Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఖుద్దసిక్ఖా-మూలసిక్ఖా • Khuddasikkhā-mūlasikkhā

    ౩౫. పరిక్ఖారనిద్దేసవణ్ణనా

    35. Parikkhāraniddesavaṇṇanā

    ౨౫౯-౨౬౦. గిరికూటన్తి మకరదన్తకం. సిబ్బితుఞ్చ ఛిన్దితుఞ్చ న వట్టతీతి సబ్బత్థ యోజనా. దణ్డేతి ఛత్తదణ్డే.

    259-260.Girikūṭanti makaradantakaṃ. Sibbituñca chindituñca na vaṭṭatīti sabbattha yojanā. Daṇḍeti chattadaṇḍe.

    ౨౬౧. సిబ్బితుం వా పఞ్జరం వినన్ధితుం వా థిరత్థం ఛత్తే బన్ధితుం దణ్డే లేఖా వట్టతీతి సమ్బన్ధో. సచే వుత్తప్పకారం అకప్పియఛత్తం లభతి, ఘటకమ్పి వాళరూపమ్పి ఛిన్దిత్వా ధారేతబ్బం, లేఖాపి ఘంసేత్వా అపనేతబ్బా, సుత్తకేన వా దణ్డో వేఠేతబ్బో.

    261. Sibbituṃ vā pañjaraṃ vinandhituṃ vā thiratthaṃ chatte bandhituṃ daṇḍe lekhā vaṭṭatīti sambandho. Sace vuttappakāraṃ akappiyachattaṃ labhati, ghaṭakampi vāḷarūpampi chinditvā dhāretabbaṃ, lekhāpi ghaṃsetvā apanetabbā, suttakena vā daṇḍo veṭhetabbo.

    ౨౬౨. అనువాతం సన్ధాయ ‘‘అన్తే వా’’తి వుత్తం. ద్విన్నం పట్టానం సఙ్ఘటితట్ఠానం సన్ధాయ ‘‘పట్టముఖే వాపీ’’తి వుత్తం. వరకసీసాకారేన సిబ్బనం సన్ధాయ ‘‘వేణికా’’తి చ సతపదాకారేన సిబ్బనం సన్ధాయ ‘‘సఙ్ఖలికాపి వా’’తి చ వుత్తం. సతపదిసదిసం అఞ్ఞం వా సూచివికారం న కప్పతి, పకతిసూచికమ్మమేవ వట్టతీతి అత్థో. పాళికణ్ణికఆదికం చీవరే న చ కప్పతీతి సమ్బన్ధో.

    262. Anuvātaṃ sandhāya ‘‘ante vā’’ti vuttaṃ. Dvinnaṃ paṭṭānaṃ saṅghaṭitaṭṭhānaṃ sandhāya ‘‘paṭṭamukhe vāpī’’ti vuttaṃ. Varakasīsākārena sibbanaṃ sandhāya ‘‘veṇikā’’ti ca satapadākārena sibbanaṃ sandhāya ‘‘saṅkhalikāpi vā’’ti ca vuttaṃ. Satapadisadisaṃ aññaṃ vā sūcivikāraṃ na kappati, pakatisūcikammameva vaṭṭatīti attho. Pāḷikaṇṇikaādikaṃ cīvare na ca kappatīti sambandho.

    ౨౬౩-౪. చతుకోణావ (పారా॰ అట్ఠ॰ ౧.౮౫) కప్పరేతి సమ్బన్ధో. అగ్ఘికన్తి అగ్ఘియం చేతియసదిసం. ఏత్థాతి గణ్ఠిపాసకపట్టే. కోణసుత్తా చ పీళకాతి న కేవలం చతుకోణా గణ్ఠికపాసకపట్టావ కప్పన్తి, అథ ఖో దువిఞ్ఞేయ్యా కోణసుత్తపీళకా చ కప్పరేతి అత్థో. గన్ధం తేలం వాతి గన్ధం వా తేలం వా.

    263-4. Catukoṇāva (pārā. aṭṭha. 1.85) kappareti sambandho. Agghikanti agghiyaṃ cetiyasadisaṃ. Etthāti gaṇṭhipāsakapaṭṭe. Koṇasuttā ca pīḷakāti na kevalaṃ catukoṇā gaṇṭhikapāsakapaṭṭāva kappanti, atha kho duviññeyyā koṇasuttapīḷakā ca kappareti attho. Gandhaṃ telaṃ vāti gandhaṃ vā telaṃ vā.

    ౨౬౫. రత్తన్తి (పారా॰ అట్ఠ॰ ౧.౮౫) రజితం. అఞ్ఞేన వాతి ముగ్గరాదినా వా. కత్వాతి ఠపేత్వా. పహారే న చ ముట్ఠినాతి ముట్ఠినా న పహారేయ్యాతి అత్థో.

    265.Rattanti (pārā. aṭṭha. 1.85) rajitaṃ. Aññena vāti muggarādinā vā. Katvāti ṭhapetvā. Pahāre na ca muṭṭhināti muṭṭhinā na pahāreyyāti attho.

    ౨౬౬-౭. ఛత్తవట్టియం (పారా॰ అట్ఠ॰ ౧.౮౫) లేఖం ఠపేత్వా ధమ్మకరణే లేఖా న వట్టతీతి సమ్బన్ధో. కుఞ్చికాయ చ పిప్ఫలే చ మణికా చ పీళకా చ న వట్టతీతి సమ్బన్ధో. తత్థ మణికాతి ఏకా ఏవ వట్టమణికా. పీళకా ముత్తరాజిసదిసా బహూ.

    266-7. Chattavaṭṭiyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.85) lekhaṃ ṭhapetvā dhammakaraṇe lekhā na vaṭṭatīti sambandho. Kuñcikāya ca pipphale ca maṇikā ca pīḷakā ca na vaṭṭatīti sambandho. Tattha maṇikāti ekā eva vaṭṭamaṇikā. Pīḷakā muttarājisadisā bahū.

    ౨౬౮-౯. మాలాద్యరణియన్తి (పారా॰ అట్ఠ॰ ౧.౮౫) అరణియం మాలాది వణ్ణమట్ఠం న వట్టతీతి సమ్బన్ధో. ఏవం సబ్బత్థ. తిపుసీసమయే పత్తమణ్డలే భిత్తికమ్మఞ్చ న వట్టతీతి అత్థో. హిత్వాతి ఠపేత్వా. సూచిసణ్డాసకో (పారా॰ అట్ఠ॰ ౧.౮౫) నామ సూచిం డంసాపేత్వా ఘంసితుం కతో దారుమయో. ‘‘అనుజానామి, భిక్ఖవే, మకరదన్తకం ఛిన్దితు’’న్తి (చూళవ॰ ౨౫౩) వుత్తత్తా పత్తమణ్డలే మకరదన్తకం వట్టతి, అఞ్ఞం భిత్తికమ్మాదివికారమేవ న వట్టతి, తస్మా గిరికూటం పత్తమణ్డలే ఠపేత్వా అవసేసే న వట్టతీతి వేదితబ్బం.

    268-9.Mālādyaraṇiyanti (pārā. aṭṭha. 1.85) araṇiyaṃ mālādi vaṇṇamaṭṭhaṃ na vaṭṭatīti sambandho. Evaṃ sabbattha. Tipusīsamaye pattamaṇḍale bhittikammañca na vaṭṭatīti attho. Hitvāti ṭhapetvā. Sūcisaṇḍāsako (pārā. aṭṭha. 1.85) nāma sūciṃ ḍaṃsāpetvā ghaṃsituṃ kato dārumayo. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, makaradantakaṃ chinditu’’nti (cūḷava. 253) vuttattā pattamaṇḍale makaradantakaṃ vaṭṭati, aññaṃ bhittikammādivikārameva na vaṭṭati, tasmā girikūṭaṃ pattamaṇḍale ṭhapetvā avasese na vaṭṭatīti veditabbaṃ.

    ౨౭౨. సేనాసనేతి (పారా॰ అట్ఠ॰ ౧.౮౫) పాసాదాదిసేనాసనేతి అత్థో.

    272.Senāsaneti (pārā. aṭṭha. 1.85) pāsādādisenāsaneti attho.

    ౨౭౩. పుమిత్థిరూపరహితన్తి పురిసరూపఇత్థిరూపరహితన్తి అత్థో. పరిక్ఖారవినిచ్ఛయో.

    273.Pumitthirūparahitanti purisarūpaitthirūparahitanti attho. Parikkhāravinicchayo.

    పరిక్ఖారనిద్దేసవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Parikkhāraniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact