame patitapalāsoti patitapatto. Ettha paṭhamaṃ paṇḍupalāsataṃ, dutiyaṃ pannapalāsatañca vatvā tatiyaṃ jālakajātatā, catutthaṃ khārakajātatā ca pāḷiyaṃ vuttā. Dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ pana mahāgovindasuttavaṇṇanāyaṃ (dī. ni. aṭṭha. 2.294) imameva pāḷiṃ āharitvā dassentena paṭhamaṃ paṇḍupalāsataṃ, dutiyaṃ pannapalāsatañca vatvā tatiyaṃ khārakajātatā, catutthaṃ jālakajātatā ca dassitā. Evañhi tattha vuttaṃ – ‘‘pāricchattake pupphamāne ekaṃ vassaṃ upaṭṭhānaṃ gacchanti, te tassa paṇḍupalāsabhāvato paṭṭhāya attamanā honti. Yathāha –
යස්‌මිං, භික්‌ඛවෙ, සමයෙ දෙවානං තාවතිංසානං පාරිච්‌ඡත්‌තකො කොවිළාරො, පණ්‌ඩුපලාසො හොති, අත්‌තමනා, භික්‌ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා තස්‌මිං සමයෙ හොන්‌ති ‘පණ්‌ඩුපලාසො දානි පාරිච්‌ඡත්‌තකො, කොවිළාරො, න චිරස්‌සෙව පන්‌නපලාසො භවිස්‌සතී’ති. යස්‌මිං සමයෙ දෙවානං තාවතිංසානං පාරිච්‌ඡත්‌තකො, කොවිළාරො, පන්‌නපලාසො හොති, ජාලකජාතො හොති, ඛාරකජාතො හොති, කුටුමලකජාතො හොති, කොරකජාතො හොති, අත්‌තමනා, භික්‌ඛවෙ , දෙවා තාවතිංසා තස්‌මිං සමයෙ හොන්‌ති ‘කොරකජාතො දානි පාරිච්‌ඡත්‌තකො කොවිළාරො, න චිරස්‌සෙව සබ්‌බපාලිඵුල්‌ලො භවිස්‌සතී’ති.
Yasmiṃ, bhikkhave, samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro, paṇḍupalāso hoti, attamanā, bhikkhave, devā tāvatiṃsā tasmiṃ samaye honti ‘paṇḍupalāso dāni pāricchattako, koviḷāro, na cirasseva pannapalāso bhavissatī’ti. Yasmiṃ samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako, koviḷāro, pannapalāso hoti, jālakajāto hoti, khārakajāto hoti, kuṭumalakajāto hoti, korakajāto hoti, attamanā, bhikkhave , devā tāvatiṃsā tasmiṃ samaye honti ‘korakajāto dāni pāricchattako koviḷāro, na cirasseva sabbapāliphullo bhavissatī’ti.
ලීනත්‌ථප්‌පකාසිනියම්‌පි (දී. නි. ටී. 2.294) එත්‌ථ එවමත්‌ථො දස්‌සිතො – පන්‌නපලාසොති පතිතපත්‌තො. ඛාරකජාතොති ජාතඛුද්‌දකමකුළො. යෙ හි නීලපත්‌තකා අතිවිය ඛුද්‌දකා මකුළා, තෙ ‘‘ඛාරකා’’ති වුච්‌චන්‌ති. ජාලකජාතොති තෙහියෙව ඛුද්‌දකමකුළෙහි ජාතජාලකො සබ්‌බසො ජාලො විය ජාතො. කෙචි පන ‘‘ජාලකජාතොති එකජාලො විය ජාතො’’ති අත්‌ථං වදන්‌ති. පාරිච්‌ඡත්‌තකො කිර ඛාරකග්‌ගහණකාලෙ සබ්‌බත්‌ථකමෙව පල්‌ලවිකො හොති, තෙ චස්‌ස පල්‌ලවා පභස්‌සරපවාළවණ්‌ණසමුජ්‌ජලා හොන්‌ති. තෙන සො සබ්‌බසො සමුජ්‌ජලන්‌තො තිට්‌ඨති. කුටුමලජාතොති සඤ්‌ජාතමහාමකුළො. කොරකජාතොති සඤ්‌ජාතසූචිභෙදො සම්‌පතිවිකසමානාවත්‌ථො. සබ්‌බපාලිඵුල්‌ලොති සබ්‌බසො ඵුල්‌ලිතවිකසිතොති. අයඤ්‌ච අනුක්‌කමො දීඝභාණකානං වළඤ්‌ජනානුක්‌කමෙන දස්‌සිතො, න එත්‌ථ ආචරියස්‌ස විරොධො ආසඞ්‌කිතබ්‌බො.
Līnatthappakāsiniyampi (dī. ni. ṭī. 2.294) ettha evamattho dassito – pannapalāsoti patitapatto. Khārakajātoti jātakhuddakamakuḷo. Ye hi nīlapattakā ativiya khuddakā makuḷā, te ‘‘khārakā’’ti vuccanti. Jālakajātoti tehiyeva khuddakamakuḷehi jātajālako sabbaso jālo viya jāto. Keci pana ‘‘jālakajātoti ekajālo viya jāto’’ti atthaṃ vadanti. Pāricchattako kira khārakaggahaṇakāle sabbatthakameva pallaviko hoti, te cassa pallavā pabhassarapavāḷavaṇṇasamujjalā honti. Tena so sabbaso samujjalanto tiṭṭhati. Kuṭumalajātoti sañjātamahāmakuḷo. Korakajātoti sañjātasūcibhedo sampativikasamānāvattho. Sabbapāliphulloti sabbaso phullitavikasitoti. Ayañca anukkamo dīghabhāṇakānaṃ vaḷañjanānukkamena dassito, na ettha ācariyassa virodho āsaṅkitabbo.
කන්‌තනකවාතොති දෙවානං පුඤ්‌ඤකම්‌මපච්‌චයා පුප්‌ඵානං ඡින්‌දනකවාතො. කන්‌තතීති ඡින්‌දති. සම්‌පටිච්‌ඡනකවාතොති ඡින්‌නානං ඡින්‌නානං පුප්‌ඵානං සම්‌පටිග්‌ගණ්‌හකවාතො. චිනන්‌තොති නානාවිධභත්‌තිසන්‌නිවෙසවසෙන නිචිනං කරොන්‌තො. අඤ්‌ඤතරදෙවතානන්‌ති නාමගොත්‌තවසෙන අපඤ්‌ඤාතදෙවතානං. රෙණුවට්‌ටීති රෙණුසඞ්‌ඝාතො. කණ්‌ණිකං ආහච්‌චාති සුධම්‌මාය කූටං ආහන්‌ත්‌වා.
Kantanakavātoti devānaṃ puññakammapaccayā pupphānaṃ chindanakavāto. Kantatīti chindati. Sampaṭicchanakavātoti chinnānaṃ chinnānaṃ pupphānaṃ sampaṭiggaṇhakavāto. Cinantoti nānāvidhabhattisannivesavasena nicinaṃ karonto. Aññataradevatānanti nāmagottavasena apaññātadevatānaṃ. Reṇuvaṭṭīti reṇusaṅghāto. Kaṇṇikaṃ āhaccāti sudhammāya kūṭaṃ āhantvā.
අනුඵරණානුභාවොති ඛීණාසවස්‌ස භික්‌ඛුනො කිත්‌තිසද්‌දස්‌ස යාව බ්‍රහ්‌මලොකා අනුඵරණසඞ්‌ඛාතො ආනුභාවො. පබ්‌බජ්‌ජානිස්‌සිතං හොතීති පබ්‌බජ්‌ජාය චතුපාරිසුද්‌ධිසීලම්‌පි දස්‌සිතමෙවාති අධිප්‌පායො. පඨමජ්‌ඣානසන්‌නිස්‌සිතන්‌තිආදීසුපි ඉමිනාව නයෙන අත්‌ථො වෙදිතබ්‌බො. ඉධ පන උභයතො පරිච්‌ඡෙදො හෙට්‌ඨා සීලතො උපරි අරහත්‌තතො ච පරිච්‌ඡෙදස්‌ස දස්‌සිතත්‌තා. තෙනෙතං වුත්‌තන්‌ති තෙන කාරණෙන එතං ‘‘චතුපාරිසුද්‌ධිසීලං පබ්‌බජ්‌ජානිස්‌සිතං හොතී’’තිආදිවචනං වුත්‌තං. ඡට්‌ඨං උත්‌තානමෙව.
Anupharaṇānubhāvoti khīṇāsavassa bhikkhuno kittisaddassa yāva brahmalokā anupharaṇasaṅkhāto ānubhāvo. Pabbajjānissitaṃ hotīti pabbajjāya catupārisuddhisīlampi dassitamevāti adhippāyo. Paṭhamajjhānasannissitantiādīsupi imināva nayena attho veditabbo. Idha pana ubhayato paricchedo heṭṭhā sīlato upari arahattato ca paricchedassa dassitattā. Tenetaṃ vuttanti tena kāraṇena etaṃ ‘‘catupārisuddhisīlaṃ pabbajjānissitaṃ hotī’’tiādivacanaṃ vuttaṃ. Chaṭṭhaṃ uttānameva.
පාරිච්‌ඡත්‌තකසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Pāricchattakasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya
5. පාරිච්‌ඡත්‌තකසුත්‌තං • 5. Pāricchattakasuttaṃ
6. සක්‌කච්‌චසුත්‌තං • 6. Sakkaccasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
5. පාරිච්‌ඡත්‌තකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Pāricchattakasuttavaṇṇanā
6. සක්‌කච්‌චසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Sakkaccasuttavaṇṇanā
