| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ခုဒ္ဒသိက္ခာ-မူလသိက္ခာ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
၃၅. ပရိက္ခာရနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
35. Parikkhāraniddesavaṇṇanā
၂၅၉-၂၆၀. ဂိရိကူဋန္တိ မကရဒန္တကံ။ သိဗ္ဗိတုဉ္စ ဆိန္ဒိတုဉ္စ န ဝဋ္ဋတီတိ သဗ္ဗတ္ထ ယောဇနာ။ ဒဏ္ဍေတိ ဆတ္တဒဏ္ဍေ။
259-260.Girikūṭanti makaradantakaṃ. Sibbituñca chindituñca na vaṭṭatīti sabbattha yojanā. Daṇḍeti chattadaṇḍe.
၂၆၁. သိဗ္ဗိတုံ ဝာ ပဉ္ဇရံ ဝိနန္ဓိတုံ ဝာ ထိရတ္ထံ ဆတ္တေ ဗန္ဓိတုံ ဒဏ္ဍေ လေခာ ဝဋ္ဋတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ သစေ ဝုတ္တပ္ပကာရံ အကပ္ပိယဆတ္တံ လဘတိ, ဃဋကမ္ပိ ဝာဠရူပမ္ပိ ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဓာရေတဗ္ဗံ, လေခာပိ ဃံသေတ္ဝာ အပနေတဗ္ဗာ, သုတ္တကေန ဝာ ဒဏ္ဍော ဝေဌေတဗ္ဗော။
261. Sibbituṃ vā pañjaraṃ vinandhituṃ vā thiratthaṃ chatte bandhituṃ daṇḍe lekhā vaṭṭatīti sambandho. Sace vuttappakāraṃ akappiyachattaṃ labhati, ghaṭakampi vāḷarūpampi chinditvā dhāretabbaṃ, lekhāpi ghaṃsetvā apanetabbā, suttakena vā daṇḍo veṭhetabbo.
၂၆၂. အနုဝာတံ သန္ဓာယ ‘‘အန္တေ ဝာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဒ္ဝိန္နံ ပဋ္ဋာနံ သင္ဃဋိတဋ္ဌာနံ သန္ဓာယ ‘‘ပဋ္ဋမုခေ ဝာပီ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဝရကသီသာကာရေန သိဗ္ဗနံ သန္ဓာယ ‘‘ဝေဏိကာ’’တိ စ သတပဒာကာရေန သိဗ္ဗနံ သန္ဓာယ ‘‘သင္ခလိကာပိ ဝာ’’တိ စ ဝုတ္တံ။ သတပဒိသဒိသံ အညံ ဝာ သူစိဝိကာရံ န ကပ္ပတိ, ပကတိသူစိကမ္မမေဝ ဝဋ္ဋတီတိ အတ္ထော။ ပာဠိကဏ္ဏိကအာဒိကံ စီဝရေ န စ ကပ္ပတီတိ သမ္ဗန္ဓော။
262. Anuvātaṃ sandhāya ‘‘ante vā’’ti vuttaṃ. Dvinnaṃ paṭṭānaṃ saṅghaṭitaṭṭhānaṃ sandhāya ‘‘paṭṭamukhe vāpī’’ti vuttaṃ. Varakasīsākārena sibbanaṃ sandhāya ‘‘veṇikā’’ti ca satapadākārena sibbanaṃ sandhāya ‘‘saṅkhalikāpi vā’’ti ca vuttaṃ. Satapadisadisaṃ aññaṃ vā sūcivikāraṃ na kappati, pakatisūcikammameva vaṭṭatīti attho. Pāḷikaṇṇikaādikaṃ cīvare na ca kappatīti sambandho.
၂၆၃-၄. စတုကောဏာဝ (ပာရာ. အဋ္ဌ. ၁.၈၅) ကပ္ပရေတိ သမ္ဗန္ဓော။ အဂ္ဃိကန္တိ အဂ္ဃိယံ စေတိယသဒိသံ။ ဧတ္ထာတိ ဂဏ္ဌိပာသကပဋ္ဋေ။ ကောဏသုတ္တာ စ ပီဠကာတိ န ကေဝလံ စတုကောဏာ ဂဏ္ဌိကပာသကပဋ္ဋာဝ ကပ္ပန္တိ, အထ ခော ဒုဝိညေယ္ယာ ကောဏသုတ္တပီဠကာ စ ကပ္ပရေတိ အတ္ထော။ ဂန္ဓံ တေလံ ဝာတိ ဂန္ဓံ ဝာ တေလံ ဝာ။
263-4. Catukoṇāva (pārā. aṭṭha. 1.85) kappareti sambandho. Agghikanti agghiyaṃ cetiyasadisaṃ. Etthāti gaṇṭhipāsakapaṭṭe. Koṇasuttā ca pīḷakāti na kevalaṃ catukoṇā gaṇṭhikapāsakapaṭṭāva kappanti, atha kho duviññeyyā koṇasuttapīḷakā ca kappareti attho. Gandhaṃ telaṃ vāti gandhaṃ vā telaṃ vā.
၂၆၅. ရတ္တန္တိ (ပာရာ. အဋ္ဌ. ၁.၈၅) ရဇိတံ။ အညေန ဝာတိ မုဂ္ဂရာဒိနာ ဝာ။ ကတ္ဝာတိ ဌပေတ္ဝာ။ ပဟာရေ န စ မုဋ္ဌိနာတိ မုဋ္ဌိနာ န ပဟာရေယ္ယာတိ အတ္ထော။
265.Rattanti (pārā. aṭṭha. 1.85) rajitaṃ. Aññena vāti muggarādinā vā. Katvāti ṭhapetvā. Pahāre na ca muṭṭhināti muṭṭhinā na pahāreyyāti attho.
၂၆၆-၇. ဆတ္တဝဋ္ဋိယံ (ပာရာ. အဋ္ဌ. ၁.၈၅) လေခံ ဌပေတ္ဝာ ဓမ္မကရဏေ လေခာ န ဝဋ္ဋတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ကုဉ္စိကာယ စ ပိပ္ဖလေ စ မဏိကာ စ ပီဠကာ စ န ဝဋ္ဋတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ တတ္ထ မဏိကာတိ ဧကာ ဧဝ ဝဋ္ဋမဏိကာ။ ပီဠကာ မုတ္တရာဇိသဒိသာ ဗဟူ။
266-7. Chattavaṭṭiyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.85) lekhaṃ ṭhapetvā dhammakaraṇe lekhā na vaṭṭatīti sambandho. Kuñcikāya ca pipphale ca maṇikā ca pīḷakā ca na vaṭṭatīti sambandho. Tattha maṇikāti ekā eva vaṭṭamaṇikā. Pīḷakā muttarājisadisā bahū.
၂၆၈-၉. မာလာဒ္ယရဏိယန္တိ (ပာရာ. အဋ္ဌ. ၁.၈၅) အရဏိယံ မာလာဒိ ဝဏ္ဏမဋ္ဌံ န ဝဋ္ဋတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဧဝံ သဗ္ဗတ္ထ။ တိပုသီသမယေ ပတ္တမဏ္ဍလေ ဘိတ္တိကမ္မဉ္စ န ဝဋ္ဋတီတိ အတ္ထော။ ဟိတ္ဝာတိ ဌပေတ္ဝာ။ သူစိသဏ္ဍာသကော (ပာရာ. အဋ္ဌ. ၁.၈၅) နာမ သူစိံ ဍံသာပေတ္ဝာ ဃံသိတုံ ကတော ဒာရုမယော။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မကရဒန္တကံ ဆိန္ဒိတု’’န္တိ (စူဠဝ. ၂၅၃) ဝုတ္တတ္တာ ပတ္တမဏ္ဍလေ မကရဒန္တကံ ဝဋ္ဋတိ, အညံ ဘိတ္တိကမ္မာဒိဝိကာရမေဝ န ဝဋ္ဋတိ, တသ္မာ ဂိရိကူဋံ ပတ္တမဏ္ဍလေ ဌပေတ္ဝာ အဝသေသေ န ဝဋ္ဋတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
268-9.Mālādyaraṇiyanti (pārā. aṭṭha. 1.85) araṇiyaṃ mālādi vaṇṇamaṭṭhaṃ na vaṭṭatīti sambandho. Evaṃ sabbattha. Tipusīsamaye pattamaṇḍale bhittikammañca na vaṭṭatīti attho. Hitvāti ṭhapetvā. Sūcisaṇḍāsako (pārā. aṭṭha. 1.85) nāma sūciṃ ḍaṃsāpetvā ghaṃsituṃ kato dārumayo. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, makaradantakaṃ chinditu’’nti (cūḷava. 253) vuttattā pattamaṇḍale makaradantakaṃ vaṭṭati, aññaṃ bhittikammādivikārameva na vaṭṭati, tasmā girikūṭaṃ pattamaṇḍale ṭhapetvā avasese na vaṭṭatīti veditabbaṃ.
၂၇၂. သေနာသနေတိ (ပာရာ. အဋ္ဌ. ၁.၈၅) ပာသာဒာဒိသေနာသနေတိ အတ္ထော။
272.Senāsaneti (pārā. aṭṭha. 1.85) pāsādādisenāsaneti attho.
၂၇၃. ပုမိတ္ထိရူပရဟိတန္တိ ပုရိသရူပဣတ္ထိရူပရဟိတန္တိ အတ္ထော။ ပရိက္ခာရဝိနိစ္ဆယော။
273.Pumitthirūparahitanti purisarūpaitthirūparahitanti attho. Parikkhāravinicchayo.
ပရိက္ခာရနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Parikkhāraniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
