Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పటిసమ్భిదామగ్గ-అట్ఠకథా • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
౩౫. పరినిబ్బానఞాణనిద్దేసవణ్ణనా
35. Parinibbānañāṇaniddesavaṇṇanā
౮౬. పరినిబ్బానఞాణనిద్దేసే ఇధాతి ఇమస్మిం సాసనే. సమ్పజానోతి సాత్థకసమ్పజఞ్ఞం, సప్పాయసమ్పజఞ్ఞం, గోచరసమ్పజఞ్ఞం, అసమ్మోహసమ్పజఞ్ఞన్తి ఇమేహి చతూహి సమ్పజఞ్ఞేహి సమ్పజానో. పవత్తన్తి సబ్బత్థ యథానురూపం పరియుట్ఠానపవత్తఞ్చ అనుసయప్పవత్తఞ్చ. పరియాదియతీతి ఉపచారప్పనావసేన వుత్తేసు విక్ఖమ్భనవసేన, విపస్సనావసేన వుత్తేసు తదఙ్గవసేన, మగ్గవసేన వుత్తేసు సముచ్ఛేదవసేన ఖేపేతి అప్పవత్తం కరోతి. పేయ్యాలముఖేన హి దుతియాదిఝానసమాపత్తిమహావిపస్సనామగ్గా సంఖిత్తా. యస్మా ఏతం పచ్చవేక్ఖన్తస్స పవత్తం ఞాణం పరినిబ్బానే ఞాణం నామ హోతి, తస్మా విక్ఖమ్భనపరినిబ్బానం తదఙ్గపరినిబ్బానం సముచ్ఛేదపరినిబ్బానన్తిపి వుత్తమేవ హోతి. ఏతేహి కిలేసపరినిబ్బానపచ్చవేక్ఖణఞాణం వుత్తం. అథ వా పనాతిఆదీహి ఖన్ధపరినిబ్బానపచ్చవేక్ఖణఞాణం నిద్దిసతి. అనుపాదిసేసాయ నిబ్బానధాతుయాతి దువిధా హి నిబ్బానధాతు సఉపాదిసేసా చ అనుపాదిసేసా చ. తత్థ ఉపాదీయతే ‘‘అహం మమా’’తి భుసం గణ్హీయతీతి ఉపాది, ఖన్ధపఞ్చకస్సేతం అధివచనం. ఉపాదియేవ సేసో అవసిట్ఠోతి ఉపాదిసేసో, సహ ఉపాదిసేసేన వత్తతీతి సఉపాదిసేసా. నత్థేత్థ ఉపాదిసేసోతి అనుపాదిసేసా. సఉపాదిసేసా పఠమం వుత్తా. అయం పన అనుపాదిసేసా. తాయ అనుపాదిసేసాయ నిబ్బానధాతుయా. చక్ఖుపవత్తన్తి చక్ఖుపవత్తి చక్ఖుసముదాచారో. పరియాదియతీతి ఖేపీయతి మద్దీయతీతి. ఏస నయో సేసేసు.
86. Parinibbānañāṇaniddese idhāti imasmiṃ sāsane. Sampajānoti sātthakasampajaññaṃ, sappāyasampajaññaṃ, gocarasampajaññaṃ, asammohasampajaññanti imehi catūhi sampajaññehi sampajāno. Pavattanti sabbattha yathānurūpaṃ pariyuṭṭhānapavattañca anusayappavattañca. Pariyādiyatīti upacārappanāvasena vuttesu vikkhambhanavasena, vipassanāvasena vuttesu tadaṅgavasena, maggavasena vuttesu samucchedavasena khepeti appavattaṃ karoti. Peyyālamukhena hi dutiyādijhānasamāpattimahāvipassanāmaggā saṃkhittā. Yasmā etaṃ paccavekkhantassa pavattaṃ ñāṇaṃ parinibbāne ñāṇaṃ nāma hoti, tasmā vikkhambhanaparinibbānaṃ tadaṅgaparinibbānaṃ samucchedaparinibbānantipi vuttameva hoti. Etehi kilesaparinibbānapaccavekkhaṇañāṇaṃ vuttaṃ. Atha vā panātiādīhi khandhaparinibbānapaccavekkhaṇañāṇaṃ niddisati. Anupādisesāya nibbānadhātuyāti duvidhā hi nibbānadhātu saupādisesā ca anupādisesā ca. Tattha upādīyate ‘‘ahaṃ mamā’’ti bhusaṃ gaṇhīyatīti upādi, khandhapañcakassetaṃ adhivacanaṃ. Upādiyeva seso avasiṭṭhoti upādiseso, saha upādisesena vattatīti saupādisesā. Natthettha upādisesoti anupādisesā. Saupādisesā paṭhamaṃ vuttā. Ayaṃ pana anupādisesā. Tāya anupādisesāya nibbānadhātuyā. Cakkhupavattanti cakkhupavatti cakkhusamudācāro. Pariyādiyatīti khepīyati maddīyatīti. Esa nayo sesesu.
పరినిబ్బానఞాణనిద్దేసవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Parinibbānañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / పటిసమ్భిదామగ్గపాళి • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ౩౫. పరినిబ్బానఞాణనిద్దేసో • 35. Parinibbānañāṇaniddeso