೧. ಪರಿಮಣ್ಡಲವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ

1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā

೫೭೬. ಸೇಖಿಯೇಸು ಯಸ್ಮಾ ವತ್ತಕ್ಖನ್ಧಕೇ (ಚೂಳವ॰ ೩೫೬ ಆದಯೋ) ವುತ್ತವತ್ತಾನಿಪಿ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬತ್ತಾ ಸೇಖಿಯಾನೇವ, ತಸ್ಮಾ ಪಾರಾಜಿಕಾದೀಸು ವಿಯೇತ್ಥ ಪಾಳಿಯಂ ಪರಿಚ್ಛೇದೋ ನ ಕತೋ। ಚಾರಿತ್ತನಯದಸ್ಸನತ್ಥಞ್ಚ ‘‘ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖು ಓಲಮ್ಬೇನ್ತೋ ನಿವಾಸೇಯ್ಯ, ದುಕ್ಕಟ’’ನ್ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಸಿಕ್ಖಾ ಕರಣೀಯಾ’’ತಿ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪಾಳಿ ಆರೋಪಿತಾ। ಪದಭಾಜನೇ ಪನ ‘‘ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಅನಾದರಿಯಕರಣೇ ದುಕ್ಕಟಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।

576. Sekhiyesu yasmā vattakkhandhake (cūḷava. 356 ādayo) vuttavattānipi sikkhitabbattā sekhiyāneva, tasmā pārājikādīsu viyettha pāḷiyaṃ paricchedo na kato. Cārittanayadassanatthañca ‘‘yo pana bhikkhu olambento nivāseyya, dukkaṭa’’nti avatvā ‘‘sikkhā karaṇīyā’’ti sabbattha pāḷi āropitā. Padabhājane pana ‘‘āpatti dukkaṭassā’’ti vuttattā sabbattha anādariyakaraṇe dukkaṭaṃ veditabbaṃ.

ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಮತ್ತನ್ತಿ ಮತ್ತ-ಸದ್ದೇನ ತತೋ ಕಿಞ್ಚಿ ಅಧಿಕಂ, ಊನಮ್ಪಿ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ತೇನೇವ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಚತುರಙ್ಗುಲಮತ್ತಮ್ಪಿ ವುತ್ತಂ। ನ ಹಿ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಚತುರಙ್ಗುಲಪ್ಪಮಾಣಂ, ಠಿತಸ್ಸ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಮೇವಾತಿ ಸಕ್ಕಾ ನಿಯಮೇತುಂ ಊನಾಧಿಕತ್ತಸಮ್ಭವತೋ। ತಸ್ಮಾ ಯಥಾ ಸಾರುಪ್ಪಂ ಹೋತಿ ಏವಂ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಾನುಸಾರೇನ ನಿವಾಸನಞ್ಞೇವ ಅಧಿಪ್ಪೇತನ್ತಿ ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ತೇನೇವ ವಕ್ಖತಿ ‘‘ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖು ಸುಕ್ಖಜಙ್ಘೋ ವಾ’’ತಿಆದಿ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ‘‘ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿ ಆದರಂ ಕತ್ವಾ ಉಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅಜಾನನಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ತೇನಾಪಿ ನಿರನ್ತರಂ ನಿವಾಸನಪಾರುಪನವತ್ತಂ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ, ಅಸಿಕ್ಖಿತೋ ಅನಾದರಿಯಮೇವ। ಪರಿಮಣ್ಡಲಗ್ಗಹಣೇನ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ನಿವಾಸನಮ್ಪಿ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ವಾ ಓತಾರೇತ್ವಾ ವಾ’’ತಿ।

Aṭṭhaṅgulamattanti matta-saddena tato kiñci adhikaṃ, ūnampi saṅgaṇhāti. Teneva nisinnassa caturaṅgulamattampi vuttaṃ. Na hi nisinnassa caturaṅgulappamāṇaṃ, ṭhitassa aṭṭhaṅgulamevāti sakkā niyametuṃ ūnādhikattasambhavato. Tasmā yathā sāruppaṃ hoti evaṃ aṭṭhaṅgulānusārena nivāsanaññeva adhippetanti gahetabbaṃ. Teneva vakkhati ‘‘yo pana bhikkhu sukkhajaṅgho vā’’tiādi. Kurundiyaṃ ‘‘ajānantassa anāpattī’’ti ādaraṃ katvā uggaṇhantassāpi ajānanaṃ sandhāya vuttaṃ. Tenāpi nirantaraṃ nivāsanapārupanavattaṃ sikkhitabbaṃ, asikkhito anādariyameva. Parimaṇḍalaggahaṇena ukkhipitvā nivāsanampi paṭikkhittanti āha ‘‘ukkhipitvā vā otāretvā vā’’ti.

ಸಚಿತ್ತಕನ್ತಿ ವತ್ಥುವಿಜಾನನಚಿತ್ತೇನ ಸಚಿತ್ತಕಂ। ಸಾರತ್ಥದೀಪನಿಯಂ ಪನ ಉಪತಿಸ್ಸತ್ಥೇರವಾದನಯೇನ ಲೋಕವಜ್ಜತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ವತ್ಥುವಿಜಾನನಚಿತ್ತೇನ, ಪಣ್ಣತ್ತಿವಿಜಾನನಚಿತ್ತೇನ ಚ ಸಚಿತ್ತಕ’’ನ್ತಿ (ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ಸೇಖಿಯಕಣ್ಡ ೩.೫೭೬) ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಚ ವತ್ಥುವಿಜಾನನಂ ವಿಸುಂ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಪಣ್ಣತ್ತಿವಿಜಾನನೇನ ತಸ್ಸಾಪಿ ಅನ್ತೋಗಧಭಾವತೋ ಇದಂ ವತ್ಥುಂ ಏವಂ ವೀತಿಕ್ಕಮನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತೀತಿ ವಿಜಾನನ್ತೋ ಹಿ ಪಣ್ಣತ್ತಿಂ ವಿಜಾನಾತೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಉಪತಿಸ್ಸತ್ಥೇರವಾದೇ ಚೇತ್ಥ ಪಣ್ಣತ್ತಿಂ ಅಜಾನಿತ್ವಾ ಅಪರಿಮಣ್ಡಲನಿವಾಸನಾದಿವತ್ಥುಮೇವ ಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಪಣ್ಣತ್ತಿವೀತಿಕ್ಕಮಾನಾದರಿಯಾಭಾವಾ ಸಬ್ಬಸೇಖಿಯೇಸು ಅನಾಪತ್ತಿ ಏವ ಅಭಿಮತಾ, ತಞ್ಚ ನ ಯುತ್ತಂ ಕೋಸಮ್ಬಕ್ಖನ್ಧಕೇ (ಮಹಾವ॰ ೪೫೧ ಆದಯೋ) ವಚ್ಚಕುಟಿಯಂ ಉದಕಾವಸೇಸಂ ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ ಪಣ್ಣತ್ತಿವಿಜಾನನಾಭಾವೇಪಿ ಆಪತ್ತಿಯಾ ವುತ್ತತ್ತಾ। ವುತ್ತಞ್ಹಿ ತತ್ಥ ‘‘ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ …ಪೇ॰… ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ ಹೋತೀ’’ತಿಆದಿ (ಮಹಾವ॰ ೪೫೧)। ಅಟ್ಠಕಥಾಯಞ್ಚಸ್ಸ ‘‘ತ್ವಂ ಏತ್ಥ ಆಪತ್ತಿಭಾವಂ ನ ಜಾನಾಸೀತಿ, ಆಮ ನ ಜಾನಾಮೀತಿ। ಹೋತು ಆವುಸೋ, ಏತ್ಥ ಆಪತ್ತೀತಿ, ಸಚೇ ಹೋತಿ, ದೇಸೇಸ್ಸಾಮೀತಿ। ಸಚೇ ಪನ ತೇ, ಆವುಸೋ, ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಅಸತಿಯಾ ಕತಂ, ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತೀತಿ। ಸೋ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪೫೧) ವುತ್ತಂ, ತಥಾ ‘‘ಅಧಮ್ಮವಾದೀತಿ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕೇಸು ಅಞ್ಞತರೋ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪೫೭-೪೫೮) ಚ ವುತ್ತಂ। ಖನ್ಧಕವತ್ತಾನಞ್ಹಿ ಸೇಖಿಯತ್ತಾ ತತ್ಥ ವುತ್ತೋ ನಯೋ ಇಮೇಸಂ, ಇಧ ವುತ್ತೋ ಚ ತೇಸಂ ಸಾಧಾರಣೋವ ಹೋತೀತಿ। ತೇನೇವ ‘‘ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಅಸತಿಯಾ ಕತಂ, ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಇಧ ವುತ್ತೋ ಆಪತ್ತಿನಯೋ ತತ್ಥಾಪಿ ದಸ್ಸಿತೋ। ತಸ್ಮಾ ಫುಸ್ಸದೇವತ್ಥೇರವಾದೇ ಏವ ಠತ್ವಾ ವತ್ಥುವಿಜಾನನಚಿತ್ತೇನೇವ ಸಬ್ಬಸೇಖಿಯಾನಿ ಸಚಿತ್ತಕಾನಿ, ನ ಪಣ್ಣತ್ತಿವಿಜಾನನಚಿತ್ತೇನ। ಭಿಯ್ಯೋಕಮ್ಯತಾಯಸೂಪಬ್ಯಞ್ಜನಪಟಿಚ್ಛಾದನಉಜ್ಝಾನಸಞ್ಞೀತಿ ದ್ವೇ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ಲೋಕವಜ್ಜಾನಿ ಅಕುಸಲಚಿತ್ತಾನಿ, ಸೇಸಾನಿ ಪಣ್ಣತ್ತಿವಜ್ಜಾನಿ, ತಿಚಿತ್ತಾನಿ, ತಿವೇದನಾನಿ ಚಾತಿ ಗಹಣಮೇವ ಯುತ್ತತರಂ ದಿಸ್ಸತಿ। ತೇನೇವೇತ್ಥ ‘‘ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚಾತಿ ಪುರತೋ ವಾ ಪಚ್ಛತೋ ವಾ ಓಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ನಿವಾಸೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಏವಂ ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚಾ’’ತಿಆದಿನಾ ವತ್ಥುಅಜಾನನವಸೇನೇವ ಅನಾಪತ್ತಿವಣ್ಣನಾ ಕತಾ, ನ ಪಣ್ಣತ್ತಿವಿಜಾನನಚಿತ್ತವಸೇನ।

Sacittakanti vatthuvijānanacittena sacittakaṃ. Sāratthadīpaniyaṃ pana upatissattheravādanayena lokavajjattaṃ gahetvā ‘‘vatthuvijānanacittena, paṇṇattivijānanacittena ca sacittaka’’nti (sārattha. ṭī. sekhiyakaṇḍa 3.576) vuttaṃ. Tattha ca vatthuvijānanaṃ visuṃ na vattabbaṃ. Paṇṇattivijānanena tassāpi antogadhabhāvato idaṃ vatthuṃ evaṃ vītikkamantassa āpattīti vijānanto hi paṇṇattiṃ vijānātīti vuccati. Upatissattheravāde cettha paṇṇattiṃ ajānitvā aparimaṇḍalanivāsanādivatthumeva jānantassa paṇṇattivītikkamānādariyābhāvā sabbasekhiyesu anāpatti eva abhimatā, tañca na yuttaṃ kosambakkhandhake (mahāva. 451 ādayo) vaccakuṭiyaṃ udakāvasesaṃ ṭhapentassa paṇṇattivijānanābhāvepi āpattiyā vuttattā. Vuttañhi tattha ‘‘tena kho pana samayena aññataro bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti …pe… so aparena samayena tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi hotī’’tiādi (mahāva. 451). Aṭṭhakathāyañcassa ‘‘tvaṃ ettha āpattibhāvaṃ na jānāsīti, āma na jānāmīti. Hotu āvuso, ettha āpattīti, sace hoti, desessāmīti. Sace pana te, āvuso, asañcicca asatiyā kataṃ, natthi āpattīti. So tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi ahosī’’ti (mahāva. aṭṭha. 451) vuttaṃ, tathā ‘‘adhammavādīti ukkhittānuvattakesu aññataro’’ti (mahāva. aṭṭha. 457-458) ca vuttaṃ. Khandhakavattānañhi sekhiyattā tattha vutto nayo imesaṃ, idha vutto ca tesaṃ sādhāraṇova hotīti. Teneva ‘‘asañcicca asatiyā kataṃ, natthi āpattī’’ti evaṃ idha vutto āpattinayo tatthāpi dassito. Tasmā phussadevattheravāde eva ṭhatvā vatthuvijānanacitteneva sabbasekhiyāni sacittakāni, na paṇṇattivijānanacittena. Bhiyyokamyatāyasūpabyañjanapaṭicchādanaujjhānasaññīti dve sikkhāpadāni lokavajjāni akusalacittāni, sesāni paṇṇattivajjāni, ticittāni, tivedanāni cāti gahaṇameva yuttataraṃ dissati. Tenevettha ‘‘asañciccāti purato vā pacchato vā olambetvā nivāsessāmīti evaṃ asañciccā’’tiādinā vatthuajānanavaseneva anāpattivaṇṇanā katā, na paṇṇattivijānanacittavasena.

ಅಪಿಚ ‘‘ಯಸ್ಸ ಸಚಿತ್ತಕಪಕ್ಖೇ ಚಿತ್ತಂ ಅಕುಸಲಮೇವ ಹೋತಿ, ತಂ ಲೋಕವಜ್ಜ’’ನ್ತಿ (ಕಙ್ಖಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕವಣ್ಣನಾ) ಇಮಿನಾ ಲಕ್ಖಣವಚನೇನಾಪಿ ಚೇತಂ ಸಿಜ್ಝತಿ। ವತ್ಥುವಿಜಾನನಚಿತ್ತವಸೇನೇವ ಹೇತ್ಥ ‘‘ಸಚಿತ್ತಕಪಕ್ಖೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಇತರಥಾ ಪಣ್ಣತ್ತಿವಿಜಾನನಚಿತ್ತವಸೇನ ಸಬ್ಬಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಮ್ಪಿ ಸಚಿತ್ತಕಪಕ್ಖೇ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಅಕುಸಲತ್ತನಿಯಮೇನ ಲೋಕವಜ್ಜತ್ತಪ್ಪಸಙ್ಗತೋ ಪಣ್ಣತ್ತಿವಜ್ಜಮೇವ ನ ಸಿಯಾ, ಇದಞ್ಚ ವಚನಂ ನಿರತ್ಥಕಂ ಸಿಯಾ ಇಮಿನಾ ವಚನೇನ ನಿವತ್ತೇತಬ್ಬಸ್ಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಅಭಾವಾ। ನ ಚ ಸೇಖಿಯೇಸು ವತ್ಥುವಿಜಾನನಚಿತ್ತೇನ ಸಚಿತ್ತಕಪಕ್ಖೇ ಚಿತ್ತಂ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದೀಸು ವಿಯ ಅಕುಸಲಮೇವಾತಿ ನಿಯಮೋ ಅತ್ಥಿ, ಯೇನೇತ್ಥ ಲೋಕವಜ್ಜತಾ ಪಸಜ್ಜೇಯ್ಯ, ‘‘ಅನಾದರಿಯಂ ಪಟಿಚ್ಚಾ’’ತಿ ಚೇತಂ ಪಾಳಿವಚನಂ ವತ್ಥುಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ತೀಹಿ ಚಿತ್ತೇಹಿ ವೀತಿಕ್ಕಮಮೇವ ಅನಾದರಿಯಂ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತಂ, ನ ಪಣ್ಣತ್ತಿಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ಅಕುಸಲಚಿತ್ತೇನೇವ ವೀತಿಕ್ಕಮನ್ತಿ ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಅಞ್ಞಥಾ ಖನ್ಧಕಪಾಳಿಯಾ, ಅಟ್ಠಕಥಾಯಞ್ಚ ಪುಬ್ಬಾಪರಞ್ಚ ವಿರುಜ್ಝನತೋತಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಖನ್ತಿ। ಯಥಾ ವಾ ನ ವಿರುಜ್ಝತಿ, ತಥಾ ಏತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಗವೇಸಿತಬ್ಬೋ। ಅನಾದರಿಯಂ, ಅನಾಪತ್ತಿಕಾರಣಾಭಾವೋ , ಅಪರಿಮಣ್ಡಲನಿವಾಸನನ್ತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ತೀಣಿ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಯಥಾ ಚೇತ್ಥ, ಏವಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ। ಕೇವಲಂ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವುತ್ತಪಟಿಪಕ್ಖಕರಣವಸೇನ ತತಿಯಙ್ಗಯೋಜನಮೇವ ವಿಸೇಸೋ।

Apica ‘‘yassa sacittakapakkhe cittaṃ akusalameva hoti, taṃ lokavajja’’nti (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā) iminā lakkhaṇavacanenāpi cetaṃ sijjhati. Vatthuvijānanacittavaseneva hettha ‘‘sacittakapakkhe’’ti vuttaṃ. Itarathā paṇṇattivijānanacittavasena sabbasikkhāpadānampi sacittakapakkhe cittassa akusalattaniyamena lokavajjattappasaṅgato paṇṇattivajjameva na siyā, idañca vacanaṃ niratthakaṃ siyā iminā vacanena nivattetabbassa sikkhāpadassa abhāvā. Na ca sekhiyesu vatthuvijānanacittena sacittakapakkhe cittaṃ pāṇātipātādīsu viya akusalamevāti niyamo atthi, yenettha lokavajjatā pasajjeyya, ‘‘anādariyaṃ paṭiccā’’ti cetaṃ pāḷivacanaṃ vatthuṃ jānitvā tīhi cittehi vītikkamameva anādariyaṃ katvā vuttaṃ, na paṇṇattiṃ jānitvā akusalacitteneva vītikkamanti gahetabbaṃ. Aññathā khandhakapāḷiyā, aṭṭhakathāyañca pubbāparañca virujjhanatoti amhākaṃ khanti. Yathā vā na virujjhati, tathā ettha adhippāyo gavesitabbo. Anādariyaṃ, anāpattikāraṇābhāvo , aparimaṇḍalanivāsananti imānettha tīṇi aṅgāni. Yathā cettha, evaṃ sabbattha. Kevalaṃ tattha tattha vuttapaṭipakkhakaraṇavasena tatiyaṅgayojanameva viseso.

೫೭೭. ದುತಿಯಾದೀಸು ಗಿಹಿಪಾರುತನ್ತಿ ಸೇತಪಟಪಾರುತಾದಿ। ವಿಹಾರೇಪೀತಿ ಸಙ್ಘಸನ್ನಿಪಾತಬುದ್ಧುಪಟ್ಠಾನಾದಿಕಾಲಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ।

577. Dutiyādīsu gihipārutanti setapaṭapārutādi. Vihārepīti saṅghasannipātabuddhupaṭṭhānādikālaṃ sandhāya vuttaṃ.

೫೭೮. ಗಣ್ಠಿಕಂ ಪಟಿಮುಞ್ಚಿತ್ವಾತಿಆದಿ ಪಟಿಚ್ಛಾದನವಿಧಿದಸ್ಸನಂ। ಗೀವಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾತಿಆದಿನಾ ವುತ್ತತ್ತಾ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಗೀವಂ, ಮಣಿಬನ್ಧನಞ್ಚ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛಾದೇನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ। ಏತ್ಥಾಪಿ ಪರಿಮಣ್ಡಲಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಸಾಧಾರಣತ್ತಾ ಜಾಣುಮಣ್ಡಲತೋ ಹೇಟ್ಠಾ ಚತುರಙ್ಗುಲಮತ್ತಂ ಓತಾರೇತ್ವಾ ಅನೋಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ಪರಿಮಣ್ಡಲಮೇವ ಪಾರುಪಿತಬ್ಬಂ।

578.Gaṇṭhikaṃ paṭimuñcitvātiādi paṭicchādanavidhidassanaṃ. Gīvaṃ paṭicchādetvātiādinā vuttattā sañcicca gīvaṃ, maṇibandhanañca appaṭicchādentassa āpatti. Etthāpi parimaṇḍalasikkhāpadassa sādhāraṇattā jāṇumaṇḍalato heṭṭhā caturaṅgulamattaṃ otāretvā anolambetvā parimaṇḍalameva pārupitabbaṃ.

೫೭೯. ವಿವರಿತ್ವಾ ನಿಸೀದತೋತಿ ವಿಹಾರೇ ವಿಯ ಏಕಂಸಪಾರುಪನಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ‘‘ವಾಸತ್ಥಾಯ ಉಪಗತಸ್ಸಾ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ವಾಸಾಧಿಪ್ಪಾಯಂ ವಿನಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಪರಿತ್ತಭಣನಾದಿಅತ್ಥಾಯ ಸುಚಿರಮ್ಪಿ ನಿಸೀದನ್ತೇನ ಸಬ್ಬಂ ಅನ್ತರಘರವತ್ತಂ ಪೂರೇನ್ತೇನೇವ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ನಿಸೀದನಪಟಿಸಂಯುತ್ತೇಸು ಏವ ಚ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಸು ‘‘ವಾಸೂಪಗತಸ್ಸಾ’’ತಿ ಅನಾಪತ್ತಿಯಾ ವುತ್ತತ್ತಾ ವಾಸತ್ಥಾಯ ಅನ್ತರಘರಂ ಉಪಗಚ್ಛನ್ತೇನಾಪಿ ಸುಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನತಾದಿಸಬ್ಬಂ ಅಕೋಪೇನ್ತೇನೇವ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ‘‘ವಾಸೂಪಗತಸ್ಸಾ’’ತಿ ಹಿ ವುತ್ತಂ, ನ ಪನ ಉಪಗಚ್ಛಮಾನಸ್ಸಾತಿ। ಕೇಚಿ ಪನ ‘‘ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಪಠಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವಾಸಪರಿಗ್ಗಹೇ ಕತೇ ತತೋ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಯಥಾಸುಖಂ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ಅಪರೇ ಪನ ‘‘ಗೇಹಸ್ಸಾಮಿಕೇಹಿ ‘ಯಾವ ತುಮ್ಹೇ ನಿವಸಿಸ್ಸಥ, ತಾವ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಇಮಂ ಗೇಹಂ ದೇಮೀ’ತಿ ದಿನ್ನೇ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಅವಾಸಾಧಿಪ್ಪಾಯೇಹಿ ಅನ್ತರಾರಾಮೇ ವಿಯ ಯಥಾಸುಖಂ ಗನ್ತುಂ, ನಿಸೀದಿತುಞ್ಚ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ತಂ ಸಬ್ಬಂ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಂ ತಥಾವಚನಾಭಾವಾ, ದಾನಲಕ್ಖಣಾಭಾವಾ, ತಾವತ್ತಕೇನ ವಿಹಾರಸಙ್ಖ್ಯಾನುಪಗಮನತೋ ಚ। ‘‘ಯಾವ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಥ, ತಾವ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಇಮಂ ಗೇಹಂ ದೇಮೀ’’ತಿ ದೇನ್ತೋಪಿ ಹಿ ತಾವಕಾಲಿಕಮೇವ ದೇತಿ ವತ್ಥುಪರಿಚ್ಚಾಗಲಕ್ಖಣತ್ತಾ ದಾನಸ್ಸ।

579.Vivaritvā nisīdatoti vihāre viya ekaṃsapārupanaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Vāsatthāya upagatassā’’ti vuttattā vāsādhippāyaṃ vinā dhammadesanaparittabhaṇanādiatthāya sucirampi nisīdantena sabbaṃ antaragharavattaṃ pūrenteneva nisīditabbaṃ. Nisīdanapaṭisaṃyuttesu eva ca sikkhāpadesu ‘‘vāsūpagatassā’’ti anāpattiyā vuttattā vāsatthāya antaragharaṃ upagacchantenāpi suppaṭicchannatādisabbaṃ akopenteneva gantabbaṃ. ‘‘Vāsūpagatassā’’ti hi vuttaṃ, na pana upagacchamānassāti. Keci pana ‘‘ekekasmiṃ paṭhamaṃ gantvā vāsapariggahe kate tato aññehi yathāsukhaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti. Apare pana ‘‘gehassāmikehi ‘yāva tumhe nivasissatha, tāva tumhākaṃ imaṃ gehaṃ demī’ti dinne aññehi avāsādhippāyehi antarārāme viya yathāsukhaṃ gantuṃ, nisīdituñca vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ sabbaṃ na gahetabbaṃ tathāvacanābhāvā, dānalakkhaṇābhāvā, tāvattakena vihārasaṅkhyānupagamanato ca. ‘‘Yāva nisīdissatha, tāva tumhākaṃ imaṃ gehaṃ demī’’ti dentopi hi tāvakālikameva deti vatthupariccāgalakkhaṇattā dānassa.

೫೮೨. ಚತುಹತ್ಥಪ್ಪಮಾಣನ್ತಿ ವಡ್ಢಕೀಹತ್ಥಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತನ್ತಿ ವದನ್ತಿ।

582.Catuhatthappamāṇanti vaḍḍhakīhatthaṃ sandhāya vuttanti vadanti.

೫೮೪. ಉಕ್ಖಿತ್ತಚೀವರೋ ಹುತ್ವಾತಿ ಕಟಿತೋ ಉದ್ಧಂ ಕಾಯಬನ್ಧನಾದಿದಸ್ಸನವಸೇನೇವುಕ್ಖಿಪನಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರತೋ ಪತ್ತಗ್ಗಹಣಾದಿಮತ್ತಸ್ಸ ಅನುಞ್ಞಾತತ್ತಾ। ತೇನೇವ ‘‘ನಿಸಿನ್ನಕಾಲೇ ಪನ ಧಮಕರಣ’’ನ್ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ನಿಸಿನ್ನಕಾಲೇ ಹಿ ಖನ್ಧೇ ಲಗ್ಗಪತ್ತತ್ಥವಿಕಾದಿತೋ ಧಮಕರಣಂ ನೀಹರನ್ತಸ್ಸ ಕಟಿತೋ ಉದ್ಧಮ್ಪಿ ದಿಸ್ಸತಿ, ತಥಾ ಅದಸ್ಸೇತ್ವಾ ನೀಹರಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಆಸನೇ ನಿಸೀದನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಚ ಪಾರುಪಿತಚೀವರಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಜಙ್ಘಪಿಣ್ಡೇಹಿ ಅನುಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾವ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಞೇವ ಪನ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ‘‘ವಾಸೂಪಗತಸ್ಸಾ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ನಿಸೀದನಪಟಿಸಂಯುತ್ತೇಸು ಛಟ್ಠಅಟ್ಠಮೇಸು ಅವುತ್ತತ್ತಾ ವಾಸೂಪಗತೇನಾಪಿ ಸುಸಂವುತೇನ ಓಕ್ಖಿತ್ತಚಕ್ಖುನಾವ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ತೇನೇವ ಮಾತಿಕಾಟ್ಠಕಥಾಯಮ್ಪಿ ತೇಸಂ ವಿಸೇಸಂ ಅವತ್ವಾ ಇಧೇವ ‘‘ವಾಸೂಪಗತಸ್ಸ ಪನ ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿ (ಕಙ್ಖಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ) ವುತ್ತಾ।

584.Ukkhittacīvarohutvāti kaṭito uddhaṃ kāyabandhanādidassanavasenevukkhipanaṃ sandhāya vuttaṃ piṇḍāya carato pattaggahaṇādimattassa anuññātattā. Teneva ‘‘nisinnakāle pana dhamakaraṇa’’ntiādi vuttaṃ. Nisinnakāle hi khandhe laggapattatthavikādito dhamakaraṇaṃ nīharantassa kaṭito uddhampi dissati, tathā adassetvā nīharitabbanti adhippāyo. Āsane nisīdantassāpi ca pārupitacīvaraṃ kiñci ukkhipitvā saṅghāṭiṃ jaṅghapiṇḍehi anukkhipitvāva nisīditabbaṃ. Imasmiññeva pana sikkhāpade ‘‘vāsūpagatassā’’ti vuttattā nisīdanapaṭisaṃyuttesu chaṭṭhaaṭṭhamesu avuttattā vāsūpagatenāpi susaṃvutena okkhittacakkhunāva nisīditabbaṃ. Teneva mātikāṭṭhakathāyampi tesaṃ visesaṃ avatvā idheva ‘‘vāsūpagatassa pana anāpattī’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. ukkhittakasikkhāpadavaṇṇanā) vuttā.

ಪರಿಮಣ್ಡಲವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.

Next: ೨. ಉಜ್ಜಗ್ಘಿಕವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 2. Ujjagghikavaggavaṇṇanā

Related texts:

ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೧. ಪರಿಮಣ್ಡಲವಗ್ಗೋ • 1. Parimaṇḍalavaggo

ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೧. ಪರಿಮಣ್ಡಲವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā

ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೧. ಪರಿಮಣ್ಡಲವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā

ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೧. ಪರಿಮಣ್ಡಲವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 1. Parimaṇḍalavaggavaṇṇanā

ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧. ಪರಿಮಣ್ಡಲವಗ್ಗ-ಅತ್ಥಯೋಜನಾ • 1. Parimaṇḍalavagga-atthayojanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact