Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya

    ൫. പരിഹാനസുത്തം

    5. Parihānasuttaṃ

    ൫൫. തത്ര ഖോ ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ആവുസോ ഭിക്ഖവേ’’തി 1. ‘‘ആവുസോ’’തി ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ പച്ചസ്സോസും. ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ ഏതദവോച –

    55. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti 2. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –

    ‘‘‘പരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ, പരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ’തി, ആവുസോ, വുച്ചതി. ‘അപരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ, അപരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ’തി, ആവുസോ, വുച്ചതി. കിത്താവതാ നു ഖോ, ആവുസോ, പരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ വുത്തോ ഭഗവതാ, കിത്താവതാ ച പന അപരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ വുത്തോ ഭഗവതാ’’തി? ‘‘ദൂരതോപി ഖോ മയം, ആവുസോ, ആഗച്ഛാമ ആയസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ സന്തികേ ഏതസ്സ ഭാസിതസ്സ അത്ഥമഞ്ഞാതും. സാധു വതായസ്മന്തംയേവ സാരിപുത്തം പടിഭാതു ഏതസ്സ ഭാസിതസ്സ അത്ഥോ . ആയസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ സുത്വാ ഭിക്ഖൂ ധാരേസ്സന്തീ’’തി.

    ‘‘‘Parihānadhammo puggalo, parihānadhammo puggalo’ti, āvuso, vuccati. ‘Aparihānadhammo puggalo, aparihānadhammo puggalo’ti, āvuso, vuccati. Kittāvatā nu kho, āvuso, parihānadhammo puggalo vutto bhagavatā, kittāvatā ca pana aparihānadhammo puggalo vutto bhagavatā’’ti? ‘‘Dūratopi kho mayaṃ, āvuso, āgacchāma āyasmato sāriputtassa santike etassa bhāsitassa atthamaññātuṃ. Sādhu vatāyasmantaṃyeva sāriputtaṃ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho . Āyasmato sāriputtassa sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti.

    ‘‘തേനഹാവുസോ , സുണാഥ, സാധുകം മനസി കരോഥ; ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവമാവുസോ’’തി ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ പച്ചസ്സോസും. ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ ഏതദവോച –

    ‘‘Tenahāvuso , suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –

    ‘‘കിത്താവതാ നു ഖോ, ആവുസോ, പരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ വുത്തോ ഭഗവതാ? ഇധാവുസോ, ഭിക്ഖു അസ്സുതഞ്ചേവ ധമ്മം ന സുണാതി, സുതാ ചസ്സ ധമ്മാ സമ്മോസം ഗച്ഛന്തി, യേ ചസ്സ ധമ്മാ പുബ്ബേ ചേതസോ അസമ്ഫുട്ഠപുബ്ബാ തേ ചസ്സ ന സമുദാചരന്തി, അവിഞ്ഞാതഞ്ചേവ ന വിജാനാതി. ഏത്താവതാ ഖോ, ആവുസോ, പരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ വുത്തോ ഭഗവതാ.

    ‘‘Kittāvatā nu kho, āvuso, parihānadhammo puggalo vutto bhagavatā? Idhāvuso, bhikkhu assutañceva dhammaṃ na suṇāti, sutā cassa dhammā sammosaṃ gacchanti, ye cassa dhammā pubbe cetaso asamphuṭṭhapubbā te cassa na samudācaranti, aviññātañceva na vijānāti. Ettāvatā kho, āvuso, parihānadhammo puggalo vutto bhagavatā.

    ‘‘കിത്താവതാ ച പനാവുസോ, അപരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ വുത്തോ ഭഗവതാ? ഇധാവുസോ, ഭിക്ഖു അസ്സുതഞ്ചേവ ധമ്മം സുണാതി, സുതാ ചസ്സ ധമ്മാ ന സമ്മോസം ഗച്ഛന്തി, യേ ചസ്സ ധമ്മാ പുബ്ബേ ചേതസോ അസമ്ഫുട്ഠപുബ്ബാ തേ ചസ്സ സമുദാചരന്തി, അവിഞ്ഞാതഞ്ചേവ വിജാനാതി. ഏത്താവതാ ഖോ, ആവുസോ, അപരിഹാനധമ്മോ പുഗ്ഗലോ വുത്തോ ഭഗവതാ.

    ‘‘Kittāvatā ca panāvuso, aparihānadhammo puggalo vutto bhagavatā? Idhāvuso, bhikkhu assutañceva dhammaṃ suṇāti, sutā cassa dhammā na sammosaṃ gacchanti, ye cassa dhammā pubbe cetaso asamphuṭṭhapubbā te cassa samudācaranti, aviññātañceva vijānāti. Ettāvatā kho, āvuso, aparihānadhammo puggalo vutto bhagavatā.

    ‘‘നോ ചേ, ആവുസോ, ഭിക്ഖു പരചിത്തപരിയായകുസലോ ഹോതി, അഥ ‘സചിത്തപരിയായകുസലോ ഭവിസ്സാമീ’തി – ഏവഞ്ഹി വോ, ആവുസോ, സിക്ഖിതബ്ബം.

    ‘‘No ce, āvuso, bhikkhu paracittapariyāyakusalo hoti, atha ‘sacittapariyāyakusalo bhavissāmī’ti – evañhi vo, āvuso, sikkhitabbaṃ.

    ‘‘കഥഞ്ചാവുസോ, ഭിക്ഖു സചിത്തപരിയായകുസലോ ഹോതി? സേയ്യഥാപി, ആവുസോ, ഇത്ഥീ വാ പുരിസോ വാ ദഹരോ യുവാ മണ്ഡനകജാതികോ ആദാസേ വാ പരിസുദ്ധേ പരിയോദാതേ അച്ഛേ വാ ഉദപത്തേ സകം മുഖനിമിത്തം പച്ചവേക്ഖമാനോ സചേ തത്ഥ പസ്സതി രജം വാ അങ്ഗണം വാ, തസ്സേവ രജസ്സ വാ അങ്ഗണസ്സ വാ പഹാനായ വായമതി. നോ ചേ തത്ഥ പസ്സതി രജം വാ അങ്ഗണം വാ, തേനേവത്തമനോ ഹോതി പരിപുണ്ണസങ്കപ്പോ – ‘ലാഭാ വത മേ, പരിസുദ്ധം വത മേ’തി. ഏവമേവ ഖോ, ആവുസോ, ഭിക്ഖുനോ പച്ചവേക്ഖണാ ബഹുകാരാ ഹോതി കുസലേസു ധമ്മേസു – ‘അനഭിജ്ഝാലു നു ഖോ ബഹുലം വിഹരാമി, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, അബ്യാപന്നചിത്തോ നു ഖോ ബഹുലം വിഹരാമി, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, വിഗതഥിനമിദ്ധോ നു ഖോ ബഹുലം വിഹരാമി, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, അനുദ്ധതോ നു ഖോ ബഹുലം വിഹരാമി, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, തിണ്ണവിചികിച്ഛോ നു ഖോ ബഹുലം വിഹരാമി, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, അക്കോധനോ നു ഖോ ബഹുലം വിഹരാമി, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, അസംകിലിട്ഠചിത്തോ നു ഖോ ബഹുലം വിഹരാമി, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, ലാഭീ നു ഖോമ്ഹി അജ്ഝത്തം ധമ്മപാമോജ്ജസ്സ, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, ലാഭീ നു ഖോമ്ഹി അജ്ഝത്തം ചേതോസമഥസ്സ, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ, ലാഭീ നു ഖോമ്ഹി അധിപഞ്ഞാധമ്മവിപസ്സനായ, സംവിജ്ജതി നു ഖോ മേ ഏസോ ധമ്മോ ഉദാഹു നോ’തി.

    ‘‘Kathañcāvuso, bhikkhu sacittapariyāyakusalo hoti? Seyyathāpi, āvuso, itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍanakajātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udapatte sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno sace tattha passati rajaṃ vā aṅgaṇaṃ vā, tasseva rajassa vā aṅgaṇassa vā pahānāya vāyamati. No ce tattha passati rajaṃ vā aṅgaṇaṃ vā, tenevattamano hoti paripuṇṇasaṅkappo – ‘lābhā vata me, parisuddhaṃ vata me’ti. Evameva kho, āvuso, bhikkhuno paccavekkhaṇā bahukārā hoti kusalesu dhammesu – ‘anabhijjhālu nu kho bahulaṃ viharāmi, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, abyāpannacitto nu kho bahulaṃ viharāmi, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, vigatathinamiddho nu kho bahulaṃ viharāmi, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, anuddhato nu kho bahulaṃ viharāmi, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, tiṇṇavicikiccho nu kho bahulaṃ viharāmi, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, akkodhano nu kho bahulaṃ viharāmi, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, asaṃkiliṭṭhacitto nu kho bahulaṃ viharāmi, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, lābhī nu khomhi ajjhattaṃ dhammapāmojjassa, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, lābhī nu khomhi ajjhattaṃ cetosamathassa, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no, lābhī nu khomhi adhipaññādhammavipassanāya, saṃvijjati nu kho me eso dhammo udāhu no’ti.

    ‘‘സചേ പന, ആവുസോ, ഭിക്ഖു പച്ചവേക്ഖമാനോ സബ്ബേപിമേ കുസലേ ധമ്മേ അത്തനി ന സമനുപസ്സതി, തേനാവുസോ, ഭിക്ഖുനാ സബ്ബേസംയേവ ഇമേസം കുസലാനം ധമ്മാനം പടിലാഭായ അധിമത്തോ ഛന്ദോ ച വായാമോ ച ഉസ്സാഹോ ച ഉസ്സോള്ഹീ ച അപ്പടിവാനീ ച സതി ച സമ്പജഞ്ഞഞ്ച കരണീയം. സേയ്യഥാപി, ആവുസോ, ആദിത്തചേലോ വാ ആദിത്തസീസോ വാ. തസ്സേവ ചേലസ്സ വാ സീസസ്സ വാ നിബ്ബാപനായ അധിമത്തം ഛന്ദഞ്ച വായാമഞ്ച ഉസ്സാഹഞ്ച ഉസ്സോള്ഹിഞ്ച അപ്പടിവാനിഞ്ച സതിഞ്ച സമ്പജഞ്ഞഞ്ച കരേയ്യ. ഏവമേവം ഖോ, ആവുസോ, തേന ഭിക്ഖുനാ സബ്ബേസംയേവ കുസലാനം ധമ്മാനം പടിലാഭായ അധിമത്തോ ഛന്ദോ ച വായാമോ ച ഉസ്സാഹോ ച ഉസ്സോള്ഹീ ച അപ്പടിവാനീ ച സതി ച സമ്പജഞ്ഞഞ്ച കരണീയം.

    ‘‘Sace pana, āvuso, bhikkhu paccavekkhamāno sabbepime kusale dhamme attani na samanupassati, tenāvuso, bhikkhunā sabbesaṃyeva imesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ paṭilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca karaṇīyaṃ. Seyyathāpi, āvuso, ādittacelo vā ādittasīso vā. Tasseva celassa vā sīsassa vā nibbāpanāya adhimattaṃ chandañca vāyāmañca ussāhañca ussoḷhiñca appaṭivāniñca satiñca sampajaññañca kareyya. Evamevaṃ kho, āvuso, tena bhikkhunā sabbesaṃyeva kusalānaṃ dhammānaṃ paṭilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca karaṇīyaṃ.

    ‘‘സചേ പനാവുസോ, ഭിക്ഖു പച്ചവേക്ഖമാനോ ഏകച്ചേ കുസലേ ധമ്മേ അത്തനി സമനുപസ്സതി, ഏകച്ചേ കുസലേ ധമ്മേ അത്തനി ന സമനുപസ്സതി, തേനാവുസോ, ഭിക്ഖുനാ യേ കുസലേ ധമ്മേ അത്തനി സമനുപസ്സതി തേസു കുസലേസു ധമ്മേസു പതിട്ഠായ, യേ കുസലേ ധമ്മേ അത്തനി ന സമനുപസ്സതി തേസം കുസലാനം ധമ്മാനം പടിലാഭായ അധിമത്തോ ഛന്ദോ ച വായാമോ ച ഉസ്സാഹോ ച ഉസ്സോള്ഹീ ച അപ്പടിവാനീ ച സതി ച സമ്പജഞ്ഞഞ്ച കരണീയം. സേയ്യഥാപി, ആവുസോ, ആദിത്തചേലോ വാ ആദിത്തസീസോ വാ. തസ്സേവ ചേലസ്സ വാ സീസസ്സ വാ നിബ്ബാപനായ അധിമത്തം ഛന്ദഞ്ച വായാമഞ്ച ഉസ്സാഹഞ്ച ഉസ്സോള്ഹിഞ്ച അപ്പടിവാനിഞ്ച സതിഞ്ച സമ്പജഞ്ഞഞ്ച കരേയ്യ. ഏവമേവം ഖോ, ആവുസോ, തേന ഭിക്ഖുനാ യേ കുസലേ ധമ്മേ അത്തനി സമനുപസ്സതി തേസു കുസലേസു ധമ്മേസു പതിട്ഠായ, യേ കുസലേ ധമ്മേ അത്തനി ന സമനുപസ്സതി തേസം കുസലാനം ധമ്മാനം പടിലാഭായ അധിമത്തോ ഛന്ദോ ച വായാമോ ച ഉസ്സാഹോ ച ഉസ്സോള്ഹീ ച അപ്പടിവാനീ ച സതി ച സമ്പജഞ്ഞഞ്ച കരണീയം.

    ‘‘Sace panāvuso, bhikkhu paccavekkhamāno ekacce kusale dhamme attani samanupassati, ekacce kusale dhamme attani na samanupassati, tenāvuso, bhikkhunā ye kusale dhamme attani samanupassati tesu kusalesu dhammesu patiṭṭhāya, ye kusale dhamme attani na samanupassati tesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ paṭilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca karaṇīyaṃ. Seyyathāpi, āvuso, ādittacelo vā ādittasīso vā. Tasseva celassa vā sīsassa vā nibbāpanāya adhimattaṃ chandañca vāyāmañca ussāhañca ussoḷhiñca appaṭivāniñca satiñca sampajaññañca kareyya. Evamevaṃ kho, āvuso, tena bhikkhunā ye kusale dhamme attani samanupassati tesu kusalesu dhammesu patiṭṭhāya, ye kusale dhamme attani na samanupassati tesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ paṭilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca karaṇīyaṃ.

    ‘‘സചേ പനാവുസോ, ഭിക്ഖു പച്ചവേക്ഖമാനോ സബ്ബേപിമേ കുസലേ ധമ്മേ അത്തനി സമനുപസ്സതി, തേനാവുസോ, ഭിക്ഖുനാ സബ്ബേസ്വേവ ഇമേസു കുസലേസു ധമ്മേസു പതിട്ഠായ ഉത്തരി ആസവാനം ഖയായ യോഗോ കരണീയോ’’തി. പഞ്ചമം.

    ‘‘Sace panāvuso, bhikkhu paccavekkhamāno sabbepime kusale dhamme attani samanupassati, tenāvuso, bhikkhunā sabbesveva imesu kusalesu dhammesu patiṭṭhāya uttari āsavānaṃ khayāya yogo karaṇīyo’’ti. Pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. ഭിക്ഖവോതി (സീ॰ സ്യാ॰)
    2. bhikkhavoti (sī. syā.)



    Related texts:



    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧-൧൦. സചിത്തസുത്താദിവണ്ണനാ • 1-10. Sacittasuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact