Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    ౫. పరినిబ్బానసుత్తవణ్ణనా

    5. Parinibbānasuttavaṇṇanā

    ౧౮౬. ఏవం తం కుసినారాయ హోతీతి యథా అనురోధపురస్స థూపారామో దక్ఖిణపచ్ఛిమదిసాయం, ఏవం తం ఉయ్యానం కుసినారాయ దక్ఖిణపచ్ఛిమదిసాయం హోతి. తస్మాతి యస్మా నగరం పవిసితుకామా ఉయ్యానతో ఉపేచ్చ వత్తన్తి గచ్ఛన్తి ఏతేనాతి ఉపవత్తనన్తి వుచ్చతి, తస్మా. న్తి సాలపన్తిభావేన ఠితం సాలవనం. అన్తరేనాతి వేమజ్ఝే. అప్పమజ్జనం అప్పమాదో, సో పన అత్థతో ఞాణూపసంహితా సతి. యస్మా తత్థ సతియా బ్యాపారో సాతిసయో, తస్మా ‘‘సతిఅవిప్పవాసేనా’’తి వుత్తం. అప్పమాదపదేయేవ పక్ఖిపిత్వా అభాసి అత్థతో తస్స సకలస్స బుద్ధవచనస్స సఙ్గణ్హనతో.

    186.Evaṃ taṃ kusinārāya hotīti yathā anurodhapurassa thūpārāmo dakkhiṇapacchimadisāyaṃ, evaṃ taṃ uyyānaṃ kusinārāya dakkhiṇapacchimadisāyaṃ hoti. Tasmāti yasmā nagaraṃ pavisitukāmā uyyānato upecca vattanti gacchanti etenāti upavattananti vuccati, tasmā. Tanti sālapantibhāvena ṭhitaṃ sālavanaṃ. Antarenāti vemajjhe. Appamajjanaṃ appamādo, so pana atthato ñāṇūpasaṃhitā sati. Yasmā tattha satiyā byāpāro sātisayo, tasmā ‘‘satiavippavāsenā’’ti vuttaṃ. Appamādapadeyeva pakkhipitvā abhāsi atthato tassa sakalassa buddhavacanassa saṅgaṇhanato.

    ఝానాదీసు చిత్తే చ పరముక్కంసగతవసీభావతాయ ‘‘ఏత్తకే కాలే ఏత్తకా సమాపత్తియో సమాపజ్జిత్వా పరినిబ్బాయిస్సామీ’’తి కాలపరిచ్ఛేదం కత్వా సమాపత్తిసమాపజ్జనం పరినిబ్బానపరికమ్మన్తి అధిప్పేతం. థేరోతి అనురుద్ధత్థేరో.

    Jhānādīsu citte ca paramukkaṃsagatavasībhāvatāya ‘‘ettake kāle ettakā samāpattiyo samāpajjitvā parinibbāyissāmī’’ti kālaparicchedaṃ katvā samāpattisamāpajjanaṃ parinibbānaparikammanti adhippetaṃ. Theroti anuruddhatthero.

    అయమ్పి చాతి యథావుత్తపఞ్చసట్ఠియా ఝానానం సమాపన్నకథాపి సఙ్ఖేపకథా ఏవ. కస్మా? యస్మా భగవా తదా దేవసికం వళఞ్జనసమాపత్తియో సబ్బాపి అపరిహాపేత్వా సమాపజ్జి ఏవాతి దస్సేన్తో ‘‘నిబ్బానపురం పవిసన్తో’’తిఆదిమాహ. చతువీసతి…పే॰… పవిసిత్వాతి ఏత్థ కేచి తావ ఆహు ‘‘భగవా దేవసికం ద్వాదసకోటిసతసహస్సక్ఖత్తుం మహాకరుణాసమాపత్తిం సమాపజ్జతి, ద్వాదసకోటిసతసహస్సక్ఖత్తుమేవ ఫలసమాపత్తిం సమాపజ్జతి, తస్మా తదాపి చతువీసతికోటిసతసహస్ససఙ్ఖా సమాపత్తియో సమాపజ్జతి. వుత్తఞ్హేతం భగవతా ‘తథాగతం, భిక్ఖవే, అరహన్తం సమ్మాసమ్బుద్ధం ద్వే వితక్కా బహులం సముదాచరన్తి ఖేమో చ వితక్కో పవివేకో చ వితక్కో’తి (ఇతివు॰ ౩౮). ఖేమో హి వితక్కో భగవతో మహాకరుణాసమాపత్తిం పూరేత్వా ఠితో, పవివేకవితక్కో అరహత్తఫలసమాపత్తిం. బుద్ధానం హి భవఙ్గపరివాసో లహుకో మత్థకప్పత్తో సమాపత్తీసు వసీభావో, తస్మా సమాపజ్జనవుట్ఠానాని కతిపయచిత్తక్ఖణేహేవ ఇజ్ఝన్తి. పఞ్చ రూపావచరసమాపత్తియో చతస్సో అరూపసమాపత్తియో అప్పమఞ్ఞాసమాపత్తియా సద్ధిం నిరోధసమాపత్తి అరహత్తఫలసమాపత్తి చాతి ద్వాదసేతా సమాపత్తియో భగవా పచ్చేకం దివసే దివసే కోటిసతసహస్సక్ఖత్తుం పురేభత్తం సమాపజ్జతి, తథా పచ్ఛాభత్తన్తి ఏవం చతువీసతికోటిసతసహస్ససఙ్ఖా దేవసికం వళఞ్జనకకసిణసమాపత్తియో’’తి.

    Ayampi cāti yathāvuttapañcasaṭṭhiyā jhānānaṃ samāpannakathāpi saṅkhepakathā eva. Kasmā? Yasmā bhagavā tadā devasikaṃ vaḷañjanasamāpattiyo sabbāpi aparihāpetvā samāpajji evāti dassento ‘‘nibbānapuraṃ pavisanto’’tiādimāha. Catuvīsati…pe… pavisitvāti ettha keci tāva āhu ‘‘bhagavā devasikaṃ dvādasakoṭisatasahassakkhattuṃ mahākaruṇāsamāpattiṃ samāpajjati, dvādasakoṭisatasahassakkhattumeva phalasamāpattiṃ samāpajjati, tasmā tadāpi catuvīsatikoṭisatasahassasaṅkhā samāpattiyo samāpajjati. Vuttañhetaṃ bhagavatā ‘tathāgataṃ, bhikkhave, arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dve vitakkā bahulaṃ samudācaranti khemo ca vitakko paviveko ca vitakko’ti (itivu. 38). Khemo hi vitakko bhagavato mahākaruṇāsamāpattiṃ pūretvā ṭhito, pavivekavitakko arahattaphalasamāpattiṃ. Buddhānaṃ hi bhavaṅgaparivāso lahuko matthakappatto samāpattīsu vasībhāvo, tasmā samāpajjanavuṭṭhānāni katipayacittakkhaṇeheva ijjhanti. Pañca rūpāvacarasamāpattiyo catasso arūpasamāpattiyo appamaññāsamāpattiyā saddhiṃ nirodhasamāpatti arahattaphalasamāpatti cāti dvādasetā samāpattiyo bhagavā paccekaṃ divase divase koṭisatasahassakkhattuṃ purebhattaṃ samāpajjati, tathā pacchābhattanti evaṃ catuvīsatikoṭisatasahassasaṅkhā devasikaṃ vaḷañjanakakasiṇasamāpattiyo’’ti.

    అపరే పనాహు ‘‘యం తం భగవతా అభిసమ్బోధిదివసే పచ్ఛిమయామే పటిచ్చసముప్పాదఙ్గముఖేన పటిలోమనయేన జరామరణతో పట్ఠాయ ఞాణం ఓతారేత్వా అనుపదధమ్మవిపస్సనం ఆరభన్తేన యథా నామ పురిసో సువిదుగ్గం మహాగహనం మహావనం ఛిన్దన్తో అన్తరన్తరా నిసానసిలాయం ఫరసుం నిసితం కరోతి, ఏవమేవం నిసానసిలాసదిసియో సమాపత్తియో అన్తరన్తరా సమాపజ్జిత్వా ఞాణస్స తిక్ఖవిసదభావం సమ్పాదేతుం అనులోమపటిలోమతో పచ్చేకం పటిచ్చసముప్పాదఙ్గేసు లక్ఖకోటిసమాపత్తిసమాపజ్జనవసేన సమ్మసనఞాణం పవత్తేతి, తదనుసారేన భగవా బుద్ధభూతోపి అనులోమపటిలోమతో పటిచ్చసముప్పాదఙ్గముఖేన విపస్సనావసేన దివసే దివసే లక్ఖకోటిఫలసమాపత్తియో సమాపజ్జతి, తం సన్ధాయ వుత్తం, ‘చతువీసతికోటిసతసహస్ససఙ్ఖా సమాపత్తియో పవిసిత్వా’’’తి.

    Apare panāhu ‘‘yaṃ taṃ bhagavatā abhisambodhidivase pacchimayāme paṭiccasamuppādaṅgamukhena paṭilomanayena jarāmaraṇato paṭṭhāya ñāṇaṃ otāretvā anupadadhammavipassanaṃ ārabhantena yathā nāma puriso suviduggaṃ mahāgahanaṃ mahāvanaṃ chindanto antarantarā nisānasilāyaṃ pharasuṃ nisitaṃ karoti, evamevaṃ nisānasilāsadisiyo samāpattiyo antarantarā samāpajjitvā ñāṇassa tikkhavisadabhāvaṃ sampādetuṃ anulomapaṭilomato paccekaṃ paṭiccasamuppādaṅgesu lakkhakoṭisamāpattisamāpajjanavasena sammasanañāṇaṃ pavatteti, tadanusārena bhagavā buddhabhūtopi anulomapaṭilomato paṭiccasamuppādaṅgamukhena vipassanāvasena divase divase lakkhakoṭiphalasamāpattiyo samāpajjati, taṃ sandhāya vuttaṃ, ‘catuvīsatikoṭisatasahassasaṅkhā samāpattiyo pavisitvā’’’ti.

    ఇమాని ద్వేపి సమనన్తరానేవ పచ్చవేక్ఖణాయపి యేభుయ్యేన నానన్తరియకతాయ ఝానపక్ఖికభావతో. యస్మా సబ్బపచ్ఛిమం భవఙ్గచిత్తం తతో తతో చవనతో ‘‘చుతీ’’తి వుచ్చతి , తస్మా న కేవలం అయమేవ భగవా, అథ ఖో సబ్బేపి సత్తా భవఙ్గచిత్తేనేవ చవన్తీతి దస్సేతుం ‘‘యే హి కేచీ’’తిఆది వుత్తం. దుక్ఖసచ్చేనాతి దుక్ఖసచ్చపరియాపన్నేన చుతిచిత్తేన కాలం కాలకిరియం కరోన్తి పాపుణన్తి, కాలగమనతో వా కరోన్తి పేచ్చాతి.

    Imāni dvepi samanantarāneva paccavekkhaṇāyapi yebhuyyena nānantariyakatāya jhānapakkhikabhāvato. Yasmā sabbapacchimaṃ bhavaṅgacittaṃ tato tato cavanato ‘‘cutī’’ti vuccati , tasmā na kevalaṃ ayameva bhagavā, atha kho sabbepi sattā bhavaṅgacitteneva cavantīti dassetuṃ ‘‘ye hi kecī’’tiādi vuttaṃ. Dukkhasaccenāti dukkhasaccapariyāpannena cuticittena kālaṃ kālakiriyaṃ karonti pāpuṇanti, kālagamanato vā karonti peccāti.

    పటిభాగపుగ్గలవిరహితో సీలాదిగుణేహి అసదిసతాయ సదిసపుగ్గలరహితో. సఙ్ఖారా వూపసమ్మన్తి ఏత్థాతి వూపసమోతి ఏవం సఙ్ఖాతం ఞాతం కథితం నిబ్బానమేవ సుఖన్తి. లోమహంసనకోతి లోమానం హట్ఠభావాపాదనో. భింసనకోతి అవీతరాగానం భయజనకో ఆసి అహోసి. సబ్బాకారవరగుణూపేతేతి సబ్బేహి ఆకారవరేహి ఉత్తమకారణేహి సీలాదిగుణేహి సమన్నాగతే. అసఙ్కుటితేనాతి అకుటితేన విప్ఫారికాభావతో. సువికసితేనేవాతి పీతిసోమనస్సయోగతో సుట్ఠు వికసితేన. వేదనం అధివాసేసి సభావసముదయాదితో సుట్ఠు పఞ్ఞాతత్తా. అనావరణవిమోక్ఖో సబ్బసో నిబ్బిదభావో. తేనాహ ‘‘అపఞ్ఞత్తిభావూపగమో’’తి. పజ్జోతనిబ్బానసదిసోతి పదీపస్స నిబ్బానసదిసో తత్థ విలీయిత్వా అవట్ఠానాభావతో.

    Paṭibhāgapuggalavirahito sīlādiguṇehi asadisatāya sadisapuggalarahito. Saṅkhārā vūpasammanti etthāti vūpasamoti evaṃ saṅkhātaṃ ñātaṃ kathitaṃ nibbānameva sukhanti. Lomahaṃsanakoti lomānaṃ haṭṭhabhāvāpādano. Bhiṃsanakoti avītarāgānaṃ bhayajanako āsi ahosi. Sabbākāravaraguṇūpeteti sabbehi ākāravarehi uttamakāraṇehi sīlādiguṇehi samannāgate. Asaṅkuṭitenāti akuṭitena vipphārikābhāvato. Suvikasitenevāti pītisomanassayogato suṭṭhu vikasitena. Vedanaṃ adhivāsesi sabhāvasamudayādito suṭṭhu paññātattā. Anāvaraṇavimokkho sabbaso nibbidabhāvo. Tenāha ‘‘apaññattibhāvūpagamo’’ti. Pajjotanibbānasadisoti padīpassa nibbānasadiso tattha vilīyitvā avaṭṭhānābhāvato.

    పరినిబ్బానసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Parinibbānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.

    దుతియవగ్గవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Dutiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.

    సారత్థప్పకాసినియా సంయుత్తనికాయ-అట్ఠకథాయ

    Sāratthappakāsiniyā saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya

    బ్రహ్మసంయుత్తవణ్ణనాయ లీనత్థప్పకాసనా సమత్తా.

    Brahmasaṃyuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౫. పరినిబ్బానసుత్తం • 5. Parinibbānasuttaṃ

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౫. పరినిబ్బానసుత్తవణ్ణనా • 5. Parinibbānasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact