| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-අභිනව-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
10. පරිණතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
10. Pariṇatasikkhāpadavaṇṇanā
නනු චායං සඞ්‌ඝස්‌ස පරිණතො, න පරිච්‌චත්‌තො, අථ කථං සඞ්‌ඝසන්‌තකො හොතීති ආහ ‘‘සො හී’’තිආදි. තත්‌ථ සොති ලාභො. එකෙන පරියායෙනාති පරිණතභාවසඞ්‌ඛාතෙන එකෙන පරියායෙන. ‘‘ලභිතබ්‌බ’’න්‌ති ඉමිනා ලාභසද්‌දස්‌ස කම්‌මසාධනමාහ. චීවරාදිවත්‌ථුන්‌ති චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානපච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරං අන්‌තමසො චුණ්‌ණපිණ්‌ඩම්‌පි දන්‌තකට්‌ඨම්‌පි දසිකසුත්‌තම්‌පි. පරිණතන්‌ති සඞ්‌ඝස්‌ස නින්‌නං සඞ්‌ඝස්‌ස පොණං සඞ්‌ඝස්‌ස පබ්‌භාරං හුත්‌වා ඨිතන්‌ති අත්‌ථො. යෙන පන කාරණෙන සො පරිණතො හොති, තං දස්‌සෙත්‌වා තස්‌ස අත්‌ථං දස්‌සෙතුං ‘‘දස්‌සාම කරිස්‌සාමා’’තිආදි වුත්‌තං. අත්‌තනො පරිණාමෙන්‌තස්‌සාති ‘‘ඉදං මය්‌හං දෙහී’’ති සඞ්‌ඝස්‌ස පරිණතභාවං ඤත්‌වා අත්‌තනො පරිණාමෙත්‌වා ගණ්‌හන්‌තස්‌ස. පයොගෙති පරිණාමනප්‌පයොගෙ. එත්‌ථ ච ‘‘ඉදං මෙ, භන්‌තෙ, ජානං සඞ්‌ඝිකං ලාභං පරිණතං අත්‌තනො පරිණාමිකං නිස්‌සග්‌ගිය’’න්‌ති ඉමිනා නයෙන නිස්‌සජ්‌ජනවිධානං වෙදිතබ්‌බං.
Nanu cāyaṃ saṅghassa pariṇato, na pariccatto, atha kathaṃ saṅghasantako hotīti āha ‘‘so hī’’tiādi. Tattha soti lābho. Ekena pariyāyenāti pariṇatabhāvasaṅkhātena ekena pariyāyena. ‘‘Labhitabba’’nti iminā lābhasaddassa kammasādhanamāha. Cīvarādivatthunti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ antamaso cuṇṇapiṇḍampi dantakaṭṭhampi dasikasuttampi. Pariṇatanti saṅghassa ninnaṃ saṅghassa poṇaṃ saṅghassa pabbhāraṃ hutvā ṭhitanti attho. Yena pana kāraṇena so pariṇato hoti, taṃ dassetvā tassa atthaṃ dassetuṃ ‘‘dassāma karissāmā’’tiādi vuttaṃ. Attano pariṇāmentassāti ‘‘idaṃ mayhaṃ dehī’’ti saṅghassa pariṇatabhāvaṃ ñatvā attano pariṇāmetvā gaṇhantassa. Payogeti pariṇāmanappayoge. Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, jānaṃ saṅghikaṃ lābhaṃ pariṇataṃ attano pariṇāmikaṃ nissaggiya’’nti iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ.
සඞ්‌ඝචෙතියපුග්‌ගලෙසූති එත්‌ථ ච අන්‌තමසො සුනඛං උපාදාය යො කොචි සත්‌තො ‘‘පුග්‌ගලො’’ති වෙදිතබ්‌බො. අඤ්‌ඤසඞ්‌ඝාදීනන්‌ති අඤ්‌ඤසඞ්‌ඝචෙතියපුග්‌ගලානං. ඉදං වුත්‌තං හොති – ‘‘සඞ්‌ඝස්‌ස පරිණතං අඤ්‌ඤස්‌ස සඞ්‌ඝස්‌ස වා චෙතියස්‌ස වා පුග්‌ගලස්‌ස වා, චෙතියස්‌ස පරිණතං අඤ්‌ඤස්‌ස චෙතියස්‌ස වා සඞ්‌ඝස්‌ස වා පුග්‌ගලස්‌ස වා, පුග්‌ගලස්‌ස පරිණතං අඤ්‌ඤස්‌ස පුග්‌ගලස්‌ස වා සඞ්‌ඝස්‌ස වා චෙතියස්‌ස වා පරිණාමෙන්‌තස්‌ස දුක්‌කට’’න්‌ති.
Saṅghacetiyapuggalesūti ettha ca antamaso sunakhaṃ upādāya yo koci satto ‘‘puggalo’’ti veditabbo. Aññasaṅghādīnanti aññasaṅghacetiyapuggalānaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘saṅghassa pariṇataṃ aññassa saṅghassa vā cetiyassa vā puggalassa vā, cetiyassa pariṇataṃ aññassa cetiyassa vā saṅghassa vā puggalassa vā, puggalassa pariṇataṃ aññassa puggalassa vā saṅghassa vā cetiyassa vā pariṇāmentassa dukkaṭa’’nti.
ඉදානි අනාපත්‌තිං දස්‌සෙතුං ‘‘අපරිණතසඤ්‌ඤිනො’’තිආදිමාහ. පරිණතෙ, අපරිණතෙ ච අපරිණතසඤ්‌ඤිනො චාති සම්‌බන්‌ධො, පරිණතෙ, අපරිණතෙ චාති උභයත්‌ථාපි අනාපත්‌තීති අත්‌ථො. වුත්‌තඤ්‌හෙතං ‘‘පරිණතෙ අපරිණතසඤ්‌ඤී අත්‌තනො පරිණාමෙති, අනාපත්‌ති. අපරිණතෙ අපරිණතසඤ්‌ඤී අනාපත්‌තී’’ති (පාරා. 660). දෙය්‍යධම්‌මොති චත්‌තාරො පච්‌චයා. ආදිසද්‌දෙන ‘‘පටිසඞ්‌ඛාරං වා ලභෙය්‍ය, චිරට්‌ඨිතිකො වා අස්‌ස, යත්‌ථ වා පන තුම්‌හාකං චිත්‌තං පසීදති, තත්‌ථ දෙථා’’ති (පාරා. 661) වචනානං ගහණං. සචෙ පන දායකා ‘‘මයං සඞ්‌ඝභත්‌තං කත්‌තුකාමා, චෙතියපූජං කත්‌තුකාමා, එකස්‌ස භික්‌ඛුනො පරික්‌ඛාරං දාතුකාමා, තුම්‌හාකං රුචියා දස්‌සාම. භණථ, කත්‌ථ දෙමා’’ති (පාරා. අට්‌ඨ. 2.660) වදන්‌ති, එවං වුත්‌තෙ තෙන භික්‌ඛුනා ‘‘යත්‌ථ ඉච්‌ඡථ, තත්‌ථ දෙථා’’ති වත්‌තබ්‌බා.
Idāni anāpattiṃ dassetuṃ ‘‘apariṇatasaññino’’tiādimāha. Pariṇate, apariṇate ca apariṇatasaññino cāti sambandho, pariṇate, apariṇate cāti ubhayatthāpi anāpattīti attho. Vuttañhetaṃ ‘‘pariṇate apariṇatasaññī attano pariṇāmeti, anāpatti. Apariṇate apariṇatasaññī anāpattī’’ti (pārā. 660). Deyyadhammoti cattāro paccayā. Ādisaddena ‘‘paṭisaṅkhāraṃ vā labheyya, ciraṭṭhitiko vā assa, yattha vā pana tumhākaṃ cittaṃ pasīdati, tattha dethā’’ti (pārā. 661) vacanānaṃ gahaṇaṃ. Sace pana dāyakā ‘‘mayaṃ saṅghabhattaṃ kattukāmā, cetiyapūjaṃ kattukāmā, ekassa bhikkhuno parikkhāraṃ dātukāmā, tumhākaṃ ruciyā dassāma. Bhaṇatha, kattha demā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.660) vadanti, evaṃ vutte tena bhikkhunā ‘‘yattha icchatha, tattha dethā’’ti vattabbā.
පරිණතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Pariṇatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
පත්‌තවග්‌ගො තතියො.
Pattavaggo tatiyo.
ඉති කඞ්‌ඛාවිතරණියා පාතිමොක්‌ඛවණ්‌ණනාය
Iti kaṅkhāvitaraṇiyā pātimokkhavaṇṇanāya
විනයත්‌ථමඤ්‌ජූසායං ලීනත්‌ථප්‌පකාසනියං
Vinayatthamañjūsāyaṃ līnatthappakāsaniyaṃ
නිස්‌සග්‌ගියවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Nissaggiyavaṇṇanā niṭṭhitā.
