Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā |
၇. သေခိယကဏ္ဍံ
7. Sekhiyakaṇḍaṃ
၁. ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ
1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā
၅၇၆. သေခိယေသု ယသ္မာ ဝတ္တက္ခန္ဓကေ (စူဠဝ. ၃၅၆ အာဒယော) ဝုတ္တဝတ္တာနိပိ သိက္ခိတဗ္ဗတ္တာ သေခိယာနေဝ, တသ္မာ ပာရာဇိကာဒီသု ဝိယေတ္ထ ပာဠိယံ ပရိစ္ဆေဒော န ကတော။ စာရိတ္တနယဒသ္သနတ္ထဉ္စ ‘‘ယော ပန ဘိက္ခု ဩလမ္ဗေန္တော နိဝာသေယ္ယ, ဒုက္ကဋ’’န္တိ အဝတ္ဝာ ‘‘သိက္ခာ ကရဏီယာ’’တိ သဗ္ဗတ္ထ ပာဠိ အာရောပိတာ။ ပဒဘာဇနေ ပန ‘‘အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ သဗ္ဗတ္ထ အနာဒရိယကရဏေ ဒုက္ကဋံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
576. Sekhiyesu yasmā vattakkhandhake (cūḷava. 356 ādayo) vuttavattānipi sikkhitabbattā sekhiyāneva, tasmā pārājikādīsu viyettha pāḷiyaṃ paricchedo na kato. Cārittanayadassanatthañca ‘‘yo pana bhikkhu olambento nivāseyya, dukkaṭa’’nti avatvā ‘‘sikkhā karaṇīyā’’ti sabbattha pāḷi āropitā. Padabhājane pana ‘‘āpatti dukkaṭassā’’ti vuttattā sabbattha anādariyakaraṇe dukkaṭaṃ veditabbaṃ.
အဋ္ဌင္ဂုလမတ္တန္တိ မတ္တ-သဒ္ဒေန တတော ကိဉ္စိ အဓိကံ, ဦနမ္ပိ သင္ဂဏ္ဟာတိ။ တေနေဝ နိသိန္နသ္သ စတုရင္ဂုလမတ္တမ္ပိ ဝုတ္တံ။ န ဟိ နိသိန္နသ္သ စတုရင္ဂုလပ္ပမာဏံ, ဌိတသ္သ အဋ္ဌင္ဂုလမေဝာတိ သက္ကာ နိယမေတုံ ဦနာဓိကတ္တသမ္ဘဝတော။ တသ္မာ ယထာ သာရုပ္ပံ ဟောတိ ဧဝံ အဋ္ဌင္ဂုလာနုသာရေန နိဝာသနညေဝ အဓိပ္ပေတန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ တေနေဝ ဝက္ခတိ ‘‘ယော ပန ဘိက္ခု သုက္ခဇင္ဃော ဝာ’’တိအာဒိ။ ကုရုန္ဒိယံ ‘‘အဇာနန္တသ္သ အနာပတ္တီ’’တိ အာဒရံ ကတ္ဝာ ဥဂ္ဂဏ္ဟန္တသ္သာပိ အဇာနနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တေနာပိ နိရန္တရံ နိဝာသနပာရုပနဝတ္တံ သိက္ခိတဗ္ဗံ, အသိက္ခိတော အနာဒရိယမေဝ။ ပရိမဏ္ဍလဂ္ဂဟဏေန ဥက္ခိပိတ္ဝာ နိဝာသနမ္ပိ ပဋိက္ခိတ္တန္တိ အာဟ ‘‘ဥက္ခိပိတ္ဝာ ဝာ ဩတာရေတ္ဝာ ဝာ’’တိ။
Aṭṭhaṅgulamattanti matta-saddena tato kiñci adhikaṃ, ūnampi saṅgaṇhāti. Teneva nisinnassa caturaṅgulamattampi vuttaṃ. Na hi nisinnassa caturaṅgulappamāṇaṃ, ṭhitassa aṭṭhaṅgulamevāti sakkā niyametuṃ ūnādhikattasambhavato. Tasmā yathā sāruppaṃ hoti evaṃ aṭṭhaṅgulānusārena nivāsanaññeva adhippetanti gahetabbaṃ. Teneva vakkhati ‘‘yo pana bhikkhu sukkhajaṅgho vā’’tiādi. Kurundiyaṃ ‘‘ajānantassa anāpattī’’ti ādaraṃ katvā uggaṇhantassāpi ajānanaṃ sandhāya vuttaṃ. Tenāpi nirantaraṃ nivāsanapārupanavattaṃ sikkhitabbaṃ, asikkhito anādariyameva. Parimaṇḍalaggahaṇena ukkhipitvā nivāsanampi paṭikkhittanti āha ‘‘ukkhipitvā vā otāretvā vā’’ti.
သစိတ္တကန္တိ ဝတ္ထုဝိဇာနနစိတ္တေန သစိတ္တကံ။ သာရတ္ထဒီပနိယံ ပန ဥပတိသ္သတ္ထေရဝာဒနယေန လောကဝဇ္ဇတ္တံ ဂဟေတ္ဝာ ‘‘ဝတ္ထုဝိဇာနနစိတ္တေန, ပဏ္ဏတ္တိဝိဇာနနစိတ္တေန စ သစိတ္တက’’န္တိ (သာရတ္ထ. ဋီ. သေခိယကဏ္ဍ ၃.၅၇၆) ဝုတ္တံ။ တတ္ထ စ ဝတ္ထုဝိဇာနနံ ဝိသုံ န ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပဏ္ဏတ္တိဝိဇာနနေန တသ္သာပိ အန္တောဂဓဘာဝတော ဣဒံ ဝတ္ထုံ ဧဝံ ဝီတိက္ကမန္တသ္သ အာပတ္တီတိ ဝိဇာနန္တော ဟိ ပဏ္ဏတ္တိံ ဝိဇာနာတီတိ ဝုစ္စတိ။ ဥပတိသ္သတ္ထေရဝာဒေ စေတ္ထ ပဏ္ဏတ္တိံ အဇာနိတ္ဝာ အပရိမဏ္ဍလနိဝာသနာဒိဝတ္ထုမေဝ ဇာနန္တသ္သ ပဏ္ဏတ္တိဝီတိက္ကမာနာဒရိယာဘာဝာ သဗ္ဗသေခိယေသု အနာပတ္တိ ဧဝ အဘိမတာ, တဉ္စ န ယုတ္တံ ကောသမ္ဗက္ခန္ဓကေ (မဟာဝ. ၄၅၁ အာဒယော) ဝစ္စကုဋိယံ ဥဒကာဝသေသံ ဌပေန္တသ္သ ပဏ္ဏတ္တိဝိဇာနနာဘာဝေပိ အာပတ္တိယာ ဝုတ္တတ္တာ။ ဝုတ္တဉ္ဟိ တတ္ထ ‘‘တေန ခော ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ ။ပေ.။ သော အပရေန သမယေန တသ္သာ အာပတ္တိယာ အနာပတ္တိဒိဋ္ဌိ ဟောတီ’’တိအာဒိ (မဟာဝ. ၄၅၁)။ အဋ္ဌကထာယဉ္စသ္သ ‘‘တ္ဝံ ဧတ္ထ အာပတ္တိဘာဝံ န ဇာနာသီတိ, အာမ န ဇာနာမီတိ။ ဟောတု အာဝုသော, ဧတ္ထ အာပတ္တီတိ, သစေ ဟောတိ, ဒေသေသ္သာမီတိ။ သစေ ပန တေ, အာဝုသော, အသဉ္စိစ္စ အသတိယာ ကတံ, နတ္ထိ အာပတ္တီတိ။ သော တသ္သာ အာပတ္တိယာ အနာပတ္တိဒိဋ္ဌိ အဟောသီ’’တိ (မဟာဝ. အဋ္ဌ. ၄၅၁) ဝုတ္တံ, တထာ ‘‘အဓမ္မဝာဒီတိ ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တကေသု အညတရော’’တိ (မဟာဝ. အဋ္ဌ. ၄၅၇-၄၅၈) စ ဝုတ္တံ။ ခန္ဓကဝတ္တာနဉ္ဟိ သေခိယတ္တာ တတ္ထ ဝုတ္တော နယော ဣမေသံ, ဣဓ ဝုတ္တော စ တေသံ သာဓာရဏောဝ ဟောတီတိ။ တေနေဝ ‘‘အသဉ္စိစ္စ အသတိယာ ကတံ, နတ္ထိ အာပတ္တီ’’တိ ဧဝံ ဣဓ ဝုတ္တော အာပတ္တိနယော တတ္ထာပိ ဒသ္သိတော။ တသ္မာ ဖုသ္သဒေဝတ္ထေရဝာဒေ ဧဝ ဌတ္ဝာ ဝတ္ထုဝိဇာနနစိတ္တေနေဝ သဗ္ဗသေခိယာနိ သစိတ္တကာနိ, န ပဏ္ဏတ္တိဝိဇာနနစိတ္တေန။ ဘိယ္ယောကမ္ယတာယသူပဗ္ယဉ္ဇနပဋိစ္ဆာဒနဥဇ္ဈာနသညီတိ ဒ္ဝေ သိက္ခာပဒာနိ လောကဝဇ္ဇာနိ အကုသလစိတ္တာနိ, သေသာနိ ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇာနိ, တိစိတ္တာနိ, တိဝေဒနာနိ စာတိ ဂဟဏမေဝ ယုတ္တတရံ ဒိသ္သတိ။ တေနေဝေတ္ထ ‘‘အသဉ္စိစ္စာတိ ပုရတော ဝာ ပစ္ဆတော ဝာ ဩလမ္ဗေတ္ဝာ နိဝာသေသ္သာမီတိ ဧဝံ အသဉ္စိစ္စာ’’တိအာဒိနာ ဝတ္ထုအဇာနနဝသေနေဝ အနာပတ္တိဝဏ္ဏနာ ကတာ, န ပဏ္ဏတ္တိဝိဇာနနစိတ္တဝသေန။
Sacittakanti vatthuvijānanacittena sacittakaṃ. Sāratthadīpaniyaṃ pana upatissattheravādanayena lokavajjattaṃ gahetvā ‘‘vatthuvijānanacittena, paṇṇattivijānanacittena ca sacittaka’’nti (sārattha. ṭī. sekhiyakaṇḍa 3.576) vuttaṃ. Tattha ca vatthuvijānanaṃ visuṃ na vattabbaṃ. Paṇṇattivijānanena tassāpi antogadhabhāvato idaṃ vatthuṃ evaṃ vītikkamantassa āpattīti vijānanto hi paṇṇattiṃ vijānātīti vuccati. Upatissattheravāde cettha paṇṇattiṃ ajānitvā aparimaṇḍalanivāsanādivatthumeva jānantassa paṇṇattivītikkamānādariyābhāvā sabbasekhiyesu anāpatti eva abhimatā, tañca na yuttaṃ kosambakkhandhake (mahāva. 451 ādayo) vaccakuṭiyaṃ udakāvasesaṃ ṭhapentassa paṇṇattivijānanābhāvepi āpattiyā vuttattā. Vuttañhi tattha ‘‘tena kho pana samayena aññataro bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti …pe… so aparena samayena tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi hotī’’tiādi (mahāva. 451). Aṭṭhakathāyañcassa ‘‘tvaṃ ettha āpattibhāvaṃ na jānāsīti, āma na jānāmīti. Hotu āvuso, ettha āpattīti, sace hoti, desessāmīti. Sace pana te, āvuso, asañcicca asatiyā kataṃ, natthi āpattīti. So tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi ahosī’’ti (mahāva. aṭṭha. 451) vuttaṃ, tathā ‘‘adhammavādīti ukkhittānuvattakesu aññataro’’ti (mahāva. aṭṭha. 457-458) ca vuttaṃ. Khandhakavattānañhi sekhiyattā tattha vutto nayo imesaṃ, idha vutto ca tesaṃ sādhāraṇova hotīti. Teneva ‘‘asañcicca asatiyā kataṃ, natthi āpattī’’ti evaṃ idha vutto āpattinayo tatthāpi dassito. Tasmā phussadevattheravāde eva ṭhatvā vatthuvijānanacitteneva sabbasekhiyāni sacittakāni, na paṇṇattivijānanacittena. Bhiyyokamyatāyasūpabyañjanapaṭicchādanaujjhānasaññīti dve sikkhāpadāni lokavajjāni akusalacittāni, sesāni paṇṇattivajjāni, ticittāni, tivedanāni cāti gahaṇameva yuttataraṃ dissati. Tenevettha ‘‘asañciccāti purato vā pacchato vā olambetvā nivāsessāmīti evaṃ asañciccā’’tiādinā vatthuajānanavaseneva anāpattivaṇṇanā katā, na paṇṇattivijānanacittavasena.
အပိစ ‘‘ယသ္သ သစိတ္တကပက္ခေ စိတ္တံ အကုသလမေဝ ဟောတိ, တံ လောကဝဇ္ဇ’’န္တိ (ကင္ခာ. အဋ္ဌ. ပဌမပာရာဇိကဝဏ္ဏနာ) ဣမိနာ လက္ခဏဝစနေနာပိ စေတံ သိဇ္ဈတိ။ ဝတ္ထုဝိဇာနနစိတ္တဝသေနေဝ ဟေတ္ထ ‘‘သစိတ္တကပက္ခေ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဣတရထာ ပဏ္ဏတ္တိဝိဇာနနစိတ္တဝသေန သဗ္ဗသိက္ခာပဒာနမ္ပိ သစိတ္တကပက္ခေ စိတ္တသ္သ အကုသလတ္တနိယမေန လောကဝဇ္ဇတ္တပ္ပသင္ဂတော ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇမေဝ န သိယာ, ဣဒဉ္စ ဝစနံ နိရတ္ထကံ သိယာ ဣမိနာ ဝစနေန နိဝတ္တေတဗ္ဗသ္သ သိက္ခာပဒသ္သ အဘာဝာ။ န စ သေခိယေသု ဝတ္ထုဝိဇာနနစိတ္တေန သစိတ္တကပက္ခေ စိတ္တံ ပာဏာတိပာတာဒီသု ဝိယ အကုသလမေဝာတိ နိယမော အတ္ထိ, ယေနေတ္ထ လောကဝဇ္ဇတာ ပသဇ္ဇေယ္ယ, ‘‘အနာဒရိယံ ပဋိစ္စာ’’တိ စေတံ ပာဠိဝစနံ ဝတ္ထုံ ဇာနိတ္ဝာ တီဟိ စိတ္တေဟိ ဝီတိက္ကမမေဝ အနာဒရိယံ ကတ္ဝာ ဝုတ္တံ, န ပဏ္ဏတ္တိံ ဇာနိတ္ဝာ အကုသလစိတ္တေနေဝ ဝီတိက္ကမန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ အညထာ ခန္ဓကပာဠိယာ, အဋ္ဌကထာယဉ္စ ပုဗ္ဗာပရဉ္စ ဝိရုဇ္ဈနတောတိ အမ္ဟာကံ ခန္တိ။ ယထာ ဝာ န ဝိရုဇ္ဈတိ, တထာ ဧတ္ထ အဓိပ္ပာယော ဂဝေသိတဗ္ဗော။ အနာဒရိယံ, အနာပတ္တိကာရဏာဘာဝော , အပရိမဏ္ဍလနိဝာသနန္တိ ဣမာနေတ္ထ တီဏိ အင္ဂာနိ။ ယထာ စေတ္ထ, ဧဝံ သဗ္ဗတ္ထ။ ကေဝလံ တတ္ထ တတ္ထ ဝုတ္တပဋိပက္ခကရဏဝသေန တတိယင္ဂယောဇနမေဝ ဝိသေသော။
Apica ‘‘yassa sacittakapakkhe cittaṃ akusalameva hoti, taṃ lokavajja’’nti (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā) iminā lakkhaṇavacanenāpi cetaṃ sijjhati. Vatthuvijānanacittavaseneva hettha ‘‘sacittakapakkhe’’ti vuttaṃ. Itarathā paṇṇattivijānanacittavasena sabbasikkhāpadānampi sacittakapakkhe cittassa akusalattaniyamena lokavajjattappasaṅgato paṇṇattivajjameva na siyā, idañca vacanaṃ niratthakaṃ siyā iminā vacanena nivattetabbassa sikkhāpadassa abhāvā. Na ca sekhiyesu vatthuvijānanacittena sacittakapakkhe cittaṃ pāṇātipātādīsu viya akusalamevāti niyamo atthi, yenettha lokavajjatā pasajjeyya, ‘‘anādariyaṃ paṭiccā’’ti cetaṃ pāḷivacanaṃ vatthuṃ jānitvā tīhi cittehi vītikkamameva anādariyaṃ katvā vuttaṃ, na paṇṇattiṃ jānitvā akusalacitteneva vītikkamanti gahetabbaṃ. Aññathā khandhakapāḷiyā, aṭṭhakathāyañca pubbāparañca virujjhanatoti amhākaṃ khanti. Yathā vā na virujjhati, tathā ettha adhippāyo gavesitabbo. Anādariyaṃ, anāpattikāraṇābhāvo , aparimaṇḍalanivāsananti imānettha tīṇi aṅgāni. Yathā cettha, evaṃ sabbattha. Kevalaṃ tattha tattha vuttapaṭipakkhakaraṇavasena tatiyaṅgayojanameva viseso.
၅၇၇. ဒုတိယာဒီသု ဂိဟိပာရုတန္တိ သေတပဋပာရုတာဒိ။ ဝိဟာရေပီတိ သင္ဃသန္နိပာတဗုဒ္ဓုပဋ္ဌာနာဒိကာလံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။
577. Dutiyādīsu gihipārutanti setapaṭapārutādi. Vihārepīti saṅghasannipātabuddhupaṭṭhānādikālaṃ sandhāya vuttaṃ.
၅၇၈. ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတ္ဝာတိအာဒိ ပဋိစ္ဆာဒနဝိဓိဒသ္သနံ။ ဂီဝံ ပဋိစ္ဆာဒေတ္ဝာတိအာဒိနာ ဝုတ္တတ္တာ သဉ္စိစ္စ ဂီဝံ, မဏိဗန္ဓနဉ္စ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေန္တသ္သ အာပတ္တိ။ ဧတ္ထာပိ ပရိမဏ္ဍလသိက္ခာပဒသ္သ သာဓာရဏတ္တာ ဇာဏုမဏ္ဍလတော ဟေဋ္ဌာ စတုရင္ဂုလမတ္တံ ဩတာရေတ္ဝာ အနောလမ္ဗေတ္ဝာ ပရိမဏ္ဍလမေဝ ပာရုပိတဗ္ဗံ။
578.Gaṇṭhikaṃ paṭimuñcitvātiādi paṭicchādanavidhidassanaṃ. Gīvaṃ paṭicchādetvātiādinā vuttattā sañcicca gīvaṃ, maṇibandhanañca appaṭicchādentassa āpatti. Etthāpi parimaṇḍalasikkhāpadassa sādhāraṇattā jāṇumaṇḍalato heṭṭhā caturaṅgulamattaṃ otāretvā anolambetvā parimaṇḍalameva pārupitabbaṃ.
၅၇၉. ဝိဝရိတ္ဝာ နိသီဒတောတိ ဝိဟာရေ ဝိယ ဧကံသပာရုပနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဝာသတ္ထာယ ဥပဂတသ္သာ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ဝာသာဓိပ္ပာယံ ဝိနာ ဓမ္မဒေသနပရိတ္တဘဏနာဒိအတ္ထာယ သုစိရမ္ပိ နိသီဒန္တေန သဗ္ဗံ အန္တရဃရဝတ္တံ ပူရေန္တေနေဝ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပဋိသံယုတ္တေသု ဧဝ စ သိက္ခာပဒေသု ‘‘ဝာသူပဂတသ္သာ’’တိ အနာပတ္တိယာ ဝုတ္တတ္တာ ဝာသတ္ထာယ အန္တရဃရံ ဥပဂစ္ဆန္တေနာပိ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နတာဒိသဗ္ဗံ အကောပေန္တေနေဝ ဂန္တဗ္ဗံ။ ‘‘ဝာသူပဂတသ္သာ’’တိ ဟိ ဝုတ္တံ, န ပန ဥပဂစ္ဆမာနသ္သာတိ။ ကေစိ ပန ‘‘ဧကေကသ္မိံ ပဌမံ ဂန္တ္ဝာ ဝာသပရိဂ္ဂဟေ ကတေ တတော အညေဟိ ယထာသုခံ ဂန္တုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဝဒန္တိ။ အပရေ ပန ‘‘ဂေဟသ္သာမိကေဟိ ‘ယာဝ တုမ္ဟေ နိဝသိသ္သထ, တာဝ တုမ္ဟာကံ ဣမံ ဂေဟံ ဒေမီ’တိ ဒိန္နေ အညေဟိ အဝာသာဓိပ္ပာယေဟိ အန္တရာရာမေ ဝိယ ယထာသုခံ ဂန္တုံ, နိသီဒိတုဉ္စ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဝဒန္တိ, တံ သဗ္ဗံ န ဂဟေတဗ္ဗံ တထာဝစနာဘာဝာ, ဒာနလက္ခဏာဘာဝာ, တာဝတ္တကေန ဝိဟာရသင္ခ္ယာနုပဂမနတော စ။ ‘‘ယာဝ နိသီဒိသ္သထ, တာဝ တုမ္ဟာကံ ဣမံ ဂေဟံ ဒေမီ’’တိ ဒေန္တောပိ ဟိ တာဝကာလိကမေဝ ဒေတိ ဝတ္ထုပရိစ္စာဂလက္ခဏတ္တာ ဒာနသ္သ။
579.Vivaritvā nisīdatoti vihāre viya ekaṃsapārupanaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Vāsatthāya upagatassā’’ti vuttattā vāsādhippāyaṃ vinā dhammadesanaparittabhaṇanādiatthāya sucirampi nisīdantena sabbaṃ antaragharavattaṃ pūrenteneva nisīditabbaṃ. Nisīdanapaṭisaṃyuttesu eva ca sikkhāpadesu ‘‘vāsūpagatassā’’ti anāpattiyā vuttattā vāsatthāya antaragharaṃ upagacchantenāpi suppaṭicchannatādisabbaṃ akopenteneva gantabbaṃ. ‘‘Vāsūpagatassā’’ti hi vuttaṃ, na pana upagacchamānassāti. Keci pana ‘‘ekekasmiṃ paṭhamaṃ gantvā vāsapariggahe kate tato aññehi yathāsukhaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti. Apare pana ‘‘gehassāmikehi ‘yāva tumhe nivasissatha, tāva tumhākaṃ imaṃ gehaṃ demī’ti dinne aññehi avāsādhippāyehi antarārāme viya yathāsukhaṃ gantuṃ, nisīdituñca vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ sabbaṃ na gahetabbaṃ tathāvacanābhāvā, dānalakkhaṇābhāvā, tāvattakena vihārasaṅkhyānupagamanato ca. ‘‘Yāva nisīdissatha, tāva tumhākaṃ imaṃ gehaṃ demī’’ti dentopi hi tāvakālikameva deti vatthupariccāgalakkhaṇattā dānassa.
၅၈၂. စတုဟတ္ထပ္ပမာဏန္တိ ဝဍ္ဎကီဟတ္ထံ သန္ဓာယ ဝုတ္တန္တိ ဝဒန္တိ။
582.Catuhatthappamāṇanti vaḍḍhakīhatthaṃ sandhāya vuttanti vadanti.
၅၈၄. ဥက္ခိတ္တစီဝရော ဟုတ္ဝာတိ ကဋိတော ဥဒ္ဓံ ကာယဗန္ဓနာဒိဒသ္သနဝသေနေဝုက္ခိပနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ ပိဏ္ဍာယ စရတော ပတ္တဂ္ဂဟဏာဒိမတ္တသ္သ အနုညာတတ္တာ။ တေနေဝ ‘‘နိသိန္နကာလေ ပန ဓမကရဏ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ နိသိန္နကာလေ ဟိ ခန္ဓေ လဂ္ဂပတ္တတ္ထဝိကာဒိတော ဓမကရဏံ နီဟရန္တသ္သ ကဋိတော ဥဒ္ဓမ္ပိ ဒိသ္သတိ, တထာ အဒသ္သေတ္ဝာ နီဟရိတဗ္ဗန္တိ အဓိပ္ပာယော။ အာသနေ နိသီဒန္တသ္သာပိ စ ပာရုပိတစီဝရံ ကိဉ္စိ ဥက္ခိပိတ္ဝာ သင္ဃာဋိံ ဇင္ဃပိဏ္ဍေဟိ အနုက္ခိပိတ္ဝာဝ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ဣမသ္မိညေဝ ပန သိက္ခာပဒေ ‘‘ဝာသူပဂတသ္သာ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ နိသီဒနပဋိသံယုတ္တေသု ဆဋ္ဌအဋ္ဌမေသု အဝုတ္တတ္တာ ဝာသူပဂတေနာပိ သုသံဝုတေန ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာဝ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ တေနေဝ မာတိကာဋ္ဌကထာယမ္ပိ တေသံ ဝိသေသံ အဝတ္ဝာ ဣဓေဝ ‘‘ဝာသူပဂတသ္သ ပန အနာပတ္တီ’’တိ (ကင္ခာ. အဋ္ဌ. ဥက္ခိတ္တကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ) ဝုတ္တာ။
584.Ukkhittacīvarohutvāti kaṭito uddhaṃ kāyabandhanādidassanavasenevukkhipanaṃ sandhāya vuttaṃ piṇḍāya carato pattaggahaṇādimattassa anuññātattā. Teneva ‘‘nisinnakāle pana dhamakaraṇa’’ntiādi vuttaṃ. Nisinnakāle hi khandhe laggapattatthavikādito dhamakaraṇaṃ nīharantassa kaṭito uddhampi dissati, tathā adassetvā nīharitabbanti adhippāyo. Āsane nisīdantassāpi ca pārupitacīvaraṃ kiñci ukkhipitvā saṅghāṭiṃ jaṅghapiṇḍehi anukkhipitvāva nisīditabbaṃ. Imasmiññeva pana sikkhāpade ‘‘vāsūpagatassā’’ti vuttattā nisīdanapaṭisaṃyuttesu chaṭṭhaaṭṭhamesu avuttattā vāsūpagatenāpi susaṃvutena okkhittacakkhunāva nisīditabbaṃ. Teneva mātikāṭṭhakathāyampi tesaṃ visesaṃ avatvā idheva ‘‘vāsūpagatassa pana anāpattī’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. ukkhittakasikkhāpadavaṇṇanā) vuttā.
ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၁. ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂော • 1. Parimaṇḍalavaggo
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၁. ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၁. ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၁. ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၁. ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂ-အတ္ထယောဇနာ • 1. Parimaṇḍalavagga-atthayojanā