| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
၃၅. ပရိနိဗ္ဗာနဉာဏနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
35. Parinibbānañāṇaniddesavaṇṇanā
၈၆. ပရိနိဗ္ဗာနဉာဏနိဒ္ဒေသေ ဣဓာတိ ဣမသ္မိံ သာသနေ။ သမ္ပဇာနောတိ သာတ္ထကသမ္ပဇညံ, သပ္ပာယသမ္ပဇညံ, ဂောစရသမ္ပဇညံ, အသမ္မောဟသမ္ပဇညန္တိ ဣမေဟိ စတူဟိ သမ္ပဇညေဟိ သမ္ပဇာနော။ ပဝတ္တန္တိ သဗ္ဗတ္ထ ယထာနုရူပံ ပရိယုဋ္ဌာနပဝတ္တဉ္စ အနုသယပ္ပဝတ္တဉ္စ။ ပရိယာဒိယတီတိ ဥပစာရပ္ပနာဝသေန ဝုတ္တေသု ဝိက္ခမ္ဘနဝသေန, ဝိပသ္သနာဝသေန ဝုတ္တေသု တဒင္ဂဝသေန, မဂ္ဂဝသေန ဝုတ္တေသု သမုစ္ဆေဒဝသေန ခေပေတိ အပ္ပဝတ္တံ ကရောတိ။ ပေယ္ယာလမုခေန ဟိ ဒုတိယာဒိဈာနသမာပတ္တိမဟာဝိပသ္သနာမဂ္ဂာ သံခိတ္တာ။ ယသ္မာ ဧတံ ပစ္စဝေက္ခန္တသ္သ ပဝတ္တံ ဉာဏံ ပရိနိဗ္ဗာနေ ဉာဏံ နာမ ဟောတိ, တသ္မာ ဝိက္ခမ္ဘနပရိနိဗ္ဗာနံ တဒင္ဂပရိနိဗ္ဗာနံ သမုစ္ဆေဒပရိနိဗ္ဗာနန္တိပိ ဝုတ္တမေဝ ဟောတိ။ ဧတေဟိ ကိလေသပရိနိဗ္ဗာနပစ္စဝေက္ခဏဉာဏံ ဝုတ္တံ။ အထ ဝာ ပနာတိအာဒီဟိ ခန္ဓပရိနိဗ္ဗာနပစ္စဝေက္ခဏဉာဏံ နိဒ္ဒိသတိ။ အနုပာဒိသေသာယ နိဗ္ဗာနဓာတုယာတိ ဒုဝိဓာ ဟိ နိဗ္ဗာနဓာတု သဥပာဒိသေသာ စ အနုပာဒိသေသာ စ။ တတ္ထ ဥပာဒီယတေ ‘‘အဟံ မမာ’’တိ ဘုသံ ဂဏ္ဟီယတီတိ ဥပာဒိ, ခန္ဓပဉ္စကသ္သေတံ အဓိဝစနံ။ ဥပာဒိယေဝ သေသော အဝသိဋ္ဌောတိ ဥပာဒိသေသော, သဟ ဥပာဒိသေသေန ဝတ္တတီတိ သဥပာဒိသေသာ။ နတ္ထေတ္ထ ဥပာဒိသေသောတိ အနုပာဒိသေသာ။ သဥပာဒိသေသာ ပဌမံ ဝုတ္တာ။ အယံ ပန အနုပာဒိသေသာ။ တာယ အနုပာဒိသေသာယ နိဗ္ဗာနဓာတုယာ။ စက္ခုပဝတ္တန္တိ စက္ခုပဝတ္တိ စက္ခုသမုဒာစာရော။ ပရိယာဒိယတီတိ ခေပီယတိ မဒ္ဒီယတီတိ။ ဧသ နယော သေသေသု။
86. Parinibbānañāṇaniddese idhāti imasmiṃ sāsane. Sampajānoti sātthakasampajaññaṃ, sappāyasampajaññaṃ, gocarasampajaññaṃ, asammohasampajaññanti imehi catūhi sampajaññehi sampajāno. Pavattanti sabbattha yathānurūpaṃ pariyuṭṭhānapavattañca anusayappavattañca. Pariyādiyatīti upacārappanāvasena vuttesu vikkhambhanavasena, vipassanāvasena vuttesu tadaṅgavasena, maggavasena vuttesu samucchedavasena khepeti appavattaṃ karoti. Peyyālamukhena hi dutiyādijhānasamāpattimahāvipassanāmaggā saṃkhittā. Yasmā etaṃ paccavekkhantassa pavattaṃ ñāṇaṃ parinibbāne ñāṇaṃ nāma hoti, tasmā vikkhambhanaparinibbānaṃ tadaṅgaparinibbānaṃ samucchedaparinibbānantipi vuttameva hoti. Etehi kilesaparinibbānapaccavekkhaṇañāṇaṃ vuttaṃ. Atha vā panātiādīhi khandhaparinibbānapaccavekkhaṇañāṇaṃ niddisati. Anupādisesāya nibbānadhātuyāti duvidhā hi nibbānadhātu saupādisesā ca anupādisesā ca. Tattha upādīyate ‘‘ahaṃ mamā’’ti bhusaṃ gaṇhīyatīti upādi, khandhapañcakassetaṃ adhivacanaṃ. Upādiyeva seso avasiṭṭhoti upādiseso, saha upādisesena vattatīti saupādisesā. Natthettha upādisesoti anupādisesā. Saupādisesā paṭhamaṃ vuttā. Ayaṃ pana anupādisesā. Tāya anupādisesāya nibbānadhātuyā. Cakkhupavattanti cakkhupavatti cakkhusamudācāro. Pariyādiyatīti khepīyati maddīyatīti. Esa nayo sesesu.
ပရိနိဗ္ဗာနဉာဏနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Parinibbānañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ၃၅. ပရိနိဗ္ဗာနဉာဏနိဒ္ဒေသော • 35. Parinibbānañāṇaniddeso
