| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
९. परिपाचितसिक्खापदवण्णना
9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
१९२. नवमसिक्खापदे – महानागे तिट्ठमानेति भुम्मत्थे उपयोगवचनं, महानागेसु तिट्ठमानेसूति अत्थो। अथ वा महानागे तिट्ठमाने ‘‘अदिस्वा’’ति अयमेत्थ पाठसेसो दट्ठब्बो। इतरथा हि अत्थो न युज्जति। अन्तराकथाति अवसानं अप्पत्वा आरम्भस्स च अवसानस्स च वेमज्झट्ठानं पत्तकथा। विप्पकताति कयिरमाना होति। सच्चं महानागा खो तया गहपतीति अद्धच्छिकेन ओलोकयमाना थेरे पविसन्ते दिस्वा तेहि सुतभावं ञत्वा एवमाह।
192. Navamasikkhāpade – mahānāge tiṭṭhamāneti bhummatthe upayogavacanaṃ, mahānāgesu tiṭṭhamānesūti attho. Atha vā mahānāge tiṭṭhamāne ‘‘adisvā’’ti ayamettha pāṭhaseso daṭṭhabbo. Itarathā hi attho na yujjati. Antarākathāti avasānaṃ appatvā ārambhassa ca avasānassa ca vemajjhaṭṭhānaṃ pattakathā. Vippakatāti kayiramānā hoti. Saccaṃ mahānāgā kho tayā gahapatīti addhacchikena olokayamānā there pavisante disvā tehi sutabhāvaṃ ñatvā evamāha.
१९४. भिक्खुनिपरिपाचितन्ति भिक्खुनिया परिपाचितं, गुणप्पकासनेन निप्फादितं; लद्धब्बं कतन्ति अत्थो। पदभाजने पनस्स भिक्खुनिञ्च तस्सा परिपाचनाकारञ्च दस्सेतुं ‘‘भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्ना, परिपाचेति नाम पुब्बे अदातुकामान’’न्तिआदि वुत्तं। पुब्बे गिहिसमारम्भाति एत्थ पुब्बेति पठमं। समारम्भोति समारद्धं वुच्चति, पटियादितस्सेतं अधिवचनं। गिहीनं समारम्भो गिहिसमारम्भो। भिक्खुनिया परिपाचनतो पठममेव यं गिहीनं पटियादितं भत्तं, ततो अञ्ञत्र तं पिण्डपातं ठपेत्वा अञ्ञं भुञ्जन्तस्स आपत्ति, तं पन भुञ्जन्तस्स अनापत्तीति वुत्तं होति। पदभाजने पन यस्मा ञातकपवारितेहि भिक्खुस्सत्थाय असमारद्धोपि पिण्डपातो अत्थतो समारद्धोव होति, यथासुखं आहरापेतब्बतो, तस्मा ब्यञ्जनं अनादियित्वा अत्थमेव दस्सेतुं ‘‘गिहिसमारम्भो नाम ञातका वा होन्ति पवारिता वा’’ति वुत्तं।
194.Bhikkhuniparipācitanti bhikkhuniyā paripācitaṃ, guṇappakāsanena nipphāditaṃ; laddhabbaṃ katanti attho. Padabhājane panassa bhikkhuniñca tassā paripācanākārañca dassetuṃ ‘‘bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā, paripāceti nāma pubbe adātukāmāna’’ntiādi vuttaṃ. Pubbe gihisamārambhāti ettha pubbeti paṭhamaṃ. Samārambhoti samāraddhaṃ vuccati, paṭiyāditassetaṃ adhivacanaṃ. Gihīnaṃ samārambho gihisamārambho. Bhikkhuniyā paripācanato paṭhamameva yaṃ gihīnaṃ paṭiyāditaṃ bhattaṃ, tato aññatra taṃ piṇḍapātaṃ ṭhapetvā aññaṃ bhuñjantassa āpatti, taṃ pana bhuñjantassa anāpattīti vuttaṃ hoti. Padabhājane pana yasmā ñātakapavāritehi bhikkhussatthāya asamāraddhopi piṇḍapāto atthato samāraddhova hoti, yathāsukhaṃ āharāpetabbato, tasmā byañjanaṃ anādiyitvā atthameva dassetuṃ ‘‘gihisamārambho nāma ñātakā vā honti pavāritā vā’’ti vuttaṃ.
१९५. पकतिपटियत्तन्ति पकतिया तस्सेव भिक्खुनो अत्थाय पटियादितं होति ‘‘थेरस्स दस्सामा’’ति। महापच्चरियं पन ‘‘तस्स अञ्ञस्सा’’ति अवत्वा ‘‘भिक्खूनं दस्सामाति पटियत्तं होती’’ति अविसेसेन वुत्तं।
195.Pakatipaṭiyattanti pakatiyā tasseva bhikkhuno atthāya paṭiyāditaṃ hoti ‘‘therassa dassāmā’’ti. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘tassa aññassā’’ti avatvā ‘‘bhikkhūnaṃ dassāmāti paṭiyattaṃ hotī’’ti avisesena vuttaṃ.
१९७. पञ्च भोजनानि ठपेत्वा सब्बत्थ अनापत्तीति यागुखज्जकफलाफले सब्बत्थ भिक्खुनिपरिपाचितेपि अनापत्ति। सेसं उत्तानमेव। पठमपाराजिकसमुट्ठानं – कायचित्ततो समुट्ठाति, किरियं, सञ्ञाविमोक्खं, सचित्तकं, पण्णत्तिवज्जं, कायकम्मं, तिचित्तं, तिवेदनन्ति।
197.Pañca bhojanāni ṭhapetvā sabbattha anāpattīti yāgukhajjakaphalāphale sabbattha bhikkhuniparipācitepi anāpatti. Sesaṃ uttānameva. Paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ – kāyacittato samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
परिपाचितसिक्खापदं नवमं।
Paripācitasikkhāpadaṃ navamaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / ३. ओवादवग्गो • 3. Ovādavaggo
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ९. परिपाचितसिक्खापदवण्णना • 9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ९. परिपाचितसिक्खापदवण्णना • 9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / ९. परिपाचितसिक्खापदवण्णना • 9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ९. परिपाचितसिक्खापदं • 9. Paripācitasikkhāpadaṃ
